Patofizjologia czucia; Nerwy czaszkowe Flashcards
(95 cards)
1
Q
Pierwszorzędowe neurony czuciowe
A
komórki dwubiegunowe w zwojach rdzeniowych - dendryty łączą się z receptorami, aksony wchodzą do rdzenia kręgowego przez korzeń tylny
2
Q
Drugorzędowe neurony czuciowe
A
przewodzą bodziec przez rdzeń kręgowy i pień mózgu do wzgórza
3
Q
Trzeciorzędowe neurony czuciowe
A
przewodzą bodziec ze wzgórza do kory czuciowej
4
Q
Układ epikrytyczny
A
– Odczuwanie dotyku z dokładną lokalizacją, czucie ułożenia i wibracji
- Grube zmielinizowane włókna
- Sznury tylne
- Pierwotna kora czuciowa
5
Q
Układ protopatyczny
A
– Odczuwanie dotyku ze słabym umiejscawianiem, czucie bólu i temperatury
- Cienkie niezmielinizowane włókna
- Drogi rdzeniowo-wzgórzowe
- Układ siatkowaty pnia mózgu i wzgórze
6
Q
Podstawowe drogi czuciowe
A
• Sznury tylne (droga rdzeniowo-opuszkowa) • Drogi rdzeniowo-wzgórzowe - boczna - przednia • Drogi rdzeniowo-móżdżkowe
7
Q
Droga rdzeniowo-opuszkowa sznurów tylnych
A
Przewodzenie czucia epikrytycznego
8
Q
Drogi rdzeniowo-wzgórzowe
A
Przewodzenie czucia protopatycznego
9
Q
Kora czuciowa
A
Pierwotna kora czuciowa:
- zakręt zaśrodkowy
- płacik okołośrodkowy
10
Q
Anestezja
A
zniesienie czucia
11
Q
Hip(o)estezja
A
zmniejszenie czucia
12
Q
Hiperestezja
A
(przeczulica) nadmierne odczuwanie bodźca
13
Q
Analgezja
A
zniesienie czucia bólu
14
Q
Hip(o)algezja
A
zmniejszenie czucia bólu
15
Q
Hiperalgezja
A
przeczulica na bodźce bólowe
16
Q
Alodynia
A
odczuwanie bólu w reakcji na bodźce nieuszkadzające (np. dotyk)
17
Q
Parestezje
A
samoistne i spaczone wrażenia czuciowe, opisywane jako mrowienie, drętwienie, kłucie
18
Q
Dyzestezje
A
nieprzyjemne i nieprawidłowe wrażenia czuciowe, zwykle w reakcji na bodźce niebólowe
19
Q
Uszkodzenie pojedynczego nerwu
A
Zniesienie wszystkich rodzajów czucia w obszarze unerwionym przez dany nerw
20
Q
Uszkodzenie wielu nerwów obwodowych
A
polineuropatia
– Zaburzenia czucia typu „rękawiczki i skarpetki”
– Najbardziej nasilone dystalnie, zwykle również najpierw w kończynach dolnych
21
Q
Uszkodzenie korzenia lub korzeni
A
Objawy podrażnieniowe (w czasie rozciągania lub ucisku korzeni):
- Parestezje, dyzestezje w obszarze skóry zaopatrywanym przez dany korzeń
- Bóle korzeniowe odpowiadające zakresowi unerwienia danych korzeni, których cechą charakterystyczną jest nasilanie w czasie zwiększania się ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego (kaszel, kichanie, defekacja)
Objawy ubytkowe w razie anatomicznego przerwania ciągłości korzenia lub zaburzenia jego czynności następstwem jest zniesienie wszystkich rodzajów czucia w odpowiednim obszarze unerwienia
22
Q
Całkowite poprzeczne uszkodzenie rdzenia
A
Zniesienie wszystkich rodzajów czucia poniżej poziomu uszkodzenia
23
Q
Połowicze uszkodzenie rdzenia
A
z. Browna-Sequarda:
Zniesienie czucia głębokiego poniżej poziomu uszkodzenia po stronie uszkodzenia oraz czucia bólu i temperatury poniżej poziomu uszkodzenia po stronie przeciwnej
24
Q
Uszkodzenie istoty szarej w okolicy kanału środkowego rdzenia kręgowego
A
Rozszczepienne zaburzenia czucia, tzn. zniesienie czucia bólu i temperatury na poziomie uszkodzenia z zachowanym czuciem głębokim i dotyku
25
Uszkodzenie sznurów tylnych
Zaburzenia czucia ułożenia i wibracji po stronie uszkodzenia z zachowaniem czucia bólu i temperatury
26
Zespół rdzeniowy przedni
– Zaburzenia czucia bólu i temperatury poniżej poziomu uszkodzenia z zachowaniem czucia głębokiego
– Zwykle wskutek niedokrwienia w zakresie tętnicy rdzeniowej przedniej
27
Uszkodzenie dróg czuciowych w pniu mózgu
Zaburzenia czucia po stronie przeciwległej do ogniska chorobowego na tułowiu i kończynach oraz po stronie uszkodzenia na twarzy
28
Uszkodzenie dróg czuciowych we wzgórzu lub w torebce wewnętrznej
Połowicze zaburzenia wszystkich rodzajów czucia na przeciwległej połowie ciała
29
Uszkodzenie pól czuciowych kory mózgowej
Brak zaburzeń czucia powierzchniowego, ale chory nie może zlokalizować bodźca, zaburzona jest dyskryminacja, dermoleksja, astereognozja
30
Dodatnia próba Romberga:
chory stoi pewnie z oczami otwartymi, a upada lub chwieje się po zamknięciu oczu
wskazuje na:
1. Upośledzenie czucia głębokiego (uszkodzenie sznurów tylnych lub polineuropatia)
2. Uszkodzenie przedsionka
NIE WSKAZUJE natomiast na uszkodzenie móżdżku
31
I. Nerw (układ) węchowy
• I neuron– komórki węchowe w błonie śluzowej nosa
• Nerw węchowy(aksony komórek węchowych)
• II neuron– opuszka węchowa
• Droga węchowa
– Droga węchowa boczna
– Zakręt węchowy boczny, istota dziurkowana przednia, jądra migdałowate
• Objawy uszkodzenia: anosmia/hiposmia
32
II. Nerw (układ) wzrokowy
```
• Siatkówka
– Czopki
– Pręciki
– Komórki dwubiegunowe
– Komórki amakrynowe
– komórki zwojowe – I neuron
• Nerw wzrokowy
• Skrzyżowanie wzrokowe
• Pasmo wzrokowe
• Ciało kolankowate boczne – II neuron
• Promienistość wzrokowa
• Kora wzrokowa – III neuron
```
33
III. Nerw okoruchowy
| – Unerwia ruchowo:
mięśnie zewnętrzne gałki ocznej (mięśnie proste: górny, przyśrodkowy i dolny, mięsień skośny dolny oraz dźwigacz powieki)
(jądro nerwu okoruchowego w śródmózgowiu)
34
III. Nerw okoruchowy
| – Unerwia przywspółczulnie
m. zwieracz źrenicy i mięśnie rzęskowe (jądro Westphala i Edingera w śródmózgowiu)
35
Objawy uszkodzenia n. III
* Gałka oczna skierowana ku dołowi i na zewnątrz
* Podwójne widzenie
* Źrenica szeroka i bez reakcji na światło
* Opadanie powieki
* Porażenie akomodacji
36
Zespół Hornera
• Uszkodzenie pobudzających włókien współczulnych
• Objawy
– Zwężenie źrenicy
– Opadanie powieki częściowe (korygowane przez dźwigacz powieki)
– Zmniejszenie wydzielania potu na połowie twarzy
– Rozszerzenie naczyń na połowie twarzy
– Wrażenie zapadnięcia gałki ocznej
37
Źrenica Argylla-Robertsona
• Objawy
– Wąskie źrenice o nieregularnych granicach
– Brak odruchu na światło
– Zachowane zwężenie źrenicy podczas akomodacji
Uszkodzenie śródmózgowia, dawniej typowo powodowane przez kiłę, obecnie w cukrzycy
38
Źrenica Marcusa Gunna
– Zwężenie źrenicy w zajętym oku jest większe podczas oświetlania drugiego oka (odruch konsensualny jest silniejszy niż bezpośredni)
– Uszkodzenie łuku dośrodkowego odruchu na światło (np. uszkodzenie n. wzrokowego w SR)
39
IV. Nerw bloczkowy – objawy uszkodzenia
– Niemożność obrotu gałki ocznej do wewnątrz i spojrzenia w dół
– Pionowy zez rozbieżny nasilający się przy spojrzeniu ku dołowi
– Pochylenie głowy w przeciwnym kierunku w celu wyrównania obrotu gałek ocznych na zewnątrz
40
VI. Nerw odwodzący – objawy uszkodzenia
– Zez zbieżny z niemożnością odwiedzenia oka
| – Podwójne widzenie
41
V. Nerw trójdzielny
| Unerwia ruchowo
```
mięśnie żwacze
mięsień skroniowy
żuchwowo-gnykowy
napinacz błony bębenkowej
dźwigacz podniebienia
```
42
V. Nerw trójdzielny
| Przewodzi czucie
```
powierzchniowe z:
- twarzy
- błony śluzowej nosa
- zatok
- języka
- opony twardej o
czucie głębokie z mięśni głowy
```
43
Nerw trójdzielny
| Objawy uszkodzenia
– Ból lub niedoczulica w obrębie obszaru unerwianego przez jedną lub więcej gałęzi czuciowych
– Zniesienie odruchu rogówkowego (V1)
– Porażenie mięśni żwaczy, mięśnia napinacza błony bębenkowej i dźwigacza podniebienia
44
VII. Nerw twarzowy
| Objawy uszkodzenia
– Uszkodzenie obwodowe proksymalne:
•Porażenie mięśni twarzy po stronie uszkodzenia
•Nadwrażliwość na dźwięki
•Wysychanie oka
•Suchość w ustach
•Utrata smaku na dwóch trzecich przednich języka po stronie uszkodzenia
•Jeżeli uszkodzenie jest dystalne w stosunku do struny bębenkowej (kanał nerwu twarzowego) smak zostaje zachowany
– Uszkodzenie ośrodkowe (nadjądrowe) powoduje porażenie mięśni dolnej połowy twarzy po stronie przeciwnej do uszkodzenia
45
VIII. Nerw przedsionkowo-ślimakowy
| Objawy uszkodzenia nerwu przedsionkowego
– Zawroty głowy z tendencją do upadania w stronę uszkodzenia
– Niemożność utrzymania wyprostowanej pozycji
– Oczopląs i zamazane widzenie
– Nudności i wymioty
46
VIII. Nerw przedsionkowo-ślimakowy
| Objawy uszkodzenia nerwu ślimakowego
– Niedosłuch lub głuchota
| – Szum w uszach
47
IX. Nerw językowo-gardłowy
| Unerwienie
– ślinianka przyuszna
– mięsień rylcowo-gardłowy
– skóra ucha
– smak na tylnej jednej trzeciej powierzchni języka
– dotyk na jednej trzeciej tylnej powierzchni języka
48
IX. Nerw językowo-gardłowy
| Objawy uszkodzenia
– Porażenie podniebienia
– Dysfagia
– Zniesienie odruchów z zatoki szyjnej i kłębków szyjnych
– Zniesienie smaku na jednej trzeciej tylnej powierzchni języka
49
X. Nerw błędny
| Unerwienie
– mięśnie prążkowane podniebienia, krtani, zwieracze gardła oraz górne dwie trzecie przełyku
– zwoje i sploty przywspółczulne klatki piersiowej i brzucha
– ucho
– błona śluzowa gardła, krtani, przełyku i tchawicy, narządy klatki piersiowej i brzucha
50
X. Nerw błędny
| Objawy uszkodzenia
– Dysfagia
– Porażenie podniebienia i mowa nosowa
– Chrypka
– Zniesienie odruchów związanych z nerwem błędnym w zakresie układu krążenia, oddechowego i pokarmowego
– Zniesienie odruchów hamujących z zatoki szyjnej
51
XI. Nerw dodatkowy
| Unerwienie
* Część rdzeniowa – mięsień mostkowo-obojczykowosutkowy, mięsień czworoboczny, czucie głębokie tych mięsni
* Część dodatkowa – włókna nerwu błędnego do krtani za pośrednictwem nerwu krtaniowego wstecznego
52
XI. Nerw dodatkowy
| Objawy uszkodzenia
– Osłabienie skręcania głowy
– Osłabione unoszenie barków
– Porażenie strun głosowych i chrypka (zwykle przyjmowane za objaw uszkodzenia n. X ze względu na wspólny przebieg włókien)
53
XII. Nerw podjęzykowy
| Komponenty
– unerwia ruchowo mięśnie języka
| – prowadzi czucie głębokie z tych mięśni
54
XII. Nerw podjęzykowy
| Objawy uszkodzenia
– Porażenie i zanik mięśni języka po stronie uszkodzenia
– Dyzartria
– Dysfagia
55
Zespół opuszkowy
```
• Uszkodzenie jąder nn. V, IX, X, XII
• Objawy
– Dyzartria
– Dysfagia
– Osłabienie odruchu żuchwowego
– Niedowład podniebienia i zniesienie odruchów podniebiennych i gardłowych
– Porażenie, zanik i fascykulacje języka
```
56
Zespół rzekomoopuszkowy
```
• Uszkodzenie obustronne dróg korowo-jądrowych
• Objawy
– Dyzartria
– Dysfagia
– Wygórowanie odruchu żuchwowego
– B. żywe odruchy gardłowe
– Płacz (śmiech) przymusowy
– Objawy deliberacyjne
```
57
Opadanie lewej strony podniebienia podczas fonacji
N. Językowo-gardłowy lewy
| albo X lewy, szczególnie jakby była jeszcze chrypka podana
58
Przy oświetleniu prawego oka brak reakcji w obu oczach, natomiast w oświetlaniu lewego oka obie źrenice reagują żywo
Uszkodzony prawy nerw wzrokowy
59
Niedowidzenie jednooimiene połowicze lewostronne
Płat potyliczny prawy
60
Niedosłuch, i ujemna próba Rinniego ujemna
Ucho środkowe
61
Brak czucia bólu i temperatury w kończynie dolnej prawej, brak czucia wibracji w lewej
Uszkodzenie rdzenia w odcinku piersiowym po lewej
62
Co NIE da uszkodzenie nerwu czaszkowego
zespół hornera
63
Zaburzenie czucia wibracji i położenia w kończynach dolnych
sznury tylne RK
64
Utrata wzroku z zachowanymi reakcjami źrenic, uszkodzone są:
oba płaty potyliczne
65
Opis utraty czucia głębokiego
uszkodzone sznury tylne
66
Zanik mięśni języka po stronie lewej, język zbacza w lewo, co uszkodzone?
lewy nerw podjęzykowy
67
Który z nerwów nie ma komponenty przywspółczulnej?
V
```
mają:
III
VII
IX
X
```
68
Co NIE spowoduje zespołu Hornera:
uszkodzenie n. III
Spowoduje:
uszkodzenie splotu ramiennego
uszkodzenie pnia mózgu
uszkodzenie tętnicy szyjnej
69
Potencjały wywołane słuchowe przydatne do:
diagnostyki zaburzeń słuchu u noworodków
70
Niedowład obwodowy twarzy po stronie lewej/prawej, uszkodzenie:
tożstronnie w moście (tutaj jądro nerwu VII)
71
Dwojenie przy patrzeniu w dół bez innych zaburzeń:
Uszkodzenie nerwu bloczkowego
72
Dwojenie przy patrzeniu w lewo, opadnięcie prawej powieki, poszerzona prawa źrenica, co uszkodzone
Nerw okoruchowy prawy
73
Obustronny brak reakcji źrenic na światło przy oświetlaniu obu oczu, gdzie uszkodzenie:
Śródmózgowie
74
Otwarte usta i zbaczanie żuchwy w prawo, co uszkodzone?
prawy nerw trójdzielny
75
Niedowidzenie jednoimienne kwadrantowe górne lewe, gdzie uszkodzenie
skroniowy prawy
76
Objawy przy centralnym uszkodzeniu rdzenia
rozszczepienne zaburzenia czucia w kończynach górnych
77
Typowe dla uszkodzenia pnia
zespół Hornera
78
Zanik mięśni lewej strony języka i zbaczanie na lewo
Nerw podjęzykowy lewy
79
Źrenica Agrylla- robertsona
uszkodzenie śródmózgowia- (odruch na zbieżność, brak na światło)
80
Niedowidzenie lewostronne jednoimienne kwadrantowe górne gdzie uraz
skroniowy prawy
81
Pacjent nie może popatrzeć do wewnątrz i w dół zez
Porażenie bloczkowego
82
Co nietypowe dla uszkodzenia n. VII
opadanie powieki (bo III/ Horner)
Typowe:
niemożność uniesienia brwi
brak czucia smaku na ⅔ przednich języka
83
Upośledzenie łzawienia oraz utrudnienie zamykania powieki po lewej, to objawy uszkodzenia:
L nerwu VII
84
Obustronna utrata wzroku i reakcji na światło:
oba nerwy wzrokowe
85
Dodatnia próba Romberga w uszkodzeniu:
przedsionek
86
Anosmia prawej czesci nosa:
prawy nerw wechowy
87
Niedosłuch lewostronny w Weberze lateralizacja do niedosłyszącego- niedosłuch przewodzeniowy
ucho środkowe
88
Gdzie mamy zaburzenie czucia bólu i temp na poziome uszkodzenia:
centralne uszkodzenie rdzenia
| konkretnie: Uszkodzenie istoty szarej w okolicy kanału środkowego rdzenia kręgowego
89
Ból który występuje przy zadziałaniu bodźca nieuszkadzajacego np. dotyk to:
allodynia
90
Brak czucia głębokiego
sznury tylne rdzenia
91
Zespół Hornera
rdzeń w odcinku szyjnym
92
Niedrożność tętnicy rdzeniowej przedniej- jakiego objawu NIE będzie?
zaburzenia czucia głębokiego
Będzie:
siła skurczu
zaburz. czucia bólu i temp
93
Obustronne niedowidzenie dwuskroniowe:
skrzyżowanie wzrokowe
94
Próba Romberga co bada
sznury tylne
95
Mamy zaburzone czucie bólu i temperatury na kończynach górnych ale czucie ułożenia i wibracji jest zachowane
Centralne uszkodzenie rdzenia
