module 1: inleiding Flashcards
- nomenclatuur - concentraties - reacties in opl + redox
naamgeving binaire verbindingen:
ex: CS2, CCl4
elektropositief element (+getal voorvoegsel) + elektronegatief element
(naam) + (Griekse stam + ide)
ex: koolstofdisulfide, koolstoftetrachloride
naamgeving ionen
ex: Na+, Fe(2+), Cl(-), N(3-), C(4-)
kationen (+): naam atoom + ion (oxidatiegetal bij twijfel)
- natrium-ion
- ijzer (II)-ion
anion (-): Griekse stam + ide + ion
- chloride-ion
- nitride-ion
- carbide-ion
naamgeving radicalen en meeratomige kationen:
HO, CO, NO, NO2, NH4(+), H3O(+)
speciale namen op -yl (radicalen) + ion (kationen)
hydroxyl
carbonyl
nitrosyl
nitryl
ammonium-ion
hydron (oxonium-ion)
naam OH-, CN-, O2(-), O2(2-),
hydroxide-ion, cyanide-ion, superoxide-ion, peroxide-ion
naam HS(-), I3(-), S2(2-), S(2-)
waterstofsulfide-ion, trijodide-ion, disulfide-ion, sulfide-ion
naam SO4(2-), SnO3(2-)
sulfaat-ion, stannaat (IV)-ion (afkomstig v zuurstofzuren -aat)
naam HSO4(-), HPO4(2-), HCO3(-)
waterstofsulfaat-ion, waterstoffosfaat-ion, waterstofcarbonaat-ion
naamgeving hydrozuren
HCl, H2S, HCN, HN3
= zuren zonder O: waterstof…de
waterstofchloride, waterstofsulfide, waterstofcyanide, waterstofazide
naamgeving oxozuren + zuurresten
HClO4 , O3, O2, O
H2SO4, O3
H3AsO4, O3
= zuren met O: triviale namen
graden: per, normaal, ig, hypo..ig
- perchloorzuur, chloorzuur, chlorigzuur, hypochlorigzuur -> perchloraat-ion, chloraat-ion, chloriet-ion, hypochloriet-ion
- zwavelzuur, zwaveligzuur -> sulfaat-ion, sulfiet-ion
- arseenzuur, arsenigzuur -> arsenaat-ion, arseniet-ion
naamgeving polyzuren
2H2SO4 -> H2S2O7 + H2O
2H2SO3 -> H2S2O5 + H2O
2H3PO4 -> H4P2O7 + H2O
2H2CrO4 -> H2Cr2O7 + H2O
Zuur + Zuur -> polyzuur + H2O (di + zuur naam)
- dizwavelzuur
- dizwaveligzuur
- difosforzuur
- dichroomzuur
naamgeving thiozuren
H2S2O3
H3AsSO3
H3AsSO2
= oxozuur waar minstens 1 O vervangen is door S (thio + naam zuur)
- thiozwavelzuur
- thioarseenzuur
- thioarsenigzuur
naamgeving peroxozuren
H2SO4 -> H2SO5
H2S2O7 -> H2S2O8
= zuren met O-O verbindingen: H2O2 -> H2O + zuur met extra O
- peroxomonozwavelzuur
- peroxodizwavelzuur
naamgeving basen
NaOH
metallisch element + hydroxide
natriumhydroxide
naamgeving metaaloxiden
MnO2, Fe2O3
stock-notatie of met telwoorden
- mangaan(IV)oxide / metaaldioxide
- ijzer(III)oxide / diijzertrioxide
naamgeving zouten
Na2SO4
KHSO4
Na3PO4
Ca(H2PO4)2
volgens regels van ionen
- natriumsulfaat
- kaliumwaterstofsulfaat
bij twijfel: normale telwoorden bij enkelvoudige atomen, speciale bij atoomgroepen
- trinatriumfosfaat
- calciumbisdiwaterstoffosfaat
normale telwoorden naamgeving
mono
di
tri
tetra
penta
hexa
hepta
octa
nona
deca
speciale telwoorden naamgeving
bis
tris
tetrakis
soorten zouten
primaire
secundaire
tertiaire
primaire zouten
1 H ve zuur vervangen door een metaal
(H3PO4 -> NaH2PO4)
secundaire zouten
2H ve zuur vervangen door een metaal
(H3PO4 -> Na2HPO4)
tertiare zouten
3H ve zuur vervangen door een metaal
(H3PO4 -> Na3PO4)
soorten formules
minimale formule = kleinste mogelijke verhouding vd elementen (C6H12O6 -> C1H2O1)
molecuulformule: juiste hoeveelheid atomen wordt weergegeven (C6H12O6)
structuurformule: geeft een geometrische voorstelling vd molecule
criteria voor reactievgl
- reagentia links, reactieproducten rechts (in balans brengen)
- pijl = volledig aflopende reactie, 2 pijlen = reactie in evenwicht
- alle producten hebben een voorgetal (molverhouding)
subscripties reacties
(aq) = in waterige oplossing
(g) = gas
(v)/(s) = vast
(vl)/(l) = vloeibaar
wat is het beperkend reagens?
= het reagens dat in geringste mate aanwezig is, zal als eerste opraken (andere reagens in overmaat aanwezig)
hoe bereken je het rendement van een reactie
((werkelijke opbrengst) / (theoretische opbrengst)) x 100%
molariteit berekenen
aantal mol opgeloste stof / volume oplossing
mol/L
molaliteit berekenen
aantal mol opgeloste stof / massa oplosmiddel
mol/kg
verband molariteit en molaliteit
m = (M x 1000)/((d x 1000) - (M x MM))
m = molaliteit
M = molariteit opl
d = dichtheid opl
MM = MM opgeloste stof
molfractie berekenen
aantal mol opgeloste stof / aantal mol alle aanwezige stoffen
massa% berekenen
massa opgeloste stof / massa opl x 100%
volume % berekenen
volume opgeloste stof / volume opl x 100%
regels neerslagreacties (op volgorde)
1) alle nitraten, chloraten en CH3COO(-) zijn oplosbaar
2) meeste ammonium, natrium, kalium zouten zijn oplosbaar
3) chloriden zijn oplosbaar (AgCl, PbCl2, Hg2Cl2 niet)
4) sulfaten zijn oplosbaar (BaSO4, PbSO4, CaSO4 niet)
5) hydroxiden zijn onoplosbaar (uit Ia en IIa wel)
6) carbonaten en fosfaten -> onoplosbaar
gasvormingsreacties
slecht oplosbare gassen:
- XS + Z -> H2S + zout
- xCO3 + Z -> CO2 + zout + water
- xSO3 + Z -> SO2 + zout + water
goed oplosbare gassen:
- NH4(+) + SB -> NH3 + zout + water
redoxreacties balanceren
schrijf alle OT op
bepaal oxidator en reductor -> schrijf reacties uit
balanceer O en H atomen:
- zuur milieu: te weinig O -> H2O toevoegen, te weinig H: H+ toevoegen
- basisch milieu: te weinig O : 2OH- toevoegen, te weinig H: H2O toevoegen
vermenigvuldig elke volledige deelreactie met het kleinste gemene veelvoud
schrijf reacties uit: vereenvoudig voorgetallen + noteer niet-deelnemende ionen
