Viruset Flashcards
Karakteristikat e viruseve
Parasite te detyruar brendaqelizore
Vetem ADN OSE ARN
mungese kapaciteti me prodhu energji,
Perdorij makineri sintetike ge host cell per replikim
Kane materiwl gjenetik por nuk kane enzima
Nukleokapsida
Pjesa e gjenomit se bashku me kapsiden
Viruset me mbeshtjelles transmetohen permes
Sperklave respiratore,lengje,gjak pasi qe mundet me u demtu nga veprimi i acideve dhe enizmave
VAP
Viral adhesive proteins -mundesojne lidhjen e viruseve per target cell
Vap qe lidhwt me RBC-Hemaglutinina
Neuraminidaza
** te gjithe RNA viruses negative stranded jane enveloped
Tegument
Hapesira ndemrjet nukleokapsides dhe mbeshgkellesit
Efekti citolitik
Mund te vie si rez i grumbullimit te proteinave apo strukturave virale
Trupat e Negrit-terbimi,Rhabdoviruset
Trupat intranuklear bazofilik -Citomegalovirusi,Adenovirusi
Trupat cowdry tipi A-Herples Simplex virusi,virusi fruthit
Trupar acidofilil intracitoplazmatik-Poxviruset
Mekanizmat antivirall
Veprimi i Inf-gama dhe limfocitet T
IgA jane barriere kunder infeksioneve
*** per dallim nga bakterer,pergjigja fillestare antivirale fillon me interferonet dhe citokinat- ne vend te inflamacionit,aktivizomit tr sistemit te komplementit ,neuteofileve etc
Viruse teratogjenik
Virusi Rubeoles
Citomegalovirusi
TORCHES (kalojne barrierwn placentare)
Toxoplasma
Rubella
Citomegalpvirus
Herpes viruset
Sifilisi
ADN VIRUSET
HHAPPP
Herpes
Hepadna
Adeno
Papova
Pox
Parvo
Adn viruset me mbeshtjelles
Herpes
Hepadna
Pox
HHP
Naked adn viruset
Papova
Parvo
Adeno
PAP
Papova
Papillomaviruser
JC Polyomavirus
BK polyomavirus
Si ndahen papillomaviruswr
HPV kutane dhe mukozale
Single strandee nga and viruset eshte
Parvo
Papillomavirusin kutan (lythat ) i shkakton
HPV-1 dhe HPV-4
Karakteristike e infeksionit nga HPV kutane
Koilocitet -keratinocite te zmadhuara
Kondiloma akuminata e shkaktom
HPV-6 dhe HPV-11
Papilloma laringeale e shkakton
HPV-6 HPV-11
HPV mukozale eshte dhe kushbe shkakton
Karcinoma cervikale e shkakton HPV-16 dhe HPV-18
HPV kutane janw
Lythat(HPV-1,4)
Kondiloma akuminata(HPV-6,11)
Papilloma laringeale(HPV-6,11)
Trajtimi lythave
CIDOFOVIRIT
Poliomaviruset me te njhur
JK
BK
Poliomavirusi BK shkakton
Stenozen ureterale
Cistit hemorragjik
Viruria
Poliomavirusi JK shkskton
PML
leukoencefalopatine multifokale progresive
Leukoencefalopatine multifokale progresive e shkakton
Poliomavirusi JK
Adenoviruset
Pa mbeshtjelles
Adn virus
Double stranded
Infekton qelizat respitwore,git,orofaringut
Adenoviruset shkaktojne
Childhood respiratory illness
Epidemic keratoconjuctivitis
Semundjen respiratore te femijeve e shkakton
Adenoviruset
Keratokonjukitvitin epidemik e shkakton
Adenoviruset
Herpes viruset
Adn virus
Double stranded
Enveloped
Bejne pjese;
HSV-1 dhe HSV-2
Virusi Varicela Zoster
Virusi Epstein Barr
Citomegalovirusi
HHV-6 ,HHV-7,HHV-8
Herpes simplex virus 1 dhe 2 (vendi i infeksionit ne aspektin histologjik karakgerizohet me
Trupa inkluziv acidofilik intranuklear COWDRY tip A
Oral herpes shkakton
HSV-1
Genital herpes shkakton
HSV-2
Diagnoza HSV
Njollat Tzanck
Njollat Tzanck jane karakteristike per virusetb
Herpw simplex viruset
Virusi varicela zoster shkakton
Lijen. Eujit
Per detektimin e virusit varicela zoster perdoret
Testi FAMA
Vaksina VZIG (preventive)
Parazit i limfociteve B eshge
Virusi Eisten Barr
Virusi Epstein Barr eshte pergjegjes per se,undjet
Hodgkin
Karcinoma nazofaringeale
Limfoma e Burkit
Anetar i gama herpes viruseve eshte
Virusi epstein barr
Mononukleozen infektive heterofile e shkakton
Virusi epstein barr
Triads e simptomave te mononukleozes infektive heterofile
Limfodenopati
Hepatosplenomegali
Faringit eksudativ
Si kissing disease njihet
Mononukleoza infektive heterofile
Cili tedt perdoret per mlnonukleozen infektive heterofile
Testi MONOSPOT
Anetar i beta herpeseve eshte
Citomegalovirusi
Sindromen. Emononukleozee heterofile negative. Eshkakton
Citomegalovirusi
Pergjgjee per deshtimin e shume transplamteve te veshkave eshte
Citomegalovirusi
Roseola dhe Ekzantemen subitum i shkakton
HUMAN HERPES VIRUS 6 dhe 7
human herpes virus 6 dhe 7 shaklton
Roseola
Ekzantemen subitum
Sindromen kaposi,semundjen Castleman e shkalton
Human herpves virusi 8
Poxviruset
Adn viruset me te medhenj
Per dsllim nga adn viruset e tjere qe replikhen ne berthsme,pox viruset replikohen ne citoplzame
Ne poxvirus bejne pjese
Lija(variola)-gjinia orthopoxviruset
Molucscum Contagiosum
Lijs / variolen e shakkton
Poxviruset
Molluscum Contagiosum e shkakron
Poxviruset
Adn viruset me te vegjel jane
Parvoviruset
Parvoviruset
Jane adn virus,naked,single stranded
Ne parvovirus bejne pjese
B19
Bocavirusi
Eritemen infektive e shkakton
B19(parvovirus)
B19 (parvovirusi shkakton)
Eritemen infeltive ose semundjen e peste
Bocavirusi eshte peegjegjes per cilen semundje
Semundjen respiratore akute
Pergjegjes per krizen aplastike eshtr
B19(parvovirusi)
Viruset e hepatitit
A E- fekalo orale
B PARENTERSLE
C D PARENTERALE
Tek rasti i hepatitit kemi rritje tr
ALT DHE AST-transaminaza qe prodhohen nga hepatocitet
Virusi hepatit A shkakton, dhe cfare lloji eshte
Hepatitin jnfektiv
PICOARNAVIRUS
mund te mirret me ane te ujit te kontaminuar,ushqimeve
Prej traktit gastrointstinal permes enterociteve kalon ne gjakun venoz e keshtu transportohet ne hepar permas qarkullimit portal,leshohet msndej ne bile dhe feces
Simptomat filleszarebperfshijne lodhje,temperature,humbje te oreksit,te vjella
Pacienti me semundje aktive ka rritje te IgM
Pacienti qe ka kaluar semundje ka rritje te IgG
PERIUDHA. EINKUBACIONIT 15-40 dite **
Hepatiti i serumit quhet
Hepatiti i virusit B
Antigjenet e virusit te hepatitit B
HBsAg(anrigjenj siperfaqesor)
HBcAg(sntigjeni i berthames)
HBeAg(proteine antigjeni)
Nje person eshte infektiv me virusin e hepatiti B nese ne gjak zbulohen
HBsAG
HBeAG
Burimi kryesor i virusit te hepatitit B eshte
Gjaku,por edhe peshtyma,urina,qumeshti,sperma
Prania e cilit sntigjen tregen formen aktive t virusit t hepatitit B
HBsAG
Karakteristike e virusit te hepatiti D eshte
Nuk replikohet pa ndihmen e hepatitit B
Cili virus qe shkakton hepatit bene pjese ne flavovirus
Hepatitit G
Virusi i Hepatit G i takon
Arn viruseve
Flavovirus
Virusi hepatitit E ngjane me
Caliciviruset
Virusi hepatit C i takon
Flavi viruseve
Cili virus inhepatit infekton vetem njerezit dhe shimpanzete
Virusi hepatitit C
Caliciviruseve i ngjason cili virusmi hepatit
Hepatiti E
ARN VIRUS,positive stranded,naked
Picorna
Calici
ARN virus,positive stranded,enveloped
Toga
Flavi
Corona
Retro
ARN VIRUSET POSITIVE STRANDED
picorna
Calici
Toga
Corona
Flavi
Retro
ARN VIRUS., NEGATIVE STRANDED,enveloped
Bunya
Orthomyxo
Paramyxo
Rhabdo
Arena
Filo
DOUBLE STRANDED RNA VIRUS
REO
Picorna viruset ,members
Enteroviruset
Rhinoviruset
Virusi i hepatit A
Rna virus,positive stranded,naked.
Virude citolotike
Pikoarnvirusi me i njohur eshte
POLIOVIRUSI
Enteroviruset
Bejne pjese ne pikoarnvirus
Rezistebd ndaj pH- 3-9,me temp normsle te rritjes 33 grade celsius
-poliovirusi,koksakieviruset
Poliovirusi i takon
Enteroviruseve
Sjkskton semundjen e polimielitit-
Replikohet ne pllakat e payerit,kalon ne qarkullim ge gjakut,kalon barrieeen BBB,ne medullen spinale ne cornu anterior dhe keshtu shkalton polimielitin.
Koksakieviruset perfshijne
Koksakieviruset A
Koksakieviruset B
I takojne picornavirusve (enterovirus)
Semundjen dore-kembe-goje e shkakron
Koksakievirusi A16 pjese e enteroviruseve
(+Heparngine)
Koksakievirusi B shkakton
Miokarditi
Perikarditi
Semundjen Bornholm-Pleurodinia(devils grip)
Semundjen BornHolm-Pleurodinia ose ndryshe e quajtue kapja. Edjallit e shkakton
Koksakievirusi B
Shkaktaret me te shpeshte te te ftohures se zakonshme dhe infeksioneve te traktit te siperm respirator eshte
Rhinovirusi(enterovirus(picornavirus)
Cka dallon rhinovirusi nga picornaviruset e tjere
Nuk replikohet ne TGI,
Simptomat gjithashtu jane te ngjajshme me gripin por pa temepratire dhe pa mialgjin
Jane te ndjeshme naj pH acidike
Sekrecionet nazale qe leshohen eshte 500-1000 virione per ml
Simptoma ge njejta me rhinoviruset shkaktojne edhe
Coronaviruset
Adenoviruset
Viruset. Eparainfluenzes
Coronaviruset
RNA VIRUS,positive stranded,enveloped
Ne sip e virionit ndodhen glikoproteina qe i japin pamjen e kurores dhe rezistencen ndaj kushteve gastrointestinale.
Virioni permban glikoproteinen E1-proteine matriksi transmembranore
E2-
E3-neuraminidazen dhe hemaglutininen
Temp optimale per coronaviruset
33-35 grade
Periudha e inkubacionit te coronaviruset eshte
3 dite
Ne caliciviruser bejne pjese
Norovirusi
Astrovirusi
Virusi Norwalk
RNA ,POSITIVE STRANDED,NAKED
Noroviruset jane shkaketare te
Gastroenteritit
Reoviruset
Rna virus,naked,DOUBLE STRANDED
ROOK
rotaviruser
Ortoreoviruset
Orboviruswr
Koltiviruset
Sa segmente ka reovirusi
10 segmente
Rotavirusi 11 segmente te ARN
Viruset kryesore te diaerres infantile dhe gastroenteritir
Reoviruset
RNA VIRUS
NAKED
DOUBLE STRANDED
** 10 SEGMENTE**
Semundja qe shkaktohet nga reoviruset per te njeriu e shkakton
ROTAVIRUSI gr A
Pergjegjes per ethet e rriqrave te Kolorados jane
Orbiviruset
Koltiviruset
Sa segmente kane viruset e etheve te rriqrave te Kolorados
orbiviruset,koltiviruset
12 segmente
((orbiviruser kane 10 segmente)
Rhabdoviruset
RNA VIRUS
NEGATIVE STRANDED
ENVELOPED
BULLET SHAPED CAPSULE
Infeksioni terbimit shkaktohet nga cili virus dhe kush eshte rezervuari kryesor
Rabdoviruset (rna virus,negative stranded,enveloped)
Replikimi i virusit qe shkakton terbimin ndodh ne
Ne muskuj,mandej virioni futet ne snp,medulle spinale,Ku zonat me te prekura jane
Hipokampusi,nc pontinus,
Shenje patognomonike ne aspektin histopatolpgjik jane
Trupat. E Negrit
Fazat e semundjes se terbimir
Faza prodromale
Faza neurologjike
Faza komatoze
Ka 3 faza
Vaksina kunder terbimir
HDCV
Progresionin e semundjes se terbimit e frenon
Ribavirina
Shkaktaret e etheve te renda hemorragjike jane
Filoviruset (RNA VIRUS,NEGATIVE STRANDED,ENVELOPED)
Viruser Marbug dhe Ebola
Ebola
Shkaktohet nga filoviruset
Virusi replikohen ne monocite dhe makrofage,qeliza endoteliale.
Kane aktivitet citolitik ,ku ne nivel te qelizave endoteliale shkaktojne demtime vaskulare dhe hemorragji vecanerisht nga trakti gastro intestinal, qe qon ne shok hipovolemik dhe edema.
Simpomat jane te ngjajshme me gripin,dhimbje koke,mialgji,te perziera,te vjella,dhimbje abdominale,ethe,temperature.
VDEKSHMERIA TEK EBOLA ESHTE 90%
Periudha e inkubacionit eshte 21 dite
Bartet me kontakt direkt.
Periudha e inkubacionit tek ebola
2-21 dite
Vdekshmeria tek ebola eshte
90%
Me semundjet neuropsikiatrike si skizofrenia,autizmi,depresiioni lidhet
Borna virusi
Paramiksoviruset
RNA VIRUS,NEGATIVE STRANDED,ENVELOPED
Morbillivirus
Pneumoviruset
Paramiksoviruset
Ne paramiksovirus bejne pjese
Morbilliviruset
Pneumoviruset
Paramiksoviruset
RNA , NEGATIVE STRANDED,ENVELOPED
Morbilliviruset shkaktojne
Virusin e fruthit
(Rubeolen)
Pneumoviruset shkaktojne
Virusin respirator sinsticial
Metapneumovirusin
Paramiksoviruset shkaktojne
Virusin e shytave (parotiti)
Parainfluenzen
Parainflienzen e shkakton
Paramiksoviruset
Virusin e shytave (parotitin e shkakton)
Parsmiksoviruset
Metapneumovirusin ,virusin respirator sinticial e shakkton
Pneumovirusi pjese. Eparamiksoviruseve
Virusin e fruthit (rubeollen) e shakkton
Morbillivirusi (pjese e parsmiksoviruseve)
Virusi Fruthi/ Rubeolla
I takon kryesisht morbilliviruseve(paramiksovirus)
Eshte ende nje nga shkaqet e larta te vdekshmerise te popullatat e pavaksinuara
**perhapet permas sperklave respiratoee dhe eshte shuke ngjitese (1:20)
Perhapet me ane te sistemit limfatik dhe ne qarkullim-viremi.
Perhaper ne konjuktiva,ene te vogla,SNQ,sistem limfatik,trakt urinar,traktin e poshtem respirator.
Sa eshte periudha e inkubacionit tek virusi fruthi/ rubeolla
7-13 dite kryesisht 2 jave
Simptomat shenjat qe fillon fruthi / rubeolla
Filloj me temperature te larte
CCC-P
Cough,konjukitivit,inflamaciom te hundeve,fotofobi
Shenja patognomike e fruthit eshte
Njollat e Koplikut, qe shihet ne mukozen bukale prapa molareve , ne vagime dhe ne kknjuktiva.
Pas njollew te Koplikut tek fruthi /rubeolla fillon edhd
Rashi makulopapulare(ekzantema)
Tek cilet persona fruthi eshte me i ashper
Tek personat me mungese te vitamines A
Viruset eparainfluenzes hyne ne kuadeer te
Paramiksoviruseve
Viruset e parainfluenzes 1,2,3 shakktojne infeksion te lehte te traktik tensiperm respirator te ngjwjshme me te ftohuren
Kush e shkaktkon KRUPIN-Laringotrakeobronkitin
Viruset e parainfluenzes
Virusi i shytave-parotiti hyn ne kuader tr
Paramiksoviruseve.
Parotiti targeton
Gjendrrat parotide,testiset,vezoret,pankreasi,gjendrrs tiroide,snq
Vaksinimi per fruth/rubeoole
VAKSINIMI MMR (measles/mumps/rubella) (fruthi/shytat/rubella)
Virusi respirator sinsticial intakon
Familjew se pneumoviruseve (paramiksoviruseve)
Ky virus nuk lidhet per receptoret e acidit sialik ose RBC
Dmth nuk ka Hemaglutinine as Neuraminidaze.
Ky virus ndryhe njihet si bronkiti te te porsalindurit
Cili virus njihet si bronkit te te porsalindurit
Virusi respirator sinsticial( pneumovirus)
Cili virus nuk ka as hemaglutinine e as neuraminidazw
Virusi respirator sinsticial
Ortomiksoviruser
RNA VIRUSES
NEGATIVE STRANDED
ENVELOPD
Ortomikoviruset jane pergjegjes per
Gripin(influencen) e zakonshem
Gripin e zakonshem ose influencen e shkakton
Ortomiksoviruset
Viruset e gripit A B C jane anetare te
Ortomiksoviruseve
Cilet nga viruset e gripit te zakonshem jane patogjen
A dhe B
Cili nga viruset e gripit te zakonshem jane zoonoze
Pandemia globale me e njohur e gripit ne 1918-1919 me 20-40 milion te vdekur eshte
Gripi spanjoll
Gripij spanjoll e shkakron
Ortomiksoviruset
Sa segmente kane viruset e gripit A B C
A dhe B kane nga 8 segmente
C ka 7 segmente
Produktet gjenomike te virusit te gripit A dhe B jane
Hemaglutinina dhe Neuraminidazam
PB2, PB1, PA
NS1 dhe NS2.
Drifte antigjenike
Ndryshimet minore antigjenike rezultojne nga mutacionet e HA dhe NA
Shifte antigjenike
Ndryshimet madhore antigjenike njihen si shifte antigjenike,rezultojne nga rikrijimi i gjenomit
KY PROCRS NDODJ VETEM ME VIRUSIN E GR A
Gripi/influenca perhapet permes
Aerosoleve
Sa e ka periudhen e inkubacionit gripi
1-4 dite
Sherimi i plote 7-10 dite
Si shkaktohet sindroma Reyes
Marrja e aspirines te femijet kurnjane me virusin e gripit ,qon ne semundje te rralle qe quhet Sindroma Reyes ,qe atalom trurin dhe heparin.
Tek femijet duhet administruar NSAID/acetaminofen por jo aspirin kur paraqiten ethet.
Si rezultat i virusit te gripit cilat infeksione sekondare bakteriale mund te paraqiten
H influenzae
S pneumonia
S aureus.
Cili virus izolohet ne kulturat qelizoee MADIN DARBY
Virusi i gripit
Barnat antivirale te cilat frenojne zhveshjen e mbeshtjelljes proteimike per virusin e gripit A por jo edje B qe kane si target proteinen M2
Amantadine
Rimantadina
Frenues antiviral te te dy grupeve te virusit te gripit
Zanamivir
Oseltamivir
Shkalla e vdekshmerise me Sindromen e Reyes
40%
Ne grupin e arboviruseve hyjne
Togaviruset
Flaviviruset
Buniaviruset
Arenaviruset
Quhen arbovirus sepse transmetohen prej artropodave
Togaviruset dhe Flaviviruset
Jsne rna virus,single stranden ,pozitiv, me mbeshtjelles
Ne togavirus bejne pjese
Alfa virusi
Rubivirusi
Aeterivirusi
Vektor i alfavirusit eshte
Mushkonja Culex
Alfa viruset jane shkaktare te
Encefalitit
Virusi Chinkunguya i perket
Alfa viruseve(toga virus ( rna virus,positive strande)
Rubivirusi i perket
Toga viruseve mirepo nuk esjte ARBOVIRUS(sikurse alfa virusi,buniavirusi dhe arenavirusi),sepse nuk transmetohet nga mushlonjat por nga njerezit
Rubivirus Rubella
Eshte nje toga virus qe shkakton rubellen ,dallon nga rubeolla
Rubeolla shlaltohet nga morbillivirus qe eshte njenparamiksovirus
Rubella (rubivirusi(togavirus) - eshte shume. Engjsjshme me fruthin(morbillivirus)por per dallim prej fruthit qe zgjste 6 dite,rubelëa zgjste 3 dite
Fruth 3 ditor njihez
Rubella e shakktuar nga rubivirusi pjese e toga viruseve
Vaksina per rubelle
MMR
Fruth(rubeolle),rubelle,shyt