Arthropoda Flashcards
wat behoort er tot de athropoda
Insecten (insecta)
- 3 paar poten
-aparte kop, borst, achterlijf (cephalon, thorax, abdomen)
Spinachtigen (arachnida)
- 4 paar poten
- kop-borst en achterlijf, soms totaal vergroeid (cehalothorax en abdomen)
welke soorten behoren tot de klasse insecta
• Vlooien – Mensenvlo – Rattenvlo – Honde-en kattevlo – Tunga penetrans “jiggers’” • Luizen – Hoofdluis – Klereluis – Schaamluis • Wantsen – Bedwants – vectoren • Vliegen – Vectoren – Myiasis veroorzakende vliegen • Muggen – Vectoren
Eigenschappen vlooien
• Lateraal afgeplat • 3 paar poten vanuit de thorax • Achterste paar springpoten • Determineren door af of aan-wezigheid van de ogen en borstelharen bij de monddelen (ctenidia) • Monddelen • Volledige metamorfose
Vlooien soorten
- Pulex irritans (mensenvlo)
- kattenvlo / hondenvlo
- Xenopsylla (rattenvlo)
- Tunga penetrans (zandvlo)
kenmerken rattenvlo
• Geen borstelharen • Oogharen voor de ogen • Brengt Rickettsia typhi (muizentyfus) over • Brengt Yersinai pestis (plaag) over
kenmerken hondenvlo
• Heeft meer dan 5 grote borstelharen bij de monddelen.
• Heeft ook borstelharen op de rug • Brengt de volgende ziektes over:
Hymenolepis nana en H. diminuta: • Kan allergie veroorzaken
kenmerken tunga penetrans (zandvlo)
De zandvlo boort zich in de voet en veroorzaakt daar een rode pijnlijke plek. De parasiet is bij ingraven ongeveer 1mm groot, maar groeit uit tot 1cm. Het ingegraven insect ademt door een gaatje in de hoornlaag van de huid, waardoor ook de eieren na een paar weken uitgestoten worden. Na circa drie weken sterft
de parasiet, die in de huid verschrompelt en uiteindelijk wordt uitgestoten.
Soorten luizen
Pediculus capitis (hoofdluis) Pthirus pubis (schaamluis) klereluis (niet behandeld)
kenmerken hoofdluis
neet 0,8 – 0,3 mm (vgl. zoutkorrels)
Levende volle eieren meestal binnen 6 mm van de haarbasis
levenscyclus hoofdluis
- Er zijn 3 stadia: ei, nimf en volwassene
- Eieren worden neten genoemd. Ze zijn moeilijk te zien en worden vaak verward met roos.
- Ze worden door het volwassen vrouwtje vlakbij de basis van het haar vastgemetseld. Ze zijn ongeveer 0,8 bij 0,3 mm en gelig wit
- Ze komen na 6-9 dagen uit.
- De nimfen zijn zo groot als een speldenknop en zijn na ongeveer 3 dagen na 3 keer vervellen volwassen
- De volwassen luis heeft 6 poten en is bruinig wit
- Vrouwtjes zijn groter dan de mannetjes en kunnen 8 eieren per dag leggen Ze worden ongeveer 30 dagen oud en zuigen een paar keer bloed per dag. Zonder bloedmaal sterft een volwassen luis binnen een week
Pediculus capitis (hoofdluis), therapie
• Wassen met een anti- luizenshampoo • Netenkam + wit papier • Na wassen schone kleren aan • Als de luizen nog een beetje bewegen is dat niet erg. Sommige medicijnen doen er langer over om te werken • Elke 2-3 dagen controleren • Herhalen na 1 week • Gedurende 2 tot 3 weken checken totdat je zeker bent dat alle luizen weg zijn.
Pthirus pubis (schaamluis) kenmerken
- De schaamluis is korter en gedrongener dan een hoofd of klereluis.
- Heeft elke 24 uur een bloedmaal nodig
- Kan gerekend worden tot de SOA’s: vaak in combinatie met Trichomonas, Gonorrhea
- Op dezelfde manier behandelen als hoofdluis
Wantsen soorten
wantsen en vectoren
Wantsen kenmerken
• Echte bloedzuigers zoals
Cimex lectularis
• Triatoma of Rhodnius: overbrengers van de ziekte van Chagas
Vliegen kenmerken
• Veroorzakers van myiasis – Dermatobia
– Cordylobia
– en nog vele anderen
Sommige vliegen leggen hun eieren in de huid. De larven komen uit en 7-10 dagen later ontstaat er een rode bult met een centrale ademopening.
• Behandelen door met petroleum te smeren of, met paraffine te bedekken zodat de larve naar buiten tracht te kruipen zodat ze dan makkelijk te verwijderen zijn:
wat is er speciaal aan de Dermatobia hominis
deze kan myiasis veroorzaken. Dit betekent dat de larve in het ooglid groeit en erythema veroorzaakt.
Muggen kenmerken
Muggen spelen een grote rol als vectoren bij parasitaire infecties zoals Malaria en filaria. dit zijn dan vooral de Anopheles spp.
welke soorten behoren tot de Arachnida klasse?
• 57 000 soorten waaronder – Mijten
– Teken
Wat zijn de eigenschappen van Arachnida?
• Eigenschappen – geen antennen – meeste met een cephalothorax en abdomen – sommigen met een lichaam uit een geheel – 4 paar poten (jonge spinachtigen: 3) – landdieren – roofdieren
Welke mijten zijn medisch belangrijk?
– Sarcoptes scabies (schurftmijt, ‘itch mite’) – Demodex
– Dermatofagoides (huisstofmijt)
• vogelmijten
• verontreiniging van voedsel door mijten
Welke tekensoort is medisch belangrijk?
– Ixodus (schapeteek)
Eigenschappen Sarcoptes scabies (schurftmijt)?
• vrouwtjes zijn 0.3 tot 0.4 mm lang
en 0.25 tot 0.35 mm breed.
• mannetjes zijn iets meer dan de helft zo groot.
• verwekkers van schurft
huidlesies bij voorkeur tussen de vingers
Sarcoptes scabies levenscyclus?
- Sarcoptes kan meerdere gastheren hebben. (Er zijn gevallen bekend van de hondeschurft die bij mensen uitslag heeft gegeven.) We zien ze meestal bij de dunne huid tussen de vingers en bij de polsen
- Afmeting van de tunneltjes die ze maken zijn ongeveer 3 mm en ze worden slechts zelden gezien. In het begin veroorzaken ze weinig irritatie maar na een maand wordt intense jeuk ervaren
- Ze worden overgebracht door nauw persoonlijk contact. Het vrouwtje legt eieren die in 3 tot 5 dagen uitkomen en dan over de huid kruipen. Na 3 –5 dagen zijn ze volwassen
- Ze kunnen 24 uur buiten een lichaam overleven
Sarcoptes scabies therapie?
- Eerst met zeep wassen, zodat de huid zacht wordt, daarna de behandeling aanbrengen.
- Behandelen met Ivermectine (acaricide)
- Omdat de infestatie pas na 1 maand aan het licht komt het gehele huishouden behandelen. (verpleeghuis!)
- Herhalen (jeuk kan een week na de behandeling aanhouden)
