TT vragen 1c3 Flashcards
Door welk hormoon wordt cortisol gestimuleerd? (hypothalamus-hypofyse-as)
Wordt gemaakt uit de bijnier onder invloed van ACTH. ACTH wordt gestimuleerd door CRH en vasopressine.
Door welk hormoon wordt T4 gestimuleerd? (hypothalamus-hypofyse-as)
Wordt gemaakt door de schildklier onder invloed van TSH. TSH wordt gestimuleerd door TRH.
Door welk hormoon wordt IGF-I gestimuleerd? (hypothalamus-hypofyse-as)
Wordt gemaakt door de lever onder invloed van groeihormoon (GH). GH wordt gestimuleerd door GHRH (en ghreline) en geremd door somatostatine.
Door welk hormoon wordt
geslachtshormonen gestimuleerd? (hypothalamus-hypofyse-as)
Wordt gemaakt door de testis/ovaria onder invloed van LH en FSH. Deze worden gestimuleerd door GnRH.
Door welk hormoon wordt prolactine gestimuleerd? (hypothalamus-hypofyse-as)
Wordt geremd door dopamine en oxytocine stimuleert de prolactine afgifte. NIET prolactine wordt door oxytocine gestimuleerd.
Wat voor hormonen produceren de zone glomerulosa, fasiculata en reticularis en de medulla?
Glomerulosa: aldosteron (regulatie angiotensine II)
Fasiculata: cortisol (regulatie ACTH)
Reticularis: DHEA, voorloper testosteron (regulatie ACTH)
Medulla: aldosteron (regulatie sympaticus)
Waarvoor zijn de volgende enzymen? CYP450SCC, CYP17, CYP21en CYP11B2 en CYP17b5
CYP450SCC = alle zones, zet cholestrol om in pregnenolon (1e voorloper)
CYP17 = fasiculata, reticularis. Zet pregnenolon om in 17-OH-pregnenolon, nodig voor cortisol en androsteendion
CYP21: glomerulosa en fasiculata (zet progesteron om in –> aldosteron en cortisol)
CYP11B2: alleen glomerulosa (zet corticosteron om in aldosteron, laatste stap)
CYP17b5: alleen reticularis (zet om in DHEA en androsteendion)
Waar bevinden zich ACTH receptoren in de bijnier?
In alle zones, maar ze zijn alleen actief in fasiculata en reticularis.
Welke hormonen worden door de hypofysevoorkwab aan de bloedbaan afgegeven?
GH, prolactine, ACTH, TSH, LH en FSH. De voorkwab bevat hormoonproducerende cellen. (hypothalamus: neuronen met kleine cellichamen)
Welke hormonen worden door de hypofyseachterkwab aan de bloedbaan afgegeven?
Vasopressine en oxytocine. Worden door cellen in de hypothalamus geproduceerd en door de hypofyse achterkwab afgegeven aan de bloedbaan. (hypothalamus: neuronen met grote cellichamen)
Wat zijn de belangrijkste mechanismen waardoor een hypercortisolisme voor een hyperglycemie zorgt?
- verlaging insuline gevoeligheid
- verhoging gluconeogenese
- verhoging glycogenolyse
(verder zorgt het voor een verlaging van de verestering vetzuren, verhoogde lipolyse, verlaagde eiwitsynthese en verhoogde eiwitafbraak)
Welke aandoeningen komt vaker voor bij patienten met ziekte van Cushing?
- hypertensie
- secundaire hypothyroidie (cortisol remt TSH afgifte)
- hyperglycaemie
Waardoor wordt het syndroom van Cushing het meest en minst frequent veroorzaakt?
Meest: exogeen corticosteroidgebruik
Minst: een bron van ectopische ACTH secretie
Hoe kan een endogeen hypercortisolisme worden aangetoond?
- cortisol in 24-uurs urine
- 1 mg dexamethason suppressietest
- middernachtsspeeksol cortisol
Waar wordt primaire bijnierschorsinsufficientie door veroorzaakt?
- dubbelzijdige bijniermetastasen
- tuberculose
- autoantistoffen gericht tegen bijnierschorscellen
- bijnierbloedingen
- bijnierhypoplasie
- aids
Waar wordt secundaire bijnierschorsinsufficientie door veroorzaakt?
- onttrekking na langdurig gebruik van corticosteroiden
- hypofyse pathologie (tumor verdrukt hypofyse)
- hoofdtrauma (hypofyse doorbloeding vermindert)
- geisoleerde ACTH deficientie
Wat kan worden bepaald door een bilaterale bijniervene sampling?
Wordt gebruikt bij primair hyperaldosteronisme
- kan laten zien of de linker- of rechterbijnier bron is van de aldosteron overproductie
- kan bijnierhyperplasie onderscheiden van een niet-functioneel bijnieradenoom als oorzaak van primaire hyperaldosteronisme
Welke test wordt gebruikt voor primaire bijnierschorsinsufficientie (hypocortisolisme)
SynACTH-test = ACTH stimulatietest
Welke test wordt gebruikt voor secundaire bijnierschorsinsufficientie?
- insulinetolerantietest
- metopyron test
- 10% van de feochromocytomen zijn erfelijk
- Bij feochromocytomen kan er defecte VHL-functie zijn met vertraagde HIF1α afbraak
- Cellen van feochromocytomen zijn altijd erg monotoon
–> welke stelling is juist
2!
30% van de feochromocytomen komt voort uit erfelijke aanleg. Verder zijn ze meestal benigne (10-15% maligne). En zorgen ze voor een overproductie van dopamine, adrenaline en noradrenaline)
Welke 2 celtypen met hormoonproductie komen in de schildklier voor?
Folliculair en parafolliculair
Welk tumortype van de schildklier is niet jodiumgevoelig?
Medullair
Wat voor type receptor is de ACTH receptor?
G-eiwit gekoppelde receptor; 7-transmembraan receptor
Wat is het effect van een mutatie in het gen voor de ACTH receptor? (MC2R)
Inactiverend; remming receptor activiteit.
Conformatie verandering van receptor ten gunste van co-repressor binding
Ook goed: Geen effect op transcriptie
Waarvoor zijn selenoproteine (enzymen die het aminozuur selenocysteine bevatten) verantwoordelijk?
jodering van het thyreoglobuline
Wat zijn voorwaarden voor het ontwikkelen van ontwikkelingsdefecten van een kind door jodiumtekort van de moeder?
- laag jodium moet leiden tot verlaagd T4 bij de moeder.
- de foetus maakt zelf geen T4 (dus is voor een belangrijk deel afhankelijk van T4 van de moeder )
- foetale schildklier heeft jodium nodig voor productie schildklierhormoon
Wat is de beste behandeling voor een toxische nodus?
I-131 therapie, I-123 therapie wordt gebruikt voor een diagnostische scintigrafie.
Hoe reguleert schildklierhormoon de thermogenese in de spier?
In spier, verhoging van ionencycli (futile cycles
Hoe reguleert schildklierhormoon de thermogenese in bruin vet?
In bruin vet aanmaak van UCP1/uncoupling
Wat voor effect heeft schildklierhormoon op het hart?
verhogen hartslagfrequentie, verhogen slagkracht –> hierdoor wordt de cardiac output
- adenomen bevinden zich vaak in de neurohypofyse en niet in de adenohypofyse
- adenomen produceren, per tumor, altijd 1 hormoon
- adenomen kunnen vaak G-proteïne mutaties hebben
alleen 3
Wat voor effect heeft schildklierhormoon op bot?
schildklierhormoon stimuleert botontwikkeling
hyperthyreoidie –> osteoporosis (lage botdichtheid)
hypothyreoidie –> osteosclerosis (verminderde botgroei)
Welke transporter zorgt voor de opname van jodium uit het bloed?
NIS: cotransport I met 2 Na.
Welke transporter zorgt voor de opname van jodium naar het colloid van de follikels?
pendrin of de I/CL transporter
Welke -omen behoren tot de PANnet’s?
insulinomen of glucagonomen
aldosteronomen NIET
Welke bloeduitslag past bij de ziekte van Hashimoto als er sprake is van een hypothyreoidie?
verlaagd vrij T4, verhoogd TSH
Wat is het meest geschikte lab-onderzoek bij iemand met verminderd libido, erectiele dysfuntie, vermoeidheid en temporaal gezichtsveld uitval?
Prolactine, testosteron en MRI van de hypofyse
Wat zijn de essentiele functies van corticaal bot?
- aanhechtingsplaats pezen en spieren
- bescherming beenmerg met daarin stamcellen
- verzorgt de biochemische sterkte
Wat zijn de essentiele functies van trabeculair bot?
- mineraal metabolisme
- sterkte en elasticiteit
- efficiente verdeling van belastingkrachten
Welke kenmerken van osteoporose zijn te zien op een rontgenfoto?
- verdunning van de corticalis
- verminderde botdensiteit
- wervel inzakking
GEEN looser’s zones
Waarmee kan je botmineraaldichtheid meten?
BMD meting heeft een lage sensivititeit en wordt NIET bij alle vrouwen na het 50e levensjaar aanbevolen
Hoe wordt de diagnose osteoporose gedefinieerd?
T-score van <-2.5 SD, waarbij een referentiegroep van jongvolwassen personen wordt gebruikt
Welk medicijn is geassocieerd met een verlaagde botmineraaldichtheid?
glucocorticoiden
Wat gebeurt er bij de ziekte van Paget?
Een verstoring van de bot ombouw dynamiek. Eerst een osteolytische fase, dan mixed fase en ten slot osteosclerotische fase.
Hoelang duurt een typische pijnaanval ten gevolge van een uretersteen?
Minuten tot uren (seconden tot enkele minuten)
Waar kan bij een distale uretersteen pijn gevoeld worden?
Scrotum of glans penis