Szkarłupnie Flashcards
Gromady szkarłupni (5)
Liliowce Rozgwiazdy Wężowidła Jeżowce Strzykwy
Symetria szkarłupni
Promienista, ma charakter wtórny, ponieważ stadia larwalne są symetryczne dwubocznie.
Charakterystyczny układ szkarłupni
Układ wodny
Ogólna budowa szkarłupni
W odróznieniu od innych bezkręgowców są wtórouste. Nie mają głowy, wyróżnia się jedynie stronę oralną (gębową) i aboralną, gdzie u większości gatunków znajduje się otwór odbytowy.
Pokrycie ciała szkarłupni
Pokryte jest urzęsionym nabłonkiem. Pod nim znajduje się warstwa tkanki łącznej w której rozwinął się wewnętrzny szkielet zbudowany z wapiennych płytek.
Układ pokarmowy szkarłupni.
W większości składa się z jelita przedniego, środkowego i tylnego. Odżywiają się bardzo różnorodnie. Głównym pokarmem liliowców jest plankton. Rozgwiazdy są drapieżne, małe ofiary połykają w całości, a napadając na większą zdobycz wynicowują żołądek przez otwór gębowy. Następnie otaczają nim ofiarę i rozpoczynają trawienie na zewnątrz swojego ciała. Jeżowce odżywiają się mułem dennym. Strzykwy- mułem i drobnymi cząstkami organicznymi.
Układ oddechowy szkarłupni
Nie mają układu oddechowego, lub jest on słabo wykształcony. U jeżowców, wężowideł i rozgwiazd jego funkcję pełnią małe cienkoscienne wyrostki ściany ciała, określane jako skrzela powłokowe oraz nóżki ambulakralne- element układu wodnego. Strzykwy są wyposażone w dwa duże cienkościenne worki leżace w jamie ciała nazywane płucami wodnymi. Liliowce natomiast nie mają innych narządów wymiany gazowej.
Transport substancji szkarłupni
Transport substancji odbywa sie za pomocą układów krwionośnego i wodnego. Krwionośny, zwany hemalnym jest otwarty. Składa sie z systemu zatok i kanałów. Gromadzi się w nich płyn na skutek przenikania przez ściany przewodu pokarmowego substancji odżywczych.
Układ nerwowy szkarłupni
Sklada się zwykle z pierścienia i odchodzących od niego promieniście pni nerwowych. Słabo są wykształcone także narządy zmysłów. Bodźce nerwowe są odbierane przez nóżki ambulakralne, a u niektórych gatunków również czułki. Rozgwiazdy i jeżowce mają fotoreceptory w postaci oczek o nieskomplikowanej budowie, umożliwiających rozróżnianie natężenia światła. U strzykw i jeżowców występuje narzad równowagi- statocysty.
Wydalanie i osmoregulacja szkarłupni
Nie mają układu wydalniczego. W wydalaniu uczestniczą specjalne komórki nazywane podocytami, które znajdują się w płynie wypełniającym jamę ciała. Wychwytują i gromadzą zbędne produkty, a kiedy sa całkowicie wypełnione, są wydalane przez układ wodny.
Rozmnażanie się szkarłupni
Są rozdzielnopłciowe. Nie występuje dymorfizm płciowy. Ich gonady mają zwykle postać woreczków z których gamety uchodzą krótkimi kanałami do wody. Wszyscy przedstawiciele tej grupy poza niektórymi żyworodnymi strzykwami są jajorodni. U szkarłupni zachodzi zwykle zapłodnienie zewnętrzne. Przechodzą rozwój złożony. Larwy charakteryzują się symetrią dwuboczną
