Hepatoloji Flashcards

1
Q

Parankim enzimleri nelerdir?
(PE aynı zamanda hepatosit hasarını gösteren testlerdir!)
Cutoff değerleri nelerdir?

A

ALT ve AST
Cutoff 40, normal seviyeleri 10-40

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

ALT ve ASTden hangisi karaciğere daha spesifiktir?

A

ALT.
AST diğer sistemik durumlarda da artabilir.
ALiverT
ASystemT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ALT ve AST’nin hafif orta düzeyde yükseldiği (yani 300IU/L’nin altında kaldığı) durumlar nelerdir?

A

+ Yağlı hepatit (steatohepatitis) (en sık neden)
+ Kronik hepatitler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ALT ve AST’nin belirgin yükseldiği (yani >500-1000IU/L olduğu) durumlar nelerdir?

A

+ Akut viral hepatitler
+ Toksik hepatit
+ İskemik hepatit (Akut karaciğer iskemisi veya akut kalp yetmezliği)
+ Akut biliyer obstrüksiyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

AST ve ALT düzeyi akut hepatitte zedelenme şiddeti ve prognozla korelasyon gösterir mi?

A

Hayır, göstermez.
1000 AST ALT ve 5000 arasında çok bir fark yoktur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hangi hastalıklarda ALT AST’den daha ağırlıklı yükselir?

A

Karaciğerin parankim hastalıklarında genelde.
Kısacası, ALT’nin AST’den daha ağırlıklı yükselmesi yaygın bir durum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hangi hastalıklarda AST ALT’den daha ağırlıklı yükselir?

A

Alkolik hepatit, toksik hepatit, Wilson hastalığı ve iskemik hepatit
Bunlar parankim hastalığı olmalarına rağmen AST > ALT olan özel durumlar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Daha önce ALT’si yüksek olan bir kronik hepatit hastasında AST’nin öne geçmesi ne anlama gelir?

A

Daha önce ALT’si yüksek olan bir kronik hepatit hastasında AST’nin öne geçmesi fibrozis gelişimi ve siroza gidişatı işaret eder.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kolestaz testleri nelerdir?

A

ALP, GGT, 5’ nükleotidaz, Lösin aminopeptidaz olmak üzere 4 tane var
ALP ve GGT daha önemli tabii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kolestaz testlerinden ALP ve GGT’nin cutoff değerleri nedir?

A

ALP < 140
GGT < 40

Yani, ALT,AST,GGT <40 ALP <140 olmalıdır!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ALP yüksekliği karaciğer patolojilerine mi özeldir? Değilse başka hangi durumlarda yükselir?

A

Hayır, kc’e özgü değildir.
Hepatobiliyer sistemden üretilir
osteoblast enzimidir (Bu yüzden osteoblastik kemik hastalılarının varlığını gösterir, paget gibi.)
Plasentadan salgılanır, hamilelikte fizyolojik olarak yüksektir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

GGT yüksekliği karaciğer patolojilerine mi özeldir? Değilse başka hangi durumlarda yükselir?

A

Karaciğere çok daha spesifiktir.
Kolestaz taraması amacıyla öncelikle ALP (duyarlılığı oldukça yüksek) kullanılır. ALP’nin yüksek olduğu hastalarda bunun karaciğer kökenli olup olmadığını teyid etmek için genellikle GGT kullanılır.

Kemik patolojilerinde ve gebelikte yükselmez. Gebelikte oluşan kolestatik durumları değerlendirmede daha değerlidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wilson hastalığı ve alkol kullanımı durumunda kc enzimleri ne durumda olur?

A

AST> ALT
ALP normal, GGT yükselir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ALP↑, GGT↑
ALP↑, GGT normal
ALP normal, GGT↑

Bu durumlar sırasıyla hangi hastalıklarda görülür?

A

ALP↑, GGT↑ –> (kc kökenli) kolestaz
ALP↑, GGT normal –> (kc kökenli DEĞİL) ör: Paget
ALP normal, GGT↑ –> Wilson, alkol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

KC sentez kapasitesini ölçen testler nelerdir?

A

Albümin, Protrombin Zamanı (PTZ) / INR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Albümin normal değeri nedir ve neyi gösterir?

A

Albümin–> 3.5- 5. Yarı ömrü uzundur!
Bu yüzden akut kc hastalıklarında sentez fonksiyonunu iyi yansıtamaz.
Ama kronik kc hastalıklarında yansıtır
UZUN dönemde kc sentez kapasitesini/ fonksiyonunu anlamamızı sağlar

17
Q

Kronik kc hastalıklarında albümin ve globulin seviyeleri nasıl değişir?

A

Albumin düzeyi düşer. Globulin düzeyi artar (poliklonal).

18
Q

Protrombin Zamanı (PTZ) / INR neyi gösterir?

A

KISA dönemde kc sentez kapasitesini/ fonksiyonunu anlamamızı sağlar
Karaciğer fonksiyon testleri içerisinde akut
karaciğer hasarını gösteren prognostik değeri en yüksek testtir. ALT VE AST’nin PROGNOSTİK DEĞERİ YOKTUR

Kolestaz varlığında da uzayabilir!

19
Q

PTZ/INR uzun bir hastada kolestaz ve parankimal KC hasarı ayrımı nasıl yapılır?

A

İntramüsküler vitamin K uygulaması
* PTZ/INR düzeliyorsa –> Kolestaz
* PTZ/INR düzelmiyorsa –> Parankimal KC hasarı

20
Q

DIK ve kc yetmezliğini nasıl ayırt ederiz?

A

DİK–> Koagülasyon faktörlerini tüketir
KC yetmezliği–> KF’ler üretilemez

  • DİK: Faktör VIII dahil tüm koagülasyon faktörleri azalır.
  • Karaciğer yetmezliği: Faktör VIII hariç diğer koagülasyon faktörleri azalır.

(faktör 8 endotelden sentezlenir!!)

21
Q

Karaciğer fibrozisini değerlendirmede en değerli test nedir?

A

KC biyopsisi.
Siroz tanısında şarttır.

22
Q

En iyi invazif olmayan fibrozis testleri nelerdir?

A

Elastografi EN İYİSİ ama non-inavifler arasında. Overall biyopsi daha üstün.
Fibrotest. 2. en iyi gibi düşün.

23
Q

Safra kanal tıkanıklığı durumunda hangi durumlar görülür?

A

Kolestaz, akolik gaita, idrarda ürobilinojen görülmemesi

24
Q

Kern ikterus nedir ve hangi maddenin artmasında görülür?

A

Yenidoğanda indirekt bilirubin artışına bağlı görülen ölümcül bir patolojidir.

25
KC bilirubine kaç işlem yapar ve bu işlemler nelerdir?
1) Uptake 2) Konjugasyon 3) Sekresyon
26
+ Bilirubin düzeyi hangi değerin üzerinde ise skleralarda ve ciltte sarılık görülür? + Serum bilirubin düzeyi karaciğerde hasarın derecesi ve prognoz ile ilişkili midir?
+ Bilirubin düzeyi 2.5 mg/dl‛nin üzerinde ise skleralarda ve ciltte sarılık görülür. + Serum bilirubin düzeyi karaciğerde hasarın derecesi ve prognoz ile ilişkilidir.
27
İDB > DB hangi durumlara işaret ediyor olabilir? (İndirekt bilirubin ve direkt bilirubin)
+ Aşırı bilirubin oluşması: Hemolitik anemiler + Karaciğerde bilirübin uptake / konjugasyonun bozulması: Gilbert ve Crigler-Najjar sendromları !! İndirekt bilirubin hakimiyetinde öncelikle tam kan sayımı ve retikülosit düzeyi bakılmalıdır.
28
DB > İDB hangi durumlara işaret ediyor olabilir?
+ Kolestaz AKA safra kanal tıkanıklığı + Karaciğerde bilirubin sentezinin bozulması: Dubin-Johnson ve Rotor sendromları --> DR DİREKT. baş harflere bak !! Direkt bilirubin hakimiyetinde öncelikle kolestaz enzimleri bakılmalıdır. ALP↑, GGT↑ --> Kolestaz ALP normal, GGT normal --> Dub-J, rotor
29
Hem direkt hem indirekt bilirübin yüksekliği neyi gösterir?
* Hepatik hasar/hepatit göstergesidir
30
İdrarda bilirubin olması ve ürobilinojen olmaması sırayla ne anlama gelmektedir?
İdrarda bilirubin: * Direkt bilirubin idrara geçer ve serumdaki direkt bilirubin artışını gösterir. * İndirekt bilirubin idrara geçemez. İdrarda ürobilinojen: Ürobilinojen idrarla atılır ve normalde idrarda bulunur. * Hastada direkt bilirubin yüksek olduğu halde idrarda ürobilinojen yok ise safra yolu obstrüksiyonu düşünülür. * Hemolitik anemilerde aşırı bilirubin üretimine bağlı, bilirubin turnoverı artar ve idrarda ürobilinojen artabilir
31
Kolestaz ne demektir?
Bağırsaklara safranın ulaşamaması durumudur. ++ Safranın hepatosit tarafından intrakanaliküler mesafeye salınımından, duodenuma boşalıncaya kadar herhangi bir bölgede staza uğramasıdır.
32
Kolestaz kaça ayrılır?
2 İntra ve ekstrahepatik kolestaz İntra--> Kc içi bozukluğu, küçük kanal, küçük patolojiler Ekstra--> Kc dışı bozukluğu, büyük kanal, büyük patolojiler
33
Hangi patolojiler intrahepatik kolestaz yapar?
viral hepatit, alkolik hepatit, ilaçlar, primer biliyer kolanjit, primer sklerozan kolanjit, infiltratif hastalıklar (tüberküloz, amiloidoz, lenfoma, sarkoidoz) konjestif hepatopati, iskemik hepatit, gebelik, total parenteral nütrisyon, paraneoplastik sendromlar
34
Hangi patolojiler ekstrahepatik kolestaz yapar?
koledokolitiazis (en sık), postoperatif safra yolu darlıkları, primer sklerozan kolanjit, kronik pankreatit, Mirizzi sendromu, parazitler (Ascaris, Fasciola) veya tümörlerde (safra kesesi, safra yolu, ampulla, pankreas tümörleri veya metastaz)
35
Hangi hastalık hem intra hem ekstrahepatik kolestaz yapar?
Primer sklerozan kolanjit Normalde intra--> ekstra veya tam tersini yapamaz!
36
safranın karaciğerdeki toksik etkisi nedeniyle kolestazda sarılık karaciğerde dejenerasyon ve fibrozise bağlı olarak --- gelişebilir. --- nedir?
sekonder biliyer siroz safranın karaciğerdeki toksik etkisi nedeniyle kolestazda sarılık karaciğerde dejenerasyon ve fibrozise bağlı olarak sekonder biliyer siroz gelişebilir.
37