Diagnostyka nerek/Badanie ogólne moczu Flashcards
1
Q
Funkcje nerek
A
- wytwarzanie reniny, erytropoetyny, kalcytriolu
- Glukoneogeneza
- Synteza: amoniaku kreatyny kwasu mewalonowego
degradacja: - Aldosteronu
- Parathormonu
- Insuliny
2
Q
Funkcje metaboliczne nerek
A
Glukoneogeneza
Synteza amoniaku kreatyny kwasu mewalonowego
3
Q
Jakie hormony są degradowane przez nerki
A
Aldosteron
Parathormon
Insulina
4
Q
Jakie parametry oceniane w badaniu ogólnym moczu
A
Własności fizyczne, chemiczne
Badanie osadu moczu
5
Q
Własności fizyczne moczu
A
Kolor
Przejrzystość
Ciężar właściwy
6
Q
Parametry chemiczne moczu
A
pH
Białko
Glukoza
Związki ketonowe
Bilirubina
Urobilinogen
Krew
Azotyny
Esteraza leukocytów
Kwas askorbinowy
7
Q
Elementy osadu moczu
A
RBC, WBC
Nabłonki płaskie i okrągłe
Wałeczki i kryształy
Bakterie, drożdżaki
Śluz, Nasienie
8
Q
Jak się nazywa barwnik odpowiedzialny za kolor moczu
A
Urochrom
9
Q
Fizjologicznie mocz może mieć kolor, zależnie od zagęszczenia w zakresie
A
Słomkowy - jasnożółty - żółty - bursztynowy
10
Q
Przyczyny nieprawidłowej barwy moczu
A
- toczący się proces patologiczny
- spożywanie pokarmów
- przyjmowanie leków
11
Q
Kolor moczu zasadowego
A
Czerwony
12
Q
Kolor moczu kwaśnego
A
Żółtobrązowy
13
Q
Jak okreslic na którym poziomie jest krwawienie z dróg moczowych po kolorze moczu
A
Krwawienie z górnych dróg: mocz ciemnoczerwony
Krwawienie z dolnych dróg: mocz jasnoczerwony
14
Q
Mocz ciemnożółty zawiera
A
Zwiększone stężenie urobilinogenu, bilirubinę
15
Q
Na co wskazuje zmętnienie moczu
A
Obecność erytrocytów leukocytów bakterii
+ Po spożyciu niektórych pokarmów
16
Q
Ciężar właściwy moczu
A
1,005 - 1,030 g/ml
17
Q
Co oznacza niski i wysoki ciężar właściwy moczu
A
Niski - pierwszy sygnał schorzeń cewkowo-miazszowych
Wysoki - odwodnienie
18
Q
Norma pH moczu
A
5,0-7,0
19
Q
W jakich stanach patologii pH movzu podwyższone
A
Zasadowica
Bakteryjną infekcja dróg moczowych
Dieta bogata w cytrusy
20
Q
W jakich stanach patologii pH moczu jest obnizone
A
Kwasica
Głodówka
Odwodnienie
Dieta bogata w mięso i żurawinę
21
Q
Jakie pH ma.krew i mocz u pacjentów z kwasicą kanalikową
A
Krew - kwaśne
Mocz - zasadowe
22
Q
Jakie kryształy w kwaśnym moczu
A
Ksantyny cystyny
kwas moczowy
szczawian wapnia
23
Q
W moczu alkalicznym powstają kamienie zbudowane z kryształów
A
Węglan wapnia
Fosforan wapnia
Fosforan magnezu
24
Q
Wartości referencyjne białka w moczu
A
0,05-0,08 g/l
25
Wskaźnikiem czego jest białko w moczu
Funkcji kłębuszków i kanalików nerkowych
26
Która część nerki musi zostać uszkodzona żeby było podzyzszone białko w moczu
Błona filtracyjna kłębuszka nerkowego
27
Białkomocz przednerkowy
Stany gorączkowe
Zatrucia
Szpiczak mnogi
Nadciśnienie tetnicze
28
Białkomocz nerkowy
Zapalenie kłębuszków nerkowych
Zespoły nerczycowe
Uszkodzenie miąższu nerek
Zatrucia związkami nefrotoksycznymu
29
Białkomocz pozanerkowy
zapelenie: cewki/pecherza/moczowodów
Zakażenia bakteryjne
Domieszka krwi, wydzieliny z pochwy/gruczołu krokowego
30
Ogólny mechanizm powstawania zespołu nerczycowego
Przewlekły białkomocz prowadzi do hipoproteinemii, w konsekwencji obniża się ciśnienie onkotyczne które utrzymuje krew w naczyniach, więc dochodzi do obrzęków
31
Rodzaje białkomoczu
Z przeładowania
Czynnościowy
Ortostatyczny
Cewkowy
Kłębuszkowy
32
Mikroalbuminuria 30-300 mg/24h jest wczesnym markerem:
Uszkodzenie błony filtracyjnej
Uszkodzenie śródbłonka w cukrzycy/nadciśnieniu
Czynnik ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych w cukrzycy i nadcisnieniu
33
ACR
Albumine to creatinine ratio [mg/mmol]
34
PCR
Protein to creatinine ratio [mg/mmol]
35
Kryteria oceny bialkomoczu
ACR >70
PCT>100 mg/mmol
- chyba na że chory jest leczony na cukrzycę
ACR >30
PCT >50
-jesli współistnieje krwiomocz
Szybkie zmniejszenie eGFR >5 lub >10 w ciągu 5 lat
Przewlekła choroba nerek 4 lub 5 stopnia
36
jakie badania przy podejrzeniu zakażenia układu moczowego
- osad moczu (leukocyty, erytrocyty, bakterie, WAŁECZKI LEUKOCYTARNE)
- posiew z antybiogramem
- mofrologia (leukocyty podzyższone)
37
Podwyższone stężenie białka w moczu stwierdza się w
- WZW RZS
- Amyloidoza hipoglikemia
- choroby układu moczowego(kamica nerkowa, zapalenie kłębuszków, odmiedniczkowe zapalenie nerek)
- niewydolność ukł krążenia
- nadciśnienie
- zatrucie związkami nefrotoksycznymi
- CHOROBY PRZEBIEGAJĄCE Z GORĄCZKĄ
38
badania przy podejrzeniu zaburzeń funkcji nerek
1. gfr- kreatynina klirens kreatyniny cystatyna
2. badania pomocnicze -
kreatynina gazometria
mocznik kwas moczowy
sód potas
fosfor niezjonizowany
wapń zjonizowany
3. bialko w moczu
- mikroalbumina - albumina, acr
- białkomocz jawny - białko w badaniu ogólnym, wałeczki w osadzie moczu
- proteinogram
39
badania przy podejrzeniu kamicy moczowej
1. minerały osadu moczu
2. wydalanie:
wapnia
kwasu moczowego
szczawianów
cystyny
fosforu nieorganicznego
magnezu
cytrynianów
3. kwas moczowy i wapń zjonizowany w surowicy krwi
4. analiza chemiczna kamieni
40
po co badamy glukozę w moczu
wraz z badaniem krwi, badanie to potwierdzi cukrzycę/inną nietolerancję glukozy
41
ile glukozy w stanie fizjologii powinno być w moczu
zero
42
wartość progu nerkowego dla glukozy
180mg/dl
43
co się dzieje po przekroczeniu progu nerkowego dla glukozy
mamy glukozurię
44
testy przesiewowe moczu
1. glukoza
2. esteraza leukocytów
3. azotyny
45
jakim testem wykryć obecność leukocytów w moczu i po co
esteraza leukocytów, wynik pozytywny wskazuje na infekcję
46
azotyny -
- w kierunku infekcji
- bakterie gram - mają reduktazę która redukuje azotany do azotynów
47
jakie mamy ciała ketonowe
-betahydroksymaślan
-acetooctan
-aceton
48
czy ciała ketonowe występują w moczu w stanie fizologii
nie
49
o czym zazwyczaj świadczy obecność ciał ketonowych w moczu
1. jest ich tak dużo że zaczęły przechodzić do moczu
2.niewłaściwie kontrolowana cukrzyca
50
badania w kierunku ketonurii wykonuje się przy
gorączka
biegunka
głodzenie
wymioty
dieta wysokobiałkowa
u alkoholików (zatrucie etanolem)
51
w jakich stanach patologii bilirubina będzie się znajdować w moczu
nowotwory wątroby
zapalenie wątroby
żółtaczka
nieprawidłowości wydalania bilirubiny
choroby przebiegające z defektem metabolizmu bilirubiny
52
gdzie i jak bilirubina przekształca się do urobilinogenu
w jelitach, pod wpływem flory jelitowej, następnie większość trafia do wątroby krążeniem wrotnym, częśc jest wydalana przez nerki
53
rodzaje krwiomoczu
makroskopowy
mikroskopowy
przejściowy
utrzymujący się
przednerkowy
nerkowy
pozanerkowy
54
krwiomocz makroskopowy
ilość krwi powodująca zmianę moczu od różowej do brązowej (od 1,5ml krwi/l moczu)
55
krwiomocz mikroskopowy
=erytrocyturia/krwinkomocz
5 erytrocytów w polu widzenia / 400x pow.
56
krwiomocz przejściowy
miesiączka zakażenie cewnikowanie stosunek płciowy
57
krwiomocz utrzymujący się
erytrocyty obecne w 3x badaniu moczu
58
rodzaje erytrocytów i ich pochodzenie
wyługowane - nerki
świeże - dolny odc dróg moczowych
59
w jakich stanach patologii erytrocyty wyługowane obecne w moczu
1. infekcje
2. nowotwory nerek
3. niewydolność nerek
60
choroby przebiegające z krwiomoczem
* choroby układu moczowego - nowotwory wszystkiego - nerek pęcherza moczowodów miedniczek prostaty cewki
- kamica nerkowa
* krwawienie z gruczołu krokowego, przerost prostaty
* choroby internistyczne powodujące zaburzenia
krzepnięcia krwi, leki wpływające na krzepnięcie krwi
* krwawienie menstruacyjne
* ciało obce pęcherza moczowego
* urazy układu moczowego
- niedokrwistości, infekcje, malaria
61
w jakich patologiach jałowy ropomocz
* zakażenia atypowe (chlamydia, mykoplazmy)
* zapalenie gruczołu krokowego
* przewlekłe zapalenie cewki moczowej
* gruźlica nerek
* kamica nerek
* martwica brodawek nerkowych
62
czym są wałeczki
to skupiska komórek będące odlewami kanalikow powstającymi w wyniku proteinurii i zastojów w kanalikach
63
wałeczki szkliste
odwodnienie, wysiłek fiyczny
64
wałeczki ziarniste
po wysiłku, choroby nerek
65
wałeczki tłuszczowe
zapalenie kłęnuszków, zespół nerczycowy
66
wałeczki woskowe
* przewlekłymi chorobami nerek, zwłaszcza ze
schyłkową niewydolnością nerek
* nefropatią cukrzycową
* nadciśnieniem złośliwym
* kłębuszkowym zapaleniem nerek
67
wałeczki nabłonkowe
*choroby cewek nerkowych
*po toksycznym uszkodzeniu cewek
68
wałeczki leukocytarne
infekcje,
odmiedniczkowe/śródmiąższowe zapalenie nerek
69
kryształy
możliwość powstania kamieni moczowych
70
objawy zespołu nefrytycznego
białkomocz min 3,5 g/dobę
krwiomocz
nadciśnienie
azotemia
skąpomocz
obrzęki
+ aktywny osad moczu
71
przyczyny zespołu nefrytycznego
*kłębuszkowe zapalenie nerek po zakażeniu paciorkowcami
*nefropatia IgA
*zapalania naczyń przebiegające z ANCA
*choroba goodpasture'a
72
co to erytrocyty dysmorficzne i w jakich chorobach występują
to nieprawidłowe erytrocyty,
*(ostre) kłębuszkowe zapalenie nerek
*zespół nerczycowy
73
jakie patologie najczęściej powoduje zum
obecność azotynów, zmiana ph moczu, bakteriuria
*pierwotne kłębuszkowe zapalenie nerek
74
czynniki patogenne wywołujące zum u dorosłych i dzieci
1. e.coli, enteribacteriaceae, pesudomonas proteus acinetobacter, s.saprophyticus, corynebacterium
2. grzyby - candida, aspergillus, cryptococcus
3. adenowirusy
75
Komórki Sternheimera-Malbina:
są to leukocyty, ich ziarnistości cytoplazmatyczne
wykazują żywe ruchy Browna. Jeżeli ilość tych komórek stanowi powyżej 10% puli
leukocytów, to zazwyczaj wskazują na odmiedniczkowe zapalenie nerek. W ostrych
stanach ich ilość może osiągnąć nawet 100% ogólnej liczby leukocytów.
76
przyczyny ostrej martwicy cewek nerkowych
1. niedokrwienie - hemoglobinuria, mioglobinuria
2. subst nefrotoksyczne
- aminoglikozydy, cefalosporyny, NLPZ
- pestycydy, metale ciężkie, rozpuszcalniki
- zatrucie alkoholem
77
drogi ZUM
1. wstępująca - skolonizacja cewki bakteriami uropatogennymi
2. płciowa - neisseria, chlamydia, herpes simplex
3. cewnikowanie, cukrzyca, antybiotykoterapia - candida
78
cystynuria
* Choroba przebiegająca z nieprawidłową funkcją cewek nerkowych; wrodzony defekt zwrotnego wchłaniania aminokwasów zasadowych przez komórki cewek bliższych;
* wydalanie dużych ilości cystyny (również argininy, lizyny i ornityny) z moczem.
* występowanie zwiększonej ilości erytrocytów oraz kryształów cystyny w osadzie moczu.
