Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

kryminologia > Przestępca jako przedmiot rozważań kryminologicznych > Flashcards

Przestępca jako przedmiot rozważań kryminologicznych Flashcards

1
Q

Główne nurty (paradygmaty) kryminologii

A

1) Kryminologia klasyczna (XVIII w.)
2) Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)
3) Kryminologia krytyczna i radykalna (antynaturalistyczna) (lata 50. XX w.)
4) Kryminologia neoklasyczna (lata 60. XX w. USA)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Kryminologia klasyczna (XVIII w.) - przedstawiciele

A

a) Cesare Beccaria (1738-1794)
b) Jeremy Bentham (1748-1832)
c) Immanuel Kant (1724-1804)
d) Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831)
e) Paul Johann Anselm von Feuerbach (1775-1833)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kryminologia klasyczna (XVIII w.)

A

myśl oświeceniowa,

koncepcja umowy społecznej (obrona przed złą naturą człowieka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

„O przestępstwach i karach” 1764

A

Cesare Beccaria (1738-1794)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

twórca zasady nullum crimen sine lege

A

Cesare Beccaria (1738-1794)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

twórca pojęcia gwarancji praw procesowych oskarżonego

A

Cesare Beccaria (1738-1794)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

twórca pierwszej koncepcji sprawcy przestępstwa

A

Cesare Beccaria (1738-1794)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

utylitaryzm

A

Jeremy Bentham (1748-1832)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

twórca penologii jako dyscypliny nauki („Introduction to principles of Morals and legislation”)

A

Jeremy Bentham (1748-1832)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

twórca nowożytnego pojęcia kary absolutnej

A

Immanuel Kant (1724-1804)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

państwo, prawo, kara

A

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

profesor prawa karnego

podstawowe pojęcia niemieckiego prawa karnego

A

Paul Johann Anselm von Feuerbach (1775-1833)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Założenia dotyczące człowieka - Kryminologia klasyczna (XVIII w.)

A

a) indeterminizm
b) pesymistyczna wizja natury ludzkiej
c) liberalizm
d) hedonizm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

indeterminizm

A

-człowiek jest istotą wolną wyposażoną w coś nazywane wolną wolą (swobodnie decydujący o wyborze postępowania)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

pesymistyczna wizja natury ludzkiej

A

-człowiek jest z natury zły (jeśli może coś złego zrobić, to zrobi) - wszyscy ludzie są potencjalnymi przestępcami (neoklasycyzm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

liberalizm

A
  • wpływ na koncepcje kary—> założenie, że człowiek jest wolny, zły i racjonalny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

hedonizm

A
  • naturalna tendencja człowieka do unikania pewnych bodźców/zdarzeń przykrych i poszukiwanie bodźców/zdarzeń miłych i sympatycznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Konsekwencje dla prawa karnego i kryminologii - Kryminologia klasyczna (XVIII w.)

A

a) prawo karne czynu

b) kryminologia zorientowana na normę (efektywność działania normy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

prawo karne czynu

A
  • koncentrowanie się na czynie przestępnym zamiast sprawcy
  • kara ma być przede wszystkim reakcją na czyn, dostosowanie kary do czynu (do wyrządzonego zła)
  • wielka rola strony przedmiotowej przestępstwa (część materialna)
  • karę wymierza się, ponieważ popełniono przestępstwo (tylko przeszłe zdarzenia)
  • brak funkcji kary dla przyszłych zdarzeń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

kryminologia zorientowana na normę (efektywność działania normy)

A
  • metoda dedukcyjna —> konstruowanie pewnych reguł odpowiedzialności karnej, które mają zagwarantować, że wymierzona kara będzie karą sprawiedliwą
  • optymalizacja odpowiedzialności karnej z punktu widzenia zasady sprawiedliwości
  • współczesność —> dogmatyka prawa karnego
  • człowiek jest wolny i odpowiedzialny za swoje czyny (kara jest uzasadniona)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.) - przedstawiciele

A

a) August Comte (1798-1857)
b) Herbert Spencer (1820-1903)
c) Cesare Lombroso (1836-1909)
d) Enrico Fenri (1856-1929)
e) Rafaele Garofalo (1851-1934)
f) Franz von Liszt (1851-1919)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)

A

a) przeciwieństwo/polemika klasycyzmu—> odrzucenie większości podstawowych tez klasycyzmu
b) brak wolności woli—> determinizm (zachowanie przestępne zawsze wynika z zaistnienia pewnych przyczyn i okoliczności)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

twórca nurtu antropologiczno-biologicznego kryminologii - decydujący wpływ na XIX-wieczne myślenie kryminologiczne

A

Cesare Lombroso (1836-1909)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

naukowe badanie sprawców przestępstw -„Człowiek zbrodniarz”

A

Cesare Lombroso (1836-1909

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

odmienność przestępczości kobiet i mężczyzn (kobieta jako zbrodniarka i prostytutka)

A

Cesare Lombroso (1836-1909

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

twórca pozytywnej szkoły prawa karnego

A

Enrico Fenri (1856-1929)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q
  • wydanie książki Kryminologia

- użycie terminu kryminologia po raz pierwszy

A

Rafaele Garofalo (1851-1934)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Założenia dotyczące nauki i nauk społecznych - Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)

A

a) scjentyzm

b) naturalizm metodologiczny

29
Q

scjentyzm

A
  • cecha nurtów intelektualnych XIX w.
  • rozwiązywanie wszelkich problemów ludzkości dzięki nauce
  • wynik postępu jaki nauki przyrodnicze uczyniły w XIX w.—> nadzieja na opanowanie sił przyrody/rozwiązanie problemów
30
Q

naturalizm metodologiczny

A
  • nauki muszą posługiwać się jedną metodologią powstałą w naukach przyrodniczych
  • nauki społeczne powinny wzorować się na metodologii nauk przyrodniczych - opisywanie, wyjaśnianie i prognozowanie zjawisk
31
Q

Założenia dotyczące człowieka i przestępcy - Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)

A

determinizm (przeciwieństwo indeterminizmu)

32
Q

determinizm (przeciwieństwo indeterminizmu)

A
  • pytanie lombrozjańskie (etiologiczne)—> Dlaczego jedni ludzie popełniają przestępstwa, a inni nie?
  • musimy badać coś co jesteśmy w stanie zmierzyć (nie jest to wolna wola)
  • w świecie przyrody wszystko ma swoją przyczynę (człowiek jest częścią przyrody—> zachowanie człowieka zawsze musi mieć swoje przyczyny)
  • człowiek i jego działanie jest zdeterminowane przez określone czynniki (np. zachowanie szczególnego rodzaju zwane przestępstwem)
  • subdyscyplina kryminologii—> etiologia przestępczości (przyczyny przestępczości)
33
Q

Koncepcja badań kryminologicznych i jej konsekwencje - Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)

A

a) indywidualizm

b) kryminologia zorientowana na sprawcę

34
Q

indywidualizm

A
  • badania skoncentrowane na indywiduum (osobie sprawcy przestępstwa)
  • wyjaśnianie zachowania jednostek
  • sprawca różni się w jakiś sposób od wszystkich pozostałych ludzi (przeciwstawienie pozytywizmu klasycyzmowi—> każdy jest w równym stopniu zdolny i skłonny do popełniania przestępstw)
  • optymistyczna wizja człowieka—> człowiek jest z natury dobry
35
Q

kryminologia zorientowana na sprawcę

A

kryminologia zorientowana na normę (klasycyzm)

36
Q

Konsekwencje dla prawa karnego - Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)

A

a) „korekcjonizm” (correctionalism)

b) prawo karne sprawcy

37
Q

„korekcjonizm” (correctionalism)

A

Malsa - pozytywizm—> nauka zorientowana na praktykę

  • wiedza o przyczynach zachowania przestępnego powinna mieć określone funkcje praktyczne prowadzące do rozwiązywania/likwidowania problemu przestępczości
  • sprawcę trzeba zresocjalizować/uczynić go normalnym, z racji, że jest odmieńcem
  • stosowanie „terapii” mającej na celu „leczenie” sprawców przestępstw
38
Q

prawo karne sprawcy

A
  • klasycyzm —> prawo karne czynu
  • kara nie musi być sprawiedliwa ani dostosowana do czynu sprawcy („leczenie” objawowe)
  • kara powinna być dostosowana do tego kim sprawca jest (indywidualne właściwości sprawcy)
  • pozytywizm—> celowa koncepcja karna
  • funkcja prewencyjna—> oddziaływania resocjalizacyjne na sprawcę
    Pozytywizm—> właściwości i warunki osobiste sprawcy
39
Q

Dwa nurty kryminologii pozytywistycznej

A 
Nurt indywidualistyczny (paradygmat rodzajów ludzi)
Nurt środowiskowy (paradygmat rodzajów otoczenia)
40
Q

Nurt indywidualistyczny (paradygmat rodzajów ludzi)

A

a) przyczyny przestępstwa leżą w samej jednostce —> czynniki endogenne
b) koncepcje biologiczne i antropologiczne przyczyn zachowania przestępnego
c) koncepcje psychologiczne przyczyn zachowania przestępnego

41
Q

Nurt środowiskowy (paradygmat rodzajów otoczenia)

A

a) przyczyny przestępstwa tkwią w środowisku jednostki—> czynniki egzogenne
b) koncepcje socjologiczne przyczyn zachowania przestępnego
c) koncepcje socjologiczne prawidłowości rządzących zjawiskiem społecznym, jakim jest przestępczość (społecznej dystrybucji zachowań przestępnych)
d) pytanie queteletowskie—> Dlaczego nasilenie przestępczości jest różne w ramach różnych grup społecznych?

42
Q

Teoria kontroli - Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)

A

a) Emile Durkheim (1858-1917) - pytanie durkheimowskie

b) Lombroso

43
Q

jeden z twórców nowożytnej socjologii

  • „Zasady metody socjologicznej” (1895)
  • „Samobójstwo” (1897) —> patologia społeczna i ocena negatywnych zjawisk społecznych
A

Emile Durkheim (1858-1917)

44
Q

wyjaśnienie wyjątkowego zachowania przestępnego

A

Lombroso

45
Q

Dlaczego większość ludzi nie popełnia przestępstw?

A

pytanie durkheimowskie

46
Q

Tezy teorii kontroli w kryminologii - Kryminologia pozytywistyczna (II poł. XIX w.)

A

a) sprawca przestępstwa nie różni się zasadniczo od innych ludzi
b) wszyscy ludzie są tak samo skłonni popełniać przestępstwa
- większość ludzi zachowuje się w sposób konformistyczny —> zgodny z normami
c) większość nie robi tego dzięki mechanizmom kontroli—> np. prawo karne
d) w przypadku niektórych ludzi mechanizmy te jednak zawodzą
e) parę punktów wspólnych z klasycyzmem—> pesymistyczna wizja natury człowieka, nieodzowne istnienie instytucji kontroli społecznej
f) koncentracja na sprawcy i przyczynach konformizmu—> łączenie teorii kontroli z koncepcjami pozytywistycznymi

47
Q

Kryminologia krytyczna i radykalna (antynaturalistyczna) (lata 50. XX w.)

A

krytyka pozytywizmu

48
Q

Kryminologia krytyczna i radykalna (antynaturalistyczna) (lata 50. XX w.) - przedstawiciele

A

a) Georg Simmel (1858-1918)
b) George Herbert Mead
c) Ralph Dahrendorf (1929-2009)
d) Edwin Lemert (1919-1996), Howard S. Becker (ur. 1928), Edwin Schur (ur. 1930)

49
Q

teoria konfliktu społecznego

A 
Georg Simmel (1858-1918)
Ralph Dahrendorf (1929-2009)
50
Q

symboliczny interakcjonizm —> fundamenty koncepcji rzeczywistości społecznej

A

George Herbert Mead

51
Q

teoria naznaczania społecznego —> przypisana przez innych etykieta dewianta

A 
Edwin Lemert (1919-1996), 
Howard S. Becker (ur. 1928), 
Edwin Schur (ur. 1930)
52
Q

Podstawowe założenia ogólne - Kryminologia krytyczna i radykalna (antynaturalistyczna) (lata 50. XX w.)

A

a) antynaturalistyczna podstawa metodologiczna

b) interakcjonistyczna koncepcja rzeczywistości społecznej i przestępstwa

53
Q

antynaturalistyczna podstawa metodologiczna

A
  • należy również badać rzeczy niemożliwe do zmierzenia —> pełne zrozumienie człowieka
  • metody kwantytatywne (rzeczy możliwe do zmierzenia)
  • metody jakościowe (rzeczy niemożliwe do zmierzenia)
  • socjologia rozumiejąca
54
Q

interakcjonistyczna koncepcja rzeczywistości społecznej i przestępstwa

A
  • pytanie reaktywne (reactive question)—> Dlaczego pewne zachowania są uznawane za przestępstwa, a pewni ludzie za przestępców?
  • rzeczywistość społeczna nie składa się wyłącznie z mierzalnych faktów lecz dodany jest także element zwany społecznym znaczeniem tych faktów
  • faktów tych nie da się rozumieć bez owego znaczenia
  • znaczenia nadawane są w procesie społecznej interakcji—> powstanie kontekstu społecznego
55
Q

Koncepcja badań kryminologicznych - Kryminologia krytyczna i radykalna (antynaturalistyczna) (lata 50. XX w.)

A

a) mechanizmy funkcjonowania instytucji kontroli społecznej jako przedmiot zainteresowania kryminologii (geneza norm społecznych oraz sposób ich stosowania)
b) kryminologia zorientowana na normę (norma z punktu widzenia nie jej efektywności lecz genezy, funkcji społecznej i czemu służy, jak jest stosowana)

56
Q

Wizja społeczeństwa i prawa karnego (instytucji kontroli społecznej) - Kryminologia krytyczna i radykalna (antynaturalistyczna) (lata 50. XX w.)

A

a) konfliktowa wizja społeczeństwa i prawa karnego, jako przeciwieństwo wizji konsensualnej
b) pytanie o istotę ładu społecznego - konfliktowa wizja społeczeństwa

57
Q

konsensualna wizja społeczeństwa

A
  • społeczeństwo wynika ze zgody powszechnej

* prawo karne wyraża interesy/wartości znacznej większości społeczeństwa (prawo służy nam wszystkim)

58
Q

konfliktowa (koercyjna) wizja społeczeństwa

A
  • zgody na poziomie ogólnospołecznym nie ma (ludzie się różnią uznawanymi wartościami, interesami itp.)
  • prawo karne jest instrumentem sprawowania władzy, realizowanie interesów grup sprawujących władzę (realizowanie interesów partykularnych)
  • wytwarzanie instytucji władzy, mających na celu zapanowanie nad konfliktami społecznym
59
Q

Pozytywizm —> społeczeństwo ….
Klasycyzm —> społeczeństwo ….
Antynaturalizm —> społeczeństwo ….

A

konsensualne
konsensualne
konfliktowe

60
Q

Kryminologia neoklasyczna (lata 60. XX w. USA)

A

a) Andrew von Hirsch
b) Ernest van den Haag (1914-2002)
c) James Q. Wilson (1931-2012)
d) Gary S. Becker (ur. 1930)

61
Q

Kryminologia neoklasyczna (lata 60. XX w. USA)

A
  • stosowanie metod ekonometrycznych—> analiza przestępczości i kary
62
Q

Inspiracje kryminologii neoklasycznej

A

a) odrzucenie pozytywistycznej wiary w determinizm
b) psychologia behawiorystyczna
c) ekonomiczna teoria przestępczości (Becker)
d) teoria kontroli w socjologii i kryminologii

63
Q

psychologia behawiorystyczna

A
  • reagowanie człowieka na bodźce wg schematu bodziec-reakcja

- stworzenie empirycznych podstaw na patrzenie na człowieka w takich kategoriach

64
Q

ekonomiczna teoria przestępczości (Becker)

A
  • przenoszenie pewnych schematów decyzyjnych np. popytu i podaży na zachowania nierynkowe
65
Q

Istota neoklasycyzmu w kryminologii

A

a) reakcja na wieloletnią dominację w kryminologii amerykańskiej socjologicznych teorii przestępczości i ich konsekwencje kryminalnopolityczne
b) postulat powrotu do prawa karnego opartego na tradycyjnych zasadach sprawiedliwej odpłaty, bądź odstraszania
c) Jak można kształtować prawo karne by stało się maksymalnie efektywnym instrumentem kontroli zjawiska przestępczości?

66
Q

prawo karne jest jedynym instrumentem służącym zwalczaniu przestępczości (wykorzystującym nauki pomocnicze prawa karnego np. socjologię, biologię, psychologię)

A

Pozytywizm

67
Q

Założenia ogólne neoklasycyzmu

A

a) indeterminizm
b) racjonalność sprawcy przestępstwa
c) scjentyzm (także w sensie metodologicznym)
- stosowanie wyrafinowanych metod matematycznych i ekonometrycznych do czysto kwantytatywnej analizy problemów związanych z przestępczością
d) kryminologia zorientowana na normę w sensie warunków efektywności jej działania - kontrola społeczna

68
Q

Neoklasycyzm a pozytywizm - elementy wspólne

A
  • scjentyzm

- praktyczne nastawienie (nauka stosowana) —> redukcja przestępczości

69
Q

Neoklasycyzm a pozytywizm - różnice

A
  • odrzucenie determinizmu

- odrzucenie badań etiologicznych —> poszukiwanie efektywnych mechanizmów kontroli przestępczości w miejsce jej przyczyn

kryminologia (5 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions