Trematoden en cestoden Flashcards
wat zijn trematoden
platwormen, zuigwormen of wormen van de botten.
Trematoda (botten) algemene bouw
• Algemene bouw:
- plat, niet gesegmenteerd
- mond, geen anus * 2 zuignappen
trematoda gastheerwisseling
mens is eindgastheer GV
- ei —> miracidium (larve 1) (meta)cercaria (larve 2)
(zoet) waterslak is tussengastheer OV
trematoda transmissie
via voedsel of rechtstreeks door de huid
trematoda behandeling
praziquantel, niclosamide
trematoda preventie
patienten behandelen
slakken doden; besmette groenten koken
wat is Fasciola hepatica
een leverbot worm
Fasciola hepatica algemene bouw
• bladvormig, ± 3 cm
• hermafrodiet
eieren (met operculum) in feces, 120 μ (grote eieren)
Fasciola hepatica gastheer en locatie
gastheer: polyxeen, eindgastheer zijn schapen, runderen of mensen.
Fasciola hepatica transmissie
- eten van waterkers met metacercarien
- eten van lever van besmette schapen of koeien
Fasciola hepatica klinisch beeld
Verwekker van Fascioliasis
in gematigde streken vaak bij schapen en koeien, zelden bij de mens
Symptomen: problemen in galblaas, lever en pancreas
wat is Opisthorchis felineus
een zeldzame katten leverbot worm
Schistosoma spp soorten
Schistosoma mansoni
Schistosoma japonicum
Schistosoma haematobium
Schistosoma spp algemene bouw
Volwassen worm: 2 zuignappen’
man 1 cm, plat, breed, in lengte gekruld- vrouw 1.5 cm, lang, dun, cylindrisch. obligaat intravasculair.
vrouwtjes leggen eieren: 300 – 3000 per dag, gedurende 4 tot 35 jaar
Schistosoma spp klinisch beeld
verwekkers van Schistosomiasis of Bilharzia 200 miljoen infecties per jaar, endemisch in 52 landen.
Symptomen
verdwaalde en “reflux” eieren veroorzaken chronische symptomen
• cercariendermatitis (acuut) wordt veroorzaakt door binnendringende larven
• katayama syndroom (na 20-60 dagen) symptomen zijn koorts, malaise, buikpijn veroorzaakt door migrerende larven
• chronische schistosomiasis of bilharzia: darm/blaasontstekingen → bloedplassen leverontstekingen → ascitis (opgezette buik) hoge eosinofilie
mensen worden sloom, apatisch, traag (door verminderde stofwisseling)
Schistosoma spp diagnostiek
• uitscheiding eieren is onregelmatig —> TFT + concentratietechnieken (zie blokboek Vaardigheden) • rectumbiopsie
• serologie (elisa) • PCR
diagnostiek door onderzoeken van eieren
Schistosoma mansoni - gebeurt in feces, stekel zit aan zijkant. grootte is 140 x 60 µ
Schistosoma japonicum - gebeurt in feces, stekel is afwezig. grootte is 85 x 65.
Schistosoma haematobium - gebeurt in urine, stekel zit aan het uiteinde. grootte is 140x 60 µ.
Wat zijn cestoden
Cestoden zijn lintwormen of blaaswormen. Lintworm is de volwassen worm, blaasworm is het larve stadium
Cestoda algemene bouw
- gesegmenteerd (scolex + proglottiden)
- geen mond, geen anus
- 4 zuignappen
hermafrodiet
Cestoda gastheerwisseling
mens en andere zoogdieren eindgastheer GV (polyxeen)
* ei (embryofoor) —> larve = blaasworm (cysticercus)
vele zoogdieren en mens als tussengastheer OV
Cestoda transmissie
via besmet vlees/bosvruchten
Cestoda behandeling
praziquantel, niclosamide
Cestoda preventie
patiënten behandelen vleeskeuring; bosvruchten koken
Cestoda soorten
- Taenia spp
- Echinococcus spp
- Hymenolepis spp
Taenia spp soorten en bouw
Taenia saginata (10 m) - volwassen worm in dunne darm larve (cysticercus) in spierweefsel koe. heeft 4 zuignappen. proglottiden 20x 6mm. uterus 15-30 zijtakken. Taenia solium (3 m) - volwassen worm in dunne darm. larve in spierweefsel VARKEN. Heeft 4 zuignappen en hakenkrans. proglottiden 10x 10 mm. uterus 10-12 zijtakken.