tkanka nabłonkowa Flashcards

1
Q

z czego składa się tkanka nabłonkowa

A

z komórek o podobnym pochodzeniu i strukturze, oraz wyprodukowanej przez niej substancji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

charakterystyczne cechy

A

komórki ściśle od siebie przylegają, oraz ECM jest ubogie (jedynie blaszka podstawna), nie jest ani unaczyniona, ani unerwiona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

jakie struktury buduje ta takanka

A

wyścielające i gruczołowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

jak zachodzi do dostarczania tlenu do tych tkanek

A

przez dyfuzje z sąsiadujących naczyń tkanki łącznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

co to znaczy, że komórki tkanki nabłonkowej są spolaryzowane

A

mają biegunowy układ. Składają się z części szczytowej, bocznej i przypodstawnej. Każda z tych części ma inny układ receptorów, białek błonowych i cząsteczek adhezyjnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

główne funkcje

A

barierowa (maksymalny przepływ, lub uniemożliwienie swobodnego przepływu), wydzielnicza (bo gruczoły), ochronna (np. skóra), resorpcyjna (nabłonek jelita cienkiego), funkcja zmysłowa (odbieranie bodźców zewnętrzncyh, bo skóra)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

jakie są kryteria klasyfikacji nabłonków

A

kształt komórek, oraz ilość ich wartsw

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

nabłonek wielorzędowy

A

składa się z jednej wratswy komórek o różnych kształtach, oraz ich jądro leży na różnych wysokościach. Na pierwszy rzut oka wygląda na wielowarstwowy, ale nie jest, bo szczytowa część każdej komórki ma kontakt z środ zewn, a przypodstawną z blaszką podstawną. Przekształcony nabłonek walcowaty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

urotelium

A

nabłonek wielowarstwowy, wyścielajacy drogi moczowe, pęcherz moczowy. U góry występują komórki baldaszkowate, których szczytowa część jest przekształcona. Nie absorbuje ona wody i jest odporna na działanie kwasu moczowego, dzięki czemu chroni komórki pod spodem. Dodatkowo posiada białka uroplakiny, które zapewniają asymetrie błony. Jest bardzo rozciągliwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

jakie białka występują w urotelium

A

uroplakiny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

jakie są mechanizmy regeneracji tkanki w wyniku jej złuszczenia, lub apoptozy komórek szczytowych

A

w nabłonku wielowarstwowym występują komórki dzielące się mitotycznie (macierzyste), które po podziale windują do góry i zastępują komórki obumarłe. W jednowarstwowym występują komórki morfologicznie wyspecjalizowane, które występują na błonie podstawnej i zastępują zużyte komórki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

jak sie an zywa nabłonek receptorowy

A

kinocilium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

jak się nazywają długie mikrokosmki

A

stereocilia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

mikrokosmki

A

są to uwypuklenia cytoplazmy pokryte błoną komórkową. Posiadają filamenty aktynowe, połączone do błony za pomocą miozyny, a miedzy sobą za pomocą wiliny, fascyny i fimbryny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

za pomocą jakich białek są połączone z sobą filamenty aktynowe w mikrokosmkach

A

wilina, fimbryna, fascyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

migawki (rzęski)

A

są to wypustki cytoplazmy, zdolne do ruchu, dzięki aksonemnie - wiązce mikrotubul. Podstawę mikrotubul stanowi ciałko abzalkne i ich funkcja jest dobudowywanie aksonemy. Posiada też aparat korzonkowy, który idzie przez całą długość migawki do ciałka podstawnego i pełni funkcje podporową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

jak się nazywają skupiska mikrokosmków

A

brzeżki szczoteczkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

jak się nazywa struktura podporowa z migawce

A

aparat korzoznkowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

jak sie nazywa aparat ruchowy w migawce

A

aksonema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jaką ma funckję ciałko bazalne

A

wytwarzanie mikrotubul aksonemy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

co zapewnia zróżnicowanie części bocznych komórek nabłonka

A

transbłonowe białka łączące, które zapewniaja połączenia międzykomórkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

funkcje połączeń międzykomórkowych

A

połączenie mechaniczne, transport substancji, komunikacja, uszczelnianie przestrzeni międzykomórkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

jak sie nazywają transbłonowe białka łączące

A

kadheryny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

dzięki jakim elementom jest możliwe połączenie mechaniczne

A

filamenty cytoszkieletu, białka pośredniczące i kadheryny (transbłonowe białka łączące)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

dzięki czemu są tworzone połączenia komuniakcyjen

A

przez transbłonowe białka łączące, koneksyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

na czym polega połączenie zamykające

A

ścisłe przyleganie od siebie błon komórek, za pomocą transbłonowym białkom: klaudyny i okludyny, które umożlwiają dyfuzje błon na “stykach”. Hamuje to swobodne przedstawanie się ECM przez przestrzenie międzykomórkowe, tylko wymusza to przechodzenie jej przez selektywnei przepuszczalną błonę komórek.

27
Q

jakie połączenia tworzą barierę tkankową w barierze krew-mózg

A

zamykające

28
Q

jakie białka łączą błony komórek w połączeniu zamykajacym

A

klaudny i okludyny

29
Q

na czym polega połączenie zwierające

A

połączenie komórke ze sobą na zasadzie kadheryn, które aktywowane są za pomocą jonów wapnia, oraz występują tutaj desmosomy, wychodzące z podbłonowych płytek desmosomalnych

30
Q

połączenia szczelinowe

A

powstaje nuksus, czyli kanał, przez który moga przechodzić jony, albo potencjał czynnościowy, indukwoane przez koneksony

31
Q

blaszka podstawna

A

wytwór komórek tkanki nabłonkowe, oddziela komórki od innych tkanek, posiada trzy warstwy: jasna, ciemna i siateczkowata

32
Q

komórki kubkowe

A

zmodyfikowane komórki walcowate, których zadaniem jest produkcja śluzu. U szczytu posiadają mucynogen, który z połączeniem z wodą tworzy śluz. Jego pień skłąda się z organelli, które mają produkować mucynogen

33
Q

jak się nazywa ziarnistość, która tworzy śluz wraz z wodą

A

mucynogen

34
Q

gdzie znajdują się komórki kubkowe

A

w nabłonku jelita i drogach oddechowych

35
Q

Co barwi się metodą PAS

A

struktury o grubym glikokalisie (szcyztowa cz. komórki kubkowej, oraz komórek nabłonka jelitowego)

36
Q

co indukuje wydzielanie śluzu

A

pobudzenie rąbku szczoteczkowego

37
Q

rodzaje gruczołów

A

surowicze, śluzowe i mieszane

38
Q

co wydzielają gruczoły surowicze

A

wodnistą substancję składajacą się z białek i składników mineralnych

39
Q

co produkują gruczoły mieszane

A

to są np. przysadka lub trzustka i oprócz hormonów, produkują również inne substancje

40
Q

sposoby wydzielania zewnętrznego

A

gruczoły merokrynowe, apokrynowe, holokrynowe

41
Q

jak działają gruczoły merokrynowe

A

wydzielają substancje na drodze egzocytozy, głównie białka np. gruczoły potowe

42
Q

gruczoły apokrynowe

A

wydzielanie na drodze egzocytozy, wolne i nieuszkodzone pęcherzyki, głównie lipidy, występują w gruczołach mlekowych i niektórych potowych

43
Q

gruczoły holokrynowe

A

wydzielanie całych komórek z produktem wydzielniczym. Rozpad tych komórke powoduje uwolnienie subtsancji wydzieliniczej, np. w gruczołach łojowych

44
Q

co to są komórki mioepitelialne

A

są to komórki kurczliwe między gruczołem a błoną podstawną

45
Q

jak działają gruczoły endokrynne

A

wydzielają substancje do krwi, bez pośrednictwa inncyh ukąłdów

46
Q

jakie mamy komórki nabłonkowe pochodzenia ektodermalnego

A

melanocyty i keranocyty, komórki Langerhansa i Merkla

47
Q

keranocyty

A

są to komórki, które ulegaja keratynizacji, czyli zrogowaceniu. Jest to genetycznie zaprogramowane, komórki wraz z wiekiem przekształcają się z płytki, które końcowo ulegaja złuszczeniu. Komórki macierzyste naskóra dzielą się i wndują do góry

48
Q

5 warstw naskóka

A

warstwa podstawna, kolczasta, ziarnista, jasna i zrogowacaiła

49
Q

charakterystyka warstwy podstawnej

A

składa się z komórek walcowatych, czyli przejściowe komórki macierzyste. Dzielą się i różnicują, dlatego ta warstwa nazywa się też rozordczą. Przywiera ona do błony podstawnej za pomocą półdesmosomów i integryn.

50
Q

charakterystyka warstwy kolczastej

A

składa się z wielobocznych komórek połączonych z sobą cytoplazmatycznymi mostkami i desmosomami, co przypomina “kolce”. Występuje tutaj synteza białek, które wchodzą w otoczkę zrogowaciałą, czyli iwolukryna. Jest ona wyznacznikiem poziomu zróżnicowania się keranocytów.

51
Q

jakie białko jest produkowane przez warstwe kolczastą i jest wyznacznikiem poziomu zrogowacenia keranocytów

A

iwolukryna

52
Q

charakterystyka warstwy ziarnistej

A

jak sama nazwa wskazuje, jest bogata w ziarnistości: ziarna F, L i blaszkowate. Są to wrzecionowate komórki ułożone według siebie równolegle

53
Q

warstwa jasna

A

martwe komórki bezjądrowe i pozbawione organelli, posiadają bogatą strukturę filamentów keratynowych

54
Q

warstwa zrogowaciała

A

zawiera korneocyty - komórki martwe, zrogowaciałe, pozbawione jądra i organelli, składa się z warstwy zwartej i złuszczającej się

55
Q

jakie komórki występują w warstwie zrogowaciałej

A

korneocyty

56
Q

jakie enzymy nwpływają na przekształcenie się eumelanine na fenylomelanine

A

tyrozynoza, która działa na tyrozyne i dopa

57
Q

gdzie wytwarzana jest melanina

A

w pęcherzykach melanosomach, gdzie działa tyrozynaza i przekształca tyrozynę

58
Q

melanocyty

A

występują w warstwie podstawnej naskórka, pochłaniają promienie UV, nie tworzą połączeń z keranocytami. Posiadają enzymy tyrozynazy, tkóe działają na tyrozyne i dopa, przekształcając eumelanine w fenylomelanine, co jest uwarunkowane genetyczne. Melanina produkowana jest w melanocytach.

59
Q

komórki langerhansa

A

stanowią nadzór immunologiczny w barierze naskórkowej. Wyłąpują antygeny skórne i prezentują je limfocytom T

60
Q

komórki Merkla

A

występują w warstwie podstawnej, w sąsiedztwie z zakończeniami nerowywmi

61
Q

z czego zbudowana jest skóra właściwa

A

z istoty podstawowej, włokien i komórek tkanki łacznej

62
Q

warstwa brodawkowa

A

skłąda się z włókien sprężystych i kolagenowych. Jest pod naskórkiem. Posiada fibroblasty, mastocyty, makrofagi i limfocyty, tworząc tzw. brodawki skórne. Jest unaczyniona i unerwiona

63
Q

warstwa siateczkowata

A
64
Q

jakie warstwy ma skóra własciwa

A

brodawkowa i siateczkowa