Teoria cz. 1 Flashcards
Pacjent skarży się na silny ból w okolicach nerek. Występują dreszcze, drgawki i gorączka. Leczony jest w kierunku grzybic układowych. Co przyjmuje?
Amfoterycyna B (najprawdopodobniej w połączeniu z flucytozyną)
Dodatkowo:
- bezpośrednio uszkadza błonę komórkową (kompleksy)
- p.o.- bardzo słabe wchłanianie
- Blastomyces, Cryptococcus, Candida
- nie na dermatofity
- podawany w formie liposomalnej- lepsza biodostępność
- podawany dożylnie
- działania niepożądane już w dawkach terapeutycznych
- silnie nefrotoksyczny, może powodować drgawki, dreszcze
Jaki lek przy grzybicy jamy ustnej, bez rozprzestrzenienia się dalej do przełyku?
Nystatyna (polienowy lek)
Dodatkowo:
- stosowane w sprayu lub zawieszenie doustnej- grzybica dziąseł, języka, czerwieni wargowej- CANDIDA ALBICANS
- niby przy grzybicy pochwy i pp też, ale rzadko
- mało działań niepożądanych- reakcje alergiczne, nudności, wymioty, biegunka
Lek hamujący syntezę 1,3-B-D-glukanu –> hamowanie syntezy ściany komórkowej
Kaspofungina z kandyn
Dodatkowo:
- niedokrwistość, ból głowy, dreszcze, zapalenie żył
- Aspergillus, Candida, Pnumocystis carinii
Lek stosowany w ciężkich uogólnionych zakażeniach grzybiczych, stosowany z innym lekiem dożylnie, który również powoduje ciężkie działania niepożądane (nefrotoksyczność, dreszcze, zapalenie żył) w celu ograniczenia ich toksyczności?
Flucytozyna (antymetabolit p-grzybiczy)
Dodatkowo:
- stosowany z amfoteryczną B (lek polienowy)
- powoduje APLAZJĘ SZPIKU
- w postaci 5-fluorouracylu wbudowuje się w RNA i blokuje syntezę białek
- w postaci fluorodeoksyurydyny uszkadza DNA i hamuje podział grzyba
- TERATOGENNA
Lek upośledzający syntezę chityny, lepiej wchłaniany po podaniu z posiłkami wysoko tłuszczowymi, nigdy nie jest stosowany jako lek I rzutu; powoduje embriotoksyczność i jest teratogenny.
Gryzeofulwina (niepolienowy lek)
Dodatkowo:
- stosowany co najmniej pół roku po ciąży
- dużo działań niepożądanych- problemy żołądkowo-jelitowe, fototoksyczność, zaburzenia widzenia (jak worikonazol), polineuropatie, alergie
Lek hamujący transport aminokwasów i elektrolitów ; wykazuje działanie p-zapalne
Cyklopiroks
Dodatkowo:
- dermatofity, drożdżaki, G+, G-
- tworzy kompleksy chelatowe, gromadzi się w płytce paznokcia
- grzybice skóry, paznokci, łupież
Lek hamujący syntezę ergosterolu powodując odkładanie się fałszywych steroli w błonie komórkowej. Stosuje się go w grzybicach paznokci, skóry.
Amorolfiny
Dodatkowo:
-stosujemy wyłącznie miejscowo
Jaki lek na grzybicę paznokci?
- azole- itrakonazol (terapia pulsowana 2x200mg/7dni przez 3 miesiące)
- alliloaminy- terbinafina, naftyfina
- amorolfina
- cyklopiroks
Jaki lek p-grzybiczy jest teratogenny?
- gryzeofulwina
- flucytozyna
Jaki lek p-grzybiczy jest embriotoksyczny?
Gryzeofulwina
Jaki lek w dawkach terapeutycznych może wywoływać działania niepożądane?
Amfoterycyna B
Jaki lek na kandydozę jamy ustnej?
-flukonazol- gdy dotyczy również gardła i przełyku
-nystatyna- gdy dotyczy tylko kandydozy u
Czemu?
Bo nystatyna ma mniej działań niepożądanych. Po flukonazolu: obniżenie libido, ginekomastia, nadciśnienie, retencja płynów, zaburzenie miesiączkowania.
Po nystatynie- nudności, wymioty, pokrzywka, wysypka
Jaki lek na łupież?
- ketokonazol (azole)
- cyklopiroks
Leki bakteriobójcze
a. ściana:
-antybiotyki b-laktamowe
PEPTYDY:
~bacytracyna
~polimyksyny (błona)
~glikopeptydy- wankomycyna, teikoplanina np.
b. białka:
-aminoglikozydy
-streptograminy- osobno działają statycznie, ale razem bójczo (chinupristyna/dalfopristyna)
- kotrymoksazol- bo działa w dwójkę, dlatego (sulfametoksazol+trimetoprim); normalnie sulfonamidy są statyczne
- metronidazol- bezwzględny (furazydyna- statycznie, ale metro musi się pokazać)
Leki bakteriostatyczne
a. białka:
- tetracykliny
- tygecyklina
- makrolidy
- linkozamidy- klindamycyna
- sulfonamidy
- etambutol
- furazydyna
- trimetoprim (w poł. z sulfonamidem- bójczo)§
Czy jeżeli lek jest bakteriobójczy=ma szerokie spektrum działania?
NIE! np. aminoglikozydy, które są bójcze działają tylko na bakterie G-
Jakie leki powodują tzw. “zespół szarego dziecka”?
chloramfenikol
Które leki wywołują efekt poantybiotykowy?
MATKA FLORA:
- Makrolidy
- Aminoglikozydy
- Tetracykliny
- KArbapenemy
- FLuORochinolony
Jakiego leku nie zastosujemy przy leczeniu zakażeń prostaty i oczu?
Penicylin, bo nie przenikają one do tych narządów
Jaki lek pierwszorzutowo w infekcjach gardła u dzieci?
Penicyliny naturalne