psihopatija Flashcards

1
Q

Klekli - karakteristike psihopatije (13)

A
  • Površni šarm
  • Odsustvo zabluda i iracionalnog mišljenja
  • Odsustvo nervoze i neurotskih manifestacija
  • Nepouzdanost, neiskrenost
  • Nedostatak krivice i stida
  • Antisocijalno ponašanje
  • Nesposobnost učenja iz iskustva
  • Egocentričnost i nesposobnost da se oseti ljubav
  • Siromašnost u socijalnim relacijama
  • Nedostatak uvida u sopstvena mentalna stanja i ponašanja
  • Nepostojanje sklonosti ka suicidu
  • Impersonalni i loše integrisano partnerski i seksualni odnosi
  • Neuspeh u praćenju bilo kog životnog plana
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Koje informacije dobijamo iz taksometrijskih istraživanja psihopatije? Koje su implikacije?

A

Potvrđena je kontinualna priroda psihopatije, dakle nije opravdano koristiti reč psihopatija.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kako je Klekli došao do podataka i koji su problemi sa njegovim pristupom?

A

Opisi su nastali na osnovu studija slučaja, iz psihijatrijske prakse. Nedostatak empirijske operacionalizacije onemogućio je istraživanja koja su kvantitativna i koja koriste predikciju kao kriteijum validnosti.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Šta je sa Kleklijevim indikatorima uradio Hejr?

A

Psihometrizacijom Kleklijevih indikatora, napravio je prvi upitnik za procenu psihopatije. Prvobitnih 100 indikatora redukovano je na 22 izbacivanje redundantnih ajtema. Ta skala nazvana je PCL.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Koje izvore informacija koristi PCL skala? Koja su ograničenja tog pristupa?

A

Struktuirani intervju u individualnom kontaktu sa ispitanikom i uvid u objektivne podatke o životu i ponašanju ispitanika koje procenjivač dobija pregledom dostupnih dosijea.
Ovo znači da PCL može da se koristi samo u institucionalizovanim sentinzima.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kako je nastala PCL-R skala?

A

Dve stavke su odstranjene iz skale, opisi ajtema i uputstva za skorovanje su dodatno precizirana i izmenjena je procedura obračunavanja nedostajućih podataka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Ostale verzije PCL skale?

A

PCL:SV - kraća verzija
PCL:YV - za mlade

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Unidimenzionalnost PCL-Ra

A

Ispitana je pomoću psihometrijskih procedura sakupljenih u modelu po imenu Teorija ajtemskog odgovora i pokazano je da je opravdano pretpostaviti unidimenzionalnost. Ovaj nalaz kasnije je potvrđen i drugim metodama, ali i dalje će biti doveden u pitanje. (Kuk i Miši)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Prve faktorske analize (Hejr)

A

Eksploratorne faktorske analize pokazale su da se indikatori grupišu u dva latentna faktora, zbog svoje širine nazvana Faktor 1 i Faktor 2. Prvi okuplja markere psihopatske ličnosti, onih karakteristika koje se smatraju suštinskim za psihopate: manipulativnost, prevrtljivost, emotivnu površnost, nedostatak krivice i empatije.
Drugi se odnosi na odlike životnog stila: impulsivnost, neodgovornost, parazitski životni stil i antisocijalno i kriminalno ponašanje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Šta su pokazale analize koje su radili Kuk i Miši?

A

Pokazale su da se optimalnije opisivanje podataka postiže pomoću 3 faktora. Prvi opisuje manipulativne tendencije i iskorišćavanje drugih, drugi je baziran sa siromašnom i površnom emotivnom životu, a treći se odnosi na impulsivnost i nepromišljenost. Antisocijalno ponašanje prema ovom modelu nije deo konstrukta psihopatije.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kako izgleda model psihopatije za koji se i danas zalaže Hejr?

A

Trofaktorskom modelu Kuka i Mišija, Hejr pridodaje 4. faktor - antisocijalno ponašanje. Model se, dakle, sastoji od faktora Interpersonalni stil, Afektivitet, Životni stil, Antisocijalnost.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Indikatori Interpersonalnog stila (4)

A

Površni šarm, grandiozan doživljaj sopstvene vrednosti, patološko laganje, manipulativnost

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Indikatori Afektiviteta (4)

A

Odsustvo krivice, površne emocije, odsustvo empatije, neprihvatanje odgovornosti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Indikatori Životnog stila (5)

A

Potreba za stimulacijom, parazitski životni stil, odsustvo dugoročnih životnih ciljeva, impulsivnost, neodgovornost

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Indikatori Antisocijalnosti (5)

A

Loša kontrola ponašanja, rani ponašajni problemi, maloletnička delikvencija, opoziv uslovnog otpusta i bekstva iz institucija, raznovrsnost kriminalnih aktivnosti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Ajtemi koji ne pripadaju nijednom od faktora PCL-Ra

A

Promiskuitetno seksualno ponašanje i brojne kratkoročne veze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Direktna i indirektna agresivnost

A

Direktne forme agresivnosti zasnivaju se na neposrednoj produkciji agresivnog ponašanja prema nekom objektu i često podrazumevaju fizičku agresivnost. Indirektna agresivnost zasniva se na posrednom, zaobilaznom napadu na neku osobu, koja se može ispoljavati kao ogovaranje, širenje glasina, izdvajanje objekta agresivnosti iz socijalne grupe, emocionalna manipulacija, itd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Direktna i indirektna agresivnost i psihopatija

A

Empirijski podaci pokazuju da su psihopatske crte povezane sa obe forme agresivnosti i to: Faktor 1 sa isključivanjem i izolacijom žrtve iz socijalne interakcije i sa upotrebom malicioznog humora, a Faktor 2 sa fizičkom i verbalnom direktnom agresivnošću.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Reaktivna i proaktivna agresivnost

A

Reaktivnu agresivnost odlikuje spontano emitovanje agresivnog ponašanja, vođeno intenzivnim emocijama i najčešće se javlja kao odgovor na neku opaženu pretnju. Nasuprot tome, proaktivna agresija je zasnovana na planiranju, dakle promišljena je a ne impulsivna, uloga emocija je minimalna i predstavlja instrumentalno ponašanje: njen cilj nije odbrana već povreda drugog.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Psihopatija i proaktivna agresivnost (PCL-R)

A

Postoji eksplicitno preklapanje između psihopatije i proaktivne agresivnosti. Ova povezanost je posebno izražena kada je u pitanju Faktor 1, a u nekim istraživanjima se povezanost sa Faktorom 2 ni ne dobija.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Psihopatija i proaktivna agresivnost (model deriviran iz Petofaktorskog modela)

A

Najveća je povezanost sa indikatorima manipulativnost, samocentriranost, emocionalna neosetljivost i interpersonalna hladnoća.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Psihopatija i reaktivna agresivnost

A

Iznenađujući su nalazi koji govore o povezanosti psihopatije i reaktivne agresivnosti, a pogotovo oni u kojima je dobijena povezanost samo sa prvim faktorom. Nalazi koji su mnogo više u skladu sa teorijskim koncepcijama psihopatije su upravo suprotni: oni govore da je prvi faktor negativno povezan sa reaktivnom agresivnošću. Povezanost između drugog faktora psihopatije i reaktivne agresivnosti se čini plauzibilnom (i dosledna je) jer je impulsivnost, odnosno nepromišljenost, jedna od crta koja doprinosi konstituisanju drugog faktora a takođe učestvuje i u produkciji reaktivne agresovnosti.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Implikacije povezanosti psihopatije i agresivnosti

A

Činjenica da dva faktora psihopatije generišu dva supstancijalno različita oblika agresivnosti implicira pitanje da li onda oni predstavljaju subordinirajuće crte jednog istovetnog konstrukta ili su u pitanju dva suštinski različita ali korelirajuća psihološka entiteta, o čemu je raspravljano i ranije. Odnosno: da li jedna ista osoba može biti hladna, proračunata i promišljena (prvi faktor) i impulsivna, neodgovorna i sklona traženju uzbuđenja (drugi faktor)?
Hipoteza ugroženog egotizma i hipoteza izostalog potkrepljenja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hipoteza ugroženog egotizma

A

Hipoteza “ugroženog egotizma” otvara mogućnost da osobe sa psihopatskom strukturom mogu da kontrolišu, odlažu i planiraju ispoljavanje agresivnosti (proaktivna agresivnost) sve dok se ne pojavi specifična vrsta pretnje, a to je stimulus koji je usmeren na njihov ego, odnosno koji na neki način dovodi u pitanje njihove kompetence. U toj situaciji osoba gubi
kontrolu nad ponašanjem i emituje impulsivnu i nepromišljenu (reaktivnu) agresivnost.
Pokazalo se da hipoteza važi za osobe sa visokim narcizmom, ali ne i za one sa visokom psihopatijom.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hipoteza izostalog potkrepljenja

A

Po ovoj hipotezi, psihopatske crte odlikuje smanjena reaktivnost na preteće stimuluse uopšte i predstavlja deo snižene afektivne dinamike koja odlikuje ovaj fenomen. Međutim, drugi izvor reaktivne agresije bi mogao da bude odgovoran za njeno generisanje i kod psihopatije: frustracija koja nastaje kao rezultat izostajanja očekivanog potkrepljenja nakon neke akcije. Još uvek nema empirijskih nalaza.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Razlika između agresije i nasilja

A

Jedan od ključnih faktora distinkcije jeste da se za razliku od agresivnosti nasilje uglavnom operacionalizuje objektivno, preko nasilničkog ponašanja, odnosno krivičnih dela koje imaju elemente nasilja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Koji su mogući izvori nasilja kod psihopata?

A
  • Impulsivnost: podstiče različita problematična ponašanja, uključujući i nasilje, a i konzumiranje psihoaktivnih supstanci, što takođe podstiče nasilje
  • Interpersonalni stil: centriranost na sebe i svoje potrebe i iskorišćavanje drugih može dovesti do nasilja
  • Afektivitet: slabo izražena osećanja krivice, empatije, straha
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Empirijski podaci o povezanosti psihopatije i nasilja kod adolescenata

A

Rejting mere psihopatije su uzete pomoću instrumenta PCL-YV na adolescentskom uzrastu. Potom je nakon deset godina izvršena predikcija činjenja krivičnih dela sa elementima nasilja.
Rezultati su pokazali da skor na skali
psihopatije predviđa vršenje krivičnog dela sa elementima nasilja kada se u analizi kontroliše uzrast na kome je izvršeno prvo krivično delo, broj nenasilnih i nasilnih dela izvršenih pre procene i simptomi poremećaja ponašanja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Meta-analiza empirijskih podataka o povezanosti psihopatije i nasilja

A

Podaci dobijeni u ovoj studiji pokazuju da Faktor 2 zapravo pokazuje pouzdane i dosledne povezanosti sa nasilničkim ponašanjem, dok Faktor 1 nije suštinski povezan sa nasiljem. Ova povezanost postoji i kada je reč ne samo o nasilju prema drugim živim bićima već i sa fizičkim uništavanjem imovine drugih.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Novija istraživanja o povezanosti psihopatije i nasilja

A

Relacije između Faktora 2 i nasilja su replicirane i u drugim istraživanjima ali odnosi između prvog faktora i nasilja su i dalje nedosledni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Psihopatija i nasilje u porodici

A

Crta Afektiviteta je u većoj meri izražena kod muškaraca koji vrše nasilje u porodici. Jako je važan i podatak dobijen u ovom istraživanju da Životni stil negativno korelira sa porodičnim nasiljem. Ovaj nalaz upućuje na mogućnost da se ovaj oblik nasilja kvalitativno razlikuje od ostalih.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Psihopatija i nasilje - težina povrede

A

Jedno istraživanje je pokazalo da su Afektivitet i Životni stil pozitivno povezani sa težinom nanetih povreda, ali u jednom novijem istraživanju ovi rezultati nisu replicirani: Interpersonalni stil i Antisocijalnost imaju pozitivne, a Afektivitet negativan doprinos predikciji.
Hipoteza koja se može postaviti u vezi nekonzistentnosti nalaza je razvojne prirode: u prvom istraživanju subjekti su bili maloletni delinkventi dok su u drugom, ispitanici bili odrasli osuđenici.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Interakcija faktora pri predviđanju nasilja

A

U jednom istraživanju, pronađena je značajna pojačavajuća interakcija između prvog i drugog faktora pri predikciji nasilja.
Međutim, ovaj nalaz se nije održao u rezultatima meta-analize: oba faktora su pokazala nezavisne doprinose ali je učešće Faktora 2 u predikciji skoro četiri puta veće nego Faktora 1. Interakcija ova dva faktora se nije statistički značajno razlikovala od nule.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Kolbergova teorija moralnog mišljenja i psihopatija

A

Prva istraživanja o psihopatiji i moralnosti. Hipoteza: psihopate zauzimaju niže stadijume moralnog razvoja, ali rezultati su nedosledni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Psihopatija i Hajtova moralnost

A

Jedno istraživanje je pronašlo negativnu korelaciju između psihopatije i brige, reciprociteta i vrline (čistunstva), dok je povezanost sa brigom i reciprocitetom replicirana u još jednom istraživanju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Blerova distinkcija moralnih prestupa

A
  1. Socijalno-konvencionalne prestupe koji predstavljaju povrede socijalnih normi i društveno dogovorenih oblika ponašanja u socijalnim interakcijama koji su kulturalno specifični i
  2. Moralne prestupe (u užem smislu) koji imaju jasne negativne posledice (psihičke, fizičke, materijalne) na drugu osobu.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Psihopate i Blerova moralnost

A

Prva istraživanja na psihopatama pokazala su da oni ne mogu da naprave ovu distinkciju, međutim najnovija istraživanja nisu replicirala ovaj nalaz. Takođe je utvrđeno da osobe kod kojih je izraženiji Interpersonalni stil u većoj meri imaju tendenciju da čine kako moralne, tako i socijalno-konvencionalne prestupe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Psihopatija i moralnost - kognicija ili emocije?

A

Istraživanja upućuju na to da su psihopate sposobne da donesu ispravan sud o tome šta predstavlja moralan čin, dakle psihopatske crte učestvuju u produkciji amoralnog ponašanja verovatno tako što ometaju emocionalne procese koji su povezani sa prosocijalnim činovima. Sa ovom pretpostavkom su konzistentni nalazi da psihopate imaju smanjenu sposobnost da dožive bol i emocionalnu povređenost druge osobe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Psihopate i altruističko kažnjavanje

A

U pitanju je tendecija da se na neki način kazne pojedinci koji krše socijalne norme, čak i ako osoba koja vrši kažnjvanje mora da plati određenu cenu. Empirijski nalazi pokazuju da osobe sa visokim skorovima na psihopatiji ne samo da u većoj meri kažnjavaju druge kada za to imaju priliku, već da to ponašanje za njih predstavlja određenu emocionalnu gratifikaciju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Procedura “kratkih odsečaka ponašanja“

A

Ispitanici procenjuju karakteristike osoba na osnovu kratkih audio ili video zapisa. Oba faktora se mogu prepoznati (0,51 i 0,44). Najuspešnije procene su za najkraće vremenske intervale (5 sekundi u odnosu na 10 i 20).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Hipoteza o rezultatima studije sa kratkim odsečcima

A

Kako je manipulativnost jedna od ključnih karakteristika psihopatije, dužina vremena provedena sa ovakvom osobom može negativno uticati na sposobnost procenjivača da je ispravno proceni, jer je izložen manipulisanju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Pozitivne procene psihopata (kratki odsečci)

A

U studiji sa kratkim odsečcima, psihopate su procenjivane kao inteligentnije i fizički privlačnije.

43
Q

Pozitivne procene psihopata (antisocijalni poremećaj)

A

Osobe sa karakteristikama antisocijalnog poremećaja se procenjuju atraktivnije.

44
Q

Pozitivne procene psihopata (u odnosu na bazične crte)

A

Pokazano je da se psihopatske osobine procenjuju kao privlačnije, čak i u odnosu na druge bazične crte ličnosti koje se redovno procenjuju kao atraktivne, poput Saradljivosti i Ekstraverzije.

45
Q

Pozitivne procene psihopata (mračna tetrada)

A

U jednom istraživanju poredili su percepciju makijavelističkih, nacisističkih i psihopatskih crta. Rezultati su pokazali da se psihopatske i makijavelističke crte procenjuju kao manje atraktivne u odnosu na narcističke. Međutim, ovi nalazi nisu u suprotnosti sa prethodnim: psihopatija i narcisoidnost su konstrukti koji se u velikoj meri preklapaju. Ovi nalazi samo preciziraju koje bi to najuže crte psihopatije mogle biti atraktivne.

46
Q

Negativne procene psihopata

A

Osobe sa izraženim psihopatski crtama se procenjuju kao dominantne, bezbrižne i impulsivne, nepoželjne za druge (njihovo ponašanje ima negativne posledice po druge, a ne po njih same). Procene psihopatskih crta su korelira sa atrubuiranom sposobnošću uspešnog laganja.

47
Q

Prepoznavanje psihopatije prema fizionomiji

A

Holcman je napravio fotografije prototipova osoba koje imaju visoke i niske skorove na skali psihopatije. Iako su u pitanju bili neutralni izrazi lica, procenjivači su samo na osnovu fotografija mogli da atribuiraju psihopatske karakteristike onim fotografijama koja su zaista formirana od lica sa visokim psihopatskim crtama.

48
Q

Psihopatska percepcija drugih

A

Ispitanici su procenjivali sami sebe i druge članove psihijatrijskog tretmana (što znači da su se dobro poznavali) na psihopatskim crtama. Nalazi su pokazali da postoji pozitivna korelacija između samoprocene na skalama psihopatije i procene drugih. Na ovaj način se mogu racionalizovati i opravdati agresivna i eksploatatorska ponašanja prema drugima. Druge ljude one vide još i kao manje saradljive, niskog samopouzdanja, neurotične, anksiozne i depresivne. Što su u većoj meri bile izražene psihopatske crte kod procenjivača, to su njihove procene drugih bile manje tačne.

49
Q

Psihopatija i prepoznavanje žrtvi

A

Ispitanici su gledali snimke osoba od kojih su neke u prošlosti bile viktimizirane, a neke ne. Procenjivali su da li su osobe bile žrtve ili ne. Psihopate su imale više skorove nego ostali.

50
Q

Psihopate i laganje

A

Veštiji su u laganju. U stanju su da uspešnije simuliraju prosocijalne stavove i osećanja krivice kako bi dobili manju kaznu u toku sudskog postupka, a imaju i 2,5 puta veće šanse da dobiju uslovni otpust kada se za njega prijave.
Van institucionalnog setinga, pokazalo se da Interpersonalni stil negativno korelira sa nedoslednostima u facijalnoj ekspresiji pri laganju, a Životni stil pozitivno. Ova sposobnost verovatno je povezana sa činjenicom da psihopatski prestupnici imaju manji broj facijalnih ekspresija emocija, koje su takođe manjeg intenziteta, kada su izloženi prijatnim i neprijatnim stimulusima, u odnosu na nepsihopate.

51
Q

Psihopatija i prijateljstvo

A

Prisustvo psihopatskih crta kod osoba pozitivno korelira sa biranjem prijatelja koji imaju resurse da zadovolje određene potrebe (materijalne ili traženje partnera), dok su obezvređene crte koje u principu čine prijateljstvo trajnijim – pouzdanost, poverenje, izgrađen sistem vrednosti, briga, itd.

52
Q

Psihopatija i taktike manipulacije

A
  • prinuda
  • upotreba nasilja
  • šarmiranje
  • reciprocitet
  • zavođenje
  • sopstveno unižavanje
53
Q

Psihopatija i humor

A

Psihopatske crte pozitivno koreliraju sa agresivnim humorom (Interpersonalni, Afektivitet, Životni stil) i samoporažavajućim humorom koji u stvari predstavlja unižavanje samog humora kao načina komunikacije (Interpersonalni i Životni stil).

54
Q

Psihopatija i partnerski/seksualni odnosi

A

Dva indikatora psihopatije se odnose na partnerske i seksualne odnose. Ova dva indikatora ne zasićuju ni dva superordinirana faktora ni četiri uže crte. Uprkos ovim empirijskim podacima, ove dve stavke i dalje ulaze u ukupan skor PCL-R skale. Broj seksualnih partnera, uzrast prvog seksualnog odnosa i primoravanje drugih na seks značajno pozitivno koreliraju sa oba faktora psihopatije. Takođe su karakteristični nizak prag seksualnog uzbuđenja, niska diskriminativnost partera, kraće veze, kompulzivnost seksualnih misli.

55
Q

Psihopatija i diskriminativnost partnera

A

Karakteristična je niža diskriminativnost partera, ali muškarci odbijaju da učestvuju u daljoj interakciji ukoliko ih na prvom sastanku žena često prekida ili ne vide jasne signale da će do kontakta doći i u budućnosti. Ovi nalazi su objašnjeni izraženim egom i tendenciji ka iskorišćavanju.
Neki autori ovo interpretiraju kao adaptivnu korist (uspešna psihopatija).

56
Q

Kako psihopate drže partnere na distanci?

A

Održavaju prirodu odnosa seksualnom, agresivni su prema partnerima, koriste alkohol kao izgovor

57
Q

Studija o psihopatama u vezama

A
  1. Često preotimaju partnere koji su već u vezi, ali i napuštaju vezu zbog druge osobe
  2. Koriste specifične taktike kako bi zadržali partnera u vezi: monopolizuju partnerovo vreme, indukuju ljubomoru, ponižavaju potencijalne suparnike, ulažu u sopstveni izgled
  3. Ove taktike su agresivne i suštinski bezuspešne, jer što su psihopatske crte više izražene to je partnerovo napuštanje veze brže
58
Q

Psihopatija, pol i partnersko i seksualno ponašanje

A

Impulsivne i antisocijalne crte predviđaju rizično seksualno ponašanje kod oba pola, ali afektivne i interpersonalne crte samo kod muškaraca.
Kod muškaraca psihopatske crte koreliraju sa visokim samopouzdanjem i povoljnom procenom sopstvene privlačnosti. Kod devojaka je suprotno: psihopatske crte predviđaju nisko samopouzdanje i visoku anksioznost i stid zbog sopstvenog izgleda.

59
Q

Psihopatija i silovanje

A

I u opštoj i osuđeničkoj populaciji je psihopatija povezana sa brojem seksualnih napada, i to posebno na prvom faktoru.

60
Q

Psihopatija i poremećaji ličnosti (DSM5)

A

Psihopatija je povezana sa savremenom petofaktorskom operacionalizacijom poremećaja ličnosti koja je dimenzionalne prirode (DSM5). Faktor 1 asociran sa Antagonizmom, dok je Faktor 2 je povezan sa Otuđenošću i Dezinhibicijom.

61
Q

Psihopatija i poremećaji ličnosti (DSM4)

A

Korelacije Faktora 1 sa poremećajima ličnosti bile negativne dok su korelacije Faktora 2 imale pozitivan predznak. Ovo istraživanje takođe je rezultiralo sa dva nalaza za koje se čini da su u suprotnosti sa teorijskim predikcijama: prethodno opisan obrazac korelacija važi i za narcistički poremećaj ličnosti što je neobično jer Faktor 1 sadrži i određene indikatore narcizma pa bi se očekivale pozitivne povezanosti. Pozitivne povezanosti prvog faktora (koje bi se mogle pre svega atribuirati afektivnim psihopatskim crtama) mogle bi se očekivati i kada je u pitanju sadistički poremećaj, međutim one nisu bile značajne, ali su korelacije sa drugim faktorom bile pozitivne i prilično izražene.

62
Q

Psihopatija i granični poremećaj ličnosti

A

Neočekivano je da je psihopatija povezana sa graničnim poremećajem ličnosti. Konkretno, pokazano je da kod osoba dijagnostifikovanih sa GPLom psihopatske crte mogu razdvojiti relativno distinktne grupe osoba u zavisnosti od njihove konstelacije psihopatskih crta. Barem tri smislene grupe su identifikovane: jedna koja je imala povišene skorove na oba faktora i dve
sa visokim skorovima na po jednom ali ne i drugom faktoru psihopatije. Neki autori su predložili Vulnerabilnu mračnu trijadu.

63
Q

Vulnerabilna mračna trijada

A

Predložena latenta dimenzija poremećaja ličnosti koja obuhvata GPL, psihopatiju i vulnerabilni narcizam. Ovo nije opravdano, jer je GPL povezan samo sa Faktorom 2 psihopatije, i to samo kod žena. GPL bi mogao da bude medijator uticaja traumatskih doživljaja na ispoljavanje antisocijalnog ponašanja kod žena.

64
Q

Psihopatija i eksternalizirajući problemi u ponašanju

A

Psihopatija se najčešće povezuje sa agresivnošću, impulsivnošću i antisocijalnim ponašanjem, odnosno eksternalizirajućim problemima u ponašanju, ali takođe i sa suicidom, odnosno pokušajem suicida kao pratiocem eksternalizirajućih ponašanja.

65
Q

Psihopatija i internalizirajući poremećaji

A

Povezanosti psihopatije i GPLa sugerišu da bi psihopatija mogla da bude povezana i sa internalizirajućim poremećajima, odnosno psihološkim disfunkcijama neurotskog spektra. U prilog tome govori pozitivna korelacija između Faktora 2 i generalizovanog anksioznog poremećaja. Postoje i nalazi o povezanosti psihopatije i depresije. Najzad postoje nalazi koji govore da Faktor 1 psihopatije negativno korelira sa internalizirajućim problemima. Ovi nalazi su u skladu i sa Modelom dualnog deficita.

66
Q

Model dualnog deficita

A

Prvi faktor je odlikovan ekstremnom emotivnom stabilnošću tj. supresor je mentalnih disfunkcija koje se zasnivaju na afektivnoj labilnosti, dok je Faktor 2 povezan sa doživljajem negativnog afektiviteta.

67
Q

Psihopatija i psihoza

A

Visoke psihopatske crte smanjuju verovatnoću da osoba dobije dijagnozu iz spektra psihotičnih poremećaja.

68
Q

Psihopatija i Psihoticizam

A

Ajzenkov Psihoticizam je pozitivno povezan sa psihopatijom, ali indikatori nisu povezani sa psihotičnim doživljajima, već psihopatskih, pa ova povezanost ne nosi sa sobom nikakvu smislenu informaciju.

69
Q

Psihopatija i Dezintegracija (samo maloletnici)

A

Dobijene povezanosti su se u znatno većoj meri odnosile na Neobuzdani životni stil i Kriminalne tendencije kao faktore psihopatije, međutim, tri modaliteta šizotipalnih crta su korelirala pozitivno sa svim aspektima psihopatije: paranoičnost, maničnost i zaravnjeni afekat. Uzorak su bili maloletni delikventi što je verovatno imalo uticaja na rezultate, jer ostale studije sa šizotipijom nisu dolazile do sličnih rezultata.

70
Q

Psihopatija i šizotipija

A
  • U jednom istraživanju jedino je ponašajni faktor psihopatije korelirao sa šizotipijom.
  • PPI: Dve studije su pokazale da je Samousmerena impulsivnost pozitivno povezana sa šizotipijom, a Neustrašiva dominantnost negativno.
  • Nalazi upućuju na zaključak da manipulativne i interpersonalne crte predstavljaju protektivne faktore za razvoj šizotipalnih iskustava.
71
Q

Klekli o psihopatiji i inteligenciji

A

Smatrao je da bi mogle biti pozitivno korelirane.

72
Q

Psihopatija i inteligencija

A

Prva istraživanja i meta-analize pokazuju da nema povezanosti.

73
Q

Psihopatija i inteligencija (diferencijalno)

A
  • Afektivitet i Životni stil su negativno povezani sa verbalnim sposobnostima, a Interpersonalni stil pozitivno.
  • Replicirano sa Vekslerovim skalama
74
Q

Afektivitet i inteligencija kod adolescenata

A

Negativno povezan sa skorom na testu verbalnih i neverbalnih zadataka (K-BIT)

75
Q

Životni stil i inteligencija kod adolescenata

A

Pozitivno povezan sa skorom na analitičkim, praktičnim i kreativnim zadacima (STAT)

76
Q

Interpersonalni stil i inteligencija kod adolescenata

A

Interpersonalni stil pozitivno povezan sa skorovima na testu verbalnih i neverbalnih zadataka i testu analitičkih, praktičnih i kreativnih zadataka

77
Q

Psihopatija i kriminalitet, kriminalni recidiv

A

Psihopatija predviđa kriminalno ponašanje i kriminalni recidiv, ali prediktivna moć se pre svega može prepisati faktoru Antisocijalnosti, što je tautološka povezanost

78
Q

Koji procenat ljudi koji su ubili bračnog partnera su psihopate?

A

Samo 4%

79
Q

Koje su karakteristike psihopatskih ubistava?

A

Instrumentalno nasilje - ubistvo s predumišljajem, bez afektivne motivacije.

80
Q

Sa kakvom viktimizacijom je povezan Afektivitet?

A
  • viktimizacija osoba koje su površno poznavale počinioca
  • proganjanje žrtvi za koje je izrečena zabrana prilaska
  • opsednutost žrtvom
  • biranje žrtvi koje imaju slabe eksterne resurse za odbranu
81
Q

Psihopatija i sakaćenje tela pri ubistvu

A

Nema povezanosti

82
Q

Šta je uspešna psihopatija?

A

U užem smislu, uspešno izbegavanje hapšenja i kazni, uprkos upuštanju u kriminalno ponašanje.
U širem smislu se odnosi na koncept da psihopatija može generisatin ponašanja koja mogu pomagati osobama da se uspešno adaptiraju na uslove sredine.

83
Q

U čemu je psihopatija uspešna?

A
  • Bolje laganje i prepoznavanje laganja
  • Negativno povezana sa socijalnom anksioznošću, olakšava ulaženje u interakcije i preuzimanje inicijative
  • Može generistati racionalno odlučivanje
84
Q

Psihopatija kod predsednika

A

Procenjivači blisko upoznati sa nekim američkim predsednikom su dali rejting mere ličnosti iz kojih su izvučene mere psihopatije. Odsustvo straha i potreba za dominacijom pozitivno koreliraju sa vođstvom, ubedljivošću, rešavanjem kriza, pozitivnim javnim mnjenjem i dr.

85
Q

Psihopate na poslu

A

Skloniji neetičkim odlukama i krivičnim delima “belog okovratnika”. Imaju tendenciju ka biranju praktičnih i realističnih zanimanja. Negativno je povezana sa rukovođenjem koje obraća pažnju na zaposlene, zasnovanom na posvećenosti.

86
Q

Koji je procenat psihopata na visokim funkcijama u korporacijama?

A

3% u odnosu na 1% u opštoj populaciji

87
Q

Kognitivne razlike između uspešne i neuspešne psihopatije

A

Bolje egzekutivno funkcionisanje i bolja alokacija resursa pažnje

88
Q

Subklinički model uspešne psihopatije

A

Uspešne i neuspešne psihopate se razlikuju samo po izraženosti psihopatskih crta, pa se uspešni lakše uklapaju u društvo

89
Q

Model moderirajuće ekspresije

A

Moderatori inteligencije, uspešne socijalizacije i višeg ekonomskog statusa mogu da budu supresori kada je u pitanju antisocijalno ponašanje

90
Q

Model dualnih procesa

A

Faktor 1 i Faktor 2 se suštinski razlikuju. Dakle, između uspešnih i neuspešnih psihopata nema razlike kada govorimo o Faktoru 1, već su razlike u izraženosti Faktora 2.

91
Q

Kako psihološki tretman deluje na psihopate?

A

Otporne na tretman, tretman može i pogoršati njihovo ponašanje. Oni na terapiji nauče nove veštne kao što su opažanje emocija kod drugih, ponašanje u okviru socijalnih normi i odlaganje zadovoljstva, zatim te veštine zloupotrebljavaju.

92
Q

Kako tretman deluje na psihopate? (Afektivitet)

A

Afektivitet je supresor tretmana.

93
Q

Tretman za psihopate kod adolescenata

A

Efikasno funkcioniše zato što remeti vezu između psihopatskih crta i produkcije nasilja

94
Q

Šta su pokazali eksperimenti sa averzivnim uslovljavanjem kod psihopata?

A

Slabija sposobnost generisanja straha kod osoba sa izraženim psihopatskim karakteristikama

95
Q

Sa kojim psihopatskim karakteristikama je povezana smanjena aktivnost amigdale?

A

Sa pogrešnom percepcijom straha,
amoralnim sudovima (moralne dileme),
izostajanje spontanog usmeravanja pažnje na afektivno zasićene stimuluse
ometa učenje

96
Q

Kakve su egzekutivne funkcije kod psihopata i koje su neuralne osnove?

A

Slabija aktivnost orbitofrontalnih regija PFC ometa egzekutivne funkcije

97
Q

Koje su neuralne osnove otežanog učenja kod psihopata?

A

Smanjena povezanost PFC i amigdale

98
Q

Koje su posledice disfunkcije PFCa kod psihopata?

A
  • nedostatak integracije kognicije i emocija
  • otežano učenjee
  • egzekutivna disfunkcija
99
Q

Koje su neuralne osnove deficita u empatiji kod psihopata?

A

Slabija spontana aktivnost neurona ogledala.

100
Q

Koji su faktori razvoja za psihopatiju?

A

Delimično je nasledna - oko 40%. Sredinski uticaji su takođe veoma važni.

101
Q

Kako se odražavaju sredinski faktori zaslužni za razvoj psihopatije na neuralnom nivou?

A

Objašnjavaju redukciju sive mase mozga

102
Q

Koja interakcija gena i sredine je značajna za razvoj psihopatije?

A

MAOA kratki alel i zlostavljanje u porodici

103
Q

Koja crta je ključna za razvoj psihopatije i zašto?

A

Crta Afektiviteta je ključna crta. Povezana je sa disfunkcijom amigdale i PFC. U toku razvoja, Afektivitet ometa učenje moralnih struktura, što otvara prostor za Interpersonalni stil. Kada su ove karakteristike udružene sa impulsivnošću, dolazi do generisanja Životnog stila i Antisocijalnosti.