Szczeklik Flashcards

1
Q

Nerwy w zatokach jamistych

A

3 okoruchowy
4 bloczkowy
5 3dzielny - galezie oczna i szczekowa
6 odwodzacy
Poza tym t szyjna wewn i zyly

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wazopresyna
Oksytocyna

A

Adh peptyd z 9 aa z jader nadwzrokowych nasila wchlanianie wody w cz dalszej kanalikow nerkowych
Adh stymuluja wzrost osmolalnosci
Spadek cisnienia krwi
Oxy 9aa jadra przykomorowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Mri kontrast gadoliniwy

A

Gruczolaki od 3 mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czestosc Kallmana

A

1/10 000 man
1/50 000 woman

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Zespół Laurenca
Moona i Biedla

A

Otyłosc
Hipogonadyzm
Uposledzenie
Niskodoslosc
Polidaktylia
Retinitus pigmentosa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Z de Morsiera

A

Wtorny hipopitu
Slepota wrodzona

Dysplazja przegrodowo-oczna (zespół de Morsiera, zespół Hoyta-Kaplana-Grumbacha, ang. septo-optic dysplasia, SOD, de Morsier syndrome, Hoyt-Kaplan-Grumbach syndrome) – zespół wad wrodzonych, na który składają się hipoplazja nerwów wzrokowych, niedoczynność przysadki oraz agenezja przegrody przezroczystej. W najcięższej postaci objawia się wielohormonalną niedoczynnością przysadki, ślepotą i opóźnieniem umysłowym.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Siadh

A

Zespol Scheartza i Barttera
Hiponatremia izowolemiczna
Nie ma niedocisnienia i obrzekow!
Na < 100 jest zagrozeniem zycia
Przyczyby hipoksja, uszkodzenie mozgu leki raki prawokomorwa NS
Nie stosuje sie vaptanow czyli inhibitorow receptora VP v2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Objaw Parinauda

A

Zachdzacego slonca - oczy na dol w guzach szyszynki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Test na gh
Test na acth

A

Gh < 460 pkol/l 10 ug/l lub 5 u doroslych
Z insulina: 0,1 j/ kg insuliny -> hipoglikemia pon 40
Z gnrh 100 lub 1 ug/kg
Acth<497 nmol/l lub 18 ug/dl
Z acth: 100 ug

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Normy kortyzolu

A

Minimum 3 ug/dl
Max 15 ug/dl
3-15 zrob test s crh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Substytucja testo

A

100 mg /tydz im
50 mg/d zel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Limfocytarne zapalenie przysadki pciala

A

AntyPIT1 gh tsh prl
AntyPOMC acth
Rozpoznanie - MRI!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Lek na raka przysadki

A

Temozolomid
Alkilujacy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Supresja gh w ogtt

A

Ponizej 1 ug/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Leki w akromegalii

A

Analogi somatostatyny
1 generacji oktreotyd lanreotyd
2 generacji pasyrotyd
Antagonista GHr pegwisomant

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Choroba cushinga
Wlk gruczolaka
Ile kobiet
Tarczyca

A

1:100 000 4-8x wiecej bab
90% to mikro a 50% <5 mm
75% ma hipogonadyzm
Kortyzol hauje TSH! Ixnaczaj fT4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Gonadotropinoma u kogo jakie hormony i test

A

Faceci po 50
Rosnie fsh ale lh ok (nie jak w menopauzie)
Torbiele jajnikow
Test z Trh - wzrost ginadotropin i alfaSU

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Co z cisnieniem krwi w NadT i NieT

A

Nad rosnie dBP
Nie spada dBp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Norma kalcytoniny w rdzeniastym

A

Do 10-20 ng/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Tnm T1-T3

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Tnm t4 di n1b

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Objaw Dalrymplea

A

Retrakcja powiek - Wynika Z wzmożonego napięcia układu współczulnego

obraz przerażenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Objaw Graefego
Kochera
Mobiusa
Stelleaga
Jellinka

A

G- widac twardowke przy patrzeniu w dol
K - przy patrzrniu w gore
M- zezowanie przy zbieznym
S- rzadkie mruganie
J - ciemme oczy przy dlugie tt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Zespol Marinea i lenartha

A

Guzek nadczynny i ChGB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Jod 131 a ciaza
6 mies po jodzie Po podaniu 2 tyg unikac ciezarnych i dzieci
26
Leki przed scyntygrafia tarczycy
Tyreostatyk 5 d T4 - 21 dni
27
Kto zsyntetyzowal progesteron
Russell Marker w Meksyku kiedy trwaly naloty na pearl harbor
28
Generacje dta
29
Kiedy oznaczac trab w ciazy, kiedy monitoriwac plod
Asap 18-22 30-34 >3x ggn
30
Przelicznik dawki tiamazol do ptu
1:20
31
Skal burcha wartofskyego Akamozu
Przelom tarczycowy >45 agresywne leczenie
32
Zalecana dawka na kg w zaleznosci od tsh w ciazy
Tsh <4,2 - 1,2 ug/kg 4,2-10 - 1,42 >10. - 2,33
33
Izolowana hipoT4 w ciazy 1,2,3 trym
1- wlaczyc lt4 po wykluczeniu niedoboru fe i braku supl jodem 2,3 - nie leczyc
34
Tsh przy leczeniu nieT po 60 i 70 rz
60 - tsh do 6 70 - tsh do 8 najlepiej 4-6!
35
Mutacje w caTarczycy Brodawkowaty Pechrzykowy Hurthlea Rdzeniasty
B- braf 60% ras 10% ret 5 P - ras i tert H - nras i tert R- ret ! 25% jest dziedzicznych
36
Zroznicowany Rak niskiego ryzyka
37
Zróżnicowany rak pośredniego ryzyka tarczycy
38
Markery osteogenezy
Fosfataza zasadowa BALP Osteokalcyna Pinp picp n i c koncowe propeltydy prokolagenu 1
39
Markety ostrolizy
Fosfataza kwasna Pirydynolina i deoksyp - fragmenty sieciujace kolagen Ctx i ntx c i t koncowe fragmenty usieciowanego telopeptydu lamcucha alfa kolagenu 1
40
Jak dziala kalcytonina
hamuje osteolize Zwieksza wchlanianie wapnia w ppok Zwieksza synteze 1,25 oh d w nerce
41
Zespół Allgrova
3xa Addison, achalazja przelyku, alakrimia
42
Addison w ciazy Porod, 1 i 2 3 doba po porodzie
Zwiekszyc hydro o 20-40% w II i III trym, monitoruj elektrolity nie renine Porod: 100 mg hydro iv i potem 50 mg co 6h 1i2 doba 2x dawka sprzed ciazy 3 doba jak
43
Osilodrostat
Inh 11beta hydrokdylazy Leczenie hiperkortyzolemii
44
Kiedy oznaczac kalcytonine
W rodzinny Pheochromocytoma Biegunka Bacc rdzeniasty lub pecherzykowy! Oksyfilny!
45
Receptory dla hormonow tarczycy rozmieszczenie
Tralfa serce miesnie kosci nerwowy ppok Beta1 watroba i nerki Beta2 przysadka
46
Zespol opornosci na hormony tarczycy Alfa Beta
Alfa Tsh N L ft4 i H ft4 Beta tsh m h ft4/3 Zahiwana odp tsh na trh ! Inaczej niz w gruczolaku
47
Badania w incydentaloma
Test z 1 mg dexa Metoksykatecholaminy w moczu lub osoczu Jesi nadcT lub hipokaliemia ARO lub renina Dheas t 17ohpg
48
Incydentaloma w tk <-20 jH Od -20 do +10 jH Od 10-20 jH > 20 jh
Myolipoma Gruczolak Gruczolak ubogolipidowy lub co innego -> tk z kontrastem Pow 20 pheo lub rak
49
Narzad Zuckerkandla
Skupisko kom chromochlonnych w okolicy rozwidkenia aorty t krezkowa dolna Tu i na poziome splywu z nerkowej lewej do zgd sa najcz paraganglioma
50
Aromataza to ktory cyp
Cyp19
51
Konorki rozproszonego ukladu wwydzielniczego A B D PP D1 P EC ECL
A glukagon trzustkowy B insulina D somatostatyna Pp polipeptyd trzystkowy D1 grelina P glukagon z ppok Ec serotonina motylina subst p neurokininecl histamina
52
Konorki rozproszonego ukladu wwydzielniczego G I K MO S N L
G gastryna I cholecystokinina K glukozalezny peptyd insulinotropowy gip Mo motylina S sekretyna N neurotensynq L peptyd glukagonopodobny i peptyd yy
53
Markery intesty Carcinoid Insulinoma Gastrinoma Glucagonomq Vipoma Somatostatinoma
54
Markery intesty Carcinoid Insulinoma Gastrinoma Glucagonomq Vipoma Somatostatinoma
55
Men1 gen i hormony
Gen men1 auto dom 1. Nadczynnosc przytarczyc! Rozrost 2. Neuroendokrynne: gastryna insulins 3. Przysadki prl nieczynne gh
56
Men2 a i b gen i hormony
Gen ret Men2a rak rdzeniasty i pheochromocytoma potem przytarczyca Men2b rdzeniasty agresywny u dzieci - nerwiaki- postrzepiony jezyk, duze wargi, zoperuj w 1 rz
57
Przeciwciala do rozpiznania dm1 u doroslych (dawniej lada)
1. AntyGAD 65- pwko dekarboksylazie kwasu glutaminowego 2. IA2- fosfataza tyrozynowa2 3. ZnT8 - Transporteriwi cynku 8
58
Hba1c Fruktozamina Peptyd c
3 mies do tylu - nie u osob z hb nietaka no niedikrwistisc, ale tez hipertg! Hiperbili! Niewydolnosc nerej salicylany w duzych dawkach marskosc Fryktozamina 3 tyg do tylu Cpeptyd <0,2 nmol -> dm1
59
Hba1c duagnostyczny dka orzedcukrzycowegi wg ada( ale nie ptd) i cukrzycy
Pd 5,7-6,4% Dm 6,5 i wiecej
60
Kryteria wyrownania cukrzycy: 1) ogolne 2) planujacych i w1. Trymestrze 3) w 2/3 trymestrze 4) podeszlym wieku i schorowanych np po zawale
1) hba1c < 7,0 na czczo <130 po posilku 180 2) hb <6,5 3) hb <6,0 4) hb <8,0
61
Leki zwiekszajace wydzielanie insuliny
1) dzialajace na kom beta- pochodne sulfynylomocznika: gliklwzyd, glikwidin, glimepiryd, glipizyf Ale wzrost mc, ryzyko hipoglikemii 2) dzialajace na uklad inkretynowy - inhibitiry dipeptylopeptydazy4 - gliptyny: linagliptyna, saksagliptyna etc - analogi glp1 liraglutyd eksenatyd semaglutyd
62
Leki nieinsulinowe o dzialaniu obwodowym
- pochidne biguanidu - metformina Hamuje watrobowa synteze glukozy, nasila beztlenowa przemiane glukozy, zw wrazl na ins, zmniejsz tch mc i rr - agonisci ppargamma pochidne tiazolidynodionu- glitazony - nasilajace glukozurie - inhibitiry sglt2 a depaglifozyna, empaglifozyna, ertugligozyna, kanaglifozyna - akarboza
63
Docelowe glikemie w cukrzycy przed ciaza: na czczo, 1,2 h od rozpoczecia posilku, w nocy i z CGMS
Czczo 70-90 1h <140 2h < 120 W nocu 70-90 Cgms 95 srednie Hba1c co 6 tyg
64
Promieniowanie a hipopituitaryzm kiedy gh kiedy uogolnione
Gh 20-50 grejow >60 Gy panhipo
65
Ktore hirmony jako pierwsze w hipopitu
1. Gh potem gonadotropiny tsh acth i prl Ale w autoimmunologicznym zapaleniu orzysadki 1. Acth
66
Ciązowa moczowka prosta
W 2/3 trumestrze rosnie aktywnosc lozyskowej desporesynazy 2-4 tyg po porodzie ustepuje Nie rob proby zageszczenia moczu Mri Wlacz desmopresyne
67
Aldosteron w ciazy
Rosnie 8xdo polowy ciazy i sie utrzymuje do porodu
68
Izolowana hipotyreksynemia
1-20% ciezarnych Ft4 <2,5 percentyla Rosnie ryzyko porodu przedwczesnego Pwczesnego oddzielenia lozyska! Ale nie rpl
69
Normy tsh ft4 trymestry pte
1- tsh 0,009-3,18 ft4 12-22 pmol/l 2- 0,05-3,44 10-16 3- 0,11-3,53 9-17
70
Wytyczne ESE tarczyca a art - badanie przesiewowe - badanie przesiewowe u faceta - metoda zaplodnienia - leczenie
- pwowo u wszystkich kobiet TSH i aTpo (atg gdy tsh pow 2,5 i atpo uj) - u faceta tylko z objawami, nie opzniac ivf do eutyreozy - icsi gdy autimmunologia tarczycowa - leczyc kobiety z tsh pow 4 niezaleznie od atpo - leczyc tsh 2,5-4,0 tylko dla: poronien nawykowych, pow 35 rz, jajnikowa nieplodnosc - oznacz tsh po coh
71
Poporodowa dysfunkcja tarczycy postaci
5% kobit: 1. 52% klasyczne 3fazowe hiper hipo eu 2. 20% przejsciowa hipo 3. 16% przejsciowa hiper 4. 7% przejsciowa chgb 5. 5% trwala chgb - tu ft3/ft4>2,8!!! 6. 0,1 % trwala hipo
72
Czynniki ryzyka hiperglikemii w ciazy
73
Monitorowanie GdM i dieta
Na czczo i 1 h po posilkach min 6x na dobe + aceton w moczu ketodiastix Kontrola co 2-3 tyg- tsh chsn nerki Glikemie na czczo i w nocy 70-90 1h po 140 2h po 120 Zywieniowe 40-50 ww 20-40 t 30 b - 1,3 g/kg
74
Nwtformina w ciazy skutki
Ryzyko porodu przedwczesnego! Mniejszy przyrost mc w ciazy, masa urodzeniowa, rzadziej hipoglikemia neo
75
Capo4 w ciazy Wit D Ca w surowicy jelita nerki Pth i pthrp Metabolizm kostny - markery
Wit D 2x wzrost kalcytriolu od poczatku ciazy - nerki matki, lozysko doczesna - 2x wzrasta wchlanianie jelitowe, hiperkalciuria absorpcyjna Wapn zjonizowany staly (spada ca calk bo spada albumina) Pth spada w 1 trym do dgn, wzrasta do rozwiazania (pth rosnie gdy malo ca d) Phrp i kalcytonina (nie ma to znaczenia) rosna Przyspiesza metabolizm kostny- rosna markery resorocji spadaja kosciotworzenia (oprocz fosfatazy zasadowej - ktore rosnie z lozyska)
76
Laktacja a gospodarka capo4 Ca Po Pth Wit d Jelita nerki kosci Pthrp
W mleku traci 250 do 1000 mg Ca /dobe Wapn/ fosforany - wysokie prawidlowe Pth - zmniejszine o 50% Wit D - prawidlowa- wchlanianie w jelicie i wydalanie z moczem w normie! PghRp - rosnie bardzo. W mleku 10 000x - odpowiedzialne z hipoEstro za uwalnianie Ca z kosci Metabolizm przyspiesza - wysokie markery resorpcji i kosciotworzeni - rowniez Balp
77
Tempo utraty masy kostnej w laktacji
W ciazy chyba nie ma Glwonie gabczasta 1-3%\miesiac (w menopauzie 1-3% na rok) Po kaktacj bmd rosnie o 0,5-2% na mies
78
Niedobor zelaza w ciazy dg i leczenie
1 trym - lecz <11 hb - > 30 mg/d hb<9 60-120 mg 2 trym - lecz <10,5 60-120 3 trym l- lecz <11 69-120 Profilaktyka ferrytyna <60 po 16 tc - 30 mg Hb <7 hematolog Duzo fe IR gdm preeklampsja!!!
79
Niedobor wit d e ciazy - skutki
Preeklampsja Gdm Zakazenia Cc W ciazy powyzej 30 ng/ml