Fizjologia Rozrodczości Flashcards
pętle sprzężenia zwrotnego w osi podwzgorze-przysadka-jajnik
- ultrakrótka - autokrynna w podwzgórzu
- krótka - przysadka->podwzgórze
- długa - jajnik->podwzgórze
w jakim charakterze uwalniane sa hormony podwzgorza
pulsacyjnie
hormony podwzgorza
A) liberyny:
- gonadoliberyna (GnRH lub inaczej LHRH
- somatoliberyna - GHRH
- kortykoliberuna - CRH
- czynnik uwalniajacy prolaktyne - PRH
B) statyny:
- prolaktostatyna- PIF
- somatostatyna
GnRH produkowane jest w jakiej czesci podwzgorza
jadrze lukowatym
co to jest GAP
GnRH associated peptide
produkt tego samego genu co GnRH, produkowany razem z nim, silny czynnik hamujacy wydzielanie prolaktyny
(↑ GnRH -> ↓ PRL)
pulsy GnRH a faza cyklu
faza folikularna - czesto i slabe
faza lutealna - wysoka amplituda, rzadsze
endogenne opioidy a GnRH
endogenne opioidy hamuja wydzielanie GnRH
- steroidy plciowe zamykaja petle sprzezenia zwrotnego wlasnie poprzez endorfiny
- endorfiny rosna przy stresie i wysilku, dlatego te dwa moga prowadzic do zaburzen miesiaczkowania
dopamina a os podwzg-przysadka
dopamina hamuje prolaktyne i GnRH
unaczynienie przysadki
tetnicze:
- kolo tetnicze -> tt. przysadkowe dolne
- t. szyjna wewnetrzna -> tt. przysadkowe dolne
zylne:
- zatoka jamista
uwaga: plat przedni nie jest bezposrednio zaopatrywany w krew, dlatego z. Sheehana
teoria dwoch komorek - co to i o co chodzi
- opisuje produkcje estrogenu do plynu pecherzykowego i do krazenia ogolnoustrojowego
- polega na tym ze:
1. LH dziala na komorke oslonki wewnetrznej (tekalną)
2. LH poprzez receptor powoduje przeksztalcenie cholesterolu w kom. osl. wewn. w androstendion
3. androstendion przechodzi do kom ziarnistej
4. po zadzialaniu FSH w komorce ziarnistej androstendion jest aromatyzowany do estrogenu i uwalniany
co z grubsza robi FSH a co LH u kobiety
FSH - stymyluje rozwoj i wzrost pecherzykow w jajniku i powstanie w rezultacie pecherzyka przedowulacyjnego
LH- stymuluje sam proces owulacji i rozwoj cialka zoltego
inhibina
- peptyd wydzielany przez kom ziarniste jajnika
- hamuje wybiorczo FSH, ale nie LH
- w niektorych sytuacjach zwieksza stezenie LH
aktywina
- hamowana przez inhibine
- aktywuje wydzielanie FSH
- zwieksza ilosc receptorow dla GnRH
- hamuje prolaktyne, ACTH i GH
folistatyna co to
- hormon antagonizujacy dzialanie aktywiny
- zmniejsza odpowiedz FSH na GnRH
- hamuje wydzielanie/synteze FSH
prolaktyna - normy
- 3-25 ng/ml w okresie rozrodczym
- 200-300 ng/ml w ciazy
- ~50 ng/ml w okresie karmienia piersia
co to jest PIH (hormone)
prolactin inhibiting hormone, czyli inna nazwa na dopamine
prolaktyna - wzrost wydzielania przy
ajfołn 6s:
- snie
- sexie
- stresie
- sporcie
- sutkach (draznienie)
- substancjach (lekach)
hormony steroidowe a liczba atomów węgla
C 18 -> estradiol
C 19 -> androgeny
C 21 -> progestageny, kortykosteroidy
steroidogeneza u kobiety zachodzi w
jajniku
nadnerczach
lozysku
estrogeny, androgeny, lozysko moze u kobiety byc produkowane w
jajniku
nadnerczach
lozysku
estrogeny - krotka charakterystyka
A) 17-beta-estradiol (E2)
najsilniejszy, 95% z jajnika a 5% z estronu obwodowo
B) estron (E1)
5x słabszy od estradiolu, ale silniejszy od estriolu, gl. okres pomenopauzalny, powstaje z androstendionu lub jako metabolit E2 w watrobie
C) estriol (E3)
najslabszy, blokuje rec estrogenowy (oslabia dzialanie innych E na endometrium)
progesteron stezenia
- faza folikularna - ~0,9 ng/ml
- okres okołoowulacyjny ~2 ng/ml
- faza lutealna 10-20 ng/ml
progesteron - transport we krwi
80% albuminy
20% CBG (transkortyna)
estrogen i progesteron a pochwa
estrogeny: pobudzenie wzrostu i złuszczania komórek nabłonka
progesteron: nasilone grupowanie się i zwijanie
metaboliczne dzialania progesteronu
- nasila synteze glukagonu
- oslabia hipoglikemizujace dzialanie insuliny
- blokuje aldosteron
- podwyzsza temp ciala
- dziala antyandrogennie blokujac 5alfa reduktaze
androgeny u kobiety - gdzie produkcja
- jajnik - 25%
- kom tekalne
- kom wnekowe
- kom interstycjalne - nadnercza - 25%
- warstwa siatkowata
50%:
- watroba
- skora
- mm szkieletowe
oligo i polimenorrhea widelki czasowe
oligo - cykle dluzsze niz 35 dni
poli - cykle krotsze niz 21 dni
kom jajowa przed owulacja zatrzymuje sie w jakiej fazie cyklu
diploten profazy I-szego podzialu mejotycznego
pecherzyk pierwotny to
oocyt w diplotenie profazy 1. podz mejotycznego + 8-10 komorek ziarnistych
fazy pecherzykowe w jajniku podczas owulacji
- rekrutacja
- selekcja
- dominacja
pecherzyk - stadia rozwoju w jajniku
- primordialny
- pierwotny
- wtorny (preantralny)
- antralny
- przedowulacyjny