VO.1 - Pathologie van het kleincellig en niet-kleincellig longcarcinoom Flashcards
Waarop kan de diagnose van longcarcinoom gesteld worden?
Op microscopisch beeld van cytologische of histologische preparaten
Hoe kunnen de cytologische of histologische preparaten verkregen worden?
Door
- sputumonderzoek
- broncho alveolaire lavage (cytologie)
- weefsel biopten (histologie)
In hoe veel gevallen komt het klein cellig longcarcinoom voor?
In 15-20% van de bronchuscarcinomen
Wat is vaak de locatie van SCLC? Aan welk kenmerk kunnen we dit zien?
Centraal
Kraakbeen in de preparaten
Wat is de eerste uitzaaiing van SCLC?
Lymfeklierstations in de hilus van de long
Met welke factor wordt SCLC sterk geassocieerd?
met roken > 98%
Wat is de verdubbelingstijd van SLCL?
30 dagen
Hoe behandelen we SLCL primair?
Intense chemo
Immunotherapie speelt nog geen rol
Wat zijn de kenmerken van SLCL:
- Grootte cel
- Kern/cytoplasma ratio
- chromatine
- nucleoli
- differentiatie
- uniformiteit
Grootte: klein-middelgrote cellen (1-2x zo groot als erytrocyt)
K/C ratio: (zeer) hoog
Chromatine: egaal vergrofd
Nucleoli: geen/onopvallend
Differentiatie:
- Geen buizen of slijmvorming
- Geen verhoorning of desmosomen
Cellen zijn redelijk uniform: grootte en vorm verschilt niet heel erg
Donkere kernen liggen tegen elkaar aan en duwen elkaar weg = kern moulding
Kernen zijn allemaal ongeveer even groot
Dicht beeld van cellen
- Cellen vormen kleine rosetjes
- Er kan necrose zichtbaar zijn
Vanuit welke cellen komt SCLC?
Vanuit neuro-endocriene cellen in de bronchus en bronchioli
Welk verschijnsel komt vaak samen met SCLC?
Paraneoplastische syndroom
- HyperCa door overmatige TSH productie door de tumor
- Syndroom of Pierre Marie-bamberger = hypertrofische osteoarthropatie
- Cushing syndroom door ACTH productie
Wat is het gevolg van hypertrofische osteoarthropatie?
- clubbing
- Periostitis van de distale gewrichten bvb de hand of de elleboog
Hoe vaak komt het plaveiselcelcarcinoom (PCC) voor?
40-45% van de NSCLC
Waar komt de PCC voor? Waaraan herken je dit?
Centraal in de bronchiën
Er zit kraakbeen bij
Aan welke risicofactor is PCC sterk gelinkt? Bij wie komt het vaker voor?
Aan roken
mannen > vrouwen
Hoe groot is het PCC vaak?
Vaak is de omvang > 4 cm
Hoe verloopt het ontstaan van PCC?
- schade aan respiratoir epitheel (met trilharen)
- Cilindrische epihteel wordt vervangen door plaveiselcel epitheel (squameuze metaplasie)
- DNA afwijkingen en schade: cellen minder goed uitrijpen
- Hierna houden zich niet meer aan hun regelmatige bouw = dysplasie
- Hooggradige dysplasie/ carcinoma in situ
- invasief carcinoom
Wat zijn de histolische kenmerken van PCC?
- Grootte: middelgroot-groot –> verschillen in grootte waardoor een rommelig beeld
- nucleoli: zichtbaar
- chromtaine: sterk vergrofd
- differentiatie
a) desmosomen
b) verhoorning (donkerroze) als cellen geen zuurstof meer krijgen
c) geen buizen of slijm - Normale weefsel wordt weggedrukt door tumor
- Cellen hebben sterke begrenzing
- grotere kernen
- normale structuur gaat verloren en de bouw is onregelmatig
- 80% heeft cavitatie = centraal verval door necrose
Hoe vaak komen adenocarcinomen (AC) voor?
40% van de NSCLC
Waar liggen AC vaak?
Vooral perifeer
Vaker tegen de pleura aan
Wat is de associatie van AC met roken?
Minder sterk
Hoe noemen we de eerste voorloper van AC?
En daarna?
Atypische adenomateuze hyperplasie
= AAH
AIS = adenocarcinoma in situ
Wat is primair de behandeling van AC?
St I: Chirurgie als er geen meta’s zijn
St II: chirurgie + adjuvant chemo
Wie hebben een verhoogd risico op AC?
Vrouwen
Aziaten
Wat is het histologisch Beeld van AC?
- buisvorming en slijm productie
- middelgrote tot grote cellen
- nucleoli zijn zichtbaar
- Scherpe celgrenzen
- vergrofd chromatine
- vergrote kernen en onregelmatig van vorm (kenmerkend voor maligniteit)
- minder ronde cellen
- tumorgebied donkere kleur door vele celkernen
Wat is het verschil tussen tumorcellen en pneumocyten type II (die normaal in de long zitten)?
Pneumocyten: boller en schuimig cytoplasma –> maken vetrijk (fosfolipiden) materiaal voor de productie van surfactant
Tumor: plat en glad van vorm
Waarom krijgen cellen van een AC donkere kernen?
Veel RNA productie in de nucleoli –> kenmerkend omdat de cellen vaker delen
Donkerder door hematoxiline
Hoe kunnen we onderscheid maken tussen tumorcellen, lymfocyten of stromacellen?
PAS-kleuring: kleurt slijm aan = het product van cellen van een AC
TTF-1 is kenmerkend voor een AC uit de long