Longkanker Flashcards
Hoelang duurt het voordat roken leidt tot longkanker?
Ongeveer 20 jaar
Hoe bereken je het aantal packyears?
Aantal pakjes sigaretten per dag x aantal jaren dat de patiënt dit doet
Welke factor in de berekening van packyears is het belangrijkst?
Aantal jaren gerookt: (duur)^4.5
Hoe hoog is het relatieve risico (RR) voor een actieve roker op het ontwikkelen van longkanker?
> 20
Hoe hoog is het relatieve risico (RR) voor een passieve roker op het ontwikkelen van longkanker?
1.2
Hoe werkt de relatie tussen stoppen met roken en een afname in RR?
Na 2 jaar is het RR al afgenomen, maar ongeacht van op welke leeftijd je stopt, het is altijd zinvol. Het RR zal wel nooit teruggaan naar een RR van iemand die nooit heeft gerookt.
Welke voorwaarde zit er aan het screeningsprogramma naar longkanker wat binnenkort in Nederland getest gaat worden?
Dat er een stoppen-met-roken programma aan vastzit
Hoe werkt de relatie tussen longkanker en erfelijkheid?
Er ligt waarschijnlijk een erfelijke dispositie voor longkanker in de SNPs, maar een eenduidige mutatie is niet aangetoond. Vaak hebben patiënten met longkanker ook familieleden met longkanker, omdat ze dan wel enigszins aanleg hebben, maar met name omdat ze zich in dezelfde omgeving bevinden.
Wat is het effect van een waterpijp op CO-blootstelling, nicotineblootselling en rookblootstelling, vergeleken met het roken van sigaretten?
CO is meer
Nicotine is gelijk
Rookblootstelling is veel hoger
Wat zijn de drie grootste gevaren van vapes op dit moment?
We zien de echte effecten ervan waarschijnlijk pas over 20 jaar
Het is een trend onder jongeren
Vapen leidt waarschijnlijk tot diffuse inflammatie van de longen
Welke mutatie is meestal verantwoordelijk voor nooit-rokers die toch longkanker krijgen?
EGFR-mutatie
Welke risicofactoren bij niet-rokers zijn vastgesteld?
Passief roken
TB
Indoor radon
Gassen van brandend kool
Erfelijke aanleg
Genetische variaties (SNPs)
Welke risicofactoren bij niet-rokers spelen vermoedelijk een rol?
COPD
Infecties
Dieetfactoren
Hormonale factoren
Luchtverontreining
Wat is er naast een EGFR-mutatie nog meer nodig om longkanker te ontwikkelen wanneer deze mutatie aanwezig is?
Een trigger
Wat is de 5-jaars overleving van longkanker?
15%
Wat zijn verschillend tussen mannen en vrouwen wanneer je kijkt naar de incidentie van longkanker?
Vrouwen zijn vaak jonger ten tijde van diagnose
Vrouwen hebben vaker een adenocarcinoom
Vrouwen hebben vaak minder gerookt ten tijde van diagnose
Met welke klachten presenteert iemand met longkanker zich meestal?
Hemoptoë
Pijn (door metastase)
Lokale symptomen van tumorgroei (sputum, infectie, dyspnoe, heesheid, passageklachten)
Systemische symptomen (neurologische uitval, bospijn, paraneoplastische syndromen)
Wat is het Vena Cava Superior syndroom?
Klachtenpatroon veroorzaakt door compressie op de VCS door tumor/trombose/lymfklieren.
Waaraan herken je het VCSS?
Gestuwde halsvenen
Ptosis
Collaterale bloedvatvorming op de thorax
Wat zijn de 3 meest voorkomende oorzaken van een VCSS?
Longcarcinomen
NHL
Mediastinale tumoren
Wat is het gevaar van een SIADH-syndroom?
Hyponatriëmie
Wat is het syndroom van Horner?
Ingroei in de sympathische grensstreng of het sympathische ganglion
Welke klachten hebben patiënten met syndroom van Horner?
Miosis
Ptosis
Anhydrosis
Enoftalmie
Bij wat voor tumor komt het Pancoastsyndroom vaak voor?
Sulcus superior tumor (tumor hoog in longtop)
Wat houdt het Pancoastsyndroom in?
Ingroei van een tumor in de wervelkolom of richting de schouder, wat kan leiden tot een combinatie van syndroom van Horner + pijn
Welke pzaraneoplastische syndromen kunnen allemaal optreden bij longkanker? (6)
Vena Cava Superior syndroom
SIADH-syndroom
Hornersyndroom
Pancoastsyndroom
Bambergersyndroom
Cushingsyndroom
Wat zijn de 4 meest geliefde plekken voor een longtumor om naartoe te metastaseren?
Hersenen
Lever
Bijnieren
Botten
Hoe ziet stadium I longkanker eruit en welke behandeling verricht je hierbij?
Lokale tumor –> operatie
Hoe ziet stadium II longkanker eruit en welke behandeling verricht je hierbij?
Lokaal wat grotere tumor of lokale klieren betrokken –> Operatie + adjuvante chemotherapie + immuuntherapie
Hoe ziet stadium III longkanker eruit en welke behandeling verricht je hierbij?
Lokaal gevorderde tumor met ingroei in andere structuren en/of 2-3 klieren betrokken –> chemo-radiotherapie (concurrent) + immuuntherapie
Hoe ziet stadium IV longkanker eruit en welke behandeling verricht je hierbij?
Uitgezaaid –> chemotherapie en/of immuuntherapie of gerichte therapie
Wat is je eerste stap als de ziekte curabel is?
Stadiëring
Wat is je eerste stap als de patiënt operabel is en wat houdt dit allemaal in?
Functie-onderzoek en klinische kansinschatting:
Longfunctieonderzoek
Cardiologisch onderzoek
Voedingstoestand
Performance status
Wat is je eerste stap als de tumor respectabel is?
Beeldvorming/OK
Wat houdt een oncologische resectie in?
Anatomische resectie: kwab/long + alle lymfklieren
Vrije snijvlakken (R0)
Lymfklierdissectie
Wat is de alternatieve behandeling van stadium I/II NSCLC indien de patiënt inoperabel is?
Hoge dosis stereotactische radiotherapie
Hoe lang duurt de behandeling met immuuntherapie?
2 jaar
Welke eigenschap is een gunstige predictieve factor voor immuuntherapie bij longkanker?
Hoge PD-L1-expressie
Waarin verschilt de behandeling van SCLC met de behandeling van NSCLC?
Immuuntherapie werkt niet bij SCLC
Wat zijn histologische kenmerken van plaveiselcelcarcinoom?
Necrose met verhoorning
Desmosomen soms zichtbaar
Geen buisvorming
Geen slijm
Wat zijn histologische kenmerken van adenocarcinoom?
Vaak klierdifferentiatie met buisvorming en slijmproductie
Geen desmosomen
Geen verhoorning
Vaak TTF-1-positief
Wat zijn histologische kenmerken van een grootcellig carcinoom?
Middelgrote tot grote cellen
Vergrofd chromatiek
Nucleoli duidelijk zichtbaar binnen de celgrenzen
Geen buisvorming
Geen slijmvorming
Geen verhoorning
Geen desmosomen
Wat zijn histologische kenmerken van een kleincellig carcinoom?
Kleine tot middelgrote cellen
Hoge kern-cytoplasma ratio
Egaal vergrofd chromatiek
Onzichtbare/onopvallende chromatiek
Geen buisvorming
Geen slijmvorming
Geen verhoorning
Geen desmosomen
Welke middelen kun je inzetten tegen de longtumor wanneer je een mutatie hebt in EGFR zelf?
Tyrosine Kinase Inhibitors
Wat is het probleem met TKI’s?
Je ontwikkelt er resistentie tegen
Wat is tegenwoordig eerstelijns behandeling met TKI’s?
Osimertinib, omdat het ook werkt tegen T790M-mutatie
Wat onderzoek je met moleculaire diagnostiek?
Hoe vaak je een bepaalde sequentie terugziet
Of er een MET-sequentie aanwezig is
Wat kun je geven bij een MET-sequentie?
cMET-inhibitor
