Psychiatrie

Question 1

Tricyclische antidepressiva

Answer 1

amitriptyline en nortriptyline.
Amitriptyline remt zowel de heropname van serotonine als noradrenaline.
Nortriptyline, welke een metaboliet van amitriptyline is, remt de
heropname van noradrenaline en in geringere mate ook die van serotonine.

Question 2

selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s)

Answer 2

Citalopram, fluoxetine en paroxetine

Question 3

Indicaties TCA’s

Answer 3

Behandeling met antidepressiva is geïndiceerd bij patiënten met een matig ernstige depressie. TCA’s kunnen daarnaast
gebruikt worden voor bestrijding van neuropathische pijnen.

Question 4

Indicaties SSRI’s

Answer 4

Behandeling met antidepressiva is geïndiceerd bij patiënten met een matig ernstige depressie. SSRI’s zijn daarnaast geïndiceerd bij diverse angststoornissen door hun paniek- en angst reducerende werking.

Question 5

Bijwerkingen TCA’s

Answer 5

Bijwerkingen van anticholinerge aard (droge mond, obstipatie, urineretentie, verwardheid, seksuele disfunctie, vissusstoornis),
antihistaminerge aard (sedatie, sufheid),
anti-noradrenerge aard (orthostatische hypotensie, valneiging)
kinidineachtige werking (ritmestoornissen).
TCA’s in combinatie met antihypertensiva en diuretica geven een versterking van de orthostase.

Question 6

Bijwerkingen SSRI’s

Answer 6

SSRI’s kunnen na ongeveer 1 week SIADH veroorzaken met daarbij het risico op een hyponatriëmie. Dit risico is verhoogd bij gebruik van thiazidediuretica.
Een belangrijke bijwerking van SSRI’s is daarnaast trombocytopathie. SSRI’s in combinatie met NSAID’s geven een extra verhoogd bloedingsrisico.
serotoninesyndroom
maag-darm, hoofdpijn, slapeloosheid, seksuele dysfunctie.

Question 7

Interacties TCA’s

Answer 7

Orthostase: antihypertensiva, diuretica

Question 8

Interacties SSRI’s

Answer 8

Hyponatriemie: Thiazidediuretica (hydrochloorthiazide,chloortalidon)
Bloedingsrisico: NSAID
serotonerg synd: Serotonerge geneesmiddelen (lithium, tramadol, triptanen, tryptofaan, sint-janskruid)

Question 9

Kenmerken Lithium

Answer 9

Ongeveer 75% van het gefiltreerde lithium wordt in de proximale tubulus evenredig met natrium en water geresorbeerd. Lithium heeft een smalle
therapeutische breedte (0.4-1.2 mmol/l)
Omdat lithium met natrium interacteert, kan gemakkelijk een intoxicatie ontstaan door onvoldoende vocht en zout inname of
overmatig zweten.

Question 10

Indicatie Lithium

Answer 10

Behandeling van bipolaire stoornis en als additietherapie bij therapieresistente unipolaire depressieve stoornis.

Question 11

Bijwerkingen lithium

Answer 11

misselijkheid, braken, diarree en
myoclonieën
Hypothyreoidie (10-20%)
diabetes insipidussyndroom (polyuria, dorst)

Question 12

Interacties lithium

Answer 12

Hogere lithium spiegel:
-Diuretica
-NSAID’s
-RAS-remmers

Question 13

Benzodiazepinen eigenschappen

Answer 13

Temazepam en oxazepam zijn benzodiazepines met een korte halfwaardetijd.
De T1/2 van diazepam is lang (40-100 uur).
T1/2 oxazepam 5-15 uur;
T1/2 temazepam 7-11 uur;
zijn metabolieten van diazepam.

Bij ouderen kan uitscheiding en omzetting langzamer verlopen dan bij
jongeren door de relatief grotere vetmassa en daardoor grotere verdelingsvolume. Dit kan resulteren in een ‘hang over’-effect. Factoren die de snelheid van inwerkingtreding bepalen zijn de resorptiesnelheid en verdeling over vetweefsels.

Question 14

Benzodiazepinen werking

Answer 14

dempende werking doordat ze de werking van de neurotransmitter gamma-aminoboterzuur (GABA) versterken via de GABAa-receptor. Hierdoor wordt de influx van chloride-ionen verlengd, wat leidt tot neuronale
hyperpolarisatie.

Question 15

Indicaties benzodiazepinen

Answer 15

slaapstoornissen,
gegeneraliseerde angststoornissen: lorazepam.
Behandeling van onthoudingsverschijnselen.
Daarnaast worden benzodiazepines gebruikt om een koortsconvulsie
en epileptisch insult te behandelen (clonazepam, diazepam of midazolam).
Inslaapstoornis: temazepam en zolpidem.

Question 16

Bijwerkingen Benzodiazepinen

Answer 16

spierhypotonie met als gevolg spierzwakte (valneiging, vooral bij ouderen).
amnesie en afname alertheid (cave autorijden).
Tolerantie van effect, afhankelijkheid en reboundfenomenen bij abstinentie (angst, slaapproblemen).
Bij overdosering of combinatie met andere centraal dempende stoffen kan ademdepressie optreden. Daarnaast kan bij patiënten met (ernstig) COPD
ademdepressie door benzodiazepines uitgelokt worden.
Bij ouderen en kinderen kan toediening
van een benzodiazepine paradoxale reacties tot gevolg hebben (agitatie, onrust).

Question 17

benzodiazepinen:
-verhoogde valneiging
-verhoogde ademdepressie

Answer 17

Verhoogde valneiging bij gebruik van antihypertensiva, alcohol en opiaten.
Verhoogde kans ademdepressie bij Opiaten en Alcohol.

Question 18

Maatregelen bij Benzo gebruik

Answer 18

Tolerantie van effect en afhankelijkheid zijn te voorkomen door benzodiazepines kortvoor te schrijven (<2 weken), samen met een goede patiëntinstructie.
In geval van afhankelijkheid moet bij afbouwen van benzodiazepines overgeschakeld worden naar een langwerkend benzodiazepine (diazepam), waarna dit langzaam afgebouwd moet worden.
In geval van ademhalingsdepressie kan flumazenil (T1/2 ca. 1 uur), een benzodiazepine receptorantagonist, dit
couperen.