Röntgenbuis en beeldvorming

Question 1

Welke twee metalen elektroden bevinden zich in de röntgenbuis?

Answer 1

1. Kathode (negatief geladen)
2. Anode (positief geladen)

Question 2

Hoe wordt röntgenstraling opgewekt?

Answer 2

Door de negatief geladen kathode. Hier is een overvloed aan elektronen. De anode is positief geladen en trekt de (negatief geladen) elektronen aan. Als de elektronen op de anode knallen, wordt er röntgenstraling opgewekt en uitgezonden

Question 3

Wat zit er naast de kathode en anode nog meer in de röntgenbuis?

Answer 3

een (aluminium)filter en tubus

Question 4

Wat bevat de kathode?

Answer 4

Een gloeispiraal (wolfraam)

Question 5

Hoe wordt de beweging van elektronen van de kathode naar anode genoemd?

Answer 5

Buisstroom/buislading: Milliampère (mA)

Question 6

Hoe wordt de snelheid van een elektron genoemd?

Answer 6

kV

Question 7

Buisspanning =

Answer 7

KeV

Question 8

Hoe hoog is de buisstroom/buislading in de mondzorg?

Answer 8

7-10 mA

Question 9

Waarvoor zorgt de filtering in de röntgenbuis?

Answer 9

• Minder lage energiën (die schadelijk zijn, blijven in lichaam achter)
• Netto dosisreductie

Question 10

Wat geeft de kathode af?

Answer 10

Elektronen (negatief)

Question 11

Wat doet de anode?

Answer 11

Trekt de elektronen aan (is positief geladen). Elektronen knallen hierop > röntgenstraling

Question 12

Wat gebeurt er met de bewegingsenergie een hoogenergetisch elektron als deze op elektronen, atomen en moleculen botst?

Answer 12

Het verliest zijn bewegingsenergie

Question 13

Wat komt er vrij als een hoogenergetisch elektron als deze op de anode knalt? (3)

Answer 13

1. Warmte (99%)
2. Karakteristieke röntgenstraling (0,1%)
3. Remstraling (0,9%)

Question 14

Wat ontstaat er als een elektron botst op elektron en stoot deze uit zijn schil, waardoor een gat ontstaat, die wordt opgevuld door een elektron uit een hogere schil.

Answer 14

Karakteristieke röntgenstraling

Question 15

Wat ontstaat er als een hoogenergetisch elektron wordt aangetrokken door de positieve atoomkern en zijn baan wordt afgebogen en energie verliest?

Answer 15

Remstraling

Question 16

Wat bepaalt de Buisspanning (kV)?

Answer 16

de maximale energie die fotonen kunnen krijgen

Question 17

Als de buisspanning (kV) 70kV is, wat is dan de maximale energie van een foton?

Answer 17

(dit kan) 70kV zijn

Question 18

Wat bepaalt de hoogte van de buisspanning (kV)?

Answer 18

de doordringbaarheid van de röntgenstraling

Question 19

Hoe wordt de beweging van kathode naar anode, uitgedrukt in milliampère genoemd?

Answer 19

Buisstroom (mA)

Question 20

Hoe wordt de hoeveelheid elektronen die gedurende een bepaalde tijd de anode bereiken genoemd?

Answer 20

Buislading (mAs)

Question 21

Waardoor wordt het stralingsspectrum bepaald?

Answer 21

door buisspanning (kV), anodemateriaal en buisfilter

Question 22

In de grafiek staan 3 lijntjes die iets betekenen
benoem wat a, b en c zijn:
(zie grafiek in samenvatting)

Answer 22

a = ongefilterde spectrum
b = spectrum na aanbrengen verschillende buisfilters
c = karakteristieke röntgenstraling

Question 23

Uit welke materialen bestaat het filter in de röntgenbuis?

Answer 23

Glas en aluminium

Question 24

Waarom worden lage energieën geabsorbeerd/gefilterd en hoe wordt dit genoemd?

Answer 24

Omdat deze anders in patiënt achterblijft → netto dosisreductie

Question 25

Overgebleven straling heeft een hogere energie en een hogere doordringbaarheid. Waarom is dit voordeliger voor de patiënt?

Answer 25

Het geeft een lagere dosis voor de patiënt omdat het niet achterblijft (gaat er doorheen)

Question 26

Beeldvorming
Hoe kan je vertekening van beeld (plat beeld) voorkomen?

Answer 26

Door inschieten van twee richtingen

Question 27

Beeldvorming
Hoe ontstaat vergroting?

Answer 27

Als het voorwerp en detector dicht bij elkaar geplaatst zijn

Question 28

Beeldvorming
Wat ontstaat er als een beeld vervormd is?

Answer 28

slechtere diagnostiseerbaarheid van de foto

Question 29

Beeldvorming
Waardoor kan onscherpte ontstaan? (2)

Answer 29

1. Bewegingsonscherpte → zien als vervaging
2. Geometrisch → zien van een halfschaduw/penumbra -→ tekening
   ▪ Zo ver mogelijk van buis, zo dicht mogelijk bij detector

Question 30

Beeldvorming
Waardoor ontstaat ruis?

Answer 30

Door weinig straling op detector

Question 31

Beeldvorming
Wat zorgt voor meer ruis?

Answer 31

Lage mAs (buislading)
Lage kV (buisspanning)

Question 32

Waarvoor zorgt een hogere mAs?

Answer 32

Voor minder ruis, maar meer dosis

Question 33

Beeldvorming
Waarom zorgt een hoge kV voor minder ruis?

Answer 33

Omdat de dosis op de detector hoger is

Question 34

Beeldvorming
Wanneer geldt de kwadratenwet?
Als de detector…

Answer 34

Verder van de buis wordt gezet. Er komt dan minder straling op de detector

Question 35

Beeldvorming
Wat is beeldcontract precies?

Answer 35

het verschilt tussen twee zwartingen op een röntgenfoto, afkomstig van verschillende details van het gebitselement

Question 36

Beeldvorming
Waardoor wordt het beeldcontrast bepaald?

Answer 36

Door absorptieverschil → bepaald door kV

Question 37

Beeldvorming
Wat gebeurt er als de kV (buisspanning) laag is?

Answer 37

Geeft een hoger absorptieverschil, maar meer ruis

Het contrast wordt hoger

Question 38

Wat is contrastresolutie en wat heeft hierop veel invloed?

Answer 38

Het vermogen om kleine verschillen in grijswaarden van elkaar te onderscheiden

➔ Buisspanning (kV)

Question 39

Wat is spatiële resolutie?

Answer 39

Het vermogen om kleine objecten van elkaar te onderscheiden. Van belang bij hele kleine afwijkingen

➔ Hoe hoger resolutie, hoe beter je kleine object van elkaar kan onderscheiden.

Question 40

Wat is overbelichting?

Answer 40

zorgt voor zwart beeld

Question 41

Waardoor ontstaat overbelichting?

Answer 41

door hoge stralingsdosis (hoge kV, mAs, belichtingstijd)