Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farmakologia > (SEM + W) Neuroleptyki > Flashcards

(SEM + W) Neuroleptyki Flashcards

1
Q

Psychozy

A

Zaburzenia DA, A, NA, GABA, GLUT, ACh, 5HT

Zmiany gęstości i wrażliwości receptorów poszczególnych układów przekaźnikowych

Mogą zachodzić z nadmiernym pobudzeniem lub zahamowaniem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Objawy pozytywne schizofrenii (wytwórcze)

A

NADMIAR fizjologicznych funkcji OUN (układ mezolimbiczny)

Urojenia
Omamy
Halucynacje
Zaburzenia motoryki i napędu (KATATONIA - bezruch)
Zaburzenia mowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Objawy negatywne schizofrenii (ubytkowe/osiowe)

A

NIEDOBÓR fizjologicznych funkcji OUN (układ mezokortykalny)

Stępienie afektu (ekspresji emocji)
Apatia (zmniejszona wrażliwość na bodźce)
Zubożenie myślenia i treści wypowiedzi
Autyzm (wyobcowanie i rozpad osobowości)
Depresja
Deficyty poznawcze

Najczęściej występuje schizofrenia paranoidalno-omamowa (głównie objawy pozytywne)

1% POPULACJI - NIEZALEŻNIE OD RASY, PŁCI, MSC ZAMIESZKANIA, CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Teoria dopaminergiczna schizofrenii

A

Zaburzenie przekaźnictwa DA i 5-HT w obrębie układu mezolimbicznego i mezokortykalnego

Hiporeaktywność r-D2 w układzie mezokortykalnym w korze przedczołowej (funkcje poznawcze, afekt) - objawy NEGATYWNE

Hiperreaktywność r-D2 w układzie mezolimbicznym (motywacja, nagroda, emocje) - objawy POZYTYWNE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Neuroleptyki

A

Tłumią objawy psychotyczne bez istotnego wpływu na świadomość i funkcje intelektualne

Tłumią przede wszystkim:

  • pobudzenie psychoruchowe
  • napięcie afektywne (manie)
  • lęk
  • postrzeganie złudzeniowe (omamy, urojenia i halucynacje)

Plus uspokajająco i tłumiąco na objawy wegetatywne

NOWSZE leki poprawiają także OBJAWY NEGATYWNE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jak obniżyć objawy pozytywne schizofrenii

A

Blokada r-D2 w układzie mezolimbicznym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jak obniżyć objawy negatywne schizofrenii

A

Blokada r-5HT_2A

i/lub

Częściowy agonizm do r-D2 i/lub 5HT_1A w układzie mezokortykalnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Neuroleptyki I generacji

A

Szeroki zakres blokady r-D w OUN (głównie r-D2 i r-D3)

Układy:

Mezolimbiczny
Mezokortykalny
NIGRO-STRIATALNY (prążkowie)
Guzkowo-lejkowy (przysadka)
Wzgórze

Blokują dodatkowo:

r-5HT_2A
r-M
r-H
r-alfa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Neuroleptyki II generacji

A

Blokada r-D2 i r-D3 ograniczona do układu MEZOLIMBICZNEGO

Blokada r-5HT_2A w układzie mezokortykalnym (kora przedczołowa) - spadek objawów negatywnych

Częściowy agonizm (niektóre) do r-D2 i/lub r-5HT_1A w układzie mezokortykalnym i korze przedczołowej - spadek objawów negatywnych

Blokują dodatkowo:

r-M (klozapina)
r-alfa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objawy działania dopaminolitycznego (skutki przyjmowania neuroleptyków)

A

Zaburzenia ruchowe:

  • akatyzje (zmęczenie wywołane niemożnością pozostania w spoczynku, lęk, napięcie, rozdrażnienie)
  • parkinsonizm polekowy
  • wczesne i późne dyskinezy (nieskoordynowane i niezależne od woli ruchy kończyn lub całego ciała, wyginanie i prężenie, mimowolne ruchy warg, wysuwanie i chowanie języka)
  • złośliwy zespół neuroleptyczny

Zaburzenia hormonalne:

  • hiperprolaktynemia
  • spadek GH i gonadotropin
  • spadek wazopresyny
  • ginekomastia
  • zaburzenia miesiączkowania
  • zaburzenia libido i potencji
  • hiperglikemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Poneuroleptyczny zespół Parkinsona

A

Pozapiramidowy zespół hipertoniczno-hipokinetyczny związany z dopaminolitycznym działaniem leków p/psychotycznych i związanej z tym czynnościowej przewagi układu cholinergicznego w obrębie układu nigro-striatalnego (prążkowia)

Wzmożone napięcie mięśniowe

Drżenie mięśniowe

Bradykinezja (spowolnienie ruchowe)

Zaburzenia wegetatywne (ślinotok, wzmożone wydzielanie gruczołów łojowych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Późne dyskinezy poneuroleptyczne

A

Utrwalone zaburzenia w przekaźnictwie DA, ACh, GABA związane z długotrwałym stosowaniem leków (po 1 roku – 5%, po 3 latach – 15%, po 4 latach – 20%) i związane z tym objawy głównie o charakterze hiperkinetycznym (przeciwnie do hipokinetycznego poneuroleptycznego zespołu Parkinsona)

Na skutek długiej blokady postsynaptycznych r-D2 następuje ich up-regulacja co przy zwiększonej podaży dopaminy (blokada presynaptycznego r-D2) prowadzi do niekontrolowanych ruchów pląsawicznych

Mimowolne ruchy twarzy, warg, języka, innych mięśni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Złośliwy zespół neuroleptyczny

A

Rzadko występuje

20% ryzyko śmierci

Silne objawy pozapiramidowe (sztywność i osłupienie)

Zaburzenia świadomości, śpiączka

Zaburzenia krążenia, wzrost HR

Wysoka gorączka

Potliwość

Ślinotok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Leczenie złośliwego zespołu neuroleptycznego

A

Agoniści r-D (bromokryptyna)

Dantrolen (zmniejszenie napięcia mięśni - hamowanie uwalniania jonów wapnia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Dantrolen

A

Leczenie złośliwego zespołu neuroleptycznego, zmniejsza napięcie mięśni przez hamowanie uwalniania jonów wapnia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Neuroleptyki obarczone największym ryzykiem

A

Klozapiny

Olanzapiny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Neuroleptyki obarczone zmniejszonym ryzykiem

A

Risperidon

Amisulpryd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Neuroleptyki obarczone najmniejszym ryzykiem

A

Aripiprazol

Ziprazidon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

SU neuroleptyków

A

Indukcje zaburzeń sercowo-naczyniowych

Sedacja (hamowanie r-M1 r-D2 r-alfa1 r-H1)

Ryzyko powikłań metabolicznych:

  • wzrost MC i otyłość (blokada r-H1 i r-5HT_2C)
  • dyslipidemie i insulinooporność
  • cukrzyca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Flupentiksol

A

Częściowo atypowy

Przewlekłe schizofrenie, silnie p/psychotycznie, p/autystycznie, p/depresyjnie

Silny efekt cholinolityczny (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR)

B. silny neuroleptyk

21
Q

Trifluoperazyna

A

Typowy

Przewlekłe schizofrenie i stany paranoidalne

Silnie p/psychotycznie

Częste zaburzenia pozapiramidowe, umiarkowanie cholinolitycznie (możliwy spadek ciśnienia krwi i wzrost HR, wzrost MC)

22
Q

Haloperidol

A

Typowy

Ostre napady psychotyczne, stany maniakalne

Silnie p/psychotycznie i sedatywnie

Depresjogennie

Silny blok r-D2

P/wymiotnie

SU zaburzenia pozapiramidowe wyraźne

23
Q

Perfenazyna

A

Typowy, silniejszy od chlorpromazyny (lewopromazyny, prometazyny)

Przewlekła schizofrenia

Silnie sedatywnie, silnie p/psychotycznie

SU zaburzenia pozapiramidowe wyraźne, umiarkowany efekt cholinolityczny (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR)

24
Q

Klozapina

A

Atypowy

Schizofrenia, gdy inne leki zawiodły lub są p/wskazania do ich stosowania

Silnie p/psychotycznie i sedatywnie oraz p/maniakalnie

Na objawy pozytywne i negatywne

r-D4 > 1 2 3 5, częściowy agonizm r-5HT_1A

SU rzadko pozapiramidowe, silnie cholinolitycznie, znaczny potencjał DRGAWKOGENNY, możliwa leukopenia z agranulocytozą, kardiotoksyczna, hiperprolaktynemia, nie odstawiać nagle - reakcja z odbicia

25
Q

Perazyna (podobnie do perfenazyny)

A

Typowy

Schizofrenia i inne stany stany psychotyczne

Słabo p/depresyjnie, umiarkowanie sedatywnie

Słaby efekt cholinolityczny (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR)

Umiarkowane zaburzenia pozapiramidowe

26
Q

Tiorydazyna

A

Typowy

Wycofana ze względu na liczne SU (wyraźny efekt cholinolityczny, wydłużenie odcinka QT, kardiotoksyczna - częstoskurcz komorowy torsades de pointes)

Słabo p/depresyjnie

Słabo p/psychotycznie

Silnie sedatywnie

27
Q

Chlorpromazyna

A

Typowy

W silnych stanach pobudzenia, w maniach

Silny efekt cholinolityczny (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR, wzrost MC, wydłużenie odcinka QT)

Silnie sedatywnie

Silnie p/psychotycznie

Depresjogennie

P/wymiotnie

28
Q

Lewopromazyna (prometazyna podobnie)

A

Typowy

Depresja z lękiem, niepokojem, pobudzeniem psychoruchowym, depresja w przebiegu schizofrenii

Silnie sedatywnie

Słabo p/depresyjnie

Silny efekt cholinolityczny (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR)

29
Q

Risperidon

A

Atypowy

1 rzut w terapii wczesnych schizofrenii

Silnie sedatywnie i p/maniakalnie

Na objawy pozytywne i negatywne

Normotymicznie

blokada r-5HT_2A > r-D2

SU hiperprolaktynemia, objawy pozapiramidowe, wzrost MC, wzrost ciśnienia krwi i spadek HR

30
Q

Olanzapina

A

Atypowy

Wczesna schizofrenia, na objawy pozytywne i negatywne

Normotymicznie, silnie sedatywnie

Silnie p/psychotycznie i p/maniakalnie

SU sporadycznie objawy pozapiramidowe, silnie cholinolitycznie (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR, wzrost MC), możliwa leukopenia z granulocytopenią

31
Q

Aripiprazol

A

Atypowy

Unikalne właściwości ago-antago

Częściowy agonista r-D2, r-5HT_1A
Antagonista r-5HT_2A

Stabilizator systemu DA/5-HT

Hamuje neurony dopaminergiczne w hiperreaktywnych strukturach mezolimbicznych

Częściowo pobudza neurony dopaminergiczne w hiporeaktywnych strukturach mezokortykalnych

Brak wpływu na układ pozapiramidowy

Nieznaczna sedacja

Brak wpływu na MC

Bezpieczny przy długotrwałej terapii

32
Q

Sulpiryd

A

Pośrednio atypowy (małe dawki - blok presynaptycznych r-D2, duże dawki - blok wszystkich r-D2)

Przewlekła schizofrenia, depresja w przebiegu schizofrenii, depresja z lękiem i niepokojem

Silnie sedatywnie

Słabo p/depresyjnie

Cechy atypowe

Aktywizująco

Bardzo rzadko zaburzenia pozapiramidowe

33
Q

Amisulpryd

A

Atypowy

Schizofrenia

Silnie p/psychotycznie

Zarówno na objawy pozytywne, jak i negatywne

Duża selektywność r-D2 (częściowy agonizm)

SU bardzo rzadko zaburzenia pozapiramidowe, możliwa bradykardia, możliwe wydłużenie odcinka QT, wzrost MC, hiperprolaktynemia

34
Q

Zuklopentiksol

A

Typowy

Schizofrenia, mania, stany pobudzenia psychoruchowego

Silnie sedatywnie

Często zaburzenia pozapiramidowe

35
Q

Chlorprotiksen

A

Typowy

Schizofrenia z depresją, depresja z lękiem, pobudzeniem ruchowym i/lub zaburzeniami snu

Silny efekt cholinolityczny (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR)

Silnie sedatywnie

Silnie p/lękowo

P/depresyjnie!

36
Q

Promazyna

A

Typowy

Przewlekła schizofrenia

Umiarkowanie p/psychotycznie i silnie sedatywnie

Silny efekt cholinolityczny (spadek ciśnienia krwi, wzrost HR, wzrost MC)

37
Q

Kwetiapina

A

Atypowy

Schizofrenia

Silnie sedatywnie, na objawy pozytywne i negatywne

r-5HT_2 > r-D2

SU bardzo rzadko objawy pozapiramidowe, cholinolitycznie (wzrost ciśnienia krwi, spadek HR), wzrost MC, wzrost TRG i cholesterolu

38
Q

Działanie normotymiczne

A

Leki normalizujące zaburzenia nastroju, leki stabilizujące zaburzenia nastroju

Grupa leków stosowana w chorobie afektywnej dwubiegunowej

39
Q

Interakcje neuroleptyków

A

Nasilają działanie leków nasennych, alkoholu, opiatów, leków cholinolitycznych

Nasilenie działania kardiotoksycznego i drgawkotwórczego TLPD

Nasilają toksyczność NLPZ na szpik kostny

40
Q

Rezerpina

A

Alkaloid z Rauwolfia serpentina

Pierwszy farmakologiczny “kaftan bezpieczeństwa”

Wypłukiwanie amin katecholowych z OUN i obwodowego UN

SU: depresja, fizjologiczna przewaga układu parasympatycznego

Obecnie nie stosowana jako neuroleptyk

41
Q

Wskazania do stosowania leków o słabym działaniu

A

Pobudzenie psychomotoryczne i lękowe

Sulpiryd
Perazyna
Promazyna
Chlorprotiksen
Lewomepromazyna
Tiorydazyna
42
Q

Wskazania do stosowania leków o średniej aktywności

A

Schizofrenia, ostre stany maniakalne

Chlorpromazyna
Klopentiksol

43
Q

Wskazania do stosowania leków o dużej aktywności

A

Ostre objawy psychotyczne

Perfenazyna
Trifluperazyna
Pimozid
Rezerpina
Flufenazyna
Haloperidol
Trifluperidol
Benperidol
44
Q

Postępowanie w poneuroleptycznym zespole Parkinsona

A

Zamiana leku na lek 2. generacji

Redukcja dawki leku

Leki p/parkinsonowskie o działaniu cholinolitycznym (biperiden, pridinol)

Leki dopaminergiczne (amantadyna, bromokryptyna, pergolid, ropnirol, pramipeksol)

W/w nie stosować profilaktycznie (osłabienie działania neuroleptycznego)

45
Q

Leczenie akatyzji

A

Zamiana na lek 2. generacji lub/i zmniejszenie dawki leku

Beta-adrenolityki (propranolol)

BDZ

Cholinolityki (mało skuteczne)

Amantadyna i in. środki dopaminergiczne

Małe dawki amitryptyliny (p/depresant)

46
Q

Ziprasidon

A

Atypowy

Silnie sedatywnie

Znaczny potencjał tymoleptyczny (hamowanie wychwytu zwrotnego NA i 5HT)

Na objawy pozytywne i negatywne

Silny blok r-D2 i r-HT_2

Możliwość wydłużenia odcinka QT, sporadycznie zaburzenia pozapiramidowe i wzrost MC, kardiotoksyczny, słabo cholinolityczny

47
Q

Interakcje neuroleptyków

A

Nasilają działania leków nasennych, alkoholu, opiatów

Nasilenie działania kardiotoksycznego i drgawkotwórczego TLPD

Nasilenie działania cholinolityków

Nasilają toksyczność NLPZ na szpik kostny

48
Q

Pimozyd

A

Silniejszy od haloperidolu, wydłużenie załamka QT

Chroniczne psychozy, ataki psychotyczne

Bloker hERG, dużo innych skutków ubocznych

Farmakologia (4 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions