Podstawy genetyki Flashcards

1
Q

Co dowiódł Mendel?

A

Mendel jako pierwszy dowiódł, że:
1) organizmy rodzicielskie przekazują potomstwu swoje cechy
2) każdy organizm posiada kilka wariantów określonej cechy, ale nie każdy wariant musi zostać uwidoczniony w wyglądzie lub funkcjonowaniu organizmu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Czym jest DNA?

A

DNA - kwas deoksyrybonukleinowy, jest podstawowym materiałem genetycznym we wszystkich żywych komórkach.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czym jest RNA?

A

RNA - kwas rybonukleinowy, jest podstawowym materiałem niektórych wirusów (retrowirusów, np. HIV, SARS-CoV-2), a także ważnym elementem metabolizmu żywych komórek.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Z czego złożona jest nić cząsteczek DNA i RNA?

A

Nić cząsteczek DNA i RNA złożona jest z nukleotydów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Co to są nukleotydy i z czego są złożone?

A

Nukleotydy to monomery złożone z:
a) pentozy
b) reszty kwasu fosforowego (V)
c) zasady azotowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jaki cukier posiada cząsteczka DNA, a jaki RNA?

A

DNA - deoksyryboza
RNA - ryboza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jaka jest postać nici w DNA, a jaka w RNA?

A

DNA - dwuniciowa
RNA - jednoniciowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jakie zasady azotowe występują w DNA?

A

cytozyna
guanina
tymina
adenina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie zasady azotowe występują w RNA?

A

cytozyna
guanina
uracyl
adenina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Na jakie grupy dzielimy zasady azotowe?

A
  1. Puryny
  2. Pirymidyny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Ile pierścieni posiadają puryny, a ile pirymidyny?

A

Puryny - dwa pierścienie węglowe
Pirymidyny - jeden pierścień węglowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wymień pierścienie purynowe.

A

a) adenina
b) guanina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wymień pierścienie pirymidynowe.

A

a) cytozyna
b) uracyl
c) tymina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czym jest zakończenie nici 5’?

A

Zakończenie 5’ to reszta kwasu fosforowego (V) przyłączona do atomu węgla w cząsteczce pentozy o numerze 5.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Czym jest zakończenie nici 3’?

A

Zakończenie 3’ to grupa -OH przyłączona do atomu węgla w cząsteczce pentozy o numerze 3.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Który koniec nici jest mało reaktywny i co się dzieje w związku z tym?

A

Koniec 5’ jest mało reaktywny, przez co nie oddziałują na niego poszczególne związki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

W jakim kierunku przebiegają po helisie wszystkie procesy związane z DNA?

A

Od 3’ do 5’.

18
Q

Jaką rolę pełni DNA?

A

DNA pełni rolę “sekretarza”, który przechowuje informację o budowie każdego białka i kwasu nukleinowego.

19
Q

Jaka jest rola enzymów?

A

Enzymy, po uzyskaniu dostępu do DNA, odczytują sekwencję, a następnie na jej podstawie syntetyzują łańcuch polipeptydowy, RNA, lub DNA.

20
Q

Co to są rybozymy?

A

Rybozymy to enzymy RNA.

21
Q

Dlaczego DNA uważa się za najważniejszy związek, konieczny do egzystencji?

A
  • DNA posiada informacje u budowie enzymów białkowych (a tym samym o powinowactwie enzymu do substratu, warunkach jego aktywacji)
  • sprawuje nadrzędną rolę nad wszystkimi reakcjami biochemicznymi w komórce - steruje jej metabolizmem.
22
Q

Czym jest materiał genetyczny?

A

Materiał genetyczny to cząsteczka chemiczna (DNA lub RNA), która przechowuje informację (tzw. genetyczną) o budowie białek i innych kwasów nukleinowych, niezbędnych do funkcjonowania komórki.

23
Q

Czym jest informacja genetyczna?

A

Informacja genetyczna to odpowiednia sekwencja nukleotydów DNA (lub RNA u wirusów), na podstawie której, odpowiednie enzymy mogą zsyntetyzować nową nić DNA, RNA lub peptyd.

24
Q

Czym jest kod genetyczny?

A

Kod genetyczny to sposób zapisu informacji genetycznej w materiale genetycznym.

25
Dlaczego kod genetyczny opiera się na trójkach nukleotydów?
Ponieważ aminokwasów jest 20, a nukleotydów DNA tylko 4. W ten sposób otrzymujemy 64 (4^3) różne układy, a każdy jest rozpoznawany przez enzym jako inna informacja.
26
Co to jest triplet?
Triplet to trójka nukleotydów (DNA lub RNA).
27
Co to jest kodon?
Kodon to trójka nukleotydów (RNA).
28
Wymień cechy kodu genetycznego.
1. Trójkowy 2. Niezachodzący 3. Ciągły 4. Jednoznaczny 5. Zdegenerowany 6. Kolinearny 7. Uniwersalny 8. Stały
29
Co oznacza trójkowy kod genetyczny?
Trzy sąsiadujące ze sobą nukleotydy (triplet) kodują informację genetyczną o budowie konkretnego aminokwasu.
30
Co oznacza niezachodzący kod genetyczny?
Każdy triplet ma 3 własne nukleotydy; żadne dwa kodony nie posiadają wspólnych nukleotydów.
31
Co oznacza ciągły kod genetyczny?
Między kodonami nie znajdują się wolne nukleotydy.
32
Co oznacza jednoznaczny kod genetyczny?
Każdy kodon koduje informację o budowie tylko 1 określonego aminokwasu.
33
Co oznacza zdegenerowany kod genetyczny?
Każdy aminokwas może być kodowany przez wiele kodonów.
34
Co oznacza kolinearny kod genetyczny?
Kolejność kodonów w DNA zawsze pokrywa się z kolejnością aminokwasów w zakodowanym białku.
35
Co oznacza uniwersalny kod genetyczny?
We wszystkich organizmach żywych te same kodony kodują ten sam aminokwas.
36
Co oznacza stały kod genetyczny?
Nie podlega obecnie ewolucji (oznacza to, że rodzaj zapisu informacji nie zmienia się - sama informacja już tak (alfabet nie zmienia liter, ale mogą powstawać nowe słowa)).
37
Jaki triplet występuje w DNA, jeśli kodon AUG zawiera informację o metioninie?
ATG
38
Jak można podzielić kodony?
Kodony można podzielić na: * 61 trójek sensownych * 3 trójki nonsensowne (UAA, UAG, UGA)
39
Jaką informację zawierają trójki sensowne?
Trójki sensowne zawierają informację na temat określonego aminokwasu.
40
Co stanowią trójki nonsensowne?
Trójki nonsensowne stanowią sygnał STOP, przerywający proces transkrypcji i translacji.
41
Jaki kodon odpowiada za sygnał START?
Za sygnał START odpowiada kodon AUG (koduje informację na temat metioniny).