Popłód Flashcards
jaka czesc matczyna tworzy lozysko
doczesna podstawowa
pierwszy podzial mitotyczny zarodka na dwa blastomery zachodzi po jakim czasie
po ok 30h
reakcja doczesnowa
przerosniecie i rozpulchnienie blony sluzowej macicy pod wplywem hormonow i zagniezdzajacej sie blastocysty (miejscowe drazenienie)
doczesna brzezna
wystepuje na styku trzech doczesnych
omocznia po lacinie to
allantois
rola omoczni u czlowieka
pewna rola w formowaniu lozyska
rola pecherzyka zoltkowego u czlowieka
szczatkowa blona - bez zadnej roli
lozysko ludzkie to lozysko typu?
omoczniowego - bo naczynia plodowe pepowinowo-omoczniowe wnikaja i lacza sie z krwionosnymi kosmkow
kosmki - typy
- pierwotne - 2/3 tc., uwypuklenie syncytiotrofoblastu z wnikaniem do wewn cytotrofoblastu
- wtorne - 3 tc., wnikaja kom mezodermy z mezodermy pozazarodkowej sciennej
- ostateczne (3ciorzedowe) - poczatek 4 tc (21+ dni)
odzywanie zarodka na drodze krwionosnej rozpoczyna sie okolo
21 dnia ciazy (powstanie kosmkow 3ciorzedowych)
lozysko osiaga odpowiedni stopien dojrzalosci w ktorym tc
pod koniec 12 tc
lozysko powieksza sie az do
36 tc
wymiary i masa lozyska pod koniec ciazy
najwiekszy wymiar <25 cm x 2-4 cm grubosci, masa 600 g
stosunek masy lozyska do masy plodu to ok
1:5
powierzchnie lozyska
- plodowa - gladka, lsniaca, pokryta owodnia, pod nia naczynia krwionosne
- matczyna - z bruzdami, ktore dziela na liscienie (cotyledones)
doczesna po lacinie
decidua
wezel rzekomy
petle naczyniowe z tetnic na przebiegu pepowiny, biorace prawdopodobnie udzial w produkcji plynu owodniowego
co w najwiekszym stopniu powoduje powstawanie plynu owodniowego?
nablonek owodni
faldy hobokena
specyficzne faldy na scianie naczyn pepkowych, prawdopodobnie braly udzial historycznie w tamowaniu krwawienia po porodzie(?)
czynniki ryzyka wezla rzekomego
najczesciej dluga pepowina + plod meski + wielorodka
galareta whartona - co to i po co
fibroblasty + wlokna kolagenowe otaczajace naczynia pepowiny, sluza ochronie przed wewnatrzmacicznym zacisnieciem naczyn pepkowych przez plod lub cisnienie plynu
zespolenie Hyrtla
mostek tetniczy znajdujacy sie na lozysku ktory laczy tetnice pepkowe
lozysko welonowate
inna nazwa na bloniasty przyczep pepowiny. oznacza podzial tetnic pepkowych na galezie jeszcze przed wejsciem de facto do lozyska - nie sa wtedy chronione galareta whartona
naczynia zbaczajace
przebiegajace naczynia poza utkaniem lozyskowym (analogicznie do welonowatego lozyska) w obrebie blon plodowych
u ludzi lozysko jest typu hemochorialnego - co to znaczy
(krwiokosmkowy typ) oznacza w praktyce slaba bariere pomiedzy krwia matki a krwia plodu (poj warstwa syncytiotrofoblastu + kom zrebu kosmka + sciany naczynia) - krew wynaczynia sie do przestrzeni okolokosmkowych obmywajac je. dodatkowo fragmenty doczesnej wnikajace miedzy liscienie na poczatku rozwoju lozyska nie przylegaja do nich, wiec krew obmywa pare liscieni na raz. inne typy u innych zwierzat w zaleznosci od liczby warstw to hemodwuchorialny, hemotrichorialny itd., a u innych krew krazy caly czas w naczyniach matki
jaka jest odrebnosc przeboegu naczyn w lozysku czego nie ma w ciele
zyly nie towarzysza tetnicom
przewod arancjusza
przewod zylny na przebiegu zyly pepowinowej ktory stanowi mala droge odplywu omijajaca krazenie watrobowe (wpada bezposrednio do z. g. dolnej)
zyla pepkowa prawa i lewa - wyjasnij
zyla pepkowa lewa to ta wlasciwa ktora jest w pepowinie. zyla pepkowa prawa zanika bardzo wczesnie w zyciu plodowym (bardzo rzadko 4-naczyniowa pepowina)
blizniaki monozygotyczne - najczesciej podzial komorki nastepuje w ktorej dobie
miedzy 4 a 7 (85% przypadkow) - jednokosmowkowa dwuowodniowa
liczba warstw oddzielajacych blizniaki w ciazy blizniaczej monozygotycznej
- dwukosmowkowa dwuowodniowa - 4 warstwy - blona kosmka-owodnia-owodnia-blona kosmka
- jednokosmowkowa dwuowodniowa - 2 warstwy - owodnia-owodnia
- jednokosmowkowa jednoowodniowa - 0 warstw
w jakiej liczbie przypadkow w jednokosmowkowej blizniaczej wystepuja zespolenia naczyniowe w lozysku
w 95%
wspolny obszar kosmowkowy to
sytuacja w ciazy blizniaczej, kiedy do kosmka doplywa krew tetnica jednego a odplywa zyla drugiego
ilosc plynu owodniowego narasta do
28 tc (800 ml), potem stala ilosc do terminu porodu potem spadek do 400 ml w 42 tc
czy wielowodzie bedzie zawsze w atrezji przelyku i dwunastnicy?
nie, 1/2 przy przelyku, 2/3 przy dwunastnicy bedzie mialo wielowodzie
wazopresyna argininowa
zwiazek produkowany przez plod kontrolujacy osmolalnosc np przy odwodnieniu ciezarnej wzrasta stezenie wazopresyny argininowej w osoczu plodu, wzrasta osmolalnosc plynu owodniowego (ale jego objetosc sie nie zmienia)
glowne aminokwasy plynu owodniowego
glutamina
tauryna
arginina
po co arginina w plynie owodniowym
arginina -> ornityna ->
- putrescyna
- spermina
- spermidyna
regulatory lozyskowej angiogenezy, wzrastania zarodka i rozwoju trofoblastu
CVS to skrot na
biopsje kosmowki
wskazania do amniopunkcji
35 lub wiecej lat w terminie porodu lub inne czynniki ryzyka aberracji chromosomowych (np poprzednie dziecko do dupy nosicielstwo zrownowazonej translokacji nosicielstwo autosomalnego recesywnego nosicielstwo na X duza wada/zespol wad w USG) ale tez: wady cewy nerwowej, defekty metaboliczne, choroby hematologiczne
PROM vs PPROM
prom- przedwczesne pekniecie blon blodowych
pprom - przedwczesny porod z peknieciem blon (czesciej niz prom towarzyszy infekcji wewnatrzmacicznej)
ocena dojrzalosci pluc plodu a amniopunkcji
- wskaznik lecytyna/sfingomielina
- obecnosc fosfatydyloglicerolu
- ilosc cial lamelarnych
- wskaznik surfaktant/albumina
- elektryczne przewodnictwo plynu owodniowego
amniopunkcja szczegolnie przydatna do diagnostyki zakazenia
- t. gondii
- parwowirus b19
- cmv
podwyzszone stezenie aktywiny A i inhibiny A moze sugerowac
- preeklampsje
- trisomie 21
- iugr
- porod przedwczesny
zespol aspiracji smolki moze prowadzic do
- mechanicznej obstrukcji drog oddechowych
- reakcja zapalna
- zaburzenia funkcjonowania surfaktantu
- nadcisnienie plucne
- krwawienie srodkomorowe (glownie wczesniaki)
za przebieg kliniczny zatoru plynem owodniowym odpowiada prawdopodobnie zawarty w nim
czynnik tkankowy (TF)
zmiany w plynie owodniowym w wytrzewieniu
- ↑ mocznika
- ↓ sodu i osmolalnosci
- ↑ bilirubina, kwasy zolciowe, smolka
zapalenie okolotrzewne
lac: perivisceritis
aseptyczne zapalenie w wytrzewieniu powodowane przez drazniace czynniku plynu owodniowego (prozapalne cytokiny ktore sie znajduja w nim naturalne ale nie maja kontaktu z surowicowka)
polega na gromadzeniu sie nalotow i zlogow wloknika na otrzewnej
jak wplywa na funkcjonowanie lozyska ograniczenie podazy bialka
usprawnia jego funkcjonowanie
blony plodowe pozalozyskowe maja nastepujace funkcje
- zapewnienie srodowiska rozwoju
- produkcja plynu owodniowego (szczegolnie owodnia w okolicy przyczepu pepowiny)
- udzial w inicjacji porodu (produkcja prostaglandyn)
wariant V hormonu wzrostu wydzielany jest przez
lozysko
hormony produkowane przez lozysko
- hCG
- laktogen lozyskowy
- wariant V hormonu wzrostu
- relaksyna
- kalcytonina
- ACTH
- ANP przedsionkowy natriuretyczny
- GH-RH
- CRH
- GnRH
hcg nasladuje dzialanie ktorej gonadotropiny
LH
hCG - stezenie/tc i maks wart
- narasta od 7-9 dnia ciazy
- szczyt 8-10 tc ( 100 tys mUI/ml)
- spadek do 20 tc
- plateau do konca ciazy
podjednostka alfa hCG wystepuje rowniez w
TSH
LH
FSH
stezenie podj alfa i beta w ciazy - fizjologia
alfa narasta przez cala ciaze
beta rosnie na poczatku i spada (tak jak calkowite hCG)
rola HCG w ciazy
- stymuluje produkcje progesteronu (cialko zolte ciazowe)
- stymuluje jadra plodu do produkcji testosteronu
spekulacja dotyczaca
- stymulacji tarczycy
- roli w immunotolerancji plodu
- wydzielania DHEAS przez nadnercza plodu
- rozkurcz macicy i rozszerzenie jej naczyn
hPL to skrot od
laktogen lozyskowy
laktogen lozyskowy ma aktywnosc innych hormonow
- hormonu wzrostu (3% mocy GH)
2. prolaktyny (50% mocy PRL)
dzienna produkcja laktogenu lozyskowego w III trymestrze moze siegac
1 g/d
stezenie laktogenu lozyskowego a tydzien ciazy
narasta do III trymestru, potem plateau
z czym koreluje stezenie hPL
z masa ciala plodu i lozyska
synteze hPL pobudza/hamuje
pobudzaja: insulina i IGF-1
hamuja: PGE2 i PGF2alfa
hPL rola
- kontrolowanie doplywu glukozy do plodu
2. efekt angiogenny u plodu (prawdopodobnie)
ACTH-pl to
acth produkowane przez lozysko
synteza progesteronu przez syncytiotrofoblast rozpoczyna sie ok
6 tc (narasta do 36)
progesteron w surowicy transportuja
albuminy (55%)
transkortyna (45%)
blok progesteronowy - co to
utrzymywanie miesnia macicy w spoczynku (bez skurczow) w czasie ciazy przez wysokie stezenie progesteronu
progesteron - dzialanie
- uniewrazliwa macice na oxytocyne
- hamuje synteze prostaglandyn
- przeciwzapalnie
- zatrzymuje wode
- reguluje glukoze i aminokwasy
- jest substratem do prod gliko- i mineralokortykoidow przez plod
- bierze udzial w przygotowaniu laktacji
- podwyzsza temp ciala
od ktorego tc narasta estrogen
od 7 tc
ile x wiecej estrogenow ma ciezarna pod koniec ciazy od nieciezarnej
ok 1000x
substratem do lozyskowej prod estrogenow jest
DHEA-S z nadnerczy plodu
rola CRH w ciazy
w nieznanym mechanizmie indukcja porodu - ok 20 dni przed porodem spada gwaltownie bialko wiazace CRH
rola inhibin w ciazy
hamuja FSH, nie dopuszczaja tym samym do owulacji
norma dynamiki inhibin i aktywin w ciazy i stany patologiczne wplywajace na ich stezenie
inhibiny
- narastaja przez cala ciaze, glownie w II trym
- obnizone stezenie w I trym w zesp Downa
- zaburzenia w poronieniu zagrazajacym, ciazy ektopowej
aktywiny
- narastaja dopiero po rozpoczeciu sie czynnosci skurczowych macicy
- zaburzenia stezenia: stan przedrzucawkowy, HELLP, NT indukowane ciaza
relaksyna - rola
- wplywa na rozszerzenie naczyn nerkowych zwiekszajac filtracje
- na poczatku ciazy zapobiega skurczom macicy
- rozszerza naczynia dzialajac na rec srodblonka
jaka czesc glukozy zuzywa lozysko pod koniec ciazy
ok 75% tego co dobiega do lozyska z krwia (plod tylko 25%)
PAPPA-A a diagnostyka z Downa
w 8-13 tc w Downie istotnie OBNIZONE. w II trym wraca do prawidlowych wartosci
jakim rodzajem bialka jest PAPPA-A
proteinazą
PAPPA-A2 - z czym sie wiaze
jakis nowy typ, zaburzone stezenia w st przedrzucawkowym i zespole HELLP