Regulacija enzimske aktivnosti Flashcards
Koji su osnovni načini regulacije enzimske aktivnosti?
alosterička kontrola
reverzibilna kovalentna modifikacija
proteolitička aktivacija
izoenzimi
Regulacija na nivou translacije i/ili transkripcije
interakcija s regulatornim proteinima
Kako reguliramo aktivnost enzima alosterijom?
Vezanjem odrđenih liganada na alosteričko mjesto izaziva konformacije promjene koje neko drugo mjesto čini više ili manje aktivnim
Koje su dve najčešće podjedinice u alosteričkim enzimima?
Katalitička i regulatorna
Navedi primjer alosteričke regulacije aktivnosti
Aspartat-transkarbamoilaza
Inhibicija povratnom spregom - krajnji produkt inhibira prvu reakciju na nekom putu
Opiši strukturu aspartat-transkarbamoilaze
Sastoji se od 2 tipa podjedinica
2 katalitička trimerea - 2C3
3 regulatorna dimera - 3R2
Postoji u dvije konformacije - T i R
T-manji afinitet prema supstratu
R-veći afinitet prema susptratu
PALA (analog međuproduktu) se koristi za određivanje strukture
Opiši alosteriju aspartat-transkarbamoilaze
vezanje supstrata (i PALA) povećava afinitet za vezanje sljedećeg supstrata, pomiće se ravnoteža prema R konformaciji
CTP (produkt reakcije) se veže na enzim te pomiče ravnotežu prema T konformaciji -> model usklađenog konformacijskog prijelaza
CTP - heterotropni alosterički inhibitor -> inhibicija povratnom spregom
ATP - heterotropni alosterički aktivator ->signalizira da ima dosta purinskih nukleotida te da treba i pirimidinskih/ima doovljno energije za replikaciju DNA i transkripciju
Što je reverzibilna kovalentna modifikacija?
Uvođenje novih skupina u enzim kojim nastaju promjene u naboju ili hidrofobnosti zbog kojih dolazi do promjene u konformaciji enzima
npr. acetilacija - 80% proteina kod eukariota je acetilirano na N-kraju
Objasni fosforilaciju/defosforilaciju
To je način regulacije enzimske aktivnosti reverzibilnom kovalentnom modifikacijom
Fosforilacija-kinaze
Defosforilacija-fosfataze
Npr. glikogen fosforilaza
a konformacija-aktivna i fosforilirana
b konformacija-inaktivna i defosforilirana
Fosforilacija može biti hijerarhijska, tj. mogu se točno određene pozicije fosforilirati tako da aktivnost enzima bude točno neke određene efektivnosti (glikogen sintaza)
Što je proteolitička aktivacija?
Vrsta regulacije enzimske aktivnosti,
dolazi do aktivacije inaktivnih enzima (zimogena) cijepanjem peptidnih veza
To je ireverzibilna regulacija te su za inaktivaciju potrebni specifični inhibitori koji stvaraju kompleks s aktiviranim oblikom enzima
Npr. koristi se kada su enzimi sintetizirani tamo gdje nisu potrebni, te se tek naknadno aktiviraju
Npr.
enteropeptidaza-tripsinogen->tripsin
tripsin-kimotripsinogen->kimotripsin, proelastaza->elastaza…
probavni enzimi, proteini grušanja krvi, enzimi u razvojnim procesima….
Što su izozimi?
Enzimi koji imaju razlike u primarnom aminokiselinskom slijedu, ali kataliziraju istu reakciju
Zbog toga ima različit afinitet prema supstratu (Km) ili su različito regulirani
Npr. Heksokinaze 1-4
Heksokinaza 1-3 -mišići - veći afinitet prema glukozi
Heksokinaza 4 - jetra - niži afinitet prema glukozi
Jer je zadaća jetre izvoz glukoze prema perifernim tkivima (mišićima), a ne da ih fosforilira za glikolizu