Odnosi među morskim organizmima Flashcards
EKOLOŠKA VALENCIJA
- raspon između graničnih vrijednosti
određenog ekološkog čimbenika unutar kojeg je moguć život određene
vrste
EKOLOGIJA
znanost koja se bavi proučavanjem odnosa među živim bićima i njihovog okoliša
EKOSUSTAV
sustav koji objedinjuje žive organizme i njihov okoliš u jedinstveno povezanu cjelinu
ŠTO SE MOŽE SMATRATI JEDINSTVENIM EKOSUSTAVOM I ZAŠTO?
oceani jer se u njima odvijaju međusobno povezani skupovi odnosa
BIOCENOZA
skup životinjskih i biljnih zajednica koji nastanjuju određeno područje i međusobno su povezani određenim tipovima inetrakcija
Struktura biocenoze
opisuje se na temelju broja vrsta i njihove relativne brojnosti
Struktura biocenoze uključuje mnogo tipova interakcija među vrstama:
- korištenje hrane, prostora i drugih okolišnih izvora;
- kruženje hranjivih tvari kroz sve pripadnike zajednica (hranidbeni lanci,
hranidbene mreže) - uzajamna regulacija veličine populacije (predatorstvo)
EKOTON
Tranzicijska zona između 2 ili više životnih zajednica, u kojoj neke vrste
postepeno nestaju a druge se pojavljuju
POPULACIJA
skup jedinki iste vrste koji žive na određenom prostoru i vremenu, izmjenjuju genetički materijal i daju plodno potomstvo
Osnovna obilježja populacije:
- prostorni raspored
- gustoća
- starosna struktura
- omjer spolova
- rast i razmnožavanje
- strategije razvoja
- intraspecijski odnosi
- interspecijski odnosi
STANIŠTE (BIOTOP)
prostor na kojem živi određeni organizam
(populacija), a koji se odlikuje specifičnim kompleksom ekoloških
čimbenika
EKOLOŠKI ČIMBENICI
- ABIOTIČKI: svjetlost, temperatura, salinitet, pH, …
- BIOTIČKI → odnosi među organizmima u prirodi
SASTAV EKOLOŠKE VALENCIJE
ekološki minimum (donja granica ekološke valencije)
- ekološki maksimum (gornja granica ekološke valencije)
- ekološki optimum (uvjeti povoljni za život)
Eurivalentne vrste
podnose velika kolebanja pojedinih ekoloških
čimbenika (generalisti - vrste koje pokazuju široku ekološku valenciju
prema većem broju ekoloških čimbenika)
Stenovalentne vrste
opstaju samo ako su kolebanja ekoloških čimbenika
mala (specijalisti - vrste koje imaju usku ekološku valenciju za više
ekoloških čimbenika)
U morskom ekosustavu jako značajni ekološki abiotički faktori su:
temperatura i salinitet
Stenotermne vrste
– podnose male promjene temperature
- većina pelagičkih i dubokomorskih vrsta
Euritermne vrste
- dobro podnose veća kolebanja temp.
- većina vrsta koje žive u plitkim, priobalnim područjima, gdje su kolebanja
temp. veća nego u otvorenom moru
Stenohaline vrste
- slabo otporne na promjene saliniteta
- većina dubokomorskih i pelagičkih vrsta
Eurihaline vrste
mogu preživjeti unutar velikog raspona saliniteta,
- neke mogu zalaziti i u slatke vode; većina stanovnika neritičke
provincije, sve vrste zona supralitorala i mediolitorala
Leibigov zakon mimimuma
Ukoliko samo jedan faktor pređe granice tolerancije ili ukoliko je samo
jedna neophodna supstanca smanjena ispod mimimuma, vrsta će biti
eliminirana, makar svi ostali faktori i supstance bili odgovarajući
EKOLOŠKA NIŠA
POLOŽAJ NEKE VRTSE U EKOSUSTAVU, NJEZINO STANIŠTE I NAČIN NA KOJI ŽIVI
RAZLIČITI BIOTIČKI I ABITOIČKI FAKTORI PREDSTAVLJAJU RAZLIČITE DIEMNZIJE NIŠE: DA/NE
DA
Danas je općeprihvaćen koncept ekološke niše po
Hutchinson–u
Fundamentalna niša
sveukupni uvjeti okoliša unutar kojih neki organizam može opstati
Realizirana niša
dio fundamentalne niše koji vrsta stvarno zauzima