NLPZ Flashcards
Jaki jest główny mechanizm działania NLPZ?
🚫 wytwarzania prostaglandyn Hamowanie odwracalne (*kw. acetylosalicylowy)
Działanie NLPZ
Przeciwbólowe
Przeciwgorączkowe
Przeciwzapalne
Preferencyjne inhibitory COX-1
Kw. acetylosalicylowy Indometacyna Acemetacyna Ketoprofen Deksketoprofen Kw. tiaprofenowy Ketorolak Flurbiprofen Suprofen
Leki podobnie działające na COX-1 i COX-2
Ibuprofen Naproksen Tolmetyna Fenoprofen Kw. niflumowy Kw. mefenamowy Kw. tolfenamowy Salicylan sodu Diflunisal Piroksykam Meklofenamat Etofenamat Sulindak Diklofenak Nabumeton
Preferencyjne inhibitory COX-2
Nimezulid
Meloksykam
Etodolak
Celekoksyb
Wybiórcze inhibitory COX-2
Rofekoksyb Waldekoksyb Parekoksyb Etorykoksyb Lumirakoksyb
Wskazania do stosowania NLPZ
Dolegliwości bólowe
Schorzenia zapalne i zwyrodnieniowe stawów
Dna moczanowa (*kw. acetylosalicylowy, tolmetyna)
Zapalenie ucha, gardła, zatok
Gorączka
Przeziębienie (NLPZ + pseudoefedryna)
🚫 agregacji płytek
Zamknięcie przewodu tętniczego
⭐️prewencja nowotworów (wybiórcze inhibitory COX-2)
Który NLPZ na bóle kolkowe?
Metamizol
Przewaga NLPZ nad opioidami
NLPZ nie powodują uzależnienia fizycznego
Co podamy w celu zwalczenia wysokiej gorączki u dzieci?
Paracetamol lub ibuprofen
Działania niepożądane charakterystyczne dla wszystkich NLPZ
Zatrzymanie Na+ i H2O w organizmie
Obrzęki
⬆️ CTK
⬆️ryzyko ❤️-naczyniowe Enteropatie (biegunki, bóle brzucha, ...) Reakcje skórne ⬆️ryzyko poronienia Astma aspirynowa Zawroty i bóle głowy ⬆️p śródgałkowego
Działania niepożądane związane z inhibitorami COX-1
Uszkodzenia śluzówki i owrzodzenia żołądka i 12-nicy
🚫 agregacji płytek krwi
Działania niepożądane związane z inhibitorami COX-2
✅ nie uszkadzają śluzówki pp
✅ nie upośledzają agregacji płytek
⬆️⬆️ ryzyko ❤️-naczyniowe (zakrzepica => zawały, udary)
Astma aspirynowa
Napady duszności u os. chorych na astmę oskrzelową po zastosowaniu NLPZ
Charakt. objaw: polipy na śluzówce nosa
Nie “uczulenie” na NLPZ, ale blokada szlaku COX t.1
✅👍🏻 bezpieczne leki: paracetamol, celekoksyb, selektywne inhibitory COX-2
Objawy zatrucia salicylanami
Szum w uszach, zawroty głowy, wymioty, hiperwentylacja, ⬆️temperatury, ⬆️metabolizmu
Porażenie ośrodka oddech. i kwasica przy b.dużym stężeniu
Który NLPZ może wywołać groźne reakcje skórne?
Celekoksyb
Który NLPZ prowadzi do ciężkiej niewydolności wątroby?
Lumirakoksyb
Który NLPZ powoduje objawy neurologiczne (psychotyczne, omamy, depresje, splątanie)?
Indometacyna
Przeciwskazania do stosowania NLPZ
Czynna ch. wrzodowa żołądka i 12-nicy
Krwawienia, skazy krwotoczne
Alergia na lek
Astma aspirynowa
Zaawansowana niewydolność wątroby lub nerek
Wiek <12 lat w przypadku kw. acetylosalicylowego
Ciąża
Niewydolność ❤️ w przypadku inhibitorów COX-2
Dlaczego nie stosuje się kw. acetylosalicylowego u dzieci <12 lat?
Bo może wywołać groźny dla życia ZESPÓŁ REYE’A
NLPZ a ciąża
Unikać podawania
Nie podawać w III trymestrze❗️ (zaburzenie akcji porodowej, zamknięcie przewodu tętniczego)
Nie stosować paracetamolu w I trymestrze (później ok)
Z czym nie łączymy NLPZ (bo interakcje)?
Nie łączymy NLPZ ze sobą❗️ Doustne antykoagulanty Diuretyki pętlowe i tiazydowe Inhibitory ACE B-adrenolityki Glikokortykosteroidy Bisfosfoniany Pochodne sulfonylomocznika Aminoglikozydy Fluorochinole p/bakteryjne
Preparaty o krótkim czasie działania przeciwzapalnego
Słabe: ibuprofen
Średnie: naproksen
Silne: indometacyna, diklofenak, deksketoprofen
Kw. acetylosalicylowy, kw. tiaprofenowy, meklofenamat
Preparaty o długim czasie działania przeciwzapalnego
Meloksykam, piroksykam, tenoksykam, nabumeton, oksaprozyna, ketoprofen
Które NLPZ stosuje się miejscowo w leczeniu zmian pourazowych, przeciążeniowych i zapalnych tk. miękkich?
Ketoprofen, fenylbutazon, salicylan metylu
Które NLPZ stosuje się w leczeniu zmian zapalnych jamy ustnej?
Salicylan choliny, benzydamina, flurbiprofen, salicylamid
NLPZ podawane w formie dożylnej
Acetylosalicylan lizyny
Paracetamol, ketoprofen, piroksykam, metamizol
Parekoksyb
NLPZ podawane w postaci czopków
Ibuprofen
Paracetamol, ketoprofen, piroksykam, metamizol
Co podamy pacjentom z niewydolnością nerek?
Salicylany
❗️*z wyjątkiem kw. acetylosalicylowego
Których NLPZ unikać u pacjentów z niewydolnością wątroby?
Diklofenak, sulindak
Oporność aspirynowa laboratoryjna
Aktywność płytek nie jest dostatecznie zahamowana przez zastosowany lek
Oporność aspirynowa kliniczna
U części pacjentów (20%) wystąpią powikłania ❤️-naczyniowe (np. zawał) mimo prewencyjnego zażywania leku
Kwas acetylosalicylowy
Preferencyjny inhibitor COX-1 Działanie zależne od dawki: > 1-2 g => p/zapalne > >400 mg => p/bólowe > 75-300 mg/dobę => p/płytkowe👑
Paracetamol
Działanie p/bólowe i p/gorączkowe
Mechanizm działania: 🚫COX-3, oksydoredukcja, (+)rdzeniowych, zstępujących szlaków serotoninergicznych
Bezpieczny dla dzieci👶 kobiet w ciąży🤰 (❗️*z wyjątkiem I trymestru) i osób z astmą aspirynową
Działania niepożądane paracetamolu
❗️nieco inne niż NLPZ (nie wywołuje owrzodzeń, upośledzenia czynności płytek, duszności u os. z astmą aspirynową)
Nudności, biegunka
Zmiany skórne
Neutropenia, niedokrwistość, małopłytkowość
Uszkodzenie wątroby lub nerek po przedawkowaniu
Odtrutka na zatrucia paracetamolem
Acetylocysteina
Flupirtyna
Lek p/bólowy
Leczenie bólu o słabym i umiarkowanym nasileniu
Słabe działanie zwiotczające mięśnie poprzecznie prążkowane
✅Leczenie dolegliwości bólowych związanych z ukł. ruchu i nadmiernym napięciem mm.
Działania niepożądane: 🧠🍔
Nefopam
Lek p/bólowy
(+) rdzeniowe zstępujące szlaki serotoninergiczne
Działania niepożądane: 🧠❤️ +suchość w ustach, zatrzymanie moczu, zaparcia
❌nie łączyć z inhibitorami MAO
Fenspiryd
Lek p/zapalny
Rozkurcz oskrzeli, ⬇️wydzieliny w oskrzelach i GDO
Stosowany w zapaleniu dróg oddechowych i ucha środkowego
Przy prawidłowym dawkowaniu lek raczej nie wywołuje objawów niepożądanych
