Romatoloji Flashcards
Hangi vaskülitler primer büyük damar vaskülitleridir?
Takayasu arteriti ve Temporal arterit (dev hücreli arterit)
TT–> Büyük.
Granülamatoz damar hasarı yaparlar, wegener ve churg strauss gibi (Granülomatöz polianjit ve Eozinofilik granülomatöz polianjit)
Hangi vaskülitler primer orta damar vaskülitleridir?
PAN (poliarteritis nodosa) ve kawasaki.
(Panseksüel Kawasaki ORTAda kaldı.)
Hangi vaskülitler primer küçük damar vaskülitleridir?
ANCA ilişkili vaskülitler
(Pauci immün / immünkompleks yok)
Granülomatöz polianjit
Eozinofilik granülomatöz polianjit
Mikroskopik polianjit
İmmün kompleks küçük damar vasküliti
Antiglomerüler bazal membran hastalığı
Kriyoglobülinemik vaskülit
İmmünglobülin A vasküliti (Henoch Schönlein)
Hipokomplementemik ürtikeryal vaskülit
Anca ilişkili vaskülitler nelerdir?
Granülomatöz polianjit: C-ANCA (wegener)
Eozinofilik granülomatöz polianjit: P-ANCA (Churg Strauss)
Mikroskopik polianjit: P-ANCA
(küçük zümrütü (GEM) anka, çok (polianjit) uç.)
PULMONER RENAL SENDROM YAPARLAR
İmmün kompleks küçük damar vasküliti yapanlar nelerdir?
Antiglomerüler bazal membran hastalığı
Kriyoglobülinemik vaskülit
İmmünglobülin A vasküliti (Henoch Schönlein)
Hipokomplementemik ürtikeryal vaskülit
Hangi vaskülitler primer değişken damar vaskülitleridir?
Behçet ve Cogan sendromları.
Sistemik hastalıkla ilişkili sekonder vaskülitler nelerdir?
- Lupus vasküliti
- Romatoid vaskülit
- Sarkoid vaskülit
- IgG4 ile ilişkili aortit
Olası bir etiyolojiye bağlı sekonder vaskülitler nelerdir? Bu etiyolojiler neler olabilir?
Enfeksiyon, ilaca bağlı anca ilişkili ya da immunkompleks vaskülitler ve kanser ilişkili vaskülitler ortaya çıkabilir.
- Enfeksiyon ile ilişkili vaskülit (HCV, HBV, Sifiliz)
- İlaca bağlı immünkompleks vasküliti (Allopürinol, sülfonamid vb)
- İlaca bağlı ANCA ile ilişkili vaskülit (PTU, Hidralazin)
- Kanser ile ilişkili vaskülit
Hangi ilaçlar immunkompleks oluşumuna bağlı vaskülit yaparlar?
Allopurinol: xanthine- oxidase inhibitörüdür ve anti-gut ilaç olarak kullanılır
Sulfonamid: Antibiyotik grubu
Hangi ilaçlar ANCA ile ilişkili vaskülit yaparlar?
PTU (Propylthiouracil): hipertiroidizm ve Graves tedavisi. En çok tiroid krizi ve gravesli gebenin 1. trimestırında öncelşklidir. Onun dışında metimazol kullanılır.
Fulminant hepatit de yapar.
Hidralazin: Antihipertansif. İlaca bağlı lupus yapabilir.
Büyük damar vaskülitlerinde ne tür belirtiler görülebilir?
- Ekstremitelerde kladikasyo
- Ekstremiteler arası tansiyon-nabız farkı
- Nabız alınamaması
- Aort dilatasyonu
- Büyük arterlerde üfürüm
Orta damar vaskülitlerinde ne tür belirtiler görülebilir?
- Cilt nodülleri/ülserleri
- Livedo retikülaris
- Dijital gangren
- Mononöritis multipleks
- Mezenter iskemi
- Mikroanevrizmalar
Küçük damar vaskülitlerinde ne tür belirtiler görülebilir?
- Palpabl purpura
- Glomerülonefrit
- Alveolar kanama
- Splinter hemoraji
- Üveit
- Episklerit, sklerit
Vaskülitlerin genel bir tedavisi ve tanı yöntemi bulunur. Bunlar nedir? İstisnalar varsa nelerdir?
Tanı: Damar biyopsisi
JAPONlar hariç (Takayasu, Kawasaki)–> Anjiyografi
Tedavi: Steroid
Hayati organ tutulumu → Steroid + siklofosfamid
Livedo retikülaris nedir?
Orta damar vasküliti bulgusudur. deride menekşe renkli, ağ benzeri siyanotik bir patern ile karakterize hiperpigmente renk değişikliğidir ve daha çok ekstremitelerde ve gövdede görülür. LR bütünlüğü bozulmamış dairemsi ağlar şeklindedir.
En sık görülen primer vaskülit nedir?
Temporal arterit (Dev hücreli arterit)
Temporal arterit kimlerde görülür?
50+ kadınlarda
Temporal arterite en sık eşlik eden hastalık nedir?
Polimyaljiya romatika
Görme kaybına sebep olabilen vaskülitler nelerdir?
2 tane vaskülit görme kaybına neden olur: Temporal arterit ve Behçet
Doppler USG’de arter çevresinde hipoekoik halo saptanması hangi vaskülite %100 spesifiktir?
Temporal arterit
Polimyaljiya romatika nedir?
Çoklu kas ağrısı.
* DHA’ya (temporal arterit) en sık eşlik eden hastalıktır.
* Genellikle 50 yaş üzeri kadınlarda görülür.
* Proksimal kas ağrısı ile karakterizedir. (omuz kalça bacak)
* Kas gücü kaybı olmaz.
* Sedimentasyon hızı ve CRP belirgin yüksektir.
* Kas enzimleri, EMG ve kas biyopsisi normaldir.
* Düşük doz steroide dramatik yanıt vardır.
Tocilizumab nedir ve hangi hastalıkta kulanılabilir?
IL6 reseptörüne karşı bir monoklonal antikordur. (Sarilumab gibi)
Temporal arteritte ve takayasuda kullanılabilir, temel tedavi yine de steroiddir ama.
Hiperlipidemiye sebep olabilir.
Nabızsızlık hastalığı olarak bilinen hastalık nedir?
Takayasu arteriti.
Granülamatöz ve stenotik bir vaskülittir.
Takayasu arteriti kimlerde görülür?
Genç hanımlarda.