rzemiosło artystyczne Flashcards
Dziedziną rzemiosła artystycznego o światowym znaczeniu była ceramika, a zwłaszcza
porcelana.
Z inicjatywy Augusta II, zwanego Mocnym, w 1710 roku powstała pierwsza
w Europie manufaktura porcelany w Miśni w Niemczech. Nosiła ona nazwę Królewsko-
-Polska i Elektorsko-Saska Manufaktura Porcelany. Jej znak firmowy – skrzyżowane miecze
zaczerpnięte z tarczy herbowej elektorów saskich – stał się rozpoznawalny na całym świecie. Porcelanę już od VII wieku znano w Chinach. Europejczycy często importowali chińskie
naczynia, długo nie potrafili jednak odkryć receptury ich wyrobu. Dokonał tego, ponoć
przypadkowo, alchemik Augusta II Johann Friedrich Böttger, łącząc w odpowiednich
proporcjach: kaolin, kwarc i skaleń. Naczynia wypalano w bardzo wysokich temperaturach.
Najciekawsze wyroby miśnieńskiej manufaktury powstały w czasach, kiedy kierowali nią Johann Gottfried Hörold i Johann Joachim Kändler.
Produkowano serwisy porcelanowe, które stopniowo zastępowały popularne uprzednio naczynia z cyny i srebra. Jednym
z najwspanialszych był tzw. serwis łabędzi wykonany pod nadzorem Kändlera w latach
1737–1741 dla saskiego ministra Henryka Brühla. Serwis składał się z ok. dwóch tysięcy
pięciuset naczyń i przeznaczony był dla stu osób. Dekoracje miały charakter rzeźbiarski.
Kändler, oprócz elementów zastawy stołowej, wykonywał też rzeźbione figurki z porcelany. Mogły one układać się w sceny zarówno żartobliwe, np. słynna Małpia orkiestra, jak
i religijne. W Zamku Królewskim na Wawelu w Krakowie znajduje się porcelanowa
Golgota Kändlera
Johann Joachim Kändler, waza z Galateą
z tzw. serwisu łabędziego
Na wieczku wazy przedstawiono nimfę morską Galateę,
kochankę Posejdona, która siedzi na wielkiej rybie. Czarę
naczynia zdobią wyobrażenia łabędzi. Jej stopy mają
kształty ryb i wolut, a uchwyty służące do podnoszenia
przybrały postać nimf. Przeważa barwa biała. Detale rzeźb
są polichromowane i złocone. Naczynie o wysokości
44 cm powstało między rokiem 1737 a 1741. Znajduje się
w Muzeum Porcelany w Dreźnie w Niemczech.