pagbasa Flashcards
ayok kay? sa aklat na becoming a nation of readers, ang pagbasa ay proseso ng pagbuo ng kahuhulugan mula sa mga nakasulat
Ayon kay Anderson et al.
pagsusuri sa kaanyuang gramatikal, panandang pandiskurso, at iba pang detalye
Intensibong Pagbasa
isinagawa upang makakuha ng pangkalahating pag unawa
Extensibong Pagbasa
Ito ay mabilisang pagbasa ng isang teksto na ang pokus ay hanapin ang epsipikong impormasyon na tinatakda bago bumasa.
Scanning
ito ay mabilisang pagbasa na ang layunin ay alamin ang kahulugan ng kabuuang teksto, kung paano inoorganisa ang mga ideya o kabuuang diskurso ng teksto at kung ano ang pananaw at layunin ng manunulat
Skimming
tumukoy sa tiyak na datos at espisipikong impormasyon gaya ng petsa, lugar, o mga tauhan sa isang teksto
Antas Primarya
nauunawaan na ng mga mababasa ang kabuuang teksto at nakapagbibigay na sya ng mga hinuha o impresyon tungkol dito.
Antas Inspeksiyonal
antas na ito ng pagbasa, ginagamit ang mapanuri o kritikal na pag-iisip
Antas analitikal
Nakabubuo siya ng sariling perspektiba o pananaw sa isang tiyak na larangan
Antas Sintopikal
Pinakamalaking bahagi ng kognisyon dahil lujmalawak at umuunlad ang bokubularyo ng mambabasa
Habang nagbabasa
sinisimulan ang pagbasa sa pagsisiyasat ng tekstong babasahin.
Bago magbasa
Bumubo ng mga imahen sa kaniyang isop habang nagbabasa
Biswalisasyon ng binabasa
Binabago ng mambabasa ang bilis o bagal ng pagbasa batay sa hirap ng tektsto.
Pagtantiya s abilis ng pagbasa
Pagpapayaman ng ugnayan sa pagitan ng teksto
Pagbuo ng koneksiyon
pag uugnay ng impormasyon upang bumuo ng mga pahiwatig at kongklusyon
Paghihinuha
Pagtukoy sa posibleng kahirapan sa pagbasa ng teksto at paggawa ng hakbang upang masolusyonan ito.
Pagsubaybay sa komprehensiyon
kung kinakailangan kapag hindi ito naunawaan
Muling pagbasa
Pagsagot ito sa iba’t ibang tanong tngkol sa binasa.
Pagtatasa ng komprehensiyon
nais iparating at motibo
Layunin
Paggamit ng ibat ibang estratehiya upang alamanin ang kuhulgan
Pagkuha ng kahulugan mula sa konteksto
Ito ay pagbubuod na nagbibigay perspektiba at pagtingin ng manunulat batay sa kanyang pag unwawa
Pagbuo ng sintesis
natutukoy ng manunulat ang pangunahing ideya at detalye sa binasa
Pagbubuod
Pagtataya sa mambabasa sa katumpakan at kaangkupan ng mga impormasyong nabasa sa teksto. tinutukoy rin kung ano ang halaga at ugnayan ng teksto sa layunin ng pagbasa
Elobarasyon
maaring mapatunayan o mapasubalian
Kototohanan
pahyag na nagpapakita ng preperensiya o ideya
Opinyon
ano ang preperensiya (POV - paunahan pespektiba)
Pananaw
tumutukoy sa muling pagpapahayag ng ideaya ng may-akda sa ibang pamamaraan
Paraphrase
pakiramdam ng manunulat
Damdamin
isang buod ng pananaliksik, tesis, o kaya ay tala ng isang komprehensiya
Abstrak
Nagpapakita ng pagkakaiba at pagkakatulad
Paghahambing
Isang uri ng pampanitikang kritisismo na ang layunin ay suriin ang isang aklat.
Rebyu
Ito ay isang anyo ng pagpapahyag na naglalayong magpaliwanag at magbigay ng impormasyon
Tekstong Impormatibo
Ito ay estruktura ng paglalahad ng nagpapakita ng pagkakaugnay-ugnay ng mga pangyayari at kung paanong ang kinalabasan ay nagging resulta ng mga naunang pangyayari
Sanhi at Bunga
ipinapaliwanag ng ganitong uri ng kahulugan ng isang salita, termino, o konsepto.
Pagbibigay depinisyon
kadalasang naghahati-hati ng isang malaking paksa o ideya sa ibat ibang kategorya
pagkaklasipika
Ito ay isang tekstong nagkukuwento ng mga serye ng pangyayari na maaaring piksiyon o di-piksiyon
Tekstong Naratibo
ayon kay? ang malikhaing pagkatha ay isang siyentipikong proseso ng lipunan
Patricia Melendez-Cruz
kinapapalooban ng matatalinhagang paglalarawan at naglalaman ng personal na persepsiyon
Subhetibo
nakapaloob dito ang kaligiran ng mga tauhan
Oryentasiyon
May layuning maglalarawn ng isang bagay, tao, lugar, at ba pa.
Tekstong Deskriptibo
Paglalarawn na direktang nagpapakita ng katangiang makatotohanan at di mapasusubalian
Obhetibo
Gumagamit ng pag-uusap ng mga tauhan upang isalaysay ang nangyayari.
Diyalogo
kailangang malinaw at lohikal ang kabuuang —– ng kuwento
Estruktura
pumili ng paksang mahalaga at makabuluhan
Paksa
Nagbibigay ng mga pahiwatig o hints hinggil sa kung ano.
Foreshadowing
omisyon o pag alis ng ilang yugto ng kuwento.
Ellipses
Tahasang pagbabago sa direksiyon o inaasahang kalalabasan ng kuwento
Plot twist
Papinapatay ang mahahalagang karakter ngunit kalaunan ay biglang lilitaw upang magbigay-linaw sa kuwento
Comic book death
Nagsimula ang narasyon sa kalignaan ng kuwento
In media res
Nagsisimula sa dulo ang salaysay patungkul sa simula.
Reverse chronology
Bagong genre sa malikhaing pagsulat na gumagamit ng estilo at teknik.
Creative Nonfiction
(god from the machine). Isang plot device.
Dues ex Machina
Ito ay may layuning maglarawan ng isang bagay, tao, lugar, karanasan, sitwasyon at iba pa. Ang uri ng sulating ito ay nagpapaunlad sa kakayahan ng manunulat na bumuo at maglarawan ng isang partikular na karanasan. Dagdag pa, nagbibigay ang sulatin na ito ng pagkakataon na mailabas ng manunulat ang masining na pagpapahayag.
Tekstong Deskriptibo
Karaniwang nakapaloob sa tunggalian ang pangunahing tauhan.
Komplikasyon o tungalian
Ang kahahantungan ng komplikasyon o tunggalian.
Resolusyon
Ito ay isang uri ng paglalahad at naisasagawa rin sa pamamagitan ng mahusay na eksposisyon.
Deskripsiyon
Propaganda device kung saan tuwirang ineendorso o pino promote ng isang tao ang kanyang produkto
Testimonial
Natitiyak dito ng mambabasa ang hitsura, katangian, at kalikasan ng yaring produkto sa pamamagitan ng deskripsiyon.
Prosidyural na Teksto
Pag gamit ng kredibilidad o imahe
Ethos
Dugo sa Bukang-Liwayway
Sa nobelang ito ni Rogelio R. Sicat, matatagpuan sa unang bagahi, “Ang Peregrinasyon”, ang detalyadong paglalarawan ng awtor sa isa sa mga pangunahing tauhan, si Tano, na isang magsasaka habang nagtatrabaho sa pilapil.
Ito ay maaaring maging obhetibo o subhetibo, at maaari ding magbigay ng pagkakataon sa manunulat na gumamit ng iba’t ibang tono at paraan sa paglalarawan
Tekstong Naratibo
Makapangumbinsi o manghikayat sa tagapakinig
Persweysib
Ito ay mga direktang pagpapakita ng katangiang makatotohanan at ‘di mapasusubalian.
Obhetibong Paglalarawan
Ito ay maaaring kapalooban ng matatalinghagang paglalarawan at naglalaman ng personal na persepsiyon o kung ano ang nararamdaman ng manunulat sa inilalarawan.
Subhetibong Deskripsiyon
Pag gamit ng lohika at impormasyon
Logos
Pag gamit ng emosyon ng mambabasa
Pathos
Pagsasabi ng masama tungkol sa isang tao, bagay, o ideya
Name Calling
Pangungumbinsi sa pamamagitan ng magaganda, nakakasilaw na salita
Glittering Generalities
isang uri ng teksto na nangangailangang ipagtanggol ng manunulat ang posisyon sa isang tiyak na paksa o usapin gamit ang mga ebidensya mula sa personal na karanasan, kaugnay na mga pag-aaral, ebidensiyang kasaysayan, at resulta ng empirikal na pananaliksik
tekstong argumentatibo
Paglilipat ng kasikatan ng isang personalidas sa hindi kilalang tao o produkto
Paglilipat
Gumagamit ng mga ordinaryong tao para ipakita at makuha ang tiwala ng madla na katulad din nila.
Plain Folks
Pagsasabi ng magandang puna sa isang produkto ngunit hindi sinasani ang masamang epekto nito.
Card Stacking
Pagpapaniwala sa mga ito na ang masa ay tumatangkilik at gumagamit na ng kanilang produkto o serbisyo
Bandwagon
pangongolekta ng datos sa pamamamagitan ng pakikipanayam, sarbey, at eksperimentasyon
empirikal na pananaliksik
Kinakailangan ang masusing _______________ kabilang na ang pangongolekta at ebalwasyon ng ebidensiya.
imbestigasyon
Mula rito ay paninindigan ang isang _____________ na isusulat sa maikli ngunit malaman na paraan.
posisyon
mga elemento ng pangangatuwiran
proposisyon at argumento
“Linangan: Wika at Panitikan”
Melenia L. Abad (2004)
pahayag na inilalahad upang pagtalunan o pag-usapan, pinagkakasunduan bago ilahad ang mga katuwiran ng dalawang panig
proposisyon
paglalatag ng mga dahilan at ebidensiya upang maging makatuwiran ang isang panig
argumento
makapagbigay ng sunod-sunod na direksyon at impormasyon sa mga tao upang tagumpay na maisagawa ang mga gawain ng ligtas, episyente, at angkop na paraan
layunin ng tekstong prosidyural
- kung ano ang kalalabasan o kahahantungan ng proyekto ng prosidyur
- paglalarawan ng tiyak na katangian ng isang bagay
layunin o target na awtput
isang uri ng tekstong nagbibigay ng impormasyon sa mga mambabasa tungkol sa kung papaanong isagawa ang anumang bagay
- pinakatunguhin nito ang mailahad ang mahusay na pagkakasunod-sunod o proseso upang makamit ang anumang nais makamtan ng isang tao
tekstong prosidyural
isang uri ng tekstong prosidyural na nagbibigay ng gabay at mga paalala na maaaring hindi nakaayos nang magkakasunod-sunod
protokol
layunin, kagamitan, metodo, ebalwasyon
apat na nilalaman ng teksto
kasangkapan at kagamitang kakailanganin upang makompleto ang isasagawang proyekto na nakalista ayon sa pagkakasunod-sunod
kagamitan
serye ng mga hakbang na isasagawa upang mabuo ang proyekto
metodo
naglalaman ng pamamaraan kung paano masusukat ang tagumpay ng prosidyur na isinagawa
ebalwasyon
mga kailangan sa tekstong prosidyural
heading, subheading, numero, dayagram, at mga larawan
Sinisimulan ang pagbasa sa pagsisiyasat ang tekstong babasahin.
Ang pagsusuri ng panlabas ng katangian ng teksto ay mahalaga upang malaman ang tamang estratehiya sa pagbasa batay sa uri o genre ng teksto o kung kinakailangan ba ito ayon sa itinakdang layunin ng pagbasa.
Kinapalooban ito ng previewing o surveying ng isang teksto sa pamamagitan ng mabilisang pagtingin sa mga larawan, pamagat, at pangalawang pamagat sa loob ng aklat.
Nakabubuo ng mga tanong at matalinong prediksyon kung tungkol saan ang isang teksto batay sa isinagawang pagsisiyat.
Ito ang pagsisimula ng kognitibong proseso.
BAGO MAGBASA
Nangyayari ang pinakamalaking bahagi ng kognisyon habang nagbabasa.
Sabay-sabay na pinagagana ng mambabasa ang iba’t ibang kasanayan upang lubusang maunawaan ang teksto
HABANG NAGBABASA
Sinisimulan ng isang aktibong mambabasa ang paglilipat ng impormasyon sa matagalang memorya sa pamamagitan ng elaborasyon,organisasyon, at pagbuo ng mga biswal na imahen.
KATANGIAN NG AKTIBONG MAMBABASA
Pagtantiya sa bilis ng pagbasa
Biswalisasyon ng binabasa
Pagbuo ng koneksiyon
Paghihinuha
Pagsubaybay sa komprehensiyon
Muling pagbasa
Pagkuha ng kahulugan mula sa konteksto
ILAN PANG PAMAMARAAN UPANG MAGING EPEKTIBO ANG PAGBASA
(Habang nagbabasa)
pagbuo ng koneksiyon sa pagitan ng iba’t ibang bahagi ng impormasyon na nakuha sa teksto
ORGANISASYON
Elaborasyon: Pagpapalawak at pagdatagdag ng bagong ideya
Organisasyon: Pagbuo ng koneksyon
Biswal na Imahen: Paglikha ng larawan sa isipan
ANG TATLONG KAILANGAN PARA SA MATAGALANG MEMORYA
(Habang nagbabasa)
pagpapalawak at pagdaragdag ng bagong ideya sa impormasyong natutuhan mula sa teksto.
ELABORASYON
(Habang nagbabasa)
paglikha ng imahen at larawan sa isipan ng mambabasa habang nababasa.
BISWAL NA IMAHEN
Upang maipagpatuloy ang malalim na pag-unawa at pag-alala sa teksto kahit na natapos na ang proseso ng pagbasa, mahalagang isagawa ng isang mambabasa ang sumusunod:
*Pagtasa ng komprehensiyon
*Pagbubuod
*Pagbuo ng sintesis
*Ebalwasyon
PAGKATAPOS MAGBASA
(Pagkatapos magbasa)
mga pahayag na maaaring mapatunayan o mapasubalian sa pamamagitan ng empirikal na karanasan, pananaliksik, o pangkalahatang kaalaman o impormasyon.
- NAPAPATUNAYAN
KATOTOHANAN
(Pagkatapos magbasa)
tumutukoy sa muling pagpapahayag ng ideya ng may-akda sa ibang pamamaraan at pananalita at palinawin ito para sa mambabasa.
PARAPHRASE
(Pagkatapos magbasa)
tumutukoy sa nais iparating at motibo ng manunulat sa teksto.
Mahihinuha ito sa pamamagitan ng uri ng diskursong ginamit sa pagpapahayag.
Halimbawa:
Naglalarawan ba ito o kaya ay nagkukuwento ng isang tiyak na karanasan o sitwasyon?
- NAIS IPARATING
LAYUNIN
(Pagkatapos magbasa)
mga pahayag na nagpapakita ng preperensiya o ideya batay sa personal na paniniwala at iniisip ng isang tao.
Maaaring kakitaan ito ng mga panandang diskurso tulad ng sa “opinyon ko”, “para sa akin”, “gusto ko”, o “sa tingin ko.”
- BATAY SA PERSONAL NA PANINIWALA
OPINYON
ipinahihiwatig na pakiramdam ng manunulat.
Sa katapusan ng pagbasa, maaari ding tasahin ng isang mambabasa kung nagtagumpay ba ang manunulat.
DAMDAMIN
(Pagkatapos magbasa)
ito ay pagtukoy kung ano ang preperensiya ng manunulat sa teksto.
Ibig sabihin, natutukoy rito kung ano ang distansya niya sa tiyak na paksang tinatalakay.
- PREFERENCE, POV
PANANAW
(pagkatapos magbasa)
isang uri ng pampanitikang kritismo na ang layunin ay suriin ang isang aklat batay sa nilalaman, estilo, at anyo ng pagkakasulat nito.
Naglalaman ng ebalwasyon o pagtataya ng akda batay sa personal na pananaw.
REBYU
(Pagkatapos magbasa)
isang buod ng pananaliksik, tesis, o kaya ay tala ng isang komperensiya o anomang pag-aaral ng isang tiyak na disiplina o larangan.
Nakatutulong upang mabilis na makita ng isang mambabasa ang kabuoang latag ng pananaliksik kabilang ang mga layunin at kinalabasan nito.
ABSTRAK
