week 11 Flashcards
systemische ziekten
wat is vasculitis?
een ontsteking van de bloedvaten waarbij het klinisch beeld afhankelijk is van plaats en kaliber van de aangedane bloedvaten
hoe ziet de pathogenese van vasculitis van de grote bloedvaten er uit?
dendritische cel in adventitia raakt geactiveerd –> lymfocyten via vasovasorum naar dendritische cel –> aanmaak cytokines –> ontsteking van de gehele laag van het bloedvat
wat is de belangrijkste cytokine in de pathogenese van grote bloedvaten?
IL-6
waartussen onderscheiden we de vasculitis van de kleine bloedvaten?
- immuuncomplex geassocieerd
- ANCA geassocieerd
hoe ziet de pathogenese van immuuncomplex geassocieerde vasculitis van de kleine bloedvaten er uit?
te veel immuuncomplexen om op te ruimen door macrofagen –> neerslaan op de vaatwand –> ontstekingsproces
hoe ziet de pathogenese van ANCA geassocieerde vasculitis van de kleine bloedvaten er uit?
antistoffen tegen antigenen in cytoplasma neutrofiele granulocyt (ANCA)–> bij activatie antigenen naar buitenkant neutrofiele granulocyt –> binding ANCA’s –> upregulatie adhesiefactoren –> binding vaatwand
hoe ontstaan de symptomen bij vasculitis van de grote vaten?
- vrijkomen van inflammatoire cytokinen: algehele malaise, koorts, gewichtsverlies
- ischemische schade aan bepaalde weefsels
wat zijn de kenmerken van vasculitiden?
- subacuut beloop
- pijn
- tekenen van ontstekingsprominent (koorts, rash, artritis)
- multiorgaan dysfunctie
wat zijn gevolgen van de vaatwand ontsteking?
- vernauwing
- trombose
- vaatwand verzwakking met evt ruptuur
hoe wordt vasculitis gediagnosticeerd?
histologische bevestiging
wanneer doen we geen histologische bevestiging van vasculitis, en wat doen we dan?
als het kan leiden tot het overlijden van de patiënt
angiografie of een petscan
hoe behandelen we vasculitis van de grote vaten?
- prenison (vnl vroeger, veel mortaliteit en morbiditeit door bijwerkingen hoge dosis)
- tocilizumab (IL-6 inhibitor)
wat zijn de kenmerken van polyarteritis nodosa?
- aspecifiek begin
- tekenen in huid (!), zenuwen, tractus digestivus en hart
- sterke associatie hepatitis B
hoe behandelen we polyartritis nodosa?
- hepatitis behandeling
- prenison + cyclosfosfamide
wat zijn de kenmerken van kawasaki?
- virale verschijnselen
- aarbeientong
- paar maanden later –> hartinfarct door vasculitis coronairen
hoe wordt Kawasaki behandeld?
met antistoffen
wat zijn de kenmerken van Henoch-Schönlein?
- IgA antistoffen die neerslaan in de huid van de benen (purpura)
- neerslaan in nieren –> glomerulonefritis
- buikklachten en koorts
- gaat vanzelf over door vermindering antigenen
wat is het histologische beeld van Henoch-Schönlein?
- IgA-1 deposities
- leukocytoclastische vasculitis
wat zijn de kenmerken van hypersensitivity vasculitis?
- reactie op geneesmiddelen
- duurt 10-14 dagen na toediening van geneesmiddel
- behandeling: veranderen medicatie
hoe komt het dat het wat langer duurt tot hypersensitivity vasculitis zich presenteert?
omdat de antistoffen tegen het geneesmiddel eerst aangemaakt moeten worden
wat zijn de kenmerken van cryoglobulinaemie?
- necrose van uitstekende plekken van het lichaam
- antistoffen die neerslaan bij dalende temperatuur
- behandeling: warm houden van extremiteiten, in combinatie met anti-B-cel therapie en anti-plasma therapie
wat is het verschil tussen de traditionele geschiedschrijving en de geschiedschrijving van McNeill?
- grote mannen perspectief vs epidemiologisch/ecologisch perspectief
- menselijke agency vs andere (niet menselijke) motoren van de historische verandering
hoe ziet het cyclische patroon in de geschiedenis van infectie- en immuunziekten er uit?
- ecologisch evenwicht binnen regio
- populatiegroei tot natuurlijke grens is bereikt
- militaire verovering, handel, migratie
- zgn spillover van ene disease pool naar de andere
- uitbraak epidemieën, met name in host-region
- domesticatie van infectieziekten (terug naar 1e)
wat gebeurde er in 1950-1980 op het gebied van infectieziekten?
antibiotica werd ontdekt –> optimisme (vraagstuk infectie opgelost, niet meer investeren in onderzoek/bestrijding/preventie)
hoe kwam het dat we na 1980 opnieuw weer infectieziekten zagen?
door globale factoren:
- klimaatverandering –> verspreiding tropische ziekten
- globalisering –> snellere verspreiding
- ecologische ontwrichting/exploitatie natuurlijke leefomgeving –> spillovers
wat zijn de traditionele reacties op een epidemie?
- progressive revelation –> onwillige en trage acceptatie en erkenning epidemie
- managing randomness –> creëren van verklarend kader met mengeling van wetenschappelijke, morele/religieuze en sociale opvattingen
- negotiating public response –> grote druk om directe, beslissende, zichtbare collectieve maatregelen te treffen, wat gepaard gaat met collectieve rituelen
wat zijn klinische kenmerken van Guillain-Barre syndroom?
- snel progressieve parese van armen en benen + areflexie
- gelaatszwakte en/of slikstoornissen
- gevoelstoornissen
- respiratoire insufficiëntie
- autonome dysfunctie
hoe ziet het ziektebeloop van GBS er uit?
monofasisch ziektebeloop: snel progressief begin met spontaan herstel
welke varianten van GBS kennen we?
- motore GBS –> geen gevoelsstoornissen
- miller fisher syndroom (MFS): ophthalmoplegie, ataxie, areflexie
wat is AIDP?
demyelinisatie doordat de macrofaag zich om de myelineschede heen vormt en zorgt voor inflammatie