Thema 1 - Slaap Flashcards
Wat is arousal?
Een fysiologische en psychologische staat waarin waarneming wordt gestimuleerd. AKA wakker zijn
Welke 5 neurotransmittors zijn belangrijk bij arousal?
en uit welk hersengebied komen ze?
- Histamine (HA) > TMN
- Dopamine (DA) > vPAG
- Noradrenaline (NE) > LC
- Seratonine (5HT) > Raphe Nuclei
- Acetycholine (ACh) > PTT en LDT
Welke twee neurotransmittors en hersendelen zijn de belangrijkste van de “ON/OFF switch”?
Waak: TMN –> Histamine
Slaap: VLPO –> GABA
Hoe werkt de “flip-flop” switch bij waak?
Tijdens waak zijn er veel monoamines aanwezig. Dit leid tot remming van het VLPO met de volgende gevolgen:
* Minder directe remming op monoamine productie –> betere input signalen
* Minder remming van orexine productie in het LHA (laterale hypothalamus)
* Minder remming PTT en LDT –> meer ACh en dus arousal
Hoe werkt de “flip-flop switch” bij slaap?
Bij slaap is er minder remming van het VLPO door het DMH. Dit heeft de volgende gevolgen:
* Remming orexine productie
* Remming monoamine productie
* Remming PTT en LDH
“f
Waar bestaat het oplopende arousal systeem uit, en wat doet het?
Het oplopende arousal systeem zorgt voor stimulatie van de cortex, die je “wakker” houd. Het syteem bestaat uit twee delen:
* Oplopende route naar thalamus: PTT en LDH. –> vuurt vooral tijdens wakker zijn en REM.
* Pathway die thalamus omzeilt: TNM, vPAG, LC, Raphe Nuclei. –> stimuleert cerbrale cortex via de laterale thalamus en het BF.
Welke slaapstages zijn er en waar staad REM voor?
N1-N3 + REM
REM is Rapid Eye Movement slaap > hierin kan je dromen
Welke twee triggers zijn er voor slaap?
- Homeostatische signalen: signaleert een “need to sleep”
- Circadiaanse drive: natuurlijke slaapcyclus zonder externe factoren
Hoe werkt de De suprachiasmatische nucleus (SCN) en het systeem eromheen?
Het SCN werk als een interne klok, wordt beinvloed door de epifyse en licht
- Bij veel licht op het retina wordt het SCN geactiveerd –> stimuleert DMH –> remt VLPO –> wakker
- Als het donker is –> Epifyse produceert melatonine –> remt SCN –> remt DMH –> VLPO actief –> slaap
GABA,
Synthese, receptoren en functie?
Synthese:
Glutamine via glutaminase omgezet in GABA
Receptoren:
GABAa –> chloride influx, ionotroop
GABAb–>Kalium efflux, metabotroop
GAT–> presynaptish
Functie:
Remmen actiepotentiaal via hyperpolarisatie
Seratonine,
Synthese, receptoren en functie?
Synthese:
Tryptofaan –> 5HT.
Raphe Nuclei
Heropname SERT
Functie:
Controle dopamine systeem
Dopamine,
Synthese, receptoren?
Synthese:
L-dopa –> dopamine
Heropnamen door DAT
Receptoren:
D1 –> exiterend neuron
D2–> presynaptisch inhiberend autoreceptor
Noradrenaline,
Synthese, receptor?
Synthese:
Gemaakt van dopamine
Heropnamen door NET
Receptoren:
A1–> stimulerend
A2–> autoreceptor presynaptisch, remt afgave NE
B1–> Stimulerend
B2–> Stimulerend
Melatonine,
Synthese, receptoren?
Gemaakt in de epyfise(pijnappelklier)
Receptoren:
M1 –> GPCR, remt SCN
M2 –> GPCR, vooral in retina, verschuift circadaine ritme
Orexine(hypocretine),
Receptoren en effect?
Orexine wordt in orexine A (op OX1+OX2) en orexine B (alleen OX2) vorm geproduceerd.
Receptoren:
OX1: A en B, Vooral aanwezig LC
OX2: B, Vooral aanwezig TMN
Vooral OX2 belangrijk bij slaap
