Reumatologie Flashcards
Wat is het verschil tussen artrose in de hand en reumatoïde artritis in de hand?
- artrose gaat over de DIP en PIP-gewrichten
- reumatoïde artritis gaat over de PIP, MCP en pols gewrichten.
Wat is reumatoïde artritis(uitgebreid)?
het is een systemische inflammatoire polyartritis die wordt getypeerd door lange ochtendstijfheid.
risico’s: vrouw, genetisch
pathogenese: IgG-gemedieert auto-immuun proces met reumafactoren. er ontstaat synovitis van gewrichten en pezen. door pannus vorming wordt kraakbeen vervangen door granulatie weefsel. ook vindt er botdestructie en cystevorming plaats.
beeld: osteoporotische botuiteinden, cystevorming, ossale collaps, dislocaties, fibrose en verstijving.
diagnose: ochtendstijdheid>30min, artritis>3 gewrichten, handen en polsen aangedaan, reumanoduli, reumafactor in serum. er zijn 4 stadia: inflammatoir, proliferatief, chronisch met bot deformatie, ankylose.
therapie: NSAID’s, glucocorticoïden, DMARD’s, biologicals.
welke criteria moeten worden vastgesteld bij reuma?
- ochtendstijfheid voor een uur
- artritis>3 gewrichten
- artritis handen of polsen
- symmetrische artritis
- reumanoduli
- reumafactor in serum
- afwijkingen op röntgenfoto’s
wat zijn de grootste verschillen tussen RA en artrose?
- RA meer ochtendstifjheid en pijn
- artrose zorgt voor pijn bij gebruik, RA voor pijn in rust.
- inflammatie kenmerkt RA
- artrose: nek, rug, heup, pip, dip
RA: pip, MCP, pols
Wat is artrose(uitgebreid)?
artrose is een gewrichtaandoenig waar sprake is van kraakbeen degeneratie. ook het subchondrale bot is aangedaan hierbij. beeld: ochtendstijfheid, niet altijd afwijking op foto’s, nachtpijn, startstijfheid, crepitatie.
Pathofysiologie: overbelasting, overgewicht
Diagnostiek: zie andere kaart
therapie: aangepaste leefregels, verminderen pijn/stijfheid, beperken handicap en verbeteren kwaliteit van leven. medicamenteus voor paracetamol, NSAID’s en corticosteroïden. operatief is een optie maar hier spelen wel factoren zoals herstel en risicos een rol.
Wat is hyalien kraakbeen en waar bestaat het uit?
het bestaat voor 1% uit chondrocyten en voor 99% uit ECM. de Ecm bestaat voor 80% uit water, 12% collageen en 6% uit proteoglycanen.
wat zie je op een röntgen met artrose?
- gewrichtspleet versmalling
- osteofytvorming
- cyste vorming
- sclerose
- deformiteit
- standsverandering
wat zijn de diagnose criteria van artrose?
- leeftijd>50
- ochtendstijfheid<30 min
- kraken
- gevoelige benige structuren
- verbreding benig deel gewricht
- geen hogere temp in gewricht
- normale bezingking
- röntgen: kraakbeen verlies en osteofyten
Welke operatie kunnen worden gedaan bij artrose?
- artroscopie: kijkoperatie
- artrodese: vastzetten bovenste spronggewricht
- osteotomie: deel van bot verwijderen
- gewrichtsprothese: prothese plaatsen
- kraakbeen versmalling
Wat is spondylo artrtis(uitgebreid)?
dit is een verzamelnaam voor reumatische aandoeningen die aanwezig zijn in het bewegingapparaat. bij axiaal is dit rug en bekken(bechtrew) en bij perifeer de andere gewricht of interne organen. deze ziekten worden gekenmerkt door extra articulaire symptomen. en er wordt goed gereageerd op NSAID’s.
wat zijn de meest voorkomende spondylartropathiën(5)?
- bechtrew
- reactieve artritis
- artritis psoriatica
- artritis met IBD
- ongediffrentieerde SpA
Wat zijn inflammatoire rugklachten hoe herken je deze?
veel mensen hebben rugklachten maar specifieke kenmerken van inflammmatoire klachten zijn:
- starten voor de 40 jaar
- ontstaan geleidelijk
- geen verbetering in rust
- bij bewegen afname van klachten
- nachtelijke pijn na aantal uren slaap
sacroillitis: ontsteking tussen os sacrum en os illeum soals bij bechtrew. gewrichtsspleet is verdwenen op röntgenfoto.
enthesitis: een ontsteking op de plaats waar de pees aan het bot aanhecht. kan te zien zijn door een bamboo spine of verkalking op de hiel. komt vaak door irritatie door repetitie.
Wat is artritis psoriatica?
Een combinatie van SpA en de huidziekte psoriasis. Psoriasis is een auto-immune ziekte van de huid.
Wat is artritis(uitgebreid)?
artritis is vaak asymmetrisch. er kunnen extraarticulaire manifestatie optreden:
- uveïtis
- psoriasis
- IBD
- perifere artritis
- enthesitis
- dactylitis
HLA-B27 speelt een grote rol bij artritis.
Wat is jicht(uitgebreid)?
een kristal artropathie, die komt door een ontsteking reactie op uraatkristallen. deze slaan neer in het gewricht en veroorzaken pijn. er zijn 3 stadia: asymptomatisch met verhoogde concentratie in het bloed, acute jicht, chronische jicht.
Pathogenese: uraat kan niet worden uitgeplast dus dit kan zich op gaan stapelen in het lichaam. bij een te hoge concentratie in het bloed stapelt het zich op in gewrichten. vaak in de MTP-1. bij de afbraak van de kristalen worden fagocyten geactiveerd die een ontsteking veroorzaken. bij chornische jicht kunnen er tophi voorkomen, dit zijn onderhuidse ophopingen van kristallen.
behandeling: NSAID’s, prednisolon.
