W4 Wokół przedmiotów Flashcards
Interakcja z przedmiotami:
- stosunek fizyczny (dotykamy ich)
- przedmioty są elementami praktyk kulturowych (np. przedmioty o znaczeniu religijnym)
- znaki same w sobie lub nośniki komunikatów (np. mają coś na sobie nadrukowane)
Affluenza -
dysfunkcjonalny, niezdrowy stosunek do dobrobytu, konsumpcji, zakupów. Może być powiązana z niskim poczuciem własnej wartości, niemożnością odraczania gratyfikacji.
Inżynieria konsumpcyjna (E. Callkins)
→ istnieją przedmioty zużywane i używane. Inżynieria konsumpcyjna ma sprawić, że przedmioty, które są używane, stały się zużywane. Zachęcanie ludzi nie do naprawiania, tylko kupowania nowych przedmiotów. To miałoby rozbujać gospodarkę.
Konsumatywność (Baudrillard)
→ przeciwieństwo produktywności. Zapotrzebowanie na przedmioty, które są człowiekowi narzucone np. przez reklamę. Strategia pożądania - chcę mieć coś nowego, coś lepszego.
Hiperkonsumpcja końca XX wieku
Robienie zakupów to pewien spektakl, przyjemne doznanie (np. centra handlowe). Za pomocą narzędzi i strategii marketingowych modelowana jest świadomość i emocje konsumentów. Nabywanie przedmiotów ma zapewnić nam szczęścia. Reklama i mass media. Masowo dostępne kredyty. To się zaczęło w latach 50. XX w.
Bauman →
społeczeństwo konsumpcyjne ocenia swoich członków pod względem ich kompetencji i zachowań konsumpcyjnych: co kupują, na co ich stać. Utrzymywanie konsumentów w stanie ciągłego niezadowolenia (przedmioty są dewaluowane, już niemodne, ciągle trzeba kupować nowe).
Syndrom konsumpcyjny - prędkość, brak umiaru, marnotrawstwo. Ludzkie działania są urynkowione.
Konsumowanie dzieciństwa - mali członkowie społeczeństwa są już uczone konsumpcji, do życia w galerii handlowej. Związki międzyludzkie podlegają prawom konsumpcji.
“Samookłamujący się hedonizm”
→ pożądamy produktów z nadzieją, że zaspokoją nasze pragnienia, a potem odkrywamy, że kolejny produkt nie sprawił, że jestem szczęśliwszy. Więc okłamujemy się, że ten kolejny zakup już zadziała
samotrawiąca się namiętność:
tak bardzo pragniemy jakiejś rzeczy, że oczekiwanie jest najwspanialsze, bo po spełnieniu i zakupie nie jesteśmy wcale tak szczęśliwi jak sobie obiecywaliśmy.
Konsumpcja postmodernistyczna
→ szybka, nietrwała, na pokaz, ma być odskocznią od codzienności.
Konsumpcja na kredyt
→ kupujemy, choć nas nie stać.
Umasowienie konsumpcji
→ standaryzacja, seryjność, niska jakość, tandetność - mamy szybko kupować nowe
Efemeryzacja
→ pogoń za nowym, cały czas mam potrzebę czegoś nowszego, nowych usług, nowych przedmiotów. Obawa o utratę czegoś ważnego. Konsument cały czas ma poczucie straty - chcę posiadać coś nowego już w momencie zakupu zastanawiam się, czy nie należałoby czegoś innego, a już pojawia się nowa wersja.
Rytualizacja -
zakupy to też inne aktywności, kawiarnia, animacje dla dzieci, kino itp.
Fetyszyzacja przedmiotów
→ kult przedmiotów, wiązanie przedmiotów z prestiżem i statusem społecznym. Fetysz od port. czas, urok. Większą wartość przypisuje się przedmiotom niż wynika z ich wymiernej wartości.
Antropomorfizacja przedmiotu -
funkcja metaforyczna przekracza funkcję bezpośrednią. Np. auto nie służy do przemieszczania tylko do pokazania statusu. Przejście od rzeczy, którą się działa, to rzeczy, która działa. Gadżety, marki, antropomorficzne technologie uwodzą swoją niezbędnością, ubezwłasnowolniają przedmiot
Masowa customizacja
→ fenomen koszul szytych na miarę w masowej produkcji. Chcemy kupić koszulkę, mamy masowo szytą koszulę, ale w nich 10 rodzajów guzików do wyboru, 10 rodzajów naszyć kieszonki, kształtów kołnierzyka. I mamy masowy produkt, który sobie “zaprojektować” i nabieramy przekonania, że produkt jest spersonalizowany.
Naśladownictwo horyzontalne
→ ludzie z jednej klasy naśladowali między sobą
Naśladownictwo horyzontalne
→ ludzie z jednej klasy naśladowali między sobą
naśladownictwo wertykalne
- naśladowanie życia klas wyższych, ludzi bogatszych od nas. Szał na dobra luksusowe. Życie ponad stan i życie na kredyt.
Dekonsumpcja (konsumpcja ograniczona)
→ zastanawiamy się, co jest nam potrzebne i tylko to kupujemy
Dematerializacja (konsumpcja wartości niematerialnych)
→ zamiast kupowania rzeczy, doświadczamy i np podróżujemy, uczymy się, spędzamy czas razem
Świadoma konsumpcja
→ co gdzie zostało wyprodukowane, w jakich warunkach.
Konsumpcja suwerenna
→ samodzielnie podejmujemy decyzje, bez wpływu innych ludzi i reklam
Ekonsumpcja
→ kupowanie produktów eko, z rolnictwa zrównoważonego
Etnocentryzm konsumencki
→ kupujemy lokalne produkty, jemy zgodnie z porami roku
freeganizm -
minimalizowanie konsumpcji, sprzeciw wobec konsumpcjonizmu i związanego z nim marnowania zasobów, w szczególności żywności
trend do niekupowania
(wymiana, pożyczenie, przerabianie, odnawiani)
dobrowolna prostota (voluntary simplicity) -
rezygnujemy z nadmiaru przedmiotów
Według Riffiina przetrwanie wymaga coraz więcej energii -
przedmioty wytworzone przez człowieka to przedmioty wysokiej entropii. Środowisko jest tak wyeksploatowane, że nie jesteśmy w stanie utrzymać tego poziomu życia, nawet przy wynalezieniu bardziej skomplikowanej technologii.
Antropocen -
era człowieka. Wraz z ogłoszeniem jej początku ogłoszono koniec holocenu (trwał 12 tysięcy lat)
Wymiar planetarny -
topienie się pokrywy na Grenladii wpłynęło na poziom nachylenia ziemi
Nihilizm -
dezintegruje się aktualność, nie możemy sobie wyobrazić dalszej przyszłości, brak społecznej świadomości i niechęć do wytwarzania scenariuszy alternatywncyh. Niby wiemy, że kryzys jest, ale myślimy, że nadal mamy czas
Antropocen nazywa się często entropocenem, czyli przejście do czasu entropii, rozpadu.
- entropia fizyczna → kryzys klimatyczny, rozproszenie zasobów
- entropia biologiczna → kryzys bioróżnorodności, kryzys wirologiczny
- entropia informacyjna → postprawdy, teorie spiskowe
- entropia psychospołeczna → apatia społeczna, brak zaufania do instytucji publicznych
Cowboy economy
gospodarka linearna, wyczerpywanie ograniczonych zasobów ziemi, zanieczyszczanie środowiska, miarą sukcesu jest wydajność produkcji
Spaceman economy
→Ziemia jako statek kosmiczny o ograniczonych zasobach → dzięki temu staramy się oszczędzać zasoby, naprawiać i wykorzystywać wielokrotnie produkty, aby nie tracić zasobów, od których zależy nasze przeżycie.
CECHY GOSPODARKI CYRKULARNEJ
- Wejście do systemu, czyli koncentracja na zasobach, na tworzeniu i utrzymaniu ich wartości, odpady są traktowane jako zasób.
- Recykling - odpady z jednego przemysłu są surowcem dla innego, to wymaga odpowiedniego projektowania produktu. Podczas projektowania myślimy o całym cyklu życia produktu - z czego go robimy, jak zaprojektować tak, żeby mógł być dalej używane.
- Gospodarowanie surowcami, a nie odpadami.
- Zmiana modeli biznesowych (konsumpcja współdzielona, produkty z usługami, symbioza przemysłowa → coś, co dla jednej firmy jest odpadem, dla innej jest surowcem)
ZASADY GOSPODARKI CYRKULARNEJ
- Wyprojektowanie odpadów → ponowne wykorzystywanie.
- Budowanie odporności przez zachowanie różnorodności.
- Wykorzystanie odnawialnych zasobów.
- Myślenie systemowe - element jest częścią całości.
- Odpad za zasób.
