PRAKTYK Układ moczowy

Question 1

Answer 1

NERKA LUDZKA (H+E):
− Torebka łącznotkankowa,
− Kłębuszki nerkowe w torebkach Bowmana (fioletowa otoczka),
− Podział na korę i rdzeń,
− Kanaliki nerkowe w korze,
− Promienie rdzenne (paski rdzenia w korze),
− Rdzeń:
− Tętnica i żyła łukowata (duże naczynia),
− Tętnice i żyly proste (długie i proste, równoległe),
− Kłębuszek nerkowy (z bliska):
− Torebka Bowmana,
− Sieć dziwna, (tętniczo-tętnicza),
− Część kanalika dystalnego z plamką gęstą („oczko” przy kłębuszku),
− Aparat przykłębuszkowy (regulacja ciśnienia przez układ RAA):
− Kom. mioidalne (produkcja reniny),
− Plamka gęsta,
− Mezangium pozakłębkowe,

Question 2

O preparacie:
- “kawałek pizzy”
> kora
- kora kory
- kora właściwa: ciała nerkowe i kłębuszki naczyniowe (przestrzeń moczowa, blaszka ścienna, podocyty, biegun kanalikowy, plamka gęsta), labirynty
> rdzeń
- promienie rdzenne
- piramida nerkowa
- tętnice/żyły łukowate
- tętniczki proste prawdziwe
- naczynia międzypłatowe (raczej żyła)
- słup

Answer 2

Ogólnie o nerce:
- pokryta torebką włóknistą na zewnątrz której znajduje się torebka tłuszczowa
- płat nerki = piramida + przylegająca kora
- płacik nerki = promień rdzenny + przylegające labirynty
- kanaliki nerkowe = nefron + cewki zbiorcze
> rdzeń
- występuje w postaci piramid nerkowych zwróconych brodawką nerkową do kielichów mniejszych - do kory od rdzenia wnikają promienie rdzenne
> kora
- kora kory
- kora właściwa nerki zawiera ciałka i kanaliki nerkowe, dochodzi do szczytów promieni rdzennych - oddaje labirynty biegnące między promieniami
- wpukla się tworząc słupy

Question 3

Nefron

• korowe (odtorebkowe) - o krótkiej pętli w strefie zewnętrznej piramidy
• przyrdzenne - pętla dłuższa, w strefie wewnętrznej piramidy, kłębuszki blisko rdzenia
  > ciałko nerkowe (kłębuszek naczyniowy + torebka Bowmanna)
• blaszka ścienna - nabłonek jednowarstwowy płaski, na biegunie naczyniowym przechodzi w blaszkę trzewną, a na kanalikowym w nabłonek kanalika krętego
• blaszka trzewna - pokrywa naczynia włosowate, budują ją podocyty (z beleczkami, wypustkami i nóżkami z błonką filtracyjną) na grubej błonie podstawnej (wspólnej dla śródbłonka i podocytów)
• błona podstawna - wybarwia się w metodzie PAS, bierze udział w ultrafiltracji - śródbłonek okienkowaty
• mezangium śródkłębuszkowe - funkcje podporowe i fagocytoza

Answer 3

> kanalik I rzędu

• nabłonek jednowarstwowy sześcienny
• komórki z rąbkiem szczoteczkowym (mikrokosmki) - transport substancji, prążkowanie przypodstawne (wchłanianie zwrotne, aktywne wydzielanie)

> pętla Henlego

• część cienka - nabłonek jednowarstwowy płaski
• część gruba - nabłonek jednowarstwowy sześcienny - wzmacniacz przeciwprądowy

> kanalik II rzędu
- krótszy i mniej kręty, niewidoczny rąbek szczoteczkowy - prążkowanie przypodstawne (wchłanianie jonów sodu) - plamka gęsta

> cewki zbiorcze

• w obrębie kory biegną w promieniach rdzennych, w rdzeniu łączą się w przewód brodawkowy uchodzący do kielichów
• komórki główne (jasne) - wchłanianie sodu, wydzielanie potasu
• komórki wstawkowe (ciemne) - resorpcja potasu i wydzielanie H+

Aparat przykłębuszkowy:

• plamka gęsta
• komórki przykłębuszkowe - wydzielają reninę
• mezangium przykłębuszkowe - wydzielają erytropoetynę

Question 4

Answer 4

NERKA (nastrzyknięta – naczynia) (Met. Iniekcyjna z błękitem metylu):
− Torebka łącznotkankowa (fioletowa),
− Kłębuszki nerkowe w torebkach Bowmana,
− Podział na korę i rdzeń,
− Kanaliki nerkowe w korze,
− Promienie rdzenne (paski rdzenia w korze),
− Rdzeń:
− Tętnica i żyła łukowata (prostopadle ułożone),
− Tętnice i żyly proste (długie i proste, równoległe),
− Tętnica międzypłatowa (przekrój poprzeczny),
− Kłębuszek nerkowy (z bliska):
− Torebka Bowmana,
− Sieć dziwna, (tętniczo-tętnicza),
− Część kanalika dystalnego z plamką gęstą („oczko” przy kłębuszku),
− Aparat przykłębuszkowy (regulacja ciśnienia przez układ RAA):
− Kom. mioidalne (produkcja reniny),
− Plamka gęsta,
− Mezangium pozakłębkowe,

Question 5

• *O preparacie:**
• tętnica doprowadzająca
• tętnica międzypłacikowa
• żyła lub tętnica łukowata
• kanaliki nerkowe, kłębuszki naczyniowe
• kora (większa część)
• rdzeń (mniejsza część)
• naczynia proste (przekrój okrągły ze względu na zawinięcie się materiału podczas preparatyki) Barwienie błękitem metylu ma na celu ukazanie budowy ciałka nerkowego oraz tętniczek doprowadzającej i odprowadzającej.

Answer 5

Unaczynienie nerki:

> unaczynienie tętnicze

• tętnica nerkowa → gałąź górna i dolna
• tętnice międzypłatowe – biegną między piramidami nerkowymi do granicy rdzeń-kora - tętnice łukowate – biegną równolegle do powierzchni nerki

→ w kierunku rdzenia → tętniczki proste prawdziwe → rzekome [oplatają kanaliki rdzenia]
→ w głąb kory → tętnice międzypłacikowe; w obrębie torebki formują tętniczki podtorebkowe i splot naczyń włosowatych; w obszarze kory tworzą prostopadłe tętniczki doprowadzające

• tętniczki doprowadzające – wnikają do ciałek nerkowych [tworzy zwykle pięć rozgałęzień, każde tworzy kłębek naczyniowy]
• tętniczki odprowadzające – ze zlanych naczyń kłębka [sieć dziwna], dalej rozszczepia się na sieć naczyń włosowatych wokół kanalików nerkowych [sploty okołokanalikowe]

> unaczynienie żylne [brak struktur odpowiadających kłębkowi] - żyły gwiaździste – z okolicy torebki
- żyły międzypłacikowe – z kory nerki
+ żyłki proste – z rdzenia

• żyły łukowate
• żyły międzypłatowe – między piramidami
• żyła nerkowa

Question 6

Answer 6

MOCZOWÓD (H+E):
− Warstwy:
− Przydanka (wokół warstwa adipocytów),
− Mięśniówka (warstwa podwójna mięśniówki okrężna i
podłużna) – mięśnie gładkie,
− Blaszka właściwa błony śluzowej (warstwa tuż pod
nabłonkiem),
− Nabłonek przejściowy,
− Naczynia (tętnice i żyły),
− Światło moczowodu,

Question 7

Answer 7

Moczowód H+E

• *O preparacie:**
• nabłonek przejściowy
• błona śluzowa
• blaszka właściwa błony śluzowej - tkanka łączna luźna
• błona mięśniowa - warstwa podłużna (wewnętrzna), okrężna (zewnętrzna) - przydanka
• światło przypomina “ośmiornicę z pyskiem niedźwiedzia”
• naczynia krwionośne
• *Ogólnie o moczowodzie:**
• błona śluzowa moczowodu wyścielona jest nabłonkiem przejściowym z komórkami baldaszkowatymi i grubą warstwą glikokaliksu, nieprzepuszczalna bariera osmotyczna
• blaszka właściwa błony śluzowej utworzona jest przez tkankę łączną luźną
• brak blaszki mięśniowej w błonie śluzowej
• brak błony podśluzowej
• błona mięśniowa wyraźnie dzieli się na wewnętrzną o podłużnym przebiegu i zewnętrzną ookrężnym przebiegu, w dolnej części moczowodu występuje także trzecia, najbardziej zewnętrzna warstwa włókien podłużnych, w początkowej części moczowodu obecna jedna nieregularna warstwa mięśni
• przydanka - jedynie na trzonie pęcherza moczowego moczowód pokryty jest dodatkowo błoną surowiczą

Question 8

Answer 8

PĘCHERZ MOCZOWY (H+E):
− Bardzo gruba mięśniówka,
− Nabłonek przejściowy i komórki baldaszkowate,
− Potrójna warstwa mięśniowa- podłużna, okrężna , podłużna
− Przydanka z błoną surowiczą,

Question 9

• *O preparacie:**
• nabłonek przejściowy z komórkami baldaszkowatymi (na preparacie pęcherz oczywiście jest pusty)
• tkanka łączna
• mięśniówka gładka - warstwa podłużna, okrężna i podłużna
• błona surowicza
• pnie nerwowe
• naczynia krwionośne

Answer 9

• *Ogólnie o pęcherzu moczowym:**
• nabłonek przejściowy wielorzędowy
• komórki baldaszkowate, mogą być dwujądrzaste, pokryte glikokaliksem
• pod błoną powierzchni szczytowej występują pęcherzyki i szczeliny które zanikają podczas rozciągania nabłonka (rezerwuar śluzówki)
• brak mięśniówki śluzówki
• brak błony podśluzowej
• trzy warstwy mięśniówki gładkiej z tkanką łączną wiotką
• przydanka lub błona surowicza (tylna ściana pęcherza moczowego) zależnie od odcinka