Rak jelita grubego Flashcards
gdzie najczęściej?
odbytnica
esica
większość raków jelita grubego na podłożu…?
polipów gruczolakowatych
jaki najczęstszy typ histologiczny?
gruczolakorak
2 i kolejne najczęstsze typy histologiczne?
rak płaskonabłonkowy, neuroendokrynny lub niezróżnicowany
najczęstszy typ polipów nowotworowych u dorosłych?
gruczolakowy
wśród polipów gruczolakowych wyróżniamy? (3)
cewkowy
cewkowo-kosmkowy
kosmkowy
2 najczęstszy typ polipów nowotworowych?
ząbkowany
wśród polipów ząbkowanych wyróżniamy? (3)
hiperplastyczny(najczęściej)
siedzący polip/gruczolak ząbkowany
tradycyjny gruczolak ząbkowany
wśród polipów hamartomatycznych wyróżniamy? (2)
polip młodzieńczy
polip Peutza i Jeghersa
RJG najczęściej przerzutuje do
wątroby
2 najczęstsze miejsce przerzutów?
płuca
główne zespoły warunkujące genetyczne występowanie raka jelita grubego? (2)
rodzinna polipowatość jelita grubego(FAP)
zespół Lyncha
jaka mutacja w FAP?
genu APC
co to zespół Turcota?
FAP +guzy OUN
co to zespół Gardnera?
łagodna forma FAP +kostniaki+ przebarwienia siatkówki
jaka mutacja w zespole Lyncha?
genu MSH2, MLH1, PMS1
najczęstsza przyczyna RJG uwarunkowanego genetycznie?
zespół Lyncha
typ Lynch 1 do czego predysponuje?
tylko do RJG
typ Lynch 2 do czego predysponuje?
nowotwór jelita grubego, trzonu macicy jajników żołądka mozgu przewodów żołciowych i dróg moczowych
zespół Muira-Torre-a do czego predysponuje?
do guzów jak w Lynch 2 i raków skóry
aby rozpoznać Lynch jakie kryteria muszą być spełnione?
amsterdamskie II
kryteria w Lynchu? (4) wszystkie muszą być spełnione
- > =3 krewnych z histologicznie potwierdzonym rakiej jelita grubego lub innym wchodzącym w skład Lynch II (w tym jeden krewny I stopnia w stosunku do pozostałych
- rak w 2 kolejnych pokoleniach
- jedno lub więcej zachorowań przed 50rż.
- wykluczenie polipowatości rodzinnej
profilaktyka w FAP
z mutacją APC- od 10rż. fiberosigmoideskopia co rok, proktokolektomia po stwierdzneiu polipów
bez mutacji APC-fiberosigmoidoskopia w 18,25,35rż, kolonoskopia co 3-5 lat od 50rż.
objawy dla lewej i prawej połowy jelita grubego (4)
krwawienie utajone
bóle brzucha
utrata masy ciała
niedrożność
objawy dla prawej połowy jelita grubego (3)
niedokrwistość
wyczuwalny guz przez powłoki brzuszne
brak łaknienia
objawy dla lewej połowy jelita grubego (3)
zmiana rytmu wypróżnień
widoczna krew w stolcu
ołówkowate stolce(tylko rak odbytnicy)
kiedy wykluczamy RJG u mężczyzny >0lat i kobiety po menopauzie?
gdy ma niedokrwistość z niedoboru żelaza
kolonoskopia co ile gdy zmiany małego ryzyka?
co 10 lat
kolonoskopia co ile gdy zmiany dużego ryzyka?
co 3 lata
co w badaniach laboratoryjnych w raku jelita grubego? (3)
niedokrwistość niedobarwliwa
wzrost CEA
dodatni wynik test na krew utajoną w kale
3 klasyfikacje nowotworow jelita grubego
TNM
Astlera-Collera
Dukesa
Podstawa leczenia?
resekcja odcinka jelita grubego z guzem i regionalnymi ww chł
minimalny margines cięcia
5cm z każdej strony
jaka operacja gdy rak kątnicy lub wstępnicy
hemikolektomia prawostronna
jaka operacja gdy rak zagięcia wątrobowego poprzecznicy
poszerzona hemikolektomia prawostronna
jaka operacja gdy raki środkowej części poprzecznicy
wycięcie poprzecznicy
jaka operacja gdy rak zagięcia śledzionowego?
poszerzona hemikolektomia lewostronna
jaka operacja gdy rak zstępnicy, a także niektóre nowotwory esicy
hemikolektomia lewostronna
jaka operacja gdy rak esicy?
wycięcie esicy/hemikolektomia lewostronna
kiedy prawie całkowite wycięcie okrężnicy(subtotalna kolektomia)? (6)
- nowotwory synchroniczne jelita grubego
- raki metachroniczne
- gdy już wcześniej usunięto okrężnicę
- niedrożność mechaniczna jelita grubego
- FAP
- u części chorych na zespół Lyncha
jakie to nowotwory synchroniczne?
nowotwory rozwijające się do 6msc od zakończenia leczenia nowotworu pierwotnego
jakie to nowotwory metachroniczne?
nowotwory rozwijające się po 6msc od zakończenia leczenia nowotworu pierwotnego
najbardziej niebezpieczne powikłanie operacji to?
bakteryjne zapalenie otrzewnej
jaka operacja gdy rak górnej lub środkowej części odbytnicy?
(niska) przednia resekcja odbytnicy
jaka operacja gdy rak dolnej 1/3 odbytnicy?
brzuszno-kroczowa (krzyżowa) resekcja odbytnicy