RL Artrose Flashcards
Wat zijn de signs & symptoms bij artrose?
- Pijn (belangrijkste symptoom)
- Pijn treedt aanvankelijk op bij starten van bewegen + langdurig belasten
- Pijn neemt vaak toe naarmate de dag vordert
- In latere fase ook pijn in rust + nachtelijke pijn
- Aan gewrichtsranden kunnen benige zwellingen (osteofyten) worden gepalpeerd, die gevoelig zijn bij druk
- Hydrops/synovitis
- Crepitaties (gehoord/gevoeld)
- Soms ontstekingsreactie
- Bewegingsbeperkingen
- Standsveranderingen –> kan leiden tot instabiliteit
- Problemen bij uitvoeren ADL
- Beperkingen activiteiten + participatie
Wat is het klinisch beeld specifiek voor heupartrose?
- Leeftijd 45 jaar of ouder
- Pijnklachten >3 maanden, m.n. bij belasten
- Bij zitten geen verergering van pijn
- Pijn in lies/dijbeen en soms in bil/lage rug
- Verminderde endorotatie, exorotatie, extensie + flexie
- Benig eindgevoel
- Krachtsverlies v/d heupabductoren
- Startpijn en/of -stijfheid bij bewegen
- Pijn bij palpatie over Lig. Inguinale
Wat is het klinisch beeld specifiek voor knieartrose?
- Leeftijd 45 jaar of ouder
- Pijnklachten >3 maanden
- Ochtendstijfheid <30 minuten
- Pijnklachten bij belasten
- Crepitaties bij BWO
- Gevoeligheid v/d benige structuren
- Benige zwelling
- GEEN warmte bij palpatie
- Krachtsverlies v/d knie-extensoren
- Startpijn en/of -stijfheid bij bewegen
Wat is het beloop van heup- + knieartrose?
Artrose is een langzaam voortschrijdend proces, waarbij perioden van relatieve stabiliteit zonder veel symptomen worden afgewisseld met perioden met meer klachten
Wat is de klinische classificatiecriteria voor heupartrose?
Pijn in heup in combinatie met volgende kenmerken:
- Endorotatie heup <15º
- Flexie heup 115º of minder
OF
Pijn in heup in combinatie met volgende kenmerken:
- Leeftijd >45 jaar
- Ochtendstijfheid van heup 60 min of minder
- Pijn bij endorotatie v/d heup
- Endorotatie heup 15 of meer graden
Wat is de klinische classificatiecriteria voor knieartrose?
Pijn in knie in combinatie met tenminste 3 v/d volgende kenmerken:
- Leeftijd >45 jaar
- Ochtendstijfheid <30 min
- Crepiteren
- Pijn bij palpatie van bot
- Benige zwelling
- GEEN warmte bij palpatie
Wat zijn de risicofactoren voor artrose?
- Overgewicht (knie)
- Hogere leeftijd (heup)
- Vrouwelijk geslacht (heup)
- Radiologische afwijkingen (heup)
- Comorbiditeiten
Wat zijn comorbiditeiten bij artrose?
- Hart- & vaatziekten
- Diabetes type 2
- COPD
- Visus- & gehoorproblemen
- Obesitas
- Chronische lage rugpijn
- Gegeneraliseerde artrose
- Inflammatoire reumatische aandoeningen
- Hypertensie
- Depressie
Wat zijn prognostische factoren bij artrose?
- Veel pijn
- Verminderde kracht Quadriceps
- Grote radiologische afwijkingen bij initiele presentatie
- Veel beperkingen in ADL
- Hoge leeftijd
- Vrouwelijk geslacht
- Genetische aanleg
- Overgewicht
- Slechtere algehele gezondheid + minder vitaliteit
- Aandoening van andere gewrichten dan aangedane (musculoskeletale comorbiditeit)
- COPD
- Diabetes type 3
- Psychosociaal functioneren (depressie, angst, coping, cognitie)
Wat zijn de aanbevolen meetinstrumenten bij artrose?
NPRS HOOS KOOS 6MWT PSK ADL-subschaal
Wat geef je voor voorlichting + advies in conservatieve fase?
- Artrose is hele gewricht aangedaan. Niet alleen kraakbeen, maar ook bot, spieren + gewrichtsbanden
- Artrose is GEEN onvermijdelijk onderdeel van ouder worden
- Rontgenfoto is NIET nodig om diagnose te stellen
- Ernst + beloop v/d klachten varieren
Wat is het belang van bewegen + gezonde leefstijl (zelfmanagement)?
- Reguliere fysieke activiteit + individueel afgestemde oefeningen/bewegingsactiviteiten kunnen pijn verminderen + ADL verbeteren
- Integreren van enkele oefeningen/bewegingsactiviteiten in ADL is een nuttige manier om deze vol te houden
- Sedentair gedrag (te veel zitten) kan artrose klachten verergeren + risico vergroten op krijgen andere aandoeningen
- Kan soms nodig zijn om mechanische belasting van gewricht te verlagen
- Af vallen bij overgewicht/obesitas
Wat geef je voor advies + voorlichting bij pre- en/of postoperatieve fase?
- Operatie, revalidatie erna + eventuele inzet externe hulp
- Belang van (behoud) voldoende spierkracht + algehele fitheid voorafgaande operatie & andere factoren die rol spelen in herstel na operatie
- Leefregels
Wanneer wordt oefentherapie, gebruikmakend van FITT-factoren aanbevolen?
- Conservatie fase van zowel heup- en/of knieartrose
- Postoperatief bij gewrichtsvervanging v/d heup
Wat is de tijdsduur van FITT-behandeling?
Streef naar behandelperiode van 8-12 weken
