socijalni stavovi Flashcards
1
Q
Olportova definicija stava
A
Stav je neuralna i mentalna spremnost, formirana na osnovu iskustva, koja vrši direktivni ili dinamički uticaj na reagovanje pojedinca na objekte i situacije s kojima dolazi u dodir.
2
Q
Na čemu je bio naglasak pri definisanju stavova u prvoj polovini XX veka?
A
Na ponašanju prema stvaskom objektu
3
Q
Kako su neki autori prve polovine XX veka definisali stavove?
A
Stav je trajna stečena dispozicija da se na dosledan način ponaša prema nekoj grupi objekata. (English)
4
Q
Kako se definisanje stavova menja 70-ih godina XX veka?
A
Sve se više stavlja akcenat na evaluativnu dimenziju stava. Ova tendencija opstaje do danas.
5
Q
Kako stavove definiše Bem (70-te)?
A
Naklonosti ili nenaklonosti
6
Q
Jedna današnja definicija stava
A
Fazio: Stav je ukupna evaluacija datog objekta, zasnovana na kognitivnim, emotivnim i bihejvioralnim informacijima u vezi sa datim objektom.
7
Q
Koje su danas najbitnije karakteristike stava?
A
- evaluativna priroda
- uticaj na ponašanje
- dispozicioni karakter
- složenost u smislu integracije različitih psihičkih sistema
- trajnost
8
Q
Kada se stavovi smatraju socijalnim stavovima?
A
Kada se odnose na stavske objekte od opšte socijalne važnosti u ekonomskom, političkom, religijskom, obrazovnom, etničkom ili drugom smislu od važnosti za socijalni život ljudi.
9
Q
Koje su komponente stava?
A
- kognitivna komponenta - kako pojedinci percipiraju važne karakteristike njihove socijalne realnosti
- afektivna komponenta - kako se osećaju u vezi istih
- konativna komponenta - spremnost da deluju u odnosu na njih
10
Q
Šta je ideologija?
A
Set uverenja o poželjnom uređenju društva i načinima kako da on bude ostvaren.
11
Q
Koji je prvi empirijski zasnovan jednodimenzionalni model stavova?
A
Adorno i sar. - Autoritarnost
12
Q
Adornova Autoritarnost - pozitivan pol?
A
Antidemokratski, profašistički i konzervativni stavovi, koji vode nekritičnom prihvatanju uspostavljenog autoriteta.
13
Q
Adornova Autoritarnost - negativan pol?
A
Prodemokratski, egalitaristički, liberalni i socijalistički stavovi.
14
Q
Kakav je odnos Adornove Autoritarnosti sa ličnošću?
A
To je stavska dimenzija koja je direktna ekspresija crte ličnosti autoritarnosti.
15
Q
Koje facete obuhvata Adornova Autoritarnosti?
A
- konvencionalizam
- autoritarna submisivnost
- agresivnost
- antiintraceptivnost
- poštovanje vlast
- destruktivnost i cinizam
- projekcija
- rigidnost
- preterano interesovanje za seksualne različitosti
16
Q
Kako se zove skala koja operacionalizuje Adornovu autoritarnost?
A
F skala
17
Q
Kritike Adornove Autoritarnosti
A
Značajno kritikovana sa teorijskog i metodološkog stanovišta - istraživači su nastojali da metodološki revidiraju koncept.
18
Q
Najznačajnije rekonceptualizacije Adornove Autoritarnosti
A
Altemejer, Rokič
19
Q
Kakvo je Altemejerovo viđenje autoritarnosti?
A
Autoritarnost je dimenzija ličnosti koja podrazumeva kovariranje tri komponente.
20
Q
Koje su 3 komponente Altemejerove autoritarnosti?
A
- autoritarna submisivnost
- autoritarna agresivnost
- konvencionalizam
21
Q
Altemejerova autoritarna submisivnost
A
Submisivni i nekritički stav prema uspostavljenim moralnim autoritetima društva
22
Q
Altemejerova autoritarna agresivnost
A
Agresivnost prema pojedincima i grupama koje se percipiraju kao sankcionisane od strane autoriteta
23
Q
Altemejerov konvencionalizam
A
Privrženost konvencijama prihvaćenim od strane društva i autoriteta
24
Q
Kako se zove Rokičova rekonceptualizacija Autoritarnosti?
A
Dogmatizam (generalna autoritarnost)
25
Šta je Rokičov Dogmatizam?
Rokič je pokušao da definiše autoritarnost bez ideološke sadržine, kao relativno zatvorenu kognitivnu organizaciju uverenja o realnosti.
26
Na šta stavlja fokus Rokičov Dogmatizam, za razliku od prethodnih modela?
Stavlja fokus na način na koji se veruje, umesto na sadržaj uverenja.
27
Prema Rokiču, kakvi su dogmatični pojedinci?
Imaju teškoća u obradi novih informacija i informacija koje ugrožavaju njihov sistem uverenja. Skloni su odbacuju uverenja koja im nisu bliska, kao i pojedince i grupe koji imaju drugačija uverenja.
28
Gde na političkom spektru se mogu naći pojedinci sa visokim Dogmatizmom?
Na ekstremnim krajevima (i desnom i levom)
29
Kako se zove skala koja operacionalizuje Rokičev Dogmatizam?
D skala
30
Sa kojim autorom Konzervativizam dobija na značaju?
Vilson
31
Kako je Vilson konstruisao svoj model stavova?
Na bazi faktorske analize termina koji se odnose na socijalne stavove relevantne za period. Kao glavna komponenta pokazao se konzervativizam.
32
Kako Vilson definiše konzervativizam?
Otpornost na promene i preferencija sigurnih, tradicionalnih konvencionalnih formi institucija i ponašanja.
33
Koji je odnos Vilsonovog konzervatizivizma i ličnosti?
Vilson je konzervativizam razumeo kao projekciju ličnosti u prostor socijalnih stavova.
34
Koje karakteristike ličnosti se projektuju u prostor stavova kao konzervativizam (Vilson)?
Osetljivost na doživljavanje opasnosti i straha pri suočavanju sa neizvesnošću.
35
Koje su za Vilsona ključne komponente konzervativizma?
- otpornost na promene, novine i različitosti
- preferencija reda, strukture i tradicije
36
Kako se naziva skala koja operacionalizuje Vilsonov konzervatizivam?
C skala
37
Šta je pokazalo ispitivanje povezanosti C, F i D skale?
Mere vrlo sličan, ako ne i isti kontrukt
38
Koji autori su dopunili Vilsonov model?
Jost i saradnici
39
Prema Jostu, kako vreme utiče na konstrukt konzevativizma?
On poseduje svoje bazične, stabilne odrednice, kao i one periferne koje su podložne društveno-istorijskim uticajima.
40
Prema Jostu, koje su dve sržne odrednice konzervativizam i u kakvom su one odnosu?
- Otpornost na društvene promene
- Prihvatanje nejednakosti
One su međusobno povezane, ali različite
41
U potrazi za odgovorom na koje pitanje je nastao model Orijentacija ka socijalnoj dominaciji? U okviru koje teorije možemo da razmatramo ovo pitanje?
Da li se pripadnici različitih etničkih zajednica unutar jedne države u jednakoj meri identifikuju sa nacijom kojoj pripadaju? Teorija socijalne dominacije
42
Teorija socijalne dominacije
Sva ljudska društva teže da budu hijerarhijski organizovana na osnovu grupne pripadnosti, tako da dominantna grupa poseduje disproporcionalno veliki deo pozitivnih socijalnih ili materijalnih vrednosti.
43
Kako se održava dominantnost jedne grupe nad drugima? (teorija socijalne dominacije, Pratto)
Održavaju se pomoću legitimizirajućih mitova - stavovi, vrednosti i ideologije oko kojih postoji konsenzus, a koje podržavaju i opravdavaju hijerarhijsku organizaciju i nejednakost. Jedan od centralnih od ovih stavova je Orijentacija ka socijalnoj dominaciji (Pratto).
44
Definicija Orijentacije ka socijalnoj dominaciji (SDO)
Stepen u kojem pojedinac preferira hijerarhijski sistem i teži da njegova grupa bude dominantna.
45
Zašto je Ajzenkov model najuticajniji model strukture socijalnih stavova?
- Hijerarhijski model organizacije koji je predložio je danas osnovna paradigma strukture socijalnih stavova.
46
Koje su dimenzije Ajzenkovog modela stavova?
- Radikalizam-Konzervativizam
- Tvdoglavost-Popustljivost, odnosno Društvena neosetljivost-Društvena osetljivost
47
Liberalni pol AJzenkove R-K dimenzije
Pozitivni stavovi prema
- teoriji evolucije
- mešanim brakovima
- studentskim protestima
- reformi pravnog sistema
- nudističkim kampovima
- pop-muzici
- imigraciji
48
Konzervativni pol Ajzenkove R-K dimenzije
Pozitivni stav prema
- dominaciji belaca
- smrtnoj kazni
- antisemitizmu
- protivljenju kontroli rađanja
49
Pol Tvrdoglavnosti/Neosetljivosti (Ajzenk)
Pozitivni stavovi prema
- prisilnoj sterilizaciji
- eutanaziji
- rasizmu
- nasilju prema ženama
- strogim kaznama za kriminalce
50
Pol Popustljivost/Osetljivost
- pacifizam
- antidiskriminacija
- protivljenje smrtnoj kazni
51
Ekstrakcija trećeg Ajzenkovog faktora
U kasnijim istraživanjima, pronašao je još jedan faktor koji se izdvaja iz R-K - Ekonomski konzervativizam - Socijalizam. On se ipak nije pokazao stabilnim.
52
Kako je Ajzenk video T-P dimenziju u odnosu na prostor ličnosti?
Smatrao je T-P nije stav u pravom smislu te reči, već projekcija ličnosti u prostor stavova. To je način na koji će neko zastupati svoje stavove.
53
Kako se autoritarsnot razlikuje u zapadnoevropskim zemljama u odnosu na bivše komunističke?
U zapadnoevropskim zemljama je povezan sa favorizovanjem socijalne nejednakosti, u istočnoevrpskim sa marksizmom i ekonomskim egalitarizmom.
54
Kako se nacionalizam razlikuje u zapadno- i istočnoevropskim društvima?
Na zapadu je povezan sa kapitalističkim principima, a na istoku negativno sa kapitalizmom i pozitivno sa državnim intervencionizmom.
55
Na kojim pretpostavkama je Milas razvio svoj model strukture socijalnih stavova?
- Socijalni stavovi moraju da reflektuju aktuelne društvene procese koji nisu obuhvaćeni ranijim studijama.
- Socijalni stavovi moraju biti relevantni za aktuelnu društvenu i političku situaciju u datom društvu (u ovo slučaju, u Hrvatskoj)
56
Koje dimenzije je dobio Milas?
- Religioznost,
- Seksualne slobode,
- Kosmopolitizam,
- Moderne tehnologije,
- Socijalna pravda
57
U čemu leži prediktivna vrednost Milasovog modela?
Dobra prediktivna vrednost za političko ponašanje: glasanje, političku identifikaciju, poverenje u političare, i sk
58
Koje faktore prvog reda je dobio Todosijević u Srbiji?
- Ekonomski liberalizam
- Socijalistička ekonomija
- Ekonomski egalitarizam
- Liberterijanski individualnizam
- Hijerarhijski individualizam
- Kolektivizam
- Međunarodna integracija
- Enviromentalizam
- Feminizam
- Nacionalizam
- Tradicionalizam
- Filozofski konzevativizam
- Klerikalizam
- Radna etika
- Populistička orijentacija
59
Koje faktore drugog reda je pronašao Todosijević u Srbiji?
- Socijalistički konzervativizam
- Desni konzervativizam
- Socijalni red i hijerarhija
- Postmaterijalistička orijentacija
60
Kako se faktori višeg reda koje je pronašao Todosijević razlikuju od onih koji se pronalaze u drugim zemljama?
Najveća razlika leži u faktoru Socijalističkog konzevativizma.
61
Šta sačinjava faktor Socijalističkog konzevativizma?
Indikatori tipični za konzervativizam, poput Nacionalizma, Tradicionalizma, Militarizma, ali i Socijalistička ekonomija, Kolektivizam i prorežimski socijalistički (populistički) stav.
62
Korelati Socijalističkog konzevativizma u Srbiji
Pozitivno korelira sa autoritarnošću (pronađeno i u drugim postkomunističkim zemljama) i za obe subskale SDO - društvena dominacija i egalitarizam
63
Sličnosti i razlike socijalnih stavova u Srbiji i Mađarskoj
U obe zemlje se stavovi grupišu oko dva faktora.
Prvi faktor je sličan u obe zemlje - u Mađarskoj je to socijalna alijenacija i socijalizam, a u Srbiji socijalna alijenacija i egalitarizam.
Drugi faktor je u Mađarskoj nacionalistički anti-socijalizam, a u Srbiji prokomunistički nacionalizam.
64
Problemi sa istraživanjima socijalnih stavova
- Mnogi modeli su zasnovani na malim studentskim uzorcima
- Modeli su uglavnom razvijeni u zapadnim kulturama, kros-kulturalna istraživanja su retka
- Broj stavova koji ulazi u analizu, način selekcije stavova i ajtema, metode faktorske analize
65
Koja dimenzija se najstabilnije ekstrahuje kroz različite modele?
Konzervativizam-liberalizam
66
Koja se 4 faktora (pored K-L) takođe dosledno izoluju?
Religioznost, nacionalizam, humanizam i socijalna dominacija-egalitarizam.
67
Ko je uradio prvu leksičku studiju socijalnih stavova i kakve termine je koristio?
Sosije je pošao od pretpostavke da su svi stavovi u jeziku kodirani kao reči na -ist, -ic i -ism. Analizom svih tih termina u engleskom od strane 3 nezavisna procenjivača, izabrani su termini koji su korišćeni.
68
Koje faktore je dobio Sosije?
Najbolje su se pokazale tro- i četvorofaktorske solucije. Obe su zadržane. Zbog širine faktora oni su nazvani alfaizmi, betaizmi, gamaizmi i deltaizmi (u trofaktorskom slučaju gamadeltaizmi).
69
Šta obuhvataju Sosijeovi alfaizmi?
Tradicionalni i religiozni izvori autoriteta: Pozitivni stavovi prema očuvanju postojećeg stanja u društvu (uključujući konvencionalne forme religioznosti), konzevativizam i autoritarnost
70
Šta obuhvataju Sosijeovi betaizmi?
Sebični interesi: Egoistički i sebični motivi i politički nekorektni sistemi uverenja - šovinizam, fašizam, etnocentrizam itd.
71
Šta obuhvataju Sosijeovi gamaizmi?
Društvena racionalnost: Pozitivan stav prema građanskom društvu, ljudskim pravima i slobodama, liberalizmu i humanizmu.
72
Šta obuhvataju Sosijeovi deltaizmi?
Subjektivna spiritualnost: Stavovi prema spiritualnosti i netradicionalnim oblicima religioznosti.
73
Koji faktor je Sosije pronašao u svojim kasnijim istraživanjima?
Faktor epsilon - Egalitarizam/Averzija prema nejednakosti: indikatori zajedničkog vlasništva, programa socijalne zaštite i socijalističke organizacije, a na suprotnom polu indikatori socijalne dominacije i nejednakosti.
74
Ko je radio leksičku analizu stavova u Rumuniji i kako je došao do ajtema?
Kraus je sastavio upitnik od rumunskih -izama.
75
Kako su Krausovi faktori slični Sosijeovim, a kako se od njih razlikuju?
Isto je dobio 4 faktora, koji su vrlo slični Sosijeovim. Alfaizmi su isti, dok se ostala 3 razlikuju u maloj meri.
76
Kako se Krausovi betaizmi razlikuju od Sosijeovih?
Obuhvata i termine koji referišu na komunizam.
77
Kako se Krausovi gamaizmi razlikuju od Sosijeovih?
Prisutan je i element reformizma.
78
Kako se Krausovi deltaizmi razlikuju od Sosijeovih?
Uključuju i pozitivan stav prema katoličanstvu i protestantizmu.
79
Kako se rezultati leksičkih studija u Kini i Tajvanu razlikuju?
Takođe se dobijaju Sebični interesi i Društvena racionalnost. Alfaizmi i deltaizmi su spojeni u jedan faktor, prisutan u obe zemlje. Četvrti faktor u Kini opisuje stavove prema Komunističkoj partiji Kine, a na Tajvanu opisuje aspiraciju ka dostizanju sreće. Indikatori Egalitarizma su uglavnom završili na četvrtom faktoru u obe države.
80
Koji su faktori dobijeni u etskoj leksičkoj studiji u Srbiji i kako se oni razlikuju u odnosu na Sosijea?
- Alfaizmi - isti kao kod Sosijea
- Hedonizam - hedonistička i sebična orijentacija, ali bez referiranja na političke i ideološke principe za razliku od Sosijeovih betaizama
- Racionalna duhovnost - spiritualna verovanja i racionalističko gledište
- Nacionalna privrženost - visoko vrednovanje sopstvene nacije i tradicionalne kulture
81
Koji su bili ciljevi prve emske leksičkie studije u Srbiji?
- Da se utvrdi da se iz srpskog jezika mogu ekstrahovati dovoljno obuhvatni i stabilni socijalni stavovi
- Da li će utvrđena struktura ići u prilog hipotezi o univerzalnosti ili hipotezi o kulturnoj specifičnosti stavova
82
Kako je urađena prva emska leksička studija u Srbiji?
Uzeti su termini koji se završavaju na -izam i primenjeni uz američku verziju upitnika.
83
Šta su pokazali rezultati prve emske leksičke studije stavova u Srbiji?
Moguće je izdvojiti 5-6 faktora, pri čemu se šestofaktorska struktura pokazala optimalnijom. Dobijeni su faktori Tradicionalni i religiozni izvori autoriteta, Lični interesi, Humanizam, Spiritualnost, Egalitarizam i Nacionalizam.
84
Koje su uže stavske dimenzije dobije u prvoj emskoj leksičkoj studiji stavova u Srbiji?
- Religioznost
- Tradicionalizam
- Sebični hedonizam
- Socijalna dominacija
- Demokratske vrednosti
- Vera u dobru stranu ljudske prirode
- Misticizam
- Filozofski idealizam
- Komunizam
- Anomija
- Etatizam
- Nacionalna privrženost
85
Koji su bili ciljevi druge emske leksičke studije u Srbiji?
- Ispitivanje replikabilnosti dobijenog modela
- Ispitivanje validnosti
- utvrđivanje individualnih i kontekstualnih determinanti socijalnih stavova
86
Kako se pokazala replikabilnost srpskih socijalnih stavova?
Svi faktori su replicirani osim Etatizma.
87
Kakva je struktura srpskih socijalnih stavova?
Hijerarhijska struktura, na čijem je vrhu generalni faktor Konzervativizma.
88
Šta predviđaju srpski socijalni stavovi?
Evaluaciju političkih partija, konfliktni etos, religijsku orijentaciju, stav prema pridruživanju EU, nezavisnosti Kosova i imigrantima
89
Čime su determinisani socijalni stavovi?
Dominantno su determinisani crtama ličnosti, ali postoji i efekat socijalne sredine, pre svega multietničnosti sredine.
90
U prilog kojoj hipotezi idu rezultati leksičkih studija u Srbiji i zašto?
Rezultati ovog istraživanja dominantno idu u prilog hipotezi o univerzalnosti socijalnih stavova, jer prvih pet stavova sadržinski odgovara onima identifikovanim u drugim kulturama.
91
Kako se srpski leksički stavovi razlikuju od američkih?
Razlika je u ekstrakciji šestog faktora, Nacionalizma. Takođe je razlika u relacijama Egalitarizma - on je u pozitivnoj vezi sa konzervativnim i nacionalističkim dimenzijama.
92
Kako je FFM povezan sa stavovima?
Najčešće i najsnažnije je povezana otvorenost - sa stavovima poput konzevativizma, autoritarnosti, socijalne dominacije... (-0,2 do -0,6)
Saradljivost slično, samo nešto niže korelacije (do -0,5)
Savesnost slično, samo pozitivne korelacije (do -0,4)
Neuroticizam i ekstraverzija su zanemarljivi
93
Hexaco otvorenost i socijalni stavovi
Negativna povezanost: autorirarnost, SDO, konzervativizam, religioznost
94
Hexaco poštenje-skromnost i socijalni stavovi
Negativna povezanost: SDO
Pozitivna povezanost: humanizam/egalitarizam, liberalizam, religioznos, konzervativizam
95
Hexaco saradljivost i socijalni stavovi
Negativno: konzervativizam
Pozitivno: religioznost
96
Hexaco emocionalnost i socijalni stavovi
pozitivno: humanizam/egalitarizam
97
Hexaco ekstraverzija i socijalni stavovi
humanizam/egalitarizam, religioznost
98
Hexaco savesnost i socijalni stavovi
religioznost
99
Faktori Švarcovih vrednosti
Samounapređenje: moć, postignuće, hedonizam; nasuprot samoprevazilaženju: dobronamernost i univerzalizam.
Konzervacija: konformizam, sigurnost, tradicija; nasuprot otvorenosti za promene: samousmerenost i stimulacija.
100
Koji su rezultati istraživanja povezanosti stavova i vrednosti (Stankov)?
Leksički socijalni stavovi (Sosijeovi) su nezavisni od vrednosti.
101
Koji su rezultati istraživanja povezanosti stavova i vrednosti (Sosije)?
Alfaizmi su povezani sa konzervacijom.
Betaizmi su povezani sa samounapređenjem.
Deltaizmi su povezani sa otvorenošću za promene.
Epsilonizmi su povezani sa samoprevazilaženjem i otvorenošću za promene.
102
Meta-analiza povezanosti religije i vrednosti
Pozitivna povezanost sa tradicijom i konformizmom, negativna sa samousmerenošću, stimulacijom i hedonizmom
103
Kako se zove Hajtova teorija moralnosti i na kojim podacima je bazirana?
Teorija moralnih osnova je bazirana na pregledu evoluciono-psihološke i antropološke literature.
104
Moralne osnove i socijalni stavovi
Individualizirajuće moralne osnove negativno koreliraju sa orijentacijom ka socijalnoj dominaciji, tradicionalizmom, autoritarnošću, a povezujuće pozitivno. Povezujuće takođe pozitivno koreliraju sa religioznošću i konzervativizmom.
105
Šta je konfliktni etos?
Konfliktni etos je ideologija, odnosno konfiguracija društvenih uverenja koja određuje specifičnu društvenu orijentaciju tokom i nakon dužih međugrupnih konflikata.
106
Koja uverenja obuhvata konfliktni etos?
Pravednost ciljeva,
uverenja o bezbednosti,
delegitimizacija suprotne strane,
pozitivno grupno samopoštovanje,
viktimizacija,
patriotizam,
uverenja o jedinstvu i
uverenja o miru.
107
Zašto se javlja konfliktni etos?
Doprinosi prilagođavanju članova društva na uslove konflikta i obezbeđuje optimalno psihičko i socijalno funkcionisanje društva u toku konflikta.
108
Koje su negativne posledice konfliktnog etosa?
Doprinosi sprečavanju pomirenja nakon završetka konflika i produžava konflikt.
109
Na šta se odnose uverenja o pravednosti ciljeva?
Naglašavanje važnosti i pravednosti, opravdavanje ciljeva oko kojih se razvio konflikt.
110
Na šta se odnose uverenja o jedinstvu?
važnost prevazilaženja unutrašnjih konflikata i nesuglasica tokom trajanja konflikta i ujedinjavanja snaga zarad suočavanja sa spoljašnjom pretnjom
111
Zašto je razvijen konstrukt konfliktnog etosa?
Za razumevanje psiholoških osnova Izraelsko-palestinskog sukoba.
112
Kako je konfliktni etos primenljiv u Srbiji?
Uspešno je primenjen u situaciji Srba i Albanaca na Kosovu.
113
Kako je konfliktni etos povezan sa socijalnim stavovima? (Bar-Tal, neleksički)
Povezan sa autoritarnošću, religioznošću, konzervativizmom.
114
Kako je konfliktni etos povezan sa socijalnim stavovima u Srbiji? (neleksički)
Pozitivno povezan sa autoritarnošću, konzervativizmom, tradicionalizmom, a negativno sa egalitarizmom.
115
Kako je konfliktni etos povezan sa leksičkim stavovima (Sosijeov model)?
Pozitivno povezan sa alfaizmima i betaizmima.
116
Kako je konfliktni etos povezan sa leksičkim stavovima (srpski model, na nivou celog konstrukta)?
Pozitivno povezan sa religioznošću i nacionalnom privrženošću. (Određena uverenja i sa hedonizmom)
117
Kako je religioznost povezana sa uverenjima konfliktnog etosa (Srbija?)?
Pozitivno sa uverenjima o bezbednosti i uverenjima o pozitivnom grupnom samopoštovanju
118
Kako je hedonizam povezan sa uverenjima konfliktnog etosa (Srbija)?
Pozitivno sa uverenjima o bezbednosti i patriotizmom.
119
Kako je nacionalna privrženost povezana sa uverenjima konfliktnog etosa (Srbija)?
Pozitivno sa uverenjima o bezbednosti i patriotizmom.
120
Kako su istraživači došli do dimenzija militantnog ekstremizma?
Analizom materijala produkovanih od strane različitih militantno-ekstremističkih grupa širom sveta i analizom psihološke, istorijeske i političke literature na ovu temu. Pronađene relevantne teme su se nakon empirijske i psihometrijske analize grupisale u 3 dimenzije
121
Koje su dimenzije militantnog ekstremizma pronađene?
Apologija nasilja, zli svet, sveti cilj
122
Šta je apologija nasilja?
Zagovaranje pribegavanja nasilju kao sredstvu za postizanje ideoloških ciljeva.
123
Šta je apologija nasilja?
Zagovaranje pribegavanja nasilju kao sredstvu za postizanje ideoloških ciljeva.
124
Šta je zli svet?
Uverenje da je nešto suštinski pogrešno sa svetom u kom živimo.
125
Šta je sveti cilj?
Pozivanje na svete sile (religijske ili političko-ideološke) kao opravdanja za ekstremizam i nasilje.
126
Na koga se sve odnosi koncept militantnog ekstremizma?
Stankov navodi da će mnogi ljudi koji ne pripadaju terorističkim ili militantnim grupama iskazivati militantno-ekstremističku ideologiju, a oni koji zapravo pripadaju tim grupama su na ekstremnom polu ove dimenzije.
127
Sa kojim stavovima je povezan militantni ekstremizam?
Sa dogmatizmom i Sosijeovim stavovima.
128
Kako je militantni ekstremizam povezan sa dogmatizmom?
Sva tri aspekta su povezana pozitivno sa dogmatizmom, pri čemu je najjača veza sa svetim ciljem (0,5).
129
Kako je apologija nasilja povezana sa Sosijeovim leksičkim stavovima?
Pozitivno sa betaizmima, negativno sa gamaizmima
130
Kako je zli svet povezan sa Sosijeovim leksičkim stavovima?
Pozitivno sa alfaizmima (0,25)
131
Kako je sveti cilj povezan sa Sosijeovim leksičkim stavovima?
Pozitivno sa alfaizmima (0,75)
132
Sosijeovi stavovi i preferencija Republikanske partije
Pozitivno povezani alfaizmi, negativno gamaizmi, deltaizmi, epsiloizmi
133
Povezanost leksičkih stavova i evaluacija političkih partija u Srbiji
Pozitivna povezanost alfaizama, hedonizma i nacionalne privrženosti sa nacionalno-konzervativnim strankama (SRS, DSS, SNS...).
Pozitivna povezanost hedonizma sa socioliberalnim strankama (DS, LDP...).
134
Povezanost leksičkih stavova i evaluacija političkih partija u Srbiji (drugo istraživanje SNS i LDP)
Za LDP je pronađen negativan efekat nacionalne privrženosti, a za SNS pozitivan efekat nacionalne privrženosti i hedonizma.
135
Povezanost leksičkih stavova i evaluacija političkih partija u Srbiji (studija rađena u 3 vremenske tačke)
2010, 2014, 2016
Socijalni stavovi objašnjavaju sve manje i manje varijanse evaluacije stranaka. Ovaj pad se odnosi na oba bloka, ali nacionalno konzervativne stranke su ipak uvek povezane sa alfaizmima, dok za socioliberalne stranke nije bilo doslednih prediktora.
136
Kako autori interpretiraju rezultate o političkim stavovima iz studije u tri vremenske tačke?
Autori zaključuju da se političko promišljanje u Srbiji u sve manjoj meri zasniva na ideološko-stavskim odrednicama, odnosno da je politika sve više lišena ideologije.
137
Šta znači da se predrasude prema socijalnim grupama generalizuju?
Ako pojedinac ima predrasude prema jednoj socijalnoj grupi, velike su šanse da ima predrasude prema svim socijalnim grupama, što sugeriše da je sklonost predrasudama relativno stabilna karakteristika pojedinca u pogledu koje postoje individualne razlike.
138
Dimenzije generalizovane predrasude?
Predrasude se razlikuju u odnosu na tri grupe: opasne, disidentske i omalovažene grupe.
139
Povezanost predrasuda prema opasnim grupama i stavova
Povezani negativno sa autoritarnošću
140
Povezanost predrasuda prema omalovaćavanim grupama i stavova
Negativno povezani sa SDO
141
Socijalni stavovi i stavovi o zakonima o imigraciji
SDO- povezano sa zagovaranjem oštrijim imigracionih zakona u svim zemljama i kulturama
Autoritarnost - povezana sa oštrijim imigracionim zakonima samo za sopstvenu zemlju
142
Koji su još stavovi povezani sa predrasudama prema imigrantima?
SDO, autoritarnost, etnocentrizam, nacionalizam, konzervativizam, religioznost
143
Povezanost religioznosti i predrasuda prema imigrantima
Često se dobija pozitivna povezanost, ali u nekim istraživanjima se dobija i negativna
144
Multietničko okruženje i stavovi prema imigrantima, rezultati i interpretacija
Suprotno očekivanjima, negativna povezanost. Autor smatra da osobe iz multietničkog okruženja imaju veću percepciju drugih etničkih grupa kao kulturalne pretnje njihovom nacionalnom identitetu.
145
Povezanost stavova i podrške EU (u svetu)
Negativno: autoritarnost, nacionalizam
Pozitivno: demokratičnost
146
Povezanost religioznosti i EU (u Srbiji)
Studenti
Religioznost negativno povezana
147
Kako je SDO povezan sa socijalnim kontekstom?
Negativno povezan sa stepenom demokratskog razvoja, BDP, rodnom ravnopravnošću
148
Stavovi stanovnika severnog Kosova i stanovnika centralne Srbije
Ispitanici sa severa Kosova postižu više skorove na Religioznosti, Hedonizmu i Nacionalnoj privrženosti.
Religioznost i Hedonizam doprinose predviđanju udaljenosti od Prištine (centralne tačke konfliktnog žarišta).
