Pediatrie productzorg Flashcards
In nl: 48% unlicensed gebruik van geneesmiddelen =
Niet geregistreerd in Nederland, maar wel in het buitenland;
importeren en artsenverklaring nodig met rationale; aanvraag bij inspectie (IGJ) nodig met onderbouwing; duurt ongeveer 2 maanden) gegeven en (niet geregistreerd voor de voorgeschreven indicatie).
In nl: 18% off-label gebruik van geneesmiddelen
Gebruiken van een middel buiten de daarvoor geregistreerde indicatie, dus is wel geregistreerd in NL, maar je gebruikt het voor een andere indicatie. Ken het verschil met unlicensed
Sepsis bij pasgeborene: Early-onset sepsis < 48 uur na de geboorte
Verwekkers: S. agalactiae (‘groep B streptococcen’), E. coli
Behandeling: penicilline-derivaat (amoxicilline / clavulaanzuur)
+ aminoglycoside (gentamicine)
WKZ:
Bij groep B streptococcen: overstap benzylpenicilline
Bij E. coli: eventueel overstap cefotaxim i.v.
Gentamicine na 3 dagen stop
Sepsis bij pasgeborene: Late-onset sepsis > 48 – 72 uur na de geboorte
Verwekkers: S. epidermidis (CONS), S. aureus
Risicofactoren: o.a. laag geboortegewicht, centraal veneuze
catheter
Behandeling: vancomycine
WKZ:
cefazoline + gentamicine (nosocomiaal)
amoxicilline / clavulaanzuur + gentamicine (thuis)
Bij S. aureus: overstap flucloxacilline, gentamicine stop
Wat doe je bij kritisch zieke pasgeborenen?
- Behandelen in ziekenhuis en NIET thuis met medicatie
•Orale toediening van geneesmiddelen moet bij kritisch zieke pasgeborenen worden vermeden, omdat absorptie onvoorspelbaar is
Early onset infectie
Opname en behandeling met:
intraveneus amoxicilline +
intraveneus gentamicine (gedurende 3 dagen)
Absorptie bij pasgeborenen
Wordt beïnvloed door veranderingen in: zuurgraad maag darmflora doorbloeding darm voedsel
Zuurgraad bij pasgeborenen (absorptie penicillines)
Zuurproductie van geboorte is verre van 100% en loopt op naarmate het kindje ouder wordt. Bij 5 tot 10 jaar is 100% bereikt. De pH bij kindjes is dus hoog
Dit betekent dat de concentratie bij geneesmiddelen bij pasgeborenen is anders. Niet voor alle geneesmiddelen, dit hangt af van de pKa en ontleding.
–> hogere pH in maag leidt tot hogere concentraties van penicillines (bij pasgeborenen, niet zuigelingen en kinderen)
Darmmotiliteit bij neonaten
- vertraagde maaglediging (tot leeftijd 6-8 maanden)
- verminderde darmmotiliteit
- -> vertraagde absorptie en tmax
Alles kan worden opgenomen, maar de tijd die ervoor nodig is, is vertraagd.
Absorptie bij andere toedieningen dan
oraal
Rectaal: alternatief bij braken en smaakproblemen: niet elk geneesmiddel nauwelijks first – pass effect onvolledige en wisselende absorptie verlies via faeces
Intramusculair: onbetrouwbaar bij neonaten:
weinig spiermassa
wisselende bloedflow naar de spieren
onvoorspelbare farmacokinetiek
+ zeer pijnlijk doordat ze beperkte spiermassa hebben
Huid: hogere permeabiliteit t.o.v. volwassenen:
onderontwikkeld (dunner) stratum corneum
verhoogde hydratatie van de epidermis
oppervlak relatief groot t.o.v. lichaamsgewicht
Samenvatting absorptie bij pasgeborenen
Biologische beschikbaarheid:
verhoogd door o.a. zuurgraad, maagontlediging (bij ouder kind), geneesmiddel in oplossing, efflux transporters en CYP – enzymen ↓, voedsel
verlaagd door o.a. zuurgraad, maagontlediging, first - pass effect (bij zuigelingen), voedsel
In het algemeen geldt:
- bij neonaten geen orale toediening van geneesmiddelen voor levensbedreigende indicaties!
Hoe doseer je hydrofiele stoffen bij jonge kinderen?
• Door verschillen in water en vet samenstelling in het lichaam moeten bij jonge kinderen hydrofiele stoffen op gewichtsbasis HOGER worden gedoseerd dan bij volwassenen –>Vd is HOGER van hydrofiele stoffen
- Gentamicine (antibiotica in het algemeen)
+ pasgeborenen veel meer water dan vet tov volwassenen
–> er is dan meer volume (water) waarin het oplost en dan bereik je lagere conc
–> wateroplosbare geneesmiddelen hoger doseren
door hoger percentage water in lichaam t.o.v. vet
Plasma-eiwitbinding bij kinderen
Bij kinderen lagere plasma-eiwitbinding: lagere concentratie van eiwitten en minder bindingsaffiniteit van eiwitten.
• Bij kinderen is er een hoge vrije fractie, dus lager doseren. Hogere vrije fractie wordt wel het lichaam geklaard, maar als het gaat om een renale klaring dan kan dat leiden tot stapeling en toxiciteit.
- Zwangeren & ouderen hebben ook een laag albuminegehalte (dus hogere vrije fractie)
2 verklaringen waarom kinderen lagere plasma-eiwitbinding hebben tov volwassenen
- Lagere concentratie van bindingseiwitten
- Eiwitten hebben in het algemeen lagere bindingsaffiniteit bij neonaten
Bekende eiwitbindingsinteractie: sulfonamiden
Bij pasgeborenen veroorzaken sulfonamiden HYPERbilirubinemie met verhoogde kans op kernicterus
–> door verdringen van bilirubine uit eiwitbinding –> grotere vrije fractie bilirubine
- cotrimoxazol
- sulfadiazine
- sulfameterol