PRAKTYK Układ rozrodczy żeński Flashcards
JAJNIK (H+E):
− Duży pęcherzyk Graffa:
− Kom. ziarniste
− Osłonka tekalna – wieniec promienisty,
− Błona biaława – dookoła (nabłonek jednowarstwowy sześcienny),
− Rdzeń - na środku,
− Kora – obwodowo,
− Małe pęcherzyki przy powierzchni:
− I rzędowy – 1 warstwa komórek,
− II rzędowy – osłonka przejrzysta,
− III rzędowy – antralny z ciałkami call exnera,
- *O preparacie:**
- pęcherzyk pierwotny
- pęcherzyk wzrastający
- pęcherzyk dojrzewający
- pęcherzyk Graafa (z pękniętym wzgórkiem jajonośnym) - pęcherzyk (ciałko) atrezyjny
- błona biaława
- nabłonek płciowy jednowarstwowy sześcienny
- naczynia krwionośne rdzenia
- ciałko białawe
Ogólnie o jajniku:
- okryty nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym
- pod nabłonkiem błona biaława z tkanki łącznej zbitej
- rdzeń jajnika tworzy tkanka łączna wiotka, wnikająca od strony
wnęki, jest silnie unaczyniona i unerwiona
> kora jajnika - część obwodowa
- zawiera pęcherzyki jajnikowe
- pęcherzyki pierwotne - obwodowo, pod błoną białawą, najmniejsze (30-40μm), najliczniejsze; centralnie położony oocyt I rzędu otoczony jedną warstwą komórek na cienkiej błonie podstawnej [400 tys. pęcherzyków w 30-letnim okresie rozrodczym, 400 z nich przechodzi procesy dojrzewania]
- pęcherzyki wzrastające - większa średnica i głębsze położenie w korze od pęcherzyków pierwotnych, kształt bardziej owalny, warstwy komórek tworzą komórki ziarniste (warstwa ziarnista pęcherzyka) od zewnątrz błony podstawnej, od wewnątrz osłonka przezroczysta (zapobiegająca polispermii), zrąb jajnika tworzy osłonkę pęcherzyka (różnicuje się na część wewnętrzną: komórki wydzielnicze i zewnętrzną: włókna kolagenowe, nieliczne miocyty)
- pęcherzyki dojrzewające - kilkanaście warstw komórek warstwy ziarnistej, przestrzenie płynowe pomiędzy komórkami - obecne ciałka Call-Exnera - małe PAS-dodatnie pęcherzyki, zawierające proteoglikany i kwas hialuronowy, znajdujące się pomiędzy komórkami warstwy ziarnistej oocytu; pojawia się wieniec promienisty (walcowate komórki otaczające komórkę jajową), komórki osłonki wewnętrznej gromadzą lipidy, produkują androgeny (androstendion), w warstwie ziarnistej ulegają aromatyzacji i konwersji do estrogenów, komórki ziarniste dodatkowo wydzielają inhibinę hamującą FSH;
- pęcherzyki dojrzałe (Graafa) - 1-1,5cm wielkości, zajmują całą grubość kory jajnika, czasami uwypukla się (w tym miejscu zachodzi skurcz naczyń krwionośny, ułatwione pęknięcie), obszerna jama pęcherzykowa – połączenie przestrzeni płynowych, wzgórek jajonośny – na biegunie pęcherzyka, komórki ziarniste, spoczywa w nim oocyt II rzędu z wieńcem promienistym, komórki warstwy ziarnistej pod wpływem LH ulegają luteinizacji → produkcja progesteronu + wydzielanie aktywatora plazminogenu co umożliwia trawienie kolagenu osłonki pęcherzyka i zrębu jajnika a w konsekwencji owulację
- ciałka atrezyjne - powstają z pęcherzyków, w których nie wytworzyła się dostateczna ilość estrogenów (przerwanie procesu dojrzewania)
- przekształcone komórki osłonek
- komórki zrębu: zrąb jajnika tworzy tkanka łączna z włóknami kolagenowymi, sprężystymi i siateczkowatymi, wnikają w nią różne typy komórek zależnie od procesów zachodzących w jajniku - fibroblasty, mastocyty, makrofagi
JAJNIK CIĄŻOWY (H+E):
− Ciałko żółte ciążowe:
− W środku – komórki luteinowe (wytwarzają progesteron)
− Na obwodzie – komórki paraluteinowe (przekształcają
androgeny w estrogeny),
− Naczynia obecno w obrębie komórek paraluteinowych,
− Pierwszorzędowe pęcherzyki (1 warstwa komórek),
− Pęcherzyki pierwotne,
− Dookoła zrąb jajnika,
− Puste przestrzenie to te pęcherzyki Graffa (po nastrzyknięciu),
O preparacie:
Jest to preparat od zwierzęcia faszerowanego hormonami więc jest kilka ciałek żółtych (u kobiet obecne zazwyczaj jedno, chyba że ciąża bliźniacza) - ciałko żółte ciążowe
- komórki paraluteinowe (przy torebce)
- komórki luteinowe
- torebka łącznotkankowa
- naczynie krwionośne
- błona biaława
- nabłonek płciowy jednowarstwowy sześcienny
- pęcherzyk Graafa
- pęcherzyk dojrzewający
- *Ogólnie o jajniku ciążowym:**
- wewnątrz ciałka żółtego obecne komórki luteinowe, syntetyzują progesteron i oksytocynę
- na obwodzie ciałka obecne komórki paraluteinowe, syntetyzują estrogeny i relaksynę (umożliwia powstawanie doczesnej oraz angiogenezę za pośrednictwem VEGF) - od zewnątrz ciałko żółte pokrywa torebka łącznotkankowa
- wewnątrz ciałka żółtego pojawia się skrzep i wrasta tkanka łączna zrębu
MACICA (H+E):
− Nabłonek jednowarstwowy walcowaty,
− Fałdy błony śluzowej,
− Gruczoły maciczne.
− Żyły i tętnice spiralne, - na granicy myo- i endo- rozgałęziają się na proste
− Otrzewna (perimetrum – nabłonek jesnowarstwowy płaski –
mesothellium),
− Myometrium (4 warstwy), wewn i zewn. - podłużne
środkowa - okręzna lub skośna
JAJOWÓD (H+E):
− Podwójna błona mięśniowa (okrężna-podłużna – od
środka),
− Błona surowicza,
− Nabłonek jednowarstwowy walcowaty migawkowy od
strony światła,
− Nabłonek płaski na błonie surowiczej - mesothelium
O preparacie:
- błona śluzowa - nabłonek walcowaty urzęsiony, “szkielet fałd” - błona mięśniowa: mięśniówka okrężna i podłużna
- przydanka
Ogólnie o jajowodzie:
- parzysty narząd rurowy, wyróżniamy w nim: lejek, bańkę, cieśń i część maciczną
- błona śluzowa - liczne fałdy, dlatego światło jest nieregularne; nabłonek jednowarstwowy walcowaty zbudowany jest z komórek migawkowych (w części szczoteczkowej z rzęskami), komórek wydzielniczych (wysokie, walcowate, produkują płyn jajowodowy) oraz komórek klinowatych (forma spoczynkowa komórek sekrecyjnych)
- błona mięśniowa - dwa pokłady komórek mięśniowych gładkich: okrężna i podłużna - błona surowicza - otacza jajowód od zewnątrz, pokryta nabłonkiem jednowarstwowym płaskim; pod nim cienka warstwa tkanki łącznej luźnej
Ludzki jajowód
H+E
Jajnik ludzki - korpus
H+E
Jajnik ssaka
H+E
jajnik ssaka, pęcherzyki Graafa
H+E
