Spijsvertering Flashcards
Hoe ziet epitheel eruit in de mondholte, slokdarm, darm en peritoneum?
Mondholte en slokdarm - Meerlagig
Darm - Enkel
Peritoneum - Een laag plat
Wat is de opbouw van het spijsverteringskanaal van binnen naar buiten?
Mucosa - Epitheelcellenm lamina propia, muscularis. Bevat crypte en rugae (vouwen) in de maag, vili in de darm
Submucosa - Bindweefsel met lymfe -en bloedvaten
Muscularis externa - 3 spierlagen bij de maag, de rest 2
Serosa - Visceraal peritonea/mesentaria
Wat is grofweg de functie van het GI kanaal?
Onderdeel van het externe milieu zorgt ervoor dat stoffen worden opgenomen in het interne milieu
Welke processen vinden plaats in het GI kanaal?
- Digestie = afbraak
- Secretie = uitscheiding van stoffen
- Absorptie = opname in de bloedbaan
- Motiliteit = voortbeweging
Welke uitdagingen komt het GI kanaal tegen?
- Autodigestie door enzymen
- Vochtbalans (drinken, sappen, slijmvliezen)
- Immuniteit (innate defence)
GI kanaal doet aan secretie van welke ionen? En wat zijn hun functies?
- HCL > denatureert eiwitten, enzymactivatie
- Bicarbonaat (HCO3-) > maakt basisch
- NaCl > betrokken bij wateropname (CL- > Na+ > H2O)
Wat secreteerd het GI kanaal nog meer naast ionen?
Digestie enzymen
- Mucus door MCellen/Goblet cellen/ speekselkliercellen
- Speeksel
- Gal (door lever)
Waar en hoe komen digestie enzymen vrij? En hoe reguleert de afgifte?
Door exocriene klieren (speekselklieren en pancreas) en mucosa cellen komen vrij in lumen of apicaal membraan (borstelzoom enzymen) in actieve vorm = zymogeen.
Afgifte neuronaal, hormonaal of paracrien
Welke regulatie systemen kent het GI kanaal?
ENS = enteric nervous system = neuronen in GI die onafhankelijk zijn van CZS, maar wel met CZS communiceren.
Werkt via lokale stimuli (pH, osmolariteit, rek, etc) en is voor korte/enterische reflexen
CZS: voor lange/cephalische reflexen via externe stimuli.
Welke hormoonfamilies komen voor bij het GI kanaal, wat zijn hun functies?
- Gastrine; bestaat uit gastrien en CCK, zorgt voor het verzadigingsgevoel
- Secretine: bestaat uit secretine/VIP/GIP/GLP1, zorgt voor het remmen van systemen
- Motiline: stimuleert beweging
Welke 3 stappen vallen onder de cephalische fase?
- Denken, ruiken, zien etc. van eten > CZS signaal via medulla oblongata > autonoom ZS signaal aan ENS > secretie en mobiliteit start als voorwerk
- Speekselaanmaak
- Slikreflex: Tong duwt bolus tegen gehemelte achter in de mond > slokdarmsfincter ontspant > epiglottis sluit luchtpijp af > bolus beweegt de slokdarm in door peristaltische bewegingen en zwaartekracht
Gastrische fase, hoeveel materie komt er per dag ongeveer in je maag?
3,5 liter
Gastrische fase, uit welke onderdelen bestaat de maag en wat is de functie?
Van boven naar beneden:
Slokdarm
Fundus - opslag
Body - opslag
Antrum - vertering
Pylorus - sluitspier
Duodenum
In het geheel ook belangrijk voor defensie
Wat gebeurt er in de maag met makkelijk verteerbaar voedsel?
Wordt minder lang opgeslagen waardoor het verzadigde gevoel korter is.
Wat is de pylorus?
Sluitspier; gaat open als voedsel klaar is om door te gaan, sluit als duodenum vol is
Hoe ziet de maagwand er van buiten naar binnen uit?
- Serosa
- Muscularis; 3 spierlagen; horizontaal, verticaal en diagonaal (voor menging)
- Submucosa
- Mucosa met cryptes waar de maagcellen in liggen
Hoe werken de maagcellen met elkaar?
Cephalisch/vagus nervus reflex zorgt voor: G-cel maakt gastrine > stimuleert parietale cel voor HCl productie > H+ zorgt voor zure omgeving, HCL wordt gemeten > Chief cells maken pepsinogeen > H+ activeert naar pepsine voor eiwitvertering
H+ activeert D-cel die somatosine aanmaken > remt parietalecellen, G-cellen en chief cells als er genoeg HCl is.
Wat doen de gobletcellen van de maagcellen?
Maken mucus ter bescherming van de maagwand tegen o.a. HCL (maagzuur). Zitten in de hals van de crypte
Hoe werkt HCL vorming door de parietale cel?
ATPase pomp stuurt H+ de maagcel in, mbv kalium die de maagcel uit gaat >
oiv Carbonic anhydrase (CA) vormt OH- + CO2 > HCO3- (bicarbonaat) >
HCO3- de cel uit naar IF door een pomp die Cl- mee naar binnen neemt > Cl- vormt met H+ HCL
Wat doet de mucosalaag van de maag?
Bevat mucus (goblet cell) die veel HCO3- bevat voor een hoge pH neutralisatie
Beschermt alle cellen onder de slijmlaag
Na hoe lang worden cellen toch aangetast, ondanks mucosa?
1 week