NOB I teorijski kolokvijum Flashcards

1
Q

Boja nije fizička veličina, niti se može fizički oceniti, pa prema tome? (zaokružiti)

A

Ne poseduje mernu jedinicu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Vidljiva svetlost je talasne dužine područja od? (zaokružiti)

A

380 – 770nm.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

U kakvoj su vezi period oscilovanja i frekvencija?

A

Period oscilovanja T, vreme za koje se obavi jedna puna oscilacija, je recipročna vrednost frekvencije ν (ni).
T=1/ν

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Talasna dužina je?

A

Rastojanje između dve najbliže čestice koje osciluju u fazi. Obeležava se sa lambda (λ). Jedinica je metar [m].

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Prelamanje talasa i zakon prelamanja talasa?

A

Prelamanje talasa je skretanje talasa sa prvobitnog pravca prostiranja usled njegovog prolaska kroz granicu između
dve sredine
različitih indeksa prelamanja (n). Ukoliko upadnu i izlaznu brzinu izrazimo pomoću indeksa prelamanja, dobijamo
Šnelov zakon – zakon
prelamanja svetlosti.
n sin(Θ) = n’ sin(Θ’)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kada svetlo upada iz optički gušće (ν1=c/n1) u optički ređu sredinu (ν2=c/n2), (n2<n1, ν1<ν2),
svetlosni zrak se lomi?
(zaokružiti)

A

Od normale, ugao prelamanja je veći od upadnog ugla.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Primarni svetlosni izvori?

A

Primarni svetlosni izvori proizvode zračenje, odnosno zrače, na račun sopstvene energije. Razlikujemo:
Toplotne – sunčeva svetlost, sijalice, voltin luk, plamen sveće
Luminiscentne – fluorescentne natrijumove, neonske i živine lampe
Stimulisane – laseri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Luminiscentni svetlosni izvori su? (zaokružiti)

A

Pri proticanju struje kroz gasove ili metalne pare, dolazi do elektromagnetnog zračenja koje jednim delom pada u
vidljivi deo
spektra (ekscitovani atomi i molekuli)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Vinov zakon? (zaokružiti)

A

Proizvod temperature crnog tela i talasne dužine koja odgovara maksimumu zračenja je konstanta.
Tλmax = b
T – temperatura crnog tela
λmax – maksimum zračenja na datoj temperaturi
b – konstanta (b = 2,9 10-3mK)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Prirodni svetlosni izvori?

A

Sunce, zvezde (atomski procesi).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Šta je boja?

A

Boja je optički fenomen, čulni utisak saopšten mozgu od strane oka. Ona budi podražaj koji se preko čula vida
prenosi do mozga.
Neki predmet deluje da je obojen nekom bojom zato što odbija svetlost određene talasne dužine ili jedan mali deo
spektra, a ostali apsorbuje. Boja, uopšteno rečeno, predstavlja rezultat međusobnog dejstva (interakcije) svetlosnog
izvora, objekta i posmatrača, odnosno
sistema vida.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Vrste refleksije

A

Ogledalska (spekularna, tačkasta) refleksija – svetlost se ponaša po zakonima refleksije
Difuzna (rasejana) refleksija – tipična za pojedine supstance kao što je prah
Rasipna refleksija – kombinacija rasejane i odgledalske refleksije

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Odnosna temperatura boje je?

A

Temperatura na kojoj crno telo ima najpribližniju spektralnu raspodelu energije kao i posmatrani svetlosni izvor.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Uslovi za totalnu refleksiju?

A

Upadni ugao svetlosti mora biti veći od kritičnog ugla, te indeks prelamanja prve sredine mora biti veći od indeksa
prelamanja
druge sredine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hromatske i ahromatske boje?

A

Hromatske boje su boje koje poseduju ton (koji im je i jedno od glavnih obeležja).
Ahromatske boje su one koje nemaju ton.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Fotometrija se bavi?

A

Merenjem elektromagnetnog zračenja koje može detektovati ljudsko oko.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Refleksija se definiše kao?

A

Promena smera širenja svetlosnog zraka (tj. talasa), na granici dve sredine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hromatske i ahromatske boje?

A

Hromatske boje su boje koje poseduju ton (koji im je i jedno od glavnih obeležja).
Ahromatske boje su one koje nemaju ton.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Fotometrija se bavi?

A

Merenjem elektromagnetnog zračenja koje može detektovati ljudsko oko.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Refleksija se definiše kao?

A

Promena smera širenja svetlosnog zraka (tj. talasa), na granici dve sredine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Iluminant D50 odgovara kojoj temperaturi?

A

5003K.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Od čega zavisi kriva spektralne distribucije snage?

A

Isključivo od njihove temperature, nikako od njihovog sastava.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Refleksija, zakon refleksije i slika?

A

Refleksija (odbijanje) talasa nastaje kada se na granici dve sredine (u celini ili delimično) talas odbije od te granice i
ostane u sredini iz koje je došao.
Zakon refleksije: upadni ugao je jednak uglu refleksije (upadni i reflektovani zrak leže u istoj ravni koja je normalna
na ravan površine od koje se svetlost odbija). Reflektovana svetlost je uvek manjeg intenziteta nego upadna, jer deo
energije upadne svetlostiprelazi u drugu sredinu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Od čega zavisi prelamanje i Šnelov zakon prelamanja?

A

Prelamanje zavisi od dva faktora: upadnog ugla Θ i indeksa prelamanja n.
n sin(Θ) = n’ sin(Θ’)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Svetlosni izvor, pojam, primeri?

A

Svetlosnim izvorom se može smatrati svako telo (fizički dostupan emiter) koje emituje vidljivu svetlost, odnosno
elektromagnetno zračenje opsega talasnih dužina od 380 do 770nm. Delimo ih na prirodne, veštačke, primarne i
sekundarne. Primeri izvora svetlosti su sijalica sa užarenim vlaknom, fluorescentne lampe, sunčeva svetlost…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Optika?

A

Deo fizike koji proučava svetlosne pojave.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Brzina prostiranja elektromagnetnih talasa u vakuumu – formula?

A

c = 1 / (m0e0)1/2 ≈ 3,108m/s
m0 – magnetna propustljivost vakuuma
e0 – dielektrična propustljivost vakuuma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Talasna dužina raste ili opada pri rastu indeksa prelamanja?

A

Opada

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Količnik brzine svetlosti u vakuumu i brzine svetlosti u posmatranoj sredini naziva se apsolutni
indeks prelamanja te sredine?

A

n = c/v = (mr er)1/2 ≥ 1
c – brzina svetlosti
v – brzina svetlosti u posmatranoj sredini
mr – relativna magnetna propustljivost
er – relativna dielektrična propustljivost

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Živine lampe i neonske lampe su?

A

Luminiscentni izvori svetlosti.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Reflektovana svetlost je uvek manjeg intenziteta nego upadna, jer?

A

Deo energije upadne svetlosti prelazi u drugu sredinu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Kada dolazi do totalne refleksije?

A

Totalna refleksija nastaje kada svetlosni zrak koji se širi iz optički gušće u optički ređu sredinu pada na granicu tih
sredina pod uglom većim od graničnog ugla.
Prema zakonu prelamanja, u tom slučaju ugao loma veći je od upadnog ugla. Ako je upadni ugao takav da bi ugao
prelamanja bio veći od 90°, dolazi do totalne refleksije.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Talasna dužina jednog svetlosnog talasa utoliko je veća ukoliko je?

A

Manji indeks prelamanja sredine kroz koju se talas prostire.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

U okviru fizičke optike svetlost je shvaćena kao?

A

Elektromagnetno zračenje, te se skladno tome, širenje svetlosti shvata kao širenje talasa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Crno telo?

A

Crno telo (Plankov izvor svetlosti) emituje energiju na određenoj temperaturi određene spektralne raspodele
energije.
Temperatura crnog tela naziva se apsolutna temperatura i izražava se u kelvinima K (Tc). Temperatura crnog tela
precizno određuje spektralnu raspodelu njegove energije, a samim tim i njegovu boju, pa se vrlo često naziva i
temperature boje, odnosno apsolutna temperatura boje. Približan primer crnog tela je sijalica sa užarenim vlaknom,
približan zato što crno telo kao takvo postoji samo u laboratorijskim uslovima.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Spektralna raspodela energije predstavlja?

A

Krivu zavisnosti radiometrijske veličine (energije odnosno snage) u funkciji talasne dužine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Za onu temperaturu na kojoj crno telo ima najpribližniju spektralnu raspodelu energije kao i
posmatrani svetlosni izvor kažemo da je?

A

Odnosna temperatura boje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Fotoni?

A

Fotoni su kvanti elektromagnetnog polja. To su kvazi čestice čija je masa mirovanja jednaka nuli, a čija energija
predstavlja energiju elektromagnetnog talasa.
E = h ν
h – Plankova konstanta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Svetlost predstavlja?

A

Elektromagnetni talas karakterisan talasnom dužinom, odnosno frekvencijom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Frekvencija?

A

Frekvencija je fizička veličina kojom se izražava koliko se puta ponovio neki periodični događaj u određenom
vremenskom intervalu, odnosno broj talasnih dužina koje prođu kroz neku tačku u prostoru u toku jedne sekunde
(broj oscilacija u jedinici vremena).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Sunce, užareni metali, lampe, fluorescentne lampe emituju? (zaokružiti)

A

Belu svetlost.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Svetlost emitovana od strane svetlosnog izvora može se opisati preko?

A

Relativne spektralne raspodele energije po talasnim dužinama.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Izvor (svetlosti)?

A

Izvor predstavlja fizički emiter vidljive svetlosne energije. Standardni izvor svetlosti je onaj kojim se najbliže realizuje
relativna spektralna raspodela energije određenog iluminanta.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

U kakvoj su vezi period oscilovanja i frekvencija?

A

Period oscilovanja T, vreme za koje se obavi jedna puna oscilacija, je recipročna vrednost frekvencije (T=1/ν), gde je
ν („ni“) frekvencija.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Primarni svetlosni izvori se dele na?

A

Razlikujemo toplotne (sunčeva svetlost, sijalice, voltin luk, plamen sveće), luminiscentne (fluorescentne natrijumove,
neonske i živine lampe) i stimulisane (laseri) primarne svetlosne izvore.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Energija zračenja W koju emituje crno telo po jedinici površine u jedinici vremena iznosi?
(zaokružiti).

A

W=kT4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Intenzitet (eng. radiant intensity) je? (zaokružiti)

A

Fluks po jedinici prostornog ugla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Jedan luks jednak je? (zaokružiti)

A

Lumenu po kvadratnom metru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Uslovi za totalnu refleksiju?

A

Upadni ugao svetlosti mora biti vedi od kritičnog ugla, te indeks prelamanja prve sredine mora biti vedi
od indeksa prelamanja druge sredine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Monohromatska (mono - jedna, hroma - boja) je svetlost?

A

Svetlost jedne, tačno defnisane talasne dužine. To je prosta svetlost, koja se ne može razložiti.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Polihromatska (poli - mnogo, više) svetlost?

A

Svetlost je složena svetlost sastavljena iz više prostih svetlosti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Vinov zakon?

A

T λmax = b,
T – temperatura crnog tela, λmax – maksimum zračenja na
datoj temperaturi, b – konstanta (b=2,9 · 10^-3mK)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Boja nije fizička veličina, niti se može fizički oceniti, pa prema tome? (zaokružiti)

A

Ne poseduje mernu jedinicu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Iluminant A odgovara emisiji svetlosti?

A

Od strane sijalice sa užarenim vlaknom, sa odnosnom temperaturom boje od 2856K. To je gasom ispunjena sijalica
sa volframovom niti i prozirnim staklom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Koje iluminante razlikujemo?

A

A, B, C, D (najčešće korišćeni su D50 i D65) i F (najčešće korišćeni su F2, F8 i F11).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Huntov efekat se odnosi na?

A

I na odnosne i na neodnosne boje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

U okviru fizičke optike svetlost je shvaćena kao?

A

Elektromagnetno zračenje, te se skladno tome, širenje svetlosti shvata kao širenje talasa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Za onu temperaturu na kojoj crno telo ima najpribližniju spektralnu raspodelu energije kao i
posmatrani svetlosni izvor kažemo da je?

A

Odnosna temperatura boje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Od čega zavisi prelamanje?

A

Prelamanje zavisi od dva faktora: upadnog ugla, , i indeksa prelamanja, n

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Od čega zavisi indeks prelamanja(n)?

A

Talasne dužine i svetlosti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Preko koliko stepeni mora biti ugao prelamanja veći od upadnog ugla da bi došlo do totalne
refleksije?

A

Veći od 90

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Uslov kod totalne refrakciju?

A

Da jedna od sredina između koji svetlost prolazi ima NEGATIVAN INDEKS PRELAMANJA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Kada svetlost prelazi iz ređe u gušću sredinu brzina elektromagnetnog zraka se?

A

Smanjuje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Energija zračenja W? (zaokružiti)

A

Energija koju emituje crno telo po jedinici površine u jedinici vremena.
W = k T4
k – koeficijent proporcionalnosti

65
Q

Intenzitet (eng. radiant intensity) je? (zaokružiti)

A

Fluks po jedinici prostornog ugla.
I = F / 4Π

66
Q

Jedan luks jednak je? (zaokružiti)

A

Lumenu po kvadratnom metru.
Luks je jedinica za osvetljenost/iluminansu (i emisivnost) u fotometrijskom sistemu.

67
Q

Šta predstavlja veličina e? (zaokružiti)

A

Emisivnost e (eng. exitance ili emittance) predstavlja integralnu veličinu i jednaka je ukupnom fluksu koji napušta
jediničnu površinu u svim pravcima

68
Q

Jedinica za sjaj? (zaokružiti)

A

Nit. Jedan nit jednak je kandeli po kvadratnom metru.

69
Q

Radiometrija?

A

Merenje elektromagnetnog zračenja u frekventnom intervalu od 3x1011 do 3x1016Hz, što uključuje ultraljubičastu
(UV), vidljivu i infracrvenu (IR) oblast (talasne dužine od 0,01 do 1000 mikrometara).

70
Q

Sjajnost?

A

Definiše se za svaku elementarnu površinu, bez obzira da li je ona deo primarnog svetlosnog izvora (tj. zrači
svetlost), sekundarnog svetlosnog izvora (odbija ili propušta svetlost) ili imaginarne površine (npr. deo neba).
Sjajnost predstavlja fotometrijsku veličinu koja najpribližnije odgovara onome što se u procesu viđenja zapaža kao
sjaj

71
Q

Jedinica za fluks je?

A

Lumen [lm].

72
Q

Sjaj?

A

Sjaj ili radijansa (eng. radiance) B je veličina koja karakteriše zračenje površine u datom pravcu koji se nalazi pod
uglom Θ u odnosu na normalu na površinu.

73
Q

Šta su iluminanti?

A

Iluminanti ili standardna osvetljenja su reprezenti spektralne raspodele energije za određeni svetlosni izvor.

74
Q

Ukoliko raste jačina osvetljenja? (zaokružiti)

A

Apsolutna svetlina će se menjati, dok će relativna ostati konstantna.

75
Q

Koji je nedostatak hromatskog dijagrama?

A

Nije perceptualno uniforman, odnosno razlike u boji predstavljene na hromatskom dijagramu nisu iste.

76
Q

Da li sjaj mora biti proporcionalan sjajnosti?

A

Ne mora.

77
Q

Huntov efekat se odnosi na?

A

I na odnosne i na neodnosne boje.

78
Q

Blistavost po Hunteru?

A

G = Sh / l
Sjaj u niskim uglovima upada i posmatranja.

79
Q

Čime se kalibriše uređaj za merenje spekularnog sjaja?

A

Pomoću staklene crne referentne pločice za standardna merenja do 100 jedinica sjaja.

80
Q

Ukoliko je vrednost sjaja viša od 85 SGU, meri se sa uglom od?

A

20°.
> 70 SGU se meri sa uglom od 20° (visoki sjaj)
< 10 SGU se meri sa uglom od 85° (niski sjaj)
10 – 70 se meri sa uglom od 60°

81
Q

Napisati formulu za transparentnu zamagljenost?

A

% zamagljenosti = T difuzna / T ukupna x 100
T – transmisija / propušteno svetlo

82
Q

Relativna verifikacija?

A

Nominalna kolorimetrija bele pločice nije poznata i instrument se upoređuje sa vrednostima zadatim od
strane instrumenta.
Tolerancija zavisi od procesa merenja. Verifikacija potvrđuje merenja tokom vremena. Keramičke pločice
nisu karakterizirane da prate primarne standarde i jeftinije su za izradu.

83
Q

Koji uređaj meri refleksnu krivu?

A

Spektrofotometar.

84
Q

Spektrofotometar sa mehaničkim skeniranjem (prednosti i mane)?

A

Prednosti:
1. Redukovanje zalutalog svetla
2. Tačnije merenje
Mane:
1. Spor rad

85
Q

Tri dominantne boje kod gledanja goniohromatskih materijala?

A
  1. Boje blizu spekularne
  2. Čeona boja
  3. ’Pozadinska’ (flop) boja
86
Q

Veći prečnik ________ spekularna goniofotometrična distribucija?

A

Uža.

87
Q

Pozadinska flop boja?

A

Indeks pozadinske boje (Flop indeks) je mera promene reflektanse metalne boje kroz rotiranje kroz niz uglova
posmatranja.
Vrednost indeksa od 0 označava pun ton, dok viši brojevi metalne ili biserne (perlascentne) boje. Sa vrednostima od
15 do 17.
Flop index = 2.69(L∗15° - L∗110°)1.11 / (L∗45°)0.86

88
Q

Za šta se koristi indeks žutoće?

A

Kod vizuelnog posmatranja absorpcija u plavom delu spektra.
Povezano sa starenjem.
Koristi se za merenje degradacija.
I pored visokih vrednosti luminance, jasno se može definisati žuti ton.

89
Q

Uzroci merne nesigurnosti?

A

Merna nesigurnost je sumnja koja postoji u rezultatu merenja.
Uzroci:
1. Merni instrument (izoštrenost, šum)
2. Uzorak i njegova nestabilnost
3. Postupak merenja – pristup mernom uzorku
4. Uvežene nesigurnosti – kalibracija uzorka nosi u sebi određene nesigurnosti
5. Sposobnost operatera
6. Problemi sa uzorkovanjem
7. Okolina i atmosferski uticaji

90
Q

’Trans’ ugao?

A

Ugao posmatranja koji je na suprotnoj strani od osvetljenja.

91
Q

Šta je kalibracija i nivoi kalibracije?

A

Podešavanje instrumenta da bi očitavanja bila tačna i ponovljiva.
Postoje tri nivoa:
1. Korisnička sa isporučenim referentnim uzorkom
2. Fabrička rekalibracija
3. Rekalibracija prema nacionalnom ili međunarodnom standardu

92
Q

Ponovljivost merenja je?

A

Usaglašenost između dva instrumenta ili laboratorije.
Blizina dogovora između rezultata niza merenja istog testnog uzorka ili uzoraka uzetih nasumično iz homogene celine,
ali sa promenljivim uslovima kao što je rukovalac instrumenta, laboratorija, merni instrument.

93
Q

Razlika između radiometrijskog i fotometrijskog uređaja?

A

Radiometrijski uređaji mere apsolutne vrednosti fluksa (protoka) Φ.
Fotometrijski uređaji mere relativne vrednosti svetlosnog fluksa (ograničenu su na vidljivi deo spektra).

94
Q

Goniohromatski materijali, uglovi, 0, 15, 25, 45, 75, 110°?

A

15, 45, 110°

95
Q

Kojim uređajem se mogu dobiti vrednosti spektralne krive?

A

Spektrofotometrom.

96
Q

Gde se ne koristi CIE za merenje?

A

Kod denzitometra

97
Q

Jedinica za sjajnost?

A

Cd/m2 ili nit.

98
Q

Nabrojati tri karakteristike materijala koja utiču na sjaj?

A
  1. Tanki površinski filmovi (slojevi za oplemenjivanje, nakupljena prljavština) i sve druge potencijalno neuniformne
    površine
  2. Zakrivljenost površine (preko milimetarske skale)
  3. Neujednačenost premaznog sloja (orange peel)
  4. Polarizacija svetla (metali – eliptična polarizacija, nemetali – linearna polarizacija)
  5. Usmerenost uzorka
99
Q

Luterov uslov?

A

Luterov uslov je situacija gde je proizvod spektralne osetljivosti fotoreceptora i spektralne transmitance korekcionih
filtera proporcionalan nekoj od CIE funkcija usaglašenog stimulusa ili njihovoj linearnoj kombinaciji.

100
Q

Opisati fluorescenciju materijala

A

Odlika fluorescentnih materijala jeste da reemituju absorbovanu svetlost na većim talasnim dužinama.
Pojam fosforescencija se vezuje za grupu materijala koji absorbovanu svetlost reemituju nakon određenog vremena,
fosfori u flourescentnim lampama i u CRT ekranima.
Količina fluorescentnosti zavisi od rasporeda spektralne snage izvora svetla.
FIS absorbuju svetlost kraće talasne dužine i ponovo ih reflektuju na dužoj talasnoj dužini.
FIS najčešće ispod 380nm i zrače u vidljivom delu EM spektra (najčešće plavom)

101
Q

Beli materijali imaju?

A

Visoke koeficijente rasipanja i niske koeficijente absorpcije.
U fizičkom smislu bela površina je ona koja reflektuje jako (preko 50%) preko celog vidljivog dela EM spektra.
Iz ugla geometrije, bela površina je ona koja reflektuje svetlost difuzno u svim pravcima.
Beli uzorci imaju:
1. Visoku vrednost luminance
2. Nikakvo zasićenje
3. Bez tona su

102
Q

Uzroci nepravilnosti merenja kod spektrofotometra?

A
  1. Greške u fotometričkoj skali
  2. Greške u talasnim dužinama
  3. Zalutalo svetlo
  4. Talasna dužina
  5. Polarizacija
  6. Geometrijske greške
103
Q

Goniohromatski materijali?

A

Materijali koji imaju mnogo kompleksniju međuzavisnost i time iziskuju specijalne metode merenja i instrumente.
1. Fluorescentni materijali (beli i hromatični)
2. Ljuspice pigmenata (perlascenti i interferentni).
Izmerena spektralna i kolorimetrijska vrednost objekata zavisi od osvetljenja, ugla posmatranja – merenja i osobina
materijala.

104
Q

Prednosti i mane merenja kolorimetrom?

A

Prednosti:
1. Jeftinije rešenje
2. Manje kompleksne optike
3. Veće polje merenja
4. Manje problema sa šumom signala
Mane:
1. Tačni filteri (XYZ)

105
Q

Indeks prikaza boje?

A

Definiše stepen poklapanja izgleda boja pod konkretnim izvorom svetla sa izgledom boja pod referentnim izvorom
svetla.
Ako je temperatura svetla koje se procenjuje manja od 5000K, kao referentni izvor se koristi crno telo iste
temperature boje, u suprotnom se koristi neki od CIE izvora serije D.

106
Q

Kontrastni sjaj ?

A

G= S/D
- Odnos spekularno reflektovane i difuzno reflektovane svetlosti upravne na ravan

107
Q

Uticaji na sjaj štamparske boje?

A
  1. Preveliko emulgiranje – smanjivanje sjaja
  2. Previše sikativa – smanjivanje sjaja
  3. Mala viskoznost boje – smanjivanje sjaja
  4. Previsoka temperatura sušenja – smanjivanje sjaja
  5. Povećanje nanosa boje – povećanje sjaja
108
Q

Indeks beline?

A

Bergerov indeks beline.
Upotrebljivost prema ’zelenkastim’ belima.
WBerger = Y + aZ – bX

109
Q

Šta je verifikacija/sertifikacija?

A

Sertifikacija/verifikacija je proces procene mogućnosti instrumenta da precizno i tačno reprodukuje nacionalnu ili
međunarodnu mernu skalu.

110
Q

Šta je apsolutna verifikacija/sertifikacija?

A

Kod apsolutne svi ispektrofotometri istog tipa se kontrolišu prema jednom apsolutnom standardu BCRA‐NPL
(keramička bela pločica).
Svi instrumenti moraju dati indentične rezultate merenja unutar neke tolerancije na primer ΔE = 0,8

111
Q

Tačnost merenja / Preciznost i tačnost?

A

Tačnost slaganja rezultata merenja i prave vrednosti merene veličine.
Preciznost merila da daje odzive bliske pravoj vrednosti.
Centar mete je prava vrednost merene veličine.

112
Q

U grafičkoj industriji uređaji mere?

A

Relativne vrednosti – relativno

113
Q

Uređaj za merenje spekularnog sjaja?

A

Glosimetar.

114
Q

Kod merenja fluorescentnih materijala osvetljenje merenja i posmatranja treba da imaju?

A

Isti raspored u vidljivom i UV delu spektra.

115
Q

Korišćene metode, merenje fluorescencije?

A

Najčešća standardizacija je D65 (ASTM E 991), mada CIE priznaje skoro sve iluminante.
45/0, d/0 nije preporučljivo.
1. Korišćenje spektrofluorimetra
2. Metoda sa dva monohromatora
3. Fluorimetar

116
Q

Šta definiše indeks nepostojanosti boje?

A

Euklidova razdaljina između kolorimetrijskih koordinata uzorka pod testnim iluminantom koja se upoređuje sa
njegovim koordinatama pod referentnim iluminantom.
Postojanost boje je mogućnost uzoraka da zadrže njihov izgled i opseg uprkos promenama boja i jačine osvetljenja.
Uzroci su:
1. Psihološke i fiziološke priorde
2. Loša memorija boja
3. Važan paramter kod različitih proizvoda

117
Q

Spekularni sjaj po Hunteru? Šta je spekularni sjaj?

A

G = S/I
Spekularni sjaj je odnos intenziteta reflektovanog svetla sa površine u odnosu na intenzitet upadnog svetla

118
Q

Kontrastni sjaj, po Hunteru?

A

G= S/D
Odnos spekularno reflektovane i difuzno reflektovane svetlosti upravne na ravan

119
Q

Sive skale promene?

A

Sive skale promene su test metode za praćenje otpornosti tekstilnih materijala na izlaganje svetlosnoj energiji ili
pranju. Važno kod procene postojanosti digitalno ili sito štampanih tekstilnih materijala.

120
Q

Siva obojenost / mrljanje

A

Prenos boje sa testnog uzorka na prispojeni materijal se procenjuje slično kao sa skalom promene
sive boje. Pet standardnih parova, jedan deo je beo, a drugi se kreće od belog do sive sa zasićenjem uzorka.

121
Q

Promena sive

A

Gubitak obojenja. Korišćenje sive skale promene se procenjuje upoređivanjem pet parova sivih standarda. Pola
standardnih uzoraka je identično u zasićenju sa početnim uzorkom. Drugi deo se kreće od zasićenja (nema gubitka
boje) do bele (ukupan gubitak boje). Količina kontrasta između testiranih i netestiranih uzoraka se upoređuje sa
standardnom skalom i parom standarda. 5 označava da nema gubitka boje, 1 da je najveći gubitak boje.

122
Q

Na čemu se kalibriše denzitometar?

A

Na papiru.

123
Q

Razdvojivost slike, koliki je ugao u odnosu na spekularno svetlo? (Razdvojivost slike DOI)

A

0,3°.

124
Q

Fluorescentni materijali nešto je bilo gde emituju svetlost?

A

Apsorbuju 380nm i zrače u vidljivom (plavom) delu spektra.

125
Q

CIS ugao?

A

CIS geometrije merenja su ona gde su uglovi osvetljenja i posmatranja na istoj strani u odnosu na odsjaj.
ASTM standard sadrži dva tipa uglova:
1. Sa dva osvetljenja i cis/trans posmatranje, sa vrednostima od ±15°
2. Klasične uglove 15, 25, 45, 75 i 110° za ugao posmatranja

126
Q

Indeks prikaza boje – CRI?

A

Izračunavanje indeksa:
CRI = 100 – ΔEi
ΔEi – prosek razlike boja 8 definisanih uzoraka pod konkretnim i referentnim izvorom svetla
CRI se kreće od 0 – 100.
Veći CRI, veća sposobnost izvora svetla da simulira zračenje referentnog.
Indeks prikaza boje CRI, tu je bilo ponuđeno 97, 1, 50 i treba da se zaokruži 97.

127
Q

Koje su mane denzitometra?

A

Najveća mana su mu filteri.

128
Q

Koje su prednosti spektrometra?

A
  1. Pun opis stimulusa (spektralni podaci)
  2. Širina opsega merenja
    Mana je šum signala zbog malog otvora.
129
Q

Šta je neophodno da bi se izmerilo spektrofotometrom pod uglom od 180°?

A

Korišćenje difuzera koji omogućava detektovanje ukupnog fluksa zračenja.

130
Q

Koji uređaji mere relativan fluks?

A

Fotometrijski.

131
Q

Jedinica iluminanse je?

A

lx = lm / m2

132
Q

Šta je CRI?

A

Indeks prikaza boje. On definiše stepen poklapanja izgleda boja pod konkretnim izvorom svetla sa izgledom boja pod
referentnim

133
Q

Šta je MCDM?

A

Srednja vrednost razlike boja od srednje vrednosti.

134
Q

Veličina mernog otvora je proporcionalno ili obrnuto srazmerna relativnoj greški?

A

Obrnuto srazmerna.

135
Q

Indeks beline je?

A

Veličina koja odgovara vizuelnom opažaju beline površine koja se određuje kao bela ili blizu beloj.

136
Q

Jedinica za sjaj?

A

SGU – specular gloss unit.

137
Q

Šta je emisija?

A

Odavanje elektromagnetnog zračenja na način transformisanja drugih formi energije u svetlosnu

138
Q

Kod kojih materijala usmerena geometrija ne može da meri hromatičnost?

A

Metaliziranih uzoraka.

139
Q

Uređaji za merenje apsolutnog fluksa zračenja?

A

Radiometrijski uređaji.

140
Q

Šta meri kolorimetar

A

CIE tristimulusne vrednosti za određeni stimulus.

141
Q

Luminansa, navesti radiometrijsku veličinu?

A

Sjaj

142
Q

Geometrije mernih uređaja?

A
  1. Usmerene 0°/45°, 45°/0°
  2. Difuzne d/0°, 0°/d, d/8°
143
Q

ASTM D523 i ISO 2813 su definisali koje uglove?

A

20, 60 i 85°.

144
Q

Koje vrednosti meri spektroradiometar?

A

Spektralnu emitanciju (zračenje).

145
Q

Preciznost merenja se deli na?

A

Stabilnost i ponovljivost.

146
Q

Standardna devijacija?

A

Mera odstupanja niza merenja od srednje vrednosti (aritmetičke sredine).

147
Q

Da li usmerena geometrija isključuje spekularnu komponentu?

A

Da.

148
Q

Objasniti razdvojivost slike G = dR /dΘ?

A

Oštrina spekularno reflektovane svetlosti

149
Q

Keramička crna pločica?

A

Ne postoji. Staklena crna pločica je za kalibraciju glosimetra, dok je keramička bela pločica (Magnezijum-Oksid) za
kalibraciju spektrofotometra.

150
Q

Stabilnost?

A

Blizina rezultata merenja niza uzoraka pod nepromenjenim uslovima (metod, laboratorija, operater, instrument168.

151
Q

Ukoliko raste jačina osvetljenja?

A

Apsolutna svetlina će se menjati, dok će relativna ostati konstantna.

152
Q

Prvo merenje pod uglom?

A
  • od 60
    Ukoliko je vrednost sjaja viša od 70 SGU (visoki sjaj), izmeriti sa uglom od 20°,
    ukoliko je manja od 10 SGU (mali sjaj), ponovo izmeriti u uglu od 85°
153
Q

Razvodljivost slike?

A

Razdvojivost slike DOI je merenje raspona spekularne refleksije

154
Q

Brzina prostiranja el. magnetnih talasa – formula?

A

c = 1/(m0 e 0 )1/2 ≈3.108 m/s
m0 – magnetna propustljivost vakuuma,
e0 – dielektrična propustljivost vakuuma

155
Q

Koji efekat se vezuje za odnosne i neodnosne boje?

A

Huntov efekat

156
Q

Vrste transmitanse paralela sa refleksijom:

A

Ogledalska/spekularna, difuzna, rasipna i rasejna.

157
Q

Instrumenti za merenje izgleda objekata?

A

Osnovna podela na uređaje koje mere:
* Hromatske, ili svojstva boje nekog objekta
* Geometrijska svojstva kao što je sjaj, reflektansa, zamućenje i tekstura.
Dodatna podela:
* Fizičke i psihofizičke instrumente

158
Q

Rasipanje svetlosti?

A

U slučaju rasipanja svetlosti kažemo da se svetlost difuzno odbija od površine materijala