Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

diagnostyka laboratoryjna > Materiały biologiczne - pobieranie do badań laboratoryjnych > Flashcards

Materiały biologiczne - pobieranie do badań laboratoryjnych Flashcards

1
Q

Elementy morfotyczne krwi to:

A

◼ Krwinki czerwone (erytrocyty) RBC
◼ Krwinki białe (leukocyty) WBC
◼ Krwinki płytkowe (trombocyty, płytki krwi)
PLT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

co to RBC

A

erytrocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

co to WBC

A

leukocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

co to PLT

A

trombocyty, płytki krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

skład osocza

A

Zawiera 91% wody,
8% związków organicznych, w tym białek,
węglowodanów, witamin, enzymów oraz 1%
związków nieorganicznych, utrzymujących
równowagę kwasowo - zasadową ustroju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

jaki odsetek krwi to osocze

A

55%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Surowica (łac. serum)

A

To część osocza krwi pozbawiona
fibrynogenu. Składa się z wody (90%), białek
(7%), soli mineralnych i innych związków
organicznych i nieorganicznych (3%).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

czym się różni osocze od surowicy

A

w osoczu jest fibrynogen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

zabarwienie osocza na ogół

A

słomkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

zabarwienie osocza zielone

A

u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

zabarwienie osocza brązowe

A

w przypadku chorób wątroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

zabarwienie osocza żółte

A

w przypadku spożycia dużej ilości tłuszczów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

na jakie warstwy rozdziela się krew po wirowaniu

A
  1. osocze
  2. leukocyty z płytkami krwi (tworzą tzw kożuszek)
  3. erytrocyty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

rodzaje antykoagulantów występujących w probówkach na krew pełną

A

wersenian dwupotasowy
cytrynian sodu
heparyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

zastosowanie wersenianu dwupotasowego w badaniach krwi pełnej

A

morfologia, OB, BNP, nt-proBNP, HbA1c, grupa krwi, przeciwciała

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

zastosowanie cytrynianu sodu w badaniach krwi pełnej

A

koagulologia, OB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

zastosowanie heparyny w badaniach krwi pełnej

A

oporność osmotyczna, RKZ, AcP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

co to OB

A

odczyn Biernackiego lub wskaźnik opadania erytrocytów w ciągu 1 h [mm/h]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

co to BNP

A

Peptyd natriuretyczny typu B to neurohormon, którego zadaniem jest normalizacja wartości ciśnienia tętniczego i objętości krwi krążącej. Badanie na stężenie peptydu BNP wykonywane jest w celu diagnostyki niewydolności serca.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

co to nt-pro BNP

A

N-końcowy fragment propeptydu natriuretycznego typu B

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

co to HbA1c

A

Hemoglobina glikowana; powstaje wskutek glikacji globiny, która jest podstawowym składnikiem budowy hemoglobiny. Istnieją różne frakcje hemoglobiny glikowanej, jednak wyłącznie frakcja HbA1C znalazła zastosowanie w diagnostyce cukrzycy. Zawartość na poziomie 6,5% jest równoznaczne z rozpoznaniem cukrzycy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

w jakiej odległości od miejsca wkłucia założyć stazę przy pobieraniu krwi

A

7-10 cm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

jakie są granice czasowe zaciśnięcia stazy w których nie zajdą zmiany pobieranej krwi?

A

mniej niż 1 minuta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

z jakich miejsc można pobierać krew włośniczkową

A

płatek ucha, piętka, palec

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

jaki rodzaj znieczulenia podczas pobierania szpiku kostnego u dorosłych i dzieci

A

dorośli miejscowe, dzieci ogólne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

różnica pomiędzy biopsją aspiracyjną i trepanobiopsją

A

pobierana jest próbka krwi
szpikowej (biopsja aspiracyjna) lub fragment
kości i szpiku (trepanobiopsja)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

miejsca pobierania szpiku kostnego

A

mostek, grzebienie biodrowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

z czego można pobrać trepanobioptat oraz aspirat krwi szpikowej

A

grzebienie kości biodrowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

czy można pobrać trepanobioptat z mostka

A

nie, można jedynie pobrać aspirat krwi szpikowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

do czego można wykorzystać szpik kostny (jakie badania/procedury)

A

◼ Ocena makroskopowa – obecność grudek
w pobranej próbce krwi szpikowej
◼ Wykonanie preparatów
◼ Barwienie MGG
◼ Ocena mikroskopowa
◼ Badanie cytometryczne (cytometria
przepływowa)
◼ Badania genetyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

co to MGG

A

barwienie barwnikiem giemsy metodą pappenheima

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

jakie rodzaje niedokrwistości są wskazaniem do pobrania szpiku kostnego

A

z niedoboru żelaza/i kwasu foliowego
tarczowatokrwinkowa
chorób przewlekłych
hemolityczna o etiologii zewnątrz- i wewnątrzkrwinkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

pozostałe wskazania do pobrania szpiku kostnego

A

Białaczki chłoniaki gammapatie
Małopłytkowość nadpłytkowosc
Zaburzenia ilościowe krwinek białych
Toksyczne uszkodzenie szpiku
Podejrzenie przerzutów

◼ Zaburzenia ilościowe krwinek białych
◼ Zespoły mielodysplastyczne
◼ Białaczki ostre szpikowe
◼ Białaczki ostre limfoblastyczne
◼ Chłoniaki ziarnicze
◼ Chłoniaki nieziarnicze złośliwe
◼ Gammapatie monoklonalne
◼ Gammapatie monoklonalne o nieustalonym
znaczeniu
Biopsja aspiracyjna -
wskazania
◼ Gammapatie poliklonalne
◼ Nowotwory mieloproliferacyjne
◼ Małopłytkowość
◼ Nadpłytkowość
◼ Toksyczne uszkodzenie szpiku
◼ Podejrzenie przerzutów w strefie szpiku
kostnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

przeciwwskazania do wykonania biopsji szpiku kostnego

A

Brak zgody pacjenta (pacjent dorosły)
◼ Brak współpracy z pacjentem podczas
wykonywania zabiegu (znieczulenie ogólne)
◼ Zmiany chorobowe skóry i przydatków
okolicy miejsca wkłucia
◼ Zmiany chorobowe skóry i tkanki podskórnej
◼ Radioterapia okolicy wkłucia igły biopsyjnej
(zmiana miejsca pobrania szpiku)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

przygotowanie pacjenta do badania ogólnego moczu

A

Mocz pobiera się do jednorazowego pojemnika,
po wykonaniu toalety narządów moczowopłciowych.
Materiał powinien być pobrany po spoczynku
nocnym, ze środkowego strumienia.
Czas od ostatniej mikcji nie powinien być krótszy
niż 4 godziny.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

najczęstsze badanie moczu to

A

badanie ogólne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

do jakich badań są pierwsza i druga poranna próbka moczu

A

◼ Pierwsza poranna próbka moczu (badanie
ogólne, posiew moczu
◼ Druga poranna próbka moczu (badanie
cytologiczne, specjalistyczna diagnostyka
białkomoczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

dobowa zbiórka moczu - do jakich badań

A

◼ Dobowa zbiórka moczu:
- klirens kreatyniny
- mikroalbuminuria
- białkomocz dobowy
- dobowe wydalanie: sodu, potasu, chlorków,
mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego,
wapnia, fosforanów, VMA, 17–OHKS, KS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

jakie ciekawe substancje można wykryć w moczu

A

narkotyki, barbiturany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

jaka jest metoda z wyboru pobrania moczu u
dzieci gorączkujących z powodu zakażenia dróg
moczowych

A

punkcja nadłonowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

jak pobrać mocz z urostomii

A

odrzucić pierwszą próbkę
pobranego moczu, kolejną porcję przeznaczyć
do badania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Fizjologicznie zawierają minimalną ilość płynów.
W stanach patologii ilość płynów …….

A

wzrasta

43
Q

jakie płyny są w jamach ciała

A
  • surowicze
  • surowiczo-włóknikowe
  • włóknikowe
  • krwiste
  • ropne
  • gnilne
  • chłonkowe
44
Q

podział płynów jam ciała

A
  • przesięki (transsudatum)
  • wysięki (exudatum)
  • wysięki nowotworowe
45
Q

co to transsudatum

A

przesięki

46
Q

co to exudatum

A

wysięki

47
Q

definicja przesięków

A

Płyny przedostające się do jam ciała z łożyska
naczyniowego przez jego nieuszkodzoną ścianę
na skutek wzmożonego ciśnienia
hydrostatycznego lub obniżonego ciśnienia
onkotycznego.

48
Q

definicja wysięków

A

Płyny w jamach ciała, nagromadzone na skutek
zmiany przepuszczalności naczyń krwionośnych
lub chłonnych

49
Q

jakie badania są przeprowadzane na płynach z jam ciała

A

ogólne, biochemiczne, rozmaz z osadu

50
Q

parametry oceniane w badaniu ogólnym płynów jam ciała

A
  • Barwa
  • Gęstość względna
  • Liczba krwinek białych
  • Liczba krwinek czerwonych
51
Q

parametry oceniane w badaniu ogólnym biochemicznym jam ciała

A
  • stężenie białka w płynie i surowicy
  • aktywność LDH w płynie i surowicy
52
Q

co to LDH

A

dehydrogenaza mleczanowa, pomaga odróżnić przesięk od wysięku

53
Q

rozmaz z osadu płynu jam ciała elementy badania:

A
  • ocena morfotyczna krwinek białych
  • ocena morfologiczna innych elementów
    komórkowych
  • poszukiwanie komórek nowotworowych
54
Q

jaki kolor mają przesięki i wysięki

A

przesięki bursztynowy, wysięki ciemożółty krwisty mleczny brunatny

55
Q

przejrzystość przesięków i wysięków

A

przesięki są klarowne a wysięki mętne

56
Q

zwiększono ciężar własciwy,
podwyższone białko pow 30g/l/
podwyższony stosunek ldh to tego w surowicy powyzej 0,6
- to opis właściwości przesięku czy wysięku

A

wysięku

57
Q

brak fibrynogenu
il rbc=0
glukoza jak w surowicy
- to opis właściwości przesięku czy wysięku

A

przesięku

58
Q

liczba krwinek białych powyżej 1000komórek / 1ul
liczba granulocytów powyżej 50%
liczba monocytów jednojądrzastych poniżej 50%
- to opis właściwości przesięku czy wysięku

A

wysięku

59
Q

glukoza niższa niż w surowicy
RBC 1 x 105
- to opis przesięku czy wysięku

A

wysięku

60
Q

LDH poniżej 200 U/l
- to opis przesięku czy wysięku

A

przesięk

61
Q

wszystkie właściwości przesięku:
barwa
przejrzystość
ciężar właściwy
białko całkowite
LDH
fibrynogen
glukoza
liczba RBC
liczba WBC
liczba granulocytów
mononukleary
stosunek ldh do tego w osoczu
stosunek białka do tego w osoczu

A

barwa - bursztynowa
przejrzystość - klarowna
ciężar właściwy - poniżej 1,016
białko całkowite - poniżej 30g/l
LDH - poniżej 200 U/l
fibrynogen - brak
glukoza - jak w surowicy
liczba RBC - brak
liczba WBC - poniżej 100 komórek/ul
liczba granulocytów - poniżej 50%
mononukleary - powyżej 50%
stosunek ldh do tego w osoczu - poniżej 0,6
stosunek białka do tego w osoczu - poniżej 0,5

62
Q

wszystkie właściwości wysięku
barwa
przejrzystość
ciężar właściwy
białko całkowite
LDH
fibrynogen
glukoza
liczba RBC
liczba WBC
liczba granulocytów
mononukleary
stosunek ldh do tego w osoczu
stosunek białka do tego w osoczu

A

barwa - ciemnożółtya, mleczna, brunatna
przejrzystość - mętny
ciężar właściwy - powyżej 1,016
białko całkowite - powyżej 30g/l
LDH - powyżej 200 U/l
fibrynogen - występuje
glukoza - niższa niż w osoczu
liczba RBC - powyżej 1 x 10^5
liczba WBC - powyżej 100 tys komórek/ul
liczba granulocytów - niższa niż 50%
mononukleary - wyższa niż 50%
stosunek ldh do tego w osoczu - powyżej 0,6
stosunek białka do tego w osoczu - powyżej 0,5

63
Q

po co robić badania płynów jam ciała

A

w celach
prognostycznych
kontrolnych
różnicujących(rodzaj płynu)
dla potwierdzenia rozpoznania klinicznego

64
Q

co dokładnie można skontrolować robiąc badania płynów jam ciała

A
  1. ocena po radioterapii, czy się powiodło
  2. ocena czy proces nowotworowy się rozprzestrzenił na błony surowicze (świadczyło by to o znacznym rozprzestrzenieniu choroby)
  3. ocena stanu po opereracji w celu stwierdzenia wznowy procesu nowotworowego
  4. ocean stanu pacjenta i zmian patologicznych
65
Q

jaki jest zasadniczy element diagnozy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych

A

pobranie i zbadanie płynu mózgowo-rdzeniowego

66
Q

wskazania do pobrania płynu MR

A

stany zapalne OUNu
podejrzenia naciekania na OUN
wylewy podpajęczynówkowe
choroby autoimmunologiczne
urazy
epilepsja idiopatyczna

67
Q

przeciwwskazania do pobrania płynu MR

A

niestabilność hemodynamiczna
zmiany zapalne w miejscu wkłucia
zwiększone ciśnienie śródczaszkowe
podejrzenie hiv
skaza krwotoczna lub choroby wątroby
objawy móżdżkowe i porażenne nerwów czaszkowych

68
Q

wskazania terapeutyczne to nakłucia lędźwiowego

A
  1. podanie leków (antybiotyków, leków przeciwgrzybiczych,
    cytostatyków, spazmolityków, leków przeciwbólowych i znieczulających)
  2. doraźne zmniejszenie ciśnienia PMR np w wodogłowiu
69
Q

miejsca pobrania PMR

A
  1. L3-L4 lub L4-L5
  2. wkłucie podpotyliczne, jeśli w odc lędźwiowym są zmiany
  3. u noworodków z niezrośniętym ciemiączkiem przednim z komór bocznych mózgu
70
Q

jaką objętość płynu MR pobrać i do ilu probówek

A

po 2 ml do 3 lub 4 probówek u dorosłych, u dzieci 1,5 - 2 ml całkowitej obj

71
Q

badanie laboratoryjne (ogólne) PMR obejmuje

A

badanie biochemiczne i cytologiczne, ocena właściwości fizycznych

72
Q

jakie parametry są badane w badaniu biochemicznym PMR

A

białko, glukoza, chlorki i mleczany

73
Q

jak wygląda płyn MR w stanie fizjologii

A

jest bezbarwny i przejrzysty, można go łatwo pomylić z wodą

74
Q

co oznacza ksantochromiczny kolor płynu MR

A

obecna bilirubina i domieszka krwi co świadzczy o wylewie krwi do przestrzeni podpajęczynówkowej;
znaczna hiperbilirubinemia

75
Q

co oznacza opalizujący kolor płynu MR

A

il komórek powyżej1 x 10^3, domieszka krwi

76
Q

co oznacza mętny kolor płynu MR

A

bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

77
Q

co oznacza krwisto-mętny kolor płynu MR

A

duża domieszka krwi, wymagana dalsza diagnostyka

78
Q

co nam daje ocena ilości białka w PMR?

A

białko jest wskaźnikiem działania bariery krew-mózg, jego wzrost wskazuje na choroby OUNu

79
Q

wartości referencyjne białka w PMR

A

0,15 – 0,45 g/l
(15 - 45 mg/dl)

80
Q

odczyny białkowe PMR

A
  1. nonne-appelta (zmiany globulin)
  2. odczyn pandy’ego - białko całkowite poniżej 0,15 lub powyżej 0,45 g/l
81
Q

podwyższone białko w PMR może oznaczać:

A

choroby demielizacyjne, neurodegeneracyjne
guzy oun, urazy głowy
polineuropatie
bakteryjne zapalenie opon mr
obecność białek poliklonalnych - szpiczak, chłoniak

82
Q

jaka jest prawidłowa ilość albuminy w pmr (wskaźnik albuminowy)

A

5 - 8 x 10^-3

83
Q

dlaczego do oceny bariery krew-płyn mr jest używany wskaźnik albuminowy

A

ponieważ w warunkach fizjologicznych albumina nie pochodzi z OUN-u, przenika do niego na drodze dyfuzji prostej

84
Q

co to znaczy śródtekalny

A

śródpłynowy

85
Q

do czego służy ocena śródtekalna

A

do oceny syntezy immunoglobulin; IgG, IgM, IgA, oraz ich stosunku do albumin na odpowiednim wykresie hiperbolicznym

86
Q

co to są prążki oligoklonalne

A

są oznaczane w celu oceny jakościowej wewnątrzoponowej
syntezy IgG, w stwardnieniu rozsianym i innych chorobach zapalnych mózgu są obecne wraz z podniesionym IgG

87
Q

jakie są badane specyficzne markery Stwardnienia Rozsianego w płynie MR

A

LINGO-1, NOGO-A

88
Q

do czego odnosi się pelocytoza w płynie mr

A

pojęcie pleocytozy w płynie mr jest odpowiednikiem limfocytozy czy neutrofilii w krwi; jest to zwiększenie ilości komórek danego rodzaju.
w płynie mr znajdują się kom jednojądrzaste - limfocyty 70% i monocyty 30%. w normie w 1 ul płynu mr znajduje się 0 - 5 komórek, u noworodków tak liczba jest zwiększona

89
Q

wartości referencyjne pleocytozy

A

0 - 5 komórek /ul norma
pleocytoza niska - 5- 10 okmórek/ul
pleocytoza średnia - 10-25 komórek/ul
pleocytoza wysoka powyżej 50 komórek/ul

90
Q

w jakich przypadkach występuje wzrost ilości komórek wielojądrzastych w płynie MR

A
  1. guzy mózgu
  2. infekcje bakteryjne, głównie ropne
91
Q

w jakich przypadkach występuje wzrost ilości komórek jednojądrzastych w płynie MR

A

zapalenie wirusowe
późna faza infekcji bakteryjnej
neurobolerioza
gruźlicze / kiłowe zapalenie opon mr

92
Q

co robimy w przypadku przewagi limfocytów B w płynie mr

A

pogłębiamy diagnostykę w kierunku chłoniaka OUN

93
Q

wartości referencyjne stężenia chlorków w płynie mr

A

122 - 130 mmol/l (większe niż w surowicy)

94
Q

w jakich sytuacjach jest podniesione stężenie chlorków w płynie mr

A

zapalenie mózgu
guzy mózgu
zapalenie rdzenia kręgowego

95
Q

w jakich sytuacjach mamy obniżone stężenie chlorków w płynie mr

A
  1. bakteryjne/gruźlicze zapalenie opon mr
  2. kiła oun
  3. pląsawica
96
Q

wartości referencyjne glukozy w płynie mr

A

2,22 - 4,16 mmol/l

97
Q

podniesione stężenie glukozy w płynie mr - co może być pacjentowi

A

otóż może być uraz głowy, udar mózgu, cukrzyca

98
Q

kiedy jest obniżone stężenie glukozy w płynie mr

A

gruźlicze zapalenie opon
grzybica oun
hipoglikemia
białaczka

99
Q

wartości referencyjne stężenia mleczanów w płynie mr

A

poniżej 2,29 mmol/l

100
Q

co jest prawdopodobne jeśli pacjent ma podniesione stężenie mleczanów w płynie mr

A

zapalenie o etiologii bakteryjnej
padaczka
urazy czaszkowe
wylew śródczaszkowy

101
Q

różnicowanie bakteryjnego i wirusowego zapalenia opon mr

A

wirusowe:
białko całkowite - nieznacznie podniesione
CRP - mniej niż 5 mg/l
glukoza - bez zmian
chlorki - podniesione
komórki - limfocyty
bakteryjne:
białko całkowite - wielokrotnie podwyższone
CRP - powyżej 5 mg/l
glukoza - obniżona
chlorki - obniżone
komórki - granulocyty obpojętnochłonne

102
Q

jakie badania z użyciem kału

A

badanie ogólne
na krew utajoną
parazytologiczne
sporologiczne

103
Q

jakie badanie z użyciem potu

A

chlorki potu, u pacjentów z podejrzeniem mukowiscydozy

diagnostyka laboratoryjna (4 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions