Rationalisme

Question 1

Bekendste filosofen

Answer 1

Spinoza, Leibniz, Descartes

Question 2

Tijdvak

Answer 2

17e eeuw

Question 3

Rationalisme in een notendop

Answer 3

Het rationalisme is een filosofische stroming die vertrekt vanuit de idee dat de rede de enige of voornaamste bron van kennis is.

Question 4

Tegenstander

Answer 4

Empirisme

Question 5

Descartes

Answer 5

Grondlegger moderne filosofie

Cogito ergo sum - Ik kan twijfelen aan mijn twijfel dus ik besta

Question 6

Descartes godsbewijs

Answer 6

Ik ben niet volmaakt. God wel. God kan id’en over het volmaakte (oneindige bijvoorbeeld) in mijn onvolmaakte brein gieten. Daarom bestaat God.

Question 7

Descartes in relatie tot Aristoteles

Answer 7

Aristoteles:
De natuur doet niets vergeefs. In zijn visie bestaat de wereld uit de vier elementen aarde, water, lucht en vuur, omgeven door de ether, het vijfde lichaam, en daarbuiten sfeerlagen, waarvan de buitenste die van de vaste sterren zou zijn. De uiterste sfeer is in zijn visie God, de Onbewogen Beweger.

Descartes:
Verwerkte in manuscript (Traite du Monde) zijn ideeën die het systeem van Aristoteles konden vervangen, over de aard van het licht, een theorie van de kleuren, de muziek, de elementaire deeltjes van de materie, het ontstaan van de sterren, de banen van planeten en kometen, de zwaartekracht en eb en vloed. Descartes poneerde dat alle echte kennis op de wiskunde moet worden gebaseerd. Bovendien paste hij consequent de algebra toe op meetkundige vraagstukken.

Question 8

Spinoza

Answer 8

Wordt beschouwd als een van de grondleggers van het rationalisme, en een van de inspiratoren van de Verlichting.

Spinoza was van Sefardisch-Joodse afkomst en werd geboren als Baruch Spinoza

Question 9

Spinoza - bijdrage filosofie

Answer 9

De Ethica is Spinoza’s antwoord op de klassieke vraag: ‘Wat is het goede leven?’. In navolging van Aristoteles volgt het juiste leven – hoe we ons moeten gedragen – uit ware kennis van de werkelijkheid. Net als Descartes voor hem baseert Spinoza de filosofie op wiskundige beginselen.

Question 10

Leibniz - bijdrage filosofie

Answer 10

Binnen de filosofie is Leibniz het meest bekend vanwege zijn monadenleer. Volgens Leibniz zijn monaden de fundamentele bouwstenen van de wereld. Een monade is een eenheid, iets wat niet tot iets anders herleid kan worden en wat ook niet deelbaar is. Een monade is een kracht die een individu in beweging kan zetten.

Om uit te leggen hoe monaden kunnen bewegen en hoe de ordening van monaden tot stand komt, grijpt Leibniz terug op een idee van Aristoteles dat ‘entelechie’ (ingebouwde doelgerichtheid) heet.

Question 11

Antropologisch dualisme in een notendop

Answer 11

De mens gaat uit van het metafysische grondbeginsel van de tegenstelling lichaam (en zijn sterfelijkheid) en ziel (en haar onsterfelijkheid).

Question 12

Antropologisch dualisme - Plato

Answer 12

Plato was de eerste filosoof die dit dualisme als filosofisch uitgangspunt nam. Hij trok dit dualistisch denken door in zijn hele beschouwing van de werkelijkheid: ook deze was voor Plato dualistisch; de ware, achterliggende (metafysische) werkelijkheid wordt volgens Plato gevormd door de ideeënwereld.

Deze ideeënwereld staat volgens Plato tegenover de wereld van de verschijnselen, die slechts een afschaduwing van de achterliggende ideeënwereld is.

Question 13

Dualisme - Descartes

Answer 13

Hoewel van elkaar gescheiden en te onderscheiden, waren ziel en lichaam volgens hem desondanks innig met elkaar verbonden.

Question 14

Door wie werd Descartes beinvloed?

Answer 14

Hij werd beïnvloed door de gebeurtenissen die toen plaatsvonden en door voorgangers als Johannes Kepler, Nicolaas Copernicus en Galileo Galilei.