rust- en overlevingspensioen Flashcards
pensioen
vervanginkomen op oude dag, wanneer je niet meer kan werken
3 wettelijke pensioenstelsels:
ambtenaren
werknemers
zelfstandigen
3 pensioenpijlers + 1 extra
1ste: wettelijk pensioen, gefinancierd via de sociale zekerheid
2de: aanvullend (groeps-) pensioen, gefinancierd door werkgevers/ sectoren
3de: vrijwillig en individueel aanvullend pensioen, pensioensparen
4de: eigen woning en extra spaargeld
kapitalisatie techniek=
iedereen spaart voor zijn eigen (2&3 pijler)
nadeel= inflatie: geld is minder waard naargelange de tijd omdat leven duurder wordt (vroeger was 10euro sparen veel, nu weinig omdat alles meer kost)
repartitiesysteem= BELGISCH
wordt van je loon gehouden en gebruikt om andere hun pensioen nu al te betalen
nadeel= hopen dat de generatie na jou ook wil werken voor jouw pensioen
probleem pensioensparen
Kinderen uit de oorlog zijn nu oud en hebben minder kinderen gemaakt dus minder bijdrage voor het pensioen, je zit met verlies
Oplossing, meer bijdragen op loon= nadeel= mensen zoeken buitenlands werk
3 oorzaken
vergrijzing
vroege pensioenleeftijd in combinatie met late toetreding tot arbeidsmarkt (kortere werkperiode, later starten en niet lang doorwerken in vergelijking met ouderdom leeftijd)
lage pensioenen
toelatingsvoorwaarden rustpensioen
loopbaan
pensioenleeftijd
stopzetten beroepsactiviteiten
verblijven in België
loopbaan
principe= opbouw pensioen per loopbaanjaar berekend
volledige loopbaan = 45 jaar = 312 dagen (als je een dag niet gewerkt hebt= equivalenten= gelijkgesteld als wel gewerkte dag) per jaar gewerkt hebben
loopbaanbreuk= beroepsloopbaan /45 (bv 1/ 45 = één jaar gewerkt)
= je moet in totaal aan 45 jaar zitten dus loopbaanbreuk telt dan niet mee, want je hebt dan niet gewerkt
je krijgt geen extra geld als je boven de 45 jaar zit
pensioenleeftijd
principe= 65 jaar voor mannen en vrouwen
geen pensioenplicht = je mag langer werken en je rustpensioen niet opnemen
uitzondering: vervroegd pensioen
= strenger geworden; minimum leeftijd van 63 jaar en bewijs van 42 loopbaanjaren
automatisch in pensioen:
bij leefloon
bij een ziekte pensioen
NIET HETZELFDE ALS BRUG OF PRE- PENSIOEN!!
stopzetten beroepsactiviteit
principe: rustpensioen = stoppen met werken
uitzondering: toegelaten beroepsarbeid
werken = geld in potje
4 verschillende opties als je 1.op pensioen gaat:
2.niet op pensioen gaan
3.op pensioen en niet werken
4.op pensioen en een beetje bijverdienen
vervroegd in pensioen gaan = jonger en niet 45 loopbaanjaren
verblijven in België
principe: effectief verblijf in België is vereist
uitzondering: voor Belgen en EER- onderdanen (ouders werken in EU) = geen verblijf in België vereist
rekeningnummer doorgeven
als je nationaliteit Belg is maar ergens anders verblijft
elk jaar een attest van leven aanvragen
loopbaan
periodes van werkelijke tewerkstelling
gelijkgestelde periodes = periodes van inactiviteit worden gelijkgesteld tot periodes van tewerkstelling
bijv. door opvoeden van kinderen, studieperiodes, invaliditeit
berekenen rustpensioen
= aantal loopbaanjaren x loon x gezinssituatie
loon
werkelijk loon:
- brutoloon die is onderworpen aan RSZ (= netto loon)
- geherwaardeerd ( waarde wordt rechtgezet, vroeger was 10 euro minder waard dan nu)
- begrensd (pensioen heeft limit van 58 duizend euro, als je meer werkt wordt je pensioen niet hoger)
fictief loon:
- gelijkgestelde dagen, wordt berekend door wat je het jaar ervoor verdiende
forfaitair loon
- gelijkgesteld loon= gemiddelde berekening van algemeen België
vakantiegeld
krijg je in mei als gepensioneerde
niet in eerste jaar want dan betaald werkgever nog
wel eerste jaar als je een volledig jaar werkloosheids- of ziekte uitkering hebt ontvangen
Pensioen aanvragen
niet automatisch
je kan dit één jaar op voorhand aanvragen in gemeente of online
als je een vervangingsinkomen geniet gaat dit WEL automatisch
procedure=
kan opgeschort worden, bijv door langer dan 12 maanden in detentie verblijven (aka gevangenis)
bij betaling buitenland, jaarlijkse levensbewijs
overgangsuitkering
voor diegenen die niet voldoende aan leeftijdsvoorwaarden voldoet voor overlevingspensioen (aka weduwepensioen)
gedurende 18 maanden genieten van overganspensioen zonder kinderlast
gedurende 36 - 48 maanden bij kinderlast
voorwaarden idem als weduwepensioen
na afloop geen werk, toegang tot werkloosheid
kan je combineren ( werken en pensioen krijgen)
ingevoerd om weduwaars te stimuleren om te blijven werken
verschillen overlevingspensioen en overgangsuitkering
gelijkenissen= 1 jaar getrouwd zijn en niet hertrouwen
verschillen=
- onbeperkte toekenning vs toekenning beperkt in tijd (max 48 maanden)
- minimum leeftijd op ogenblik overlijden vs geen minimum leeftijd
- beroepsactiviteit stopzetten vs cumuleerbaar met andere inkomsten
bijzondere pensioensregeling
feitelijke scheiding=
je blijft getrouwd maar woont niet meer samen en je bent ook niet meer samen
= elk de helft krijgen van gezinspensioen
gevolg: lager pensioen voor partner
echt gescheiden=
laten weten dat je gescheiden bent. dan wordt pensioen berekend op basis van partners loon en hoef je niet te delen. je mag NIET hertrouwen
IGO = Inkomensgarantie Voor Ouderen
garantie uitkering voor bejaarden die over onvoldoende financiële middelen beschikken
tegenhanger van de pensioenen in de sociale bijstand
voorwaarden IGO
leeftijd
nationaliteitsvoorwaarden (niet alleen voor belgen)
verblijfsvoorwaarden ( max 6 maanden in buitenland verblijven)
ontoereikende financiële middelen (wel bekeken en bij pensioenberekening niet)
900 euro voor alleenstaande en 1000 euro bij gezin
IGO heeft een sociaal tarief (voordelen op facturen van bijv. energie en openbaar vervoer)
pensioenbonus
hoger pensioen ontvangen (300 euro meer) als je blijft doorwerken als je leeftijd van vervroegd pensioen bereikt + wie deeltijds werkte en gezin combineerde zou meer pensioen krijgen
halftijds pensioen
halftijds werken en andere helft pensioen, zou ingaan vanaf leeftijd van vervroegd pensioen