Sitrik Asit Döngüsü Flashcards
Sitrik asit döngüsü
Karbonhidratların (
pirüvat dehidrogenaz) , aminoasitlerin ve yağmasitlerinin parçalanmasıyla co2 oluşumu görülen enerji sağlayam döngü
Sitrik asit döngüsünün özellikleri
Tamamen mitokondri matrixinde yer alır ve aerobiktir
Açık bir sistemdir
Glukoneogenez ve bazı aminoasitlerin sente i için önemli bileşikleri sağlar
Mitokondri yapısı
Dış zar seçici geçirgenlik yok alır
İç zar seçici geçirgendir (küçük moleküllere ve h iyonuna geçirimsiz)
ETZ redoks proteinlerini bulundurur
ATP sentaz bulundururTaşıyıcı proteinler olan : fosfat translokaz (fosfat giriş çıkışı) , ATP/ADP translokaz (antiporttur biri girerken biri çıkar) bulundurur
Gliserofosfat ve malat aspartat mekikleri bulunur
Matriksinde pirüvat dehidrogenaz enzim kompleksi, sitrik asit döngüsü enzimleri, yağ asidi ve amino asit oksidasyon (parçalma) enzimleri, DNA ve ribozom, çeşitli enzimler ve metabolik ara ürünler bulunur.
Pirüvat dehidrogenaz enzimi
Üç farklı enzimden oluşur: piruvat dehidrogenaz (E1)
Dihidrolipoli transetilaz (E2)
Dihdrolipoil dehidrogenaz (E3)
Piruvat dehidrogenaz tepkimesi
Pirüvattan asetil coa olşumu
Geri dönüşümsüz
Kontrol basamağı
Koenzim A, FAD, NAD, TPP, lipoaz köfaktörleri kullanılır
Karboksil grubu co2 olup ayrılır. Bu yizden oksidatif dekarboksilasyondur (oksidatif deme sebebi NAD kullanılması
NADH oluşur
Koenzim A
Reaktif grubu tiyoldur
Yağ asitleri ve aa metabolizmasında görülür
B5 vitamini bulunduru
Lipoik asit (lipoat)
E2
Arsenit inhibisyonu
Türler arasında yapısal farklılık gösterebilir
Mayada 1 tane
Memelilerde 2 tane
Bakterilerde 3 tane
Pirüvat dehidrogenaz tepkimesi mekanizması
- basamakta pirüvatın karboksil kısmı co2 olarak ayrılır ve kalan 2 karbonlu kısmı TPP ile birleşip hidroksi etil Tpp oluşturur
Bu okay E1’de gerçekleşir - basamakta lipoik asit redüklenir (tiyoller serbest) 2 karbonlu kısmı tiyollerden biri tutar ve asetil lipollizin oluşur
Bu olay E2’de - basamakta koenzim A gelir ve asetil COA oluşturur
- basamakta redükte halde kalan lipoik asşt E3’teki FAD sayesinde okside hale geçer
FADH2 oluşur
Son basamakta FADH2 FAD’a dönüştürülür
Bunu NAD ypaar ve bunun sonucunda NADH oluşur
Sitrat sentaz tepkimesi
Asetil COA okzaloastet ile birleşip sitratı oluşturur. Bunun için koenzim A çıkar kalan 2 karbonlu kısım okzaoloasetat bağlanır
Geri dönüşimsüzdür
Kontrol basamağıdır
Akonitaz tepkimesi
Sitrat izositrata dönüşür
Önce H20 (H-OH şeklimde) çıkar sonra aynı şekilde katılır
Geri dönüşümlüdür
Çift yönlü tepkime
İzositrat dehidrogenaz tepkimesi
Alpha ketoglutarat oluşur
NADH üretilir
Alpha ketoglutarat dehidrogenaz tepkimesi
Pirüvat dehidrogenaz mekanizması geçerli
Karboksil grubu CO2 olarak ayrılır yerine koenzim A bağlanır ve süksinil CoA oluşur
NADH oluşur
Geri dönüşümsiz
Kontrol basamağıdır
Süksinil CoA sentetaz tepkimesi
Süksinat (4c) oluşur
GTP oluşur ve GTP enerjşsel olarak ATP’ye denktir
GTP oluşumu SDF
Çok negatif olmadığı için geri dönüşümlü tepkimedir
Enzimde histidin aa anahtar rolünde
Süksinat dehidrogenaztepkimesi
Fumarat oluşur
Tek FAD bağlı enzim
FADH2 oluşur geri dönüşümlü tepkime
Malonat kompetetif inhibitörüdür
Fumaraz tepkimesi
L– Malat oluşur
Negatifliği düşük olduğu için geri dönüşümlü tepkime
Malat dehidrogenaz tepkimesi
Okzaloasteat oluşur
NADH oluşur
Geri dönüşümlüdür
Sentaz ve sentetaz arasındaki fark
Sentaz bi şekilde yeni molekülün oluşumudur
Sentetazda yüksek enerjili fosfat bağ oluşur ya da kopar ATP GTP
Kovelant modifikasyon
Fosforşlasyon E1’i inhibe eder
ATP kaç tane oluşur
30-32 ama normalde glikolizden net 2 ATP ve krebsten de 25 ATP
NADH 2.5 ATP
FADH2 1.5 ATP
Anaplerotik tepkimeler
OAA miktarı sınırlıdır sentez tepkimesi çok kullanılırsa OAA açığı olur ve krebs döngüsü tehlikeye girer. OAA yeniden yerine koymak için anaplerotik tepkimeler yapılır
1. Pirüvat karboksilaz en imiyle piruvattan direkt AA (karaciğer ve böbrekte ATP kullanılır)
2. PEp karboksilaz ile OAA oluşumu (GTP oluşur ve kalp ile iskelet kasında )
3. PEP karboksilaz (bitkiler,maya ve bakteri)
4. Malik enzimi ile pirüvattan malat oluşumu (NADPH üretir ve ökaryotik ile prokaryotij canlılarda yaygındır)
Glipksilat döngüsü
Gliooksizomda yapılır
Yağ parçalanmasıyla oluşan asetilCoA kullanılı. İzositrat liyaz enzimiyle izositrat ikiye bölünür bunun sonucunda süksinat ve glioksilat oluşur. Glioksilat döngünün devamını sağlar süksinat ise krebs döngüsünde dehil olur ve elde edilen malat şeker üretiminde kullanılır. Bu bitkilerde daha toprak altındayken fotosentez yapamazken kullanılanönemli bir enerji metabolizmasıdır
