udary Flashcards
objawy udaru
- podwójne widzenie
- zaburzenie mowy
- zaburzenie połykania
- niedowład
- zdrętwienie nogi i ręki po tej samej str
- opadanie twarzy połowy
- rzadko ból głowy, raczej u młodych
do ilu h można podać lek dożylnie w udarze?
4,5h. szybsze podanie leku zwiększa szanse na cofnięcie objawów
czynniki ryzyka udaru:
- MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW!
- starszy wiek
- obciążający wywiad rodzinny
- nadciśnienie, cukrzyca, tytoń
- choroby serca
- TIA
- doustna antykoncepcja
- jhashimoto
- przewlekła choroba nerek
co może spowodować udar niedokrwienny ?
- zator pochodzenia sercowego
- blaszka miażdżycowa
- choroba małych naczyń mózgowych
- 30% nieznana przyczyna
leczenie przyczynowe udaru niedokrwiennego
do 4,5h jednorazowy wlew dożylny rt-PA rekobminowany tkankowy aktywator plazminogenu. jest to leczenie trombolityczne. po 4,5h jest niebezpieczne.
co to endartektomia?
Endarterektomia tętnic szyjnych jest uznaną metodą leczenia miażdżycy tętnicy szyjnej. Polega ona na operacyjnym usunięciu blaszek miażdżycowych ze światła naczynia.
jakie jest zabezpieczenie farmakologiczne przed udarem niedokrwiennym?
- kwas acetylosalicylowy
- leki przeciwkrzepliwe ( antagonistki wit K - kontrolujemy inr, leki nowej gen. nie kontrolujemy inr)
definicja udaru mózgu
nagłe wystąpienie ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu trwających dłużej niż 24h, względnie wcześniej prowadzących do śmierci, spowodowane wyłącznie przez przyczyny naczyniowe. jeżeli trwa krócej niż 24h - jest to TIA
co to TIA
transient ischemic attack - przemijający atak niedokrwienny - ostry epizod ogniskowego zaburzenia czynności mózgu pochodzenia naczyniowego, trwający mniej niż 24h
jakie są rodzaje udaru niedokrwiennego?
- zakrzepowo - zatorowe
- zatorowy - wada mitralna, choroba niedokrwienna, zawał, rak
- hemodynamiczny - spadek ciśnienia krwi
- lakunarne - zatokowe - choroba małych naczyń
co to pneumbra niedokrwienna
obszar bezpośrednio otaczający ognisko rozmiękania tkanki nerwowej i śmierci komórek śródbłonka po wystąpieniu udaru niedokrwiennego, w którym nie doszło do martwicy dzięki istnieniu krążenia obocznego.
kiedy wykonujemy trombektomie
do 6h
jak przebiega trombektomia?
jest to mechaniczne usunięcie skrzepu. pacjent jest znieczulany, cewnik wprowadza się do tętnicy udowej / szyjnej. podawany jest kontrast oraz zdj RTG
jak dawkujemy rt-PA - alteplaze?
0,9mg/kg mc.
pierwsze 10% podajemy w bolusie, resztę we wlewie.
przez 1h max 90mg podajemy
ile trwa etap ostry po udarze niedokrwiennym
3dni
jak układać chorego w profilaktyce antyskurczowej:
- głowa w kierunku strony porażonej
- bark uniesiony za pomocą poduszki
- łokieć i nadgarstek wyprostowany
- poduszka pod biodrem
powikłania udaru niedokrwiennego:
- nadciśnienie tętnicze
- ukrwotocznienienie ogniska zawału
- powikłania krążeniowe takie jak niewydolność
czynniki ryzyka krwotoku podpajęczynówkowego
- nadciśnienie tętnicze nieleczone
- tętniak
- miażdżyca
- zaburzenia krzepnięcia
- używki
- guz
objawy krwawienia podpajęczynówkowego
- nagły, piorunujący ból głowy
- sztywność karku po bólu głowy
- nudności, wymioty,
- ból pleców i kończyn dolnych
- światłowstręt, nadrazliwosc zmysłów
- objaw kerniga
co to objaw kerniga?
górny - bierne pochylenie tułowia ku przodowi powoduje zgięcie nóg w kolanach
dolny - zginamy nogę w stawie biodrowym i kolanowym. opór przy próbie wyprostowania nogi w stawie kolanowym
co to udar krwotoczny
wynaczynienie krwi do miąższu mózgu.
podział udarów
- udary niedokrwienne - 80%
- zakrzepowy 70%
- zatorowy 25%
- inne 5% - udary krwotoczne - 20%
- krwotoki śródmózgowe 15%
- krwotoki podpajęczynówkowe 5%
czynniki ryzyka udaru mózgu modyfikowalne
- modyfikowalne:
- nadciśnienie
- palenie
- cukrzyca
- zwężenie tętnicy szyjnej
- migotanie przedsionków
- hiperlipidemia
czynniki ryzyka udaru mózgu niemodyfikowalne
- starszy wiek
- płeć męska
- rasa - czarnoskórzy, azjaci
- obciążający wywiad rodzinny
- niski status społeczny
rodzaje afazji
sa to zaburzenia mowy.
- afazja czuciowa
- afazja ruchowa
- afazja czuciowo - ruchowa
co to afazja ruchowa?
chory wie co chce powiedzieć, rozumie co mówimy, ale nie jest w stanie.
co to afazja czuciowa
chory nie rozumie co do niego mówimy
diagnostyka w udarze
- podstawowe czynności życiowe
- krew do badań, morfologia
- czas protrombinowy, inr, aptt
- stężenie elektrolitów i glukozy
- ob, crp
- skała udarowa
- ct mri
śmiertelność w udarze
- krwotok śródmózgowy 50%
-udar niedokrwienny 20%
krwotok mózgowy objawy:
- nagły początek objawów
- silny gwałtowny ból głowy
- wymioty
- śpiączka
- porażenie kończyn
- prężenia, drgawki
co oceniamy w skali glasgow
- ocena poziomu świadomości
- oceniani otwieranie oczu, kontakt słowny i reakcje ruchowa pacjenta
leczenie krwawienia podpajęczynówkowego
- zapobieganie powrotnemu krwawieniu:
- chirurgiczne - wyłączanie tętniaka z krążenia mózgowego do 72h
- zachowawcze - zapobieganie skurczowy naczyniowemu; BEZWZGLĘDNE ograniczenie aktywności fizycznej - leczenie powikłań