podstawy do szpitala Flashcards
1
Q
jak wygląda przygotowanie do nakłucia lędźwiowego
A
- oproznienie pecherza
- badamy stan skory
- pacjent kładzie się na prawym boku
- kolana zgięte, przyciągnięta głowa
2
Q
jakie mamy opony mózgowe i gdzie znajduje się płyn m-r
A
twarda pajęcza miękka, płyn mr miedzy opona pajęcza a miękka.
3
Q
jakie postępowanie po pobraniu płynu mr?
A
bezwglezny zakaz poruszania 24h. pierwsze 2h na brzuchu, potem plecy.
4
Q
jakie są powikłania po zabiegu pobrania płynu m-r
A
- zespół popunkcyjny : 1-3 dni po badaniu, bole głowy, nasilające się po pionizacji
- infekcje w miejscu wkłucia
- wgłobienie mózgu
- porażenia
5
Q
definicja udaru mózgu niedokrwiennego
A
nagłe wystąpienie ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu trwających dłużej niż 24h, spowodowane wyłącznie przez przyczyny naczyniowe. jeżeli trwa krócej niż 24j, to jest to TIA
6
Q
definicja udaru mózgu krwotocznego
A
nagle występujące objawy ogniskowe uszkodzenia mózgu spowodowane wynaczynieniem krwi do miąszu mózgu, będące następstwem uszkodzenia naczynia innego niż uraz.
7
Q
co to TIA?
A
transient ischemic attack - przemijający atak niedokrwienny
8
Q
objawy udaru niedokrwiennego
A
- zaburzebnie mowy i połykania
- podwójne widzenie
- niedowład przeciwstawny wobec ogniska udarowego, drętwienie kończyn
- zdrętwienie reki i nogi po tej samej Stonie
- opadanie twarzy
- ból głowy
OBJAWY UDARU NIE USTĄPIĄ SAMOISTNIE
9
Q
objawy udaru krwotocznego
A
- bol głowy
- utrata przytomności
- porażenie polowiczne
10
Q
farmakoterapia w udarze
A
leczenie trombolityczne - leki możemy podawać do 4,5h. szybsze podanie leków zwiększa szansę na odwrócenie objawów. po 4,5 jest niebezpieczne. powrót do zdrowia 30%
11
Q
trombektomia po udarze jaki czas?
A
do 6 h
12
Q
obraz udaru w TK
A
- układ niedokrwienny - ciemniejszy obraz w TK
- udar krwotoczny - jaśniejszy obraz w tk
13
Q
śmiertelność w udarach
A
krwotoczny - 50% śmiertelności
niedokrwienny - 20% śmiertelności
14
Q
czynniki ryzyka udaru modyfikowalne:
A
- cukrzyca
- używki - papierosy
- nadcisnienie
- niska aktywność fizyczna
- stosowanie aktykoncepcji tabletki
- migotanie przedsionków
- hiperlipidemia
- choroba niedokrwienna serca
- zawal serca
- zaburzenia rytmu serca
- miażdżyca
- TIA
15
Q
czynniki ryzyka udaru niemodyfikowalne:
A
- osoby starsze
- płeć (m u młodych, k u starych)
- obciążający wywiad rodzinny
- wady mitralne
16
Q
co to penumbra
A
obszar bezpośrednio otaczający ognisko rozmiękania tkanki nerwowej i śmierci komórek po wystąpieniu udaru niedokrwiennego, w którym nie doszło do martwicy poprzez krążenie oboczne
17
Q
jakie jest zabezpieczenie farmakologiczne przed udarem
A
- kwas acetylosalicylowy
- leki przeciwkrzepliwe
18
Q
jakie jest leczenie swoiste udaru?
A
lek - rekombinowany aktywator plazminogenu - alteplaza
19
Q
ile trwa etap ostry po udarze
A
3 dni
20
Q
przyczyny udaru krwotocznego
A
- nadcisnienie
- cukrzyca
- zab. krzepnięcia krwi
- leki przeciwkrzepliwe
- powikłanie leczenia trombolitycznego
- narkotyki
21
Q
następstwa udaru krwotocznego:
A
- śmierć
- kalectwo
- spastycznosc
- parkinsonizm
- porazenie
22
Q
powikłania udaru niedokrwiennego
A
- wzrost ciśnienia srodczaskowygo
- ukrwotocznienie ogniska zawalu
- powikłania krążeniowe - niewydolność
23
Q
co to za skrót SM?
A
sclerosis multiplex - stwardnienie rozsiane
24
Q
objawy SM:
A
- mrowienie w rękach, drętwienie
- prąd elektryczny przy zginaniu karku - objaw lermita
- bóle, zaburzenie czucia wibracji i dotyku
- zmęczenie
- narastająca sztywność w kończynach dolnych
- objawy móżdżkowe - niezborność, drżenie zamiarowe, mowa skandowana, zaburzenia równowagi
- objawy uszkodzenia pnia mózgu - nerwoból trójdzielny, porażenie nerwu twarzowego, nagle ogłuchnięcie,
- pozagalkowe zapalenie nerwu wzrok - jednostronne osłabienie wzroku, ból oka
- zaburzenie ruchów gałek ocznych - podwójne widzenie, oczopląs
25
przyczyny SM
- podatnosc genetyczna
- stres
- wysiłek fizyczny np porod silami natury
26
farmakoterapia w SM:
- kortykosterydy - nie działają na choroba ale zmniejszają zapalenie. w warunkach szpitalnych stosuje się solumedrol (metyloprednizolon) - 1 dziennie przez 3-5 dni
- leki immunomodulujące - interferony b, np Avonex, betaferon - wnikają do mozgi i zmniejszają liczbę limf T niszczących osłonki mielinowe
- leki immunosupresyjne - mitoksantron, cyklofosfamid
- nowe leki - natalizumab,
27
czym jest stwardnienie rozsiane, czym się charakteryzuje?
- choroba autoimmunologiczna o charakterze zapalnym
- plaki - zapalenie i demielinizacja
- dotyczy ośrodkowego układu nerwowego
- triada charcota
- przyczyna: czynniki środowiskowe i predyspozycja genetyczna
- narastające upośledzenie sprawności ruchowej
- sumowanie się objawów resztkowych z każdego rzutu
- stale postepujace kalectwo
28
co to jest CIS w SM?
klinicznie izolowany zespol - pierwsze wystąpienie objawów neurologicznych, będących wynikiem pojawienia się zapalenia i demielinizacji. Objawy: słabość w kończynach, ból, zapalenie nerwu wzrokowego
29
co to jest RIS w SM?
radiologicznie izolowany zespol - wykrycie w rezonansie magnetycznym patologii w ośrodkowym układzie nerwowym, a brak objawów klicznicznych
30
co to triada charcota w SM
- charakterystyczna u osób z SM
1. oczopląs,
2. drżenie zamiarowe,
3. mowa skandowana
31
jaki obraz SM w MRI
białe ogniska demielizacyjne
32
co to są plaki?
ogniska demielizacyjne w sm, występują w mózgu, pniu mózgu, rdzeniu kręg, nerwie ocznym. są to nacieki okolonaczyiowe monocytów i limfocytów
33
trzy główne postaci SM
- rzutowp remisyjna - w tym przypadku okresy zaostrzeń (rzutów) przeplatają się z okresami, w których objawy wycofują się (remisji)
- pierwotnie postępująca - w której obserwuje się stopniowe, trwałe pogarszanie stanu zdrowia
- wtórnie postępująca - w którą może transformować się na późniejszym etapie choroby postać rzutowo-remisyjną. W postaci wtórnie postępującej rzuty ustają, a stan chorych zaczyna pogarszać się w sposób ciągły
34
cechy rzutu w SM:
- zaburzenie neurologiczne w sm
- Skargi subiektywne i obiektywne
- Czas trwania conajmniej 24h
- Należy wykluczyć pseudo rzut
35
jakiej skali używamy do rozpoznania SM
skala McDonalda
36
co to hipoglikemia, objawy
spadek cukry we krwi poniżej 70mg/dl.
pocenie się, drgawki, niepokój oraz bladość twarzy
37
co to hiperglikemia, objawy
poziom cukru we krwi na czczo przekracza 99 mg/dl, a 2 godziny po posiłku przekracza 199 mg/dl.
wielomocz, uczucie pragnienia, odwodnienie organizmu
38
co to skala glasgow
skala do oceny przytomności
39
jakie kryteria w skale Glasgow?
- otwieranie oczu 1-4
- kontakt słowny 1-5
- reakcja ruchowa 1-6
40
co to afazja i jak się dzieli?
sa to zaburzenia mowy.
- afazja czuciowa
- afazja ruchowa
- afazja czuciowo - ruchowa
41
czym jest afazja ruchowa?
chory odczuwa, że nie jest w stanie nic powiedzieć. zdaje sobie sprawę, jakie myśli pragnie wyrazić, ale z ust wydobywają się dźwięki nieartykułowane albo tylko pojedyncze słowa, nieukładające się w logiczną całość
42
czym jest afazja czuciowa?
chory nie rozumie pytań, poleceń, wypowiadanych zdań i słów.
43
czym jest afazja czuciowo ruchowa?
występuje najczęściej. Pacjenci mają wówczas zarówno objawy afazji ruchowej – nie są w stanie się wypowiadać, jak i czuciowej – nie rozumieją mowy.
44
czym jest choroba parkinsona?
jest to neurodegeracyjna choroba powodująca nieodwracalne zniszczenie. powoduje uszkodzenie i obumieranie neuronów dopaminergicznych powodując niedobór dopaminy.
45
objawy choroby parkinsona:
- charakter jednostronny na poczatku
- drżenie jednej reki,
- suwający chód
- drobne pismo
- spowolnienie ruchowe
- brak balansu rąk podczas chodu
- trudności w rozpoznawaniu zapachów
46
czynniki ryzyka choroby parkinsona
- uwarunkowanie genetyczne
- stres oksydacyjny
- wczesne starzenie się istoty czarnej
- zatrucie toksynami, lekami
- picie wody ze studni - dużo wapnia odkładającego się w istocie czarnwj
- typ osobowości - introwertyk, trudno nawiązuje kontakty, nie pije alko
47
jaka jest triada objawów w chorobie parkinsona?
- drżenie spoczynkowe - drżenie zuchwy
- sztywnosc mięśniowa - opór na początku i końcu ruchu biernego
- spowolnienie ruchowe - bradykinezja
48
Leczenie choroby parkinsona:
- levodopa
- patomorfiny
- głęboką stymulacja mózgu
49
czym jest głęboką stymulacja mózgu
- stymulacja prądem o dużej częstotliwości blokuje patologiczne pobudzenie
- wporwadza się rozrusznik mózgu - elektrodę w klatce piersiowej
- należy vhorowac min. 5 lat
- nie wiecej niż 70 lat
-inne metody leczenia musza być wyczerpane
50
co to padaczka
jest to grupa przewlekłych zaburzeń neurologicznych charakteryzujących się napadami padaczkowymi.
51
jaka jest etiopatogeneza padaczki?
wzrost stężenia glutaminianu i spadek stężenia GABA
52
czynniki ryzyka w padaczce
- nieregularny tryb życia
- niedobory snu
- niesystematyczne przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych
- alkohol
- zab gospodarki wodno - elektrolitowej
- zmiany hormonalne
- okres okolomixsiaczkowy
- choroby infekcyjne
53
jakie są rodzaje napadów w padaczce?
1. częsciowe
- proste bez zaburzeń swiadomosci - jacksonowskie
- złożone z zaburzeniami świadomości
2. uogólnione
- napady nieświadomości
- toniczne
- kloniczne
-toniczno - kloniczne
- miokloniczne
- atoniczne
- niesklasyfikowane
54
jak przebiega napad toniczno kloniczny?
1. faza toniczna:
nagła utrata świadomości, nagły skurcz mięśni, krzyk padaczkowy powodowany skurczem mieśni, głowa do tylu - OK. 30 SEKUND
2. faza kloniczna - drgawki kloniczne ok 2 min., bezdech, sinica, źrenice nie reagują na światło, może wystąpić oddanie moczu i kalu, dodatni odruch Babinskiego
55
co to stan padaczkowy?
stan w którym napd trwa dłużej niż 30min, lub napady padaczkowe powtarzają się jeden po drugim, a miedzy nimi chory nie odzyskuje świadomości
Jest stanem zagrożenia życia
Doprowadza do nadciśnienia, wstrząsu, odwodnienia,
LEKI: fenytoina, kwas walproinowy
56
jakie postępowanie w napadzie padaczki?
- chronić głowę, zdjąć okulary
- poluzować ciasne ubranie
- położyć w pozycji bocznej bezpiecznej
- zmierzyć czas napadu
- NIE WKLADAC NIC DO UST
- karetkę wzywamy jeżeli napad trwa ponad 7 min, lub jest to pierwszy napad.
57
między którymi kręgami wykonuje się nakłucie lędźwiowe
między L3/L4/L5
58
co to objaw brudzinskiego?
zgięcie stawów kolanowych i biodrowych podczas badania sztywności karku
59
co to objaw kerninga
przy zgięciu nogi w stawie biodrowym występuje opór przy probie wyprostowania kończyny w stawie kolanowym
60
co możemy diagnozować przez nakłucie lędźwiowe?
- krwotok podpaj
- sm
- zapalenie opon mózgowych
61
czym jest proba quickenstedta
jest to test polegający na uciśnięciu zyly szyjnej zewnętrznej, podczas wykonywania punkcji lędźwiowej. jeżeli wypływ płynu zwiększa się po uciśnięciu, oznacza to ze nie ma przeszkody w kanale kręgowym. jeżeli w kanale jest przeszkoda, to ucisk nie odbije się na szybkości wypływania płynu.
62
co to nuzliwosc mięśni?
nadmierna meczliwosc powstającą w wyniku zaburzeń impulsów z zakończeń nerwów ruchowych do mięśni. choroba : miastenia
63
jakie są proby prowokacje w EEG?
próby prowokacyjne: hiperwentylacja przez 3-4min, otwieranie i zamykanie oczu, światło stroboskopowe, badanie po nieprzespanej nocy - deprywacja snu
64
przyczyny nadciśnienia srodczaskowego
- wodogłowie
- guzy mózgu
- narastające krwiaki
- zbyt duża ilość krwi krążącej
65
objawy nadciśnienia śródczaszkowego:
- stopniowy ból głowy
- bradykardia
- wzrost ciśnienia tętniczego
- zaburzenia świadomości
- pogorszenie widzenia
- otępienie
- nudnosci wymioty
- zaburzenia równowagi
66
czym jest krwawienie podpajęczynówkowe
krwawienie do przestrzeni podpajęczynówkowej, znajdującej się miedzy opona pajęcza a miękka
67
czynniki ryzyka krwotoku podpajęczynówkowego
- niekontrolowane, nieleczone nadciśnienie tetnicze
- miazdzyca
- zaburzenia krzepniecia
- narkotyki, alkohol
68
objawy kliniczne krwawienia podpajęczynowkowego
- piorunujacy bol glowy, po ktorym następuje sztywnosc karku i objaw kerninga
- bol głowy opisywany jako najgorszy w życiu
- utrata przytomnosci
- nudnosci wymioty
- bol plecow, krzyza, kończyn dolnych
- światłowstręt
- powiększona źrenica po stronie wynaczynienia
- dodatni objaw brudzinskiego
69
kiedy pęka tętniak powodując SAH?
- przy wysiłku fizycznym
- kiedykolwiek
70
powikłania SAH
- obrzęk mózgu
- niedowlad, porażenie kończyn
- ponowne krwawienie
71
jakie postępowanie przy SAH?
- bezwzględny zakaz wstawania chorego
- unikac NLPZ
- przydzielenie pacjenta wg skali Hunta i hessa
- zabezpieczenie funkcji życiowych
72
co to skala hunta i hessa?
1 - przytomny z lekkim bólem glowym, zaznaczona sztywność k
2 - przytomny, silny i średni ból glowy, duża sztywność
3 - nieduże zaburzenia przytomności - senność i/lub jakościowe świadomości
4 - znaczne zaburzenia przytomności , polspiaczka, niedowład połowiczny
5 - głęboka spiaczka
72
jakie są mechanizmy udaru niedokrwiennego?
- zakrzepowe - zwężanie tętnicy przez miażdżycę
- zatorowe - zator powstały w układzie krwionośnym blokuje tętnicę
- hemodynamiczne - nagły spadek ciśnienia, krew nie dopływa do mózgu
73
czym jest mannitol?
jest to środek moczopędny, obniżający ciśnienie śródczaszkowe oraz śródgałkowe.
74
jaką skalą oceniamy niepełnosprawność w sm?
EDSS - rozszerzona skala kurtzkego, gdzie 0 to całkowicie zdrowy pacjent a 10 to smeirc
75
jakie są pewniki w stwardnieniu rozsianym?
- zmiany zapalne i degeneracyjne ośrodkowego układu nerwowego w wyniku nieprawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego
- podatnosc genetyczna
76
jaka jest etiopatogeneza stwardnienia rozsianego?
- aktywacja limfocytów T,B, makrofagów
- plaki - mozg, pean mózgu, nerw oczny, rdzeń kręg
- nacieki wokół naczyń głównie w istocie białej - limfocyty makrofagi
- niszczenie oligodendrocytow - osłonki mielinowej - spowolnienie impulsów
77
