Mineralen Flashcards
Macromineralen
- Calcium
- Fosfor
- Natrium
- Chloor
- Kalium
- Zwavel
- Magnesium
Micromineralen
- IJzer
- Koper
- Kobalt
- Selenium
- Zink
- Jood
- Mangaan
- Molybdeen
…
Functies van calcium
- mineralisatie van beenderen
- bloedstolling
- spiercontractie
- activering van enzymen
Ca bronnen
- plantaardig: meeste grassen & vlinderbloemigen (weinig Ca in granen)
- dierlijk: vnl botten
Symptomen van acute Ca deficiëntie
- vertraagd reactievermogen
- paralytische beeld tdns dracht/lactatie vnl bij koeien
- excitatie beeld (eclampsie) vnl bij teefjes en paarden
- vertraagde stollingstijden
Symptomen van chronische Ca deficiëntie
- rachitis (vnl bij jongere dieren)
- osteomalacie, osteoporose (vnl oudere dieren)
- vage klachten zoals verminderde productie of windeieren bij de kip
Functies van fosfor
- mineralisatie van beenderen
- bloedbuffer
- rol in energiemetabolisme
- structurele functie: fosfolipiden, fosfoproteïnen, nucleïnezuren
P bronnen
- plantaardig: granen zijn rijk aan fosfor (mais, tarwe, gerst, haver,…)
- dierlijk: vooral in vlees
Chemische vorm van fosfor is? Hoe vrijmaken?
chemische vorm van fosfor = fytinezuur
-> fytase nodig om P vrij te maken
Bronnen van fytase:
waarom fytase?
- opname uit tarwe & rogge
- endogene aanmaak door micro-organismen in pens of id dikke darm bij monogastrica
- supplementering omdat bedrijven fosfaatarm moeten voederen
Wat is eclampsie? Voorkomen?
= acuut Ca tekort tgv een te grote Ca-afgifte aan snelgroeiende jongen tijdens dracht en vooral tijdens lactatie (spoedgeval) => er is per kg LG van de teef meer gram puppy te voeden
voornamelijk bij teefjes en merries
Symptomen hypocalcemie
klinische symptomen
- neerliggen met kop tegen borstkas (auto-auscultatiehouding)
- koude oren
- lage T
- beven
subklinische symptomen
- vertraagde penswerking
- contractie sfincter lebmaag waardoor kans op lebmaagverplaatsing stijgt
Belangrijkste complicatie bij hypocalcemie en hoe kan je die vermijden?
= spieratrofie doordat koe met al haar gewicht op poot ligt bvb
te vermijden door:
- zachte ondergrond
- noodslachting
- pijnstilling (maar dan komt koe niet meer in aanmerking voor noodslachting)
Hoe ga je tijdens de droogstand best voederen om hypocalcemie te vermijden?
verzuringsdieet! = lage kation-anion balans (Ca-Mg gehalte) = Ca arm & Mg rijk voederen
(Ca opname liefst onder 25g per dag)
(is uitdaging want meeste eiwitbronnen zijn rijk aan Ca en meeste ruwvoeders zijn arm aan Mg)
=> PTH gaat beter werken waardoor de mobilisatie van Ca vlotter gaat en betere Ca uitwisseling is tussen darm-botten-bloed-nieren
Meer specifiek => wat ga je best voederen tijdens de droogstand en wat is echt ongeschikt
BESTE OPTIE
- mais & stro
- > laag in Ca & lage KAB
ONGESCHIKT
- gras (want K bemesting) -> maar moet je er toch in steken want je wil voldoende eiwit (gras: hoog Ca gehalte, hoge KAB)
- bietenpulp
- luzerne (vlinderbloemig)
=> BALANS: mais & stro + aanvullend krachtvoer of mineralenmengeling
Symptomen fosfordeficiëntie
vaak geziene deficiëntie want lage fosforbemesting in onze streken want milieubelasting
- vage symptomen: productiedaling, groeidaling, energiehuishouding,..
- problemen met flora
- abnormale eetlust
- verlaagde vruchtbaarheid / eileg
- gewrichtsproblemen
welke zaken ontstaan secundair aan overmaat van calcium?
- tekort aan fosfor
* slechte opname van zink en koper (want competitie)
symptomen hypercalcemie
calcinose in nier en vaatwanden
Ca:P verhouding ligt algemeen tussen de .. en de …
wanneer hoger?
1 en 2
- hoger bij opgroeiend dier
- hoger bij leghennen (tot 5)
magnesium bronnen
- vrij weinig in planten
* veel in dierlijke producten, vnl in bot
Symptomen van primair tekort Na/K/Cl (komt zelden voor)
- dehydratatie
- eetlustdaling
- likzucht
- droge huid
- gestegen hematocriet
- spierkrampen
- shock
Dietaire elektrolytenbalans
dEB = Na + K - Cl
Fe injecties bij biggen want Ca deficientie door geen placentapassage van ijzer -> wat zijn de symptomen van Ca deficientie
- anemie; bleke slijmvliezen en huid
* secundair: vertraagde groei en mindere weerstand
tot welke aandoening leidt een jood deficiëntie? wat zijn daar de symptomen van?
Hypothyroidie
- groeiremming
- kropgezwel (goiter)
- algemeen verlaagd metabolisme (koude intolerantie)
- lagere melkproductie
- abnormale wol/haar/veren
- verlaagde reproductie/leg
Seleniumdeficiëntie: symptomen
komt vrij vaak voor bij koeien en zeugen
- degeneratie spieren
* vage symptomen zoals verminderde vruchtbaarheid en groei, verhoogde kans op mastitis, kalversterfte,..