Szkliwo Flashcards
Szkliwo po lacinie
Enamelum
Cechy szkliwa(7):
- Najtwardsza tkanka i najsilniej zmineralizowana tkanka organizmu
- Twardość odpowiada twardości topazu
- duża odporność na urazy mechaniczne
- duża odporność na urazy termiczne
- odporność do pewnego stopnia na zmiany pH
- Szkliwo jest najtwardsze na powierzchni zęba i mniej twarde wewnątrz korony.
- Grubość szkliwa jest o połowę mniejsza w zębach mlecznych niż w zębach stałych.
Powstawanie szkliwa po lacinie
amelogeneza
Proces powstania szkliwa:(5)
- Szkliwo produkowane jest przez AMELOBLASTY
- Powstawanie szkliwa rozpoczyna się w okolicy przylegającej do zębiny. Pierwsza warstwa szkliwa nie tworzy pryzmatów (tzw. szkliwo apryzmatyczne).
- Amelogeneza rozpoczyna się w 4 miesiącu życia płodowego
- Produkcja szkliwa trwa do pełnego wykształcenia korony zęba.
Budowa chemiczna szkliwa:
Substancje nieorganiczne - 96%
Substancje organiczne - 4%
Substancje nieorganiczne szkliwa:(5)
- 90% stanowi fosforan wapnia w postaci DWUHYDROKSYAPATYTÓW
- Węglan wapnia
- Fluorek wapnia
- Fosforan magnezu
- 40 innych śladowych pierwiastków
Dwuhydroksyapatyty - Fluorohydroksyapatyty i fluoroapatyty
Do cząsteczki dwuhydroksyapatytów mogą wbudowywać się jony fluorkowe. Tworząc kryształy fluorohydroksyapatytów i fluoroapatytów.
Najczęściej występują fluorohydroksyapatyty.
Fluoroapatyty stanowią największe kryształy, jakie spotyka się w tkankach zmineralizowanych człowieka.
Obecność fluoroapatytów i fluorohydroksyapatytów na powierzchni szkliwa powoduje zwiększenie doskonałości struktury kryształów, wzrost ich wielkości oraz odporności na rozpuszczanie w kwasach.
Odpornosc szkliwa na dzialanie kwasow:
DWUHYDROKSYAPATYT
pH krytyczne: 5,5
FLUOROAPATYT
pH krytyczne: 4,0
Substancje organiczne szkliwa:
- glikoproteiny
- fosfoproteiny.
Szkliwo apryzmatyczne(4)
- Stanowi najbardziej zewnętrzną część szkliwa- przykrywa szkliwo pryzmatyczne
- Powstaje jako pierwsza warstwa szkliwa produkowanego przez ameloblasty w procesie amelogenezy
- Składa się tylko z substancji międzypryzmatycznej
Szkilwo pryzmatyczne skada sie z:(2)
Składa się z:
- PRYZMATÓW
- SUBSTACJI MIĘDZYPRYZMATYCZNEJ
Pryzmaty szkliwa:(6)
- Jednostka strukturalna szkliwa
- Produkowane są przez ameloblasty
- Stanowią najbardziej zmineralizowaną część szkliwa
- Liczba w 1 zębie- od 5-15 mln pryzmatów
- Maksymalna długość pryzmatu występuje w obrębie guzków korony (2,5 mm) a minimalna w rejonie szyjki zęba- kilkadziesiąt mikrometrów
- Pryzmaty wykazują poprzeczne prążkowanie
SUBSTANCJA MIĘDZYPRYZMATYCZNA(3)
Tkanka o mniejszej mineralizacji
Wypełnia przestrzenie między pryzmatami
Najwięcej w pobliżu połączenia szkliwno-zębinowego
Slabe punkty szkliwa:(4)
Blaszki szkliwne
Pęczki szkliwne
Kolby szkliwne
Linie Retziusa
Blaszki szkliwne(4)
- Pasma substancji organicznej o budowie substancji międzypryzmatycznej
- Znajdują się między pryzmatami
- W miejscach ich występowania może łatwiej dochodzić do tworzenia się w szkliwie szczelin
- Sięgają od powierzchni szkliwa w głąb wnikając do zębiny