Psychotische stoornissen Flashcards
Wat zijn positieve symptomen bij schizofrenie?
Een verstoorde realiteitsbesef of een cognitieve dysfunctie zoals wanen, hallucinaties, onsamenhangend spraak, ernstig chaotisch of katatoon gedrag.
Wat zijn negatieve symptomen bij schizofrenie?
Het ontbreken van uitingen van psychische functies die bij een normaal persoon wel aanwezig zijn.
Voorbeelden van negatieve symptomen: Spraakarmoede, apathie, sociaal terugtrekgedrag en affectieve vervlakking (monotone stem, geen emotie tijdens gesprek).
Casus vraag:
Een 28-jarige man komt op de polikliniek psychiatrie. Zes jaar geleden is bij hem schizofrenie gediagnosticeerd. Enkele maanden geleden is hij op eigen initiatief gestopt met zijn medicatie. Hij hoort sindsdien vaak stemmen die anderen om hem heen niet horen. Ook is hij ervan overtuigd dat hij achtervolgd wordt als hij naar buiten gaat. De patiënt vertelt alles met een monotone stem en toont geen emotie tijdens het gesprek. De arts kan het verhaal door de onsamenhangende spraak nauwelijks volgen.
Welk negatief symptoom heeft deze patiënt zeker?
Affectieve vervlakking
Wat zijn wanen? En benoem drie typen wanen?
Wanen: stoornis in inhoud van denken, bestaande persoonlijke fundamentele overtuiging in strijd met werkelijkheid en niet corrigeerbaar.
Betrekkingswaan; alle gebeurtenissen hebben speciale betekenis (boodschap bevatten)
Beïnvloedingswaan; gedachten, gevoel wordt van buitenaf ingevoerd in het hoofd
Bizarre waan; onmogelijk bv afkomst van Mars
Wat zijn hallucinaties? Benoem 2 typen hallucinaties?
Hallucinatie; ervaren van zintuiglijke ervaringen met werkelijkheidskarakter, zonder externe prikkel.
Akoestisch (auditive); vaak bij schizofrenie stemmen horen (negatieve)
Tactiele; voelbaar
Bij schizofrenie is …… verhoogd in de ….. en …… in andere delen van de hersenen, vooral in de …..
Dopamine
Basale kernen
Verlaagd
frontale kwab
Hoelang moeten de symptomen van schizofrenie aanwezig zijn? en van welke 2 symptomen moeten er 1 aanwezig zijn?
Langer dan 6 maanden aanwezig.
Minstens 1 van de symptomen moeten hallucinaties of wanen zijn.
Welke medicatie kan extrapirimidale bijwerkingen geven? en wat kan gecombineerd worden om deze bijwerkingen te verminderen?
Haloperidol i.c.m. anticholinergica (biperideen)
Casus vraag:
Echtpaar A. komt bij u op het spreekuur met hun 17-jarige zoon. Ze maken zich zorgen
omdat hij zich steeds meer terugtrekt, hele dagen op zijn kamer zit, niet meer naar
school wil en vaak rondjes in zijn kamer loopt terwijl hij mompelt. Zo nu en dan zegt hij
vreemde mensen te zien die hem aanstaren. Hij heeft zijn stopcontacten dichtgeplakt
omdat hij er van overtuigd is dat via de stopcontacten gedachten uit zijn hoofd worden gezogen die dan via de ether worden rondgezonden door de CIA. Patiënt vertelt stemmen te horen die met elkaar spreken en commentaar hebben op zijn handelen. In psychiatrisch onderzoek maakt de patiënt een verwarde en chaotische indruk en is er nauwelijks een coherent gesprek met hem te voeren. Hij ziet er onverzorgd uit en kijkt schichtig om zich heen. Hij vraagt of de computer uit mag omdat die nu ook zijn gedachten uit zijn hoofd aan het trekken is. Op uw vraag vertellen de ouders dat deze verschijnselen tenminste een jaar aanwezig zijn en steeds erger lijken te worden.
Wat is de meest waarschijnlijke
diagnose?
Welke twee belangrijke verschijnselen
heeft de patiënt die deze diagnose
ondersteunen?
Schizofrenie (schizofreniforme stoornis
is ook nog wel goed)
Bizarre waan en auditieve (of
acoustische) hallucinaties
Casus vraag:
Per ambulance wordt een 20-jarige jongeman op de eerste hulp gepresenteerd, die een uiterst verwarde indruk maakt. Hij praat onsamenhangend en af en toe moeizaam.
Hij kan niet stilzitten. Voortdurend kijkt hij om zich heen alsof hij daar iets ziet of hoort
wat hem beangstigt. Lichamelijk onderzoek laat hij niet toe. Wel valt op dat hij zeer
wijde pupillen heeft, en een warme maar droge huid. Zijn meegekomen ouders
vertellen dat hij sinds een jaar de medicijnen haloperidol en biperideen gebruikt. De
laatste tijd heeft hij gezegd liever niet meer te willen leven.
Wat is de meest waarschijnlijke
diagnose?
Wat is de tweede mogelijke diagnose?
Noem drie symptomen die passen bij de
meest waarschijnlijke diagnose.
Intoxicatie (m.n. biperideen).
Schizofrenie (exacerbatie).
Wijde pupillen, droge huid, verwardheid
Casus vraag:
Ouders van een jongeman vragen u bij hun nog thuiswonende zoon van 21 jaar. Hij sluit zich op in zijn kamer. Hij maakt daar een
bende van en schildert alternatieve tekens op de muur. Zij kunnen weinig contact met
hem krijgen en vinden dat hij zich tegenwoordig ‘vreemd’ gedraagt. Ze vermoeden dat hij niets aan zijn studie doet en dat hij drugs gebruikt want er hangt soms een vreemde geur in huis. Ook merken zij dat hij ’s nachts soms op pad is en ongezond eet. Nu zien de ouders rook en blijkt hij op zijn kamer wat papieren te verbranden. Op aanspreken beet hij hen toe dat zij niets snappen van ‘het hogere plan’. Hij wil niets weten van dokters en wil respect voor zijn privacy en met rust gelaten worden.
Wat is de meest waarschijnlijke
diagnose?
Om welke twee redenen mag u hem
tegen zijn wil onderzoeken?
Wanneer u besluit dat deze patiënt
moet worden opgenomen: aan welke
procedurele voorwaarden moet u dan
voldoen? Noem er twee.
Welke wet regelt de gedwongen
opname in de psychiatrie?
Schizofrenie.
Niet wilsbekwaam, gevaar voor zichzelf
en zijn omgeving.
Verklaring van onafhankelijk arts; IBS;
RM.
De wet BOPZ.
Casus vraag:
Een slecht verzorgde man van 30 jaar oud komt met zijn moeder bij de huisarts. Hij
zegt zelf weinig, behalve dat hij klachten heeft van zijn concentratie en geheugen. Hij
vindt het zelf niet nodig om door een arts te worden gezien. Van zijn moeder horen we
dat hij al jaren niet meer goed functioneert. Na het afronden van zijn HEAO opleiding,
waar hij 7 jaar over heeft gedaan, heeft hij eigenlijk nooit ergens vast gewerkt. Hij
woont zelfstandig, maar de laatste maanden lukt het hem niet om voor zichzelf te
zorgen en ligt hij dagen lang op bed. Hij blowt voor het slapen en is achterdochtig. Zo
denkt hij dat de buren hem via het stopcontact willen bestralen. Alleen Moeder komt bij hem langs om boodschappen te brengen en om zijn huis schoon te maken.
Wat is de meest waarschijnlijke
diagnose?
Hoe noemt men de symptomen
waardoor betrokkene’s bestaan zo in
verval raakt?
Noem minstens twee van die
symptomen.
Schizofrenie.
Negatieve symptomen.
Vlak of afgestompt affect,
spraakarmoede, moeheid, initiatief- en
energieverlies, sociale teruggetrokkenheid,
slechte zelfverzorging.
Wat is de minst ergere psychotische stoornis?
Een kortdurende psychotische stoornis
Bij een kortdurende psychotische stoornis ontstaat er een ….. na een ….. of door uitlokkende factoren. De ….. duurt niet langer dan ….
Psychose
Heftige gebeurtenis
Psychose
1 maand
Casus vraag:
Een 29-jarige vrouw wordt opgenomen op de afdeling psychiatrie, omdat zij verward op
straat is aangetroffen. Zij is angstig omdat zij bedreigingen hoort van iemand die zij niet
ziet. Uit gegevens van de huisarts blijkt dat zij daar sinds een jaar wel vaker over
klaagde, maar nooit in deze mate. Daarnaast heeft zij bij de huisarts ook aangegeven
somber te zijn en naar de dood te verlangen. In de laatste maand verdween dat naar
de achtergrond en domineerde de angst voor de stemmen. Ze onttrok zich ook aan
contact zodat behandeling of verwijzing niet van de grond kwamen. Bij onderzoek na
opname worden geen lichamelijke afwijkingen of aanwijzingen voor intoxicatie
gevonden.
Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?
Op welke drie kenmerken baseert u dat?
Schizoaffectieve stoornis.
Acoustische hallucinaties; depressie; meer
dan twee weken met alleen psychose zonder
stemmingsstoornis.