Lífeðlisfræði A Flashcards
1
Q
Hvaða taugaþræðir stjórna ciliary vöðvum augans ?
A
Parasympatískir þræðir frá heilataug III
2
Q
Hvar er augnvökvinn myndaður ?
A
Í ciliary process
3
Q
Hvert ar augnvökvinn dreneraður ?
A
Í canal of Schlemm sem opnast í extraoccular veins
4
Q
Hver er helsta orsök blindu ?
A
Gláka (þrýstingur 60-70 mm Hg)
5
Q
Hvar í auganu er sjónin best ?
A
Í litgróf (fovea), ljósið þarf ekki að fara í gegnum öll lögin, mikið af keilum
6
Q
Hvert er hlutverk melaníns í auganu ?
A
Hindra endurkast í auganu svo að sjón verður skírari
7
Q
Hvaða kemur blóðflæði til innri laga sjónunnar ?
A
Frá central retinal æðinni
8
Q
Hvaðan fá ytri hlutar ljósnemanna næringu ?
A
Með sveimi frá æðu
9
Q
Hvað er það sem gerir það að verkum að himnuspenna ljósnema er hærri í myrkri en í öðrum skynnemum ?
A
cGMP er hátt og Na+ hlið eru opin
10
Q
Hvað gerist þega ljós skín á ljósnema ?
A
Rhodopsin sundrast í opsin og retinal, cGMP Na+ hliðin lokast, meira Na flæðir þá út heldur en inn og himnuspennan verður minna neikvæð (hækkar)
11
Q
Hvað er það sem gerir að verkum að við getum séð alla liti þá að við höfum aðeins þrjár gerðir að litarskynnemum ?
A
Mismunandi örvun á mismunandi keilum
12
Q
Hvað skynjum við sem hvítt ljós ?
A
Jöfn örvun á öllum tegundum keila
13
Q
Hvaða boðefni losa keilur og stafir þar sem þau mynda taugamót við bipolar frumur ?
A
Glutamate
14
Q
Hvaða boðefni losa amacrine frumur ?
A
8 mismunandi boðefni sem eru öll hamlandi (GABA, glycine, dópamín o.fl)
15
Q
Hvernig flytja frumur sjónunnar boð ?
A
Með rafrænni leið (electric conduction) nema ganglion frumur sem flytja boð sem boðspennur
16
Q
Hvaða frumur sjá um hliðlæga hömlun í sjónu ?
A
Horizontal frumur og amacrine frumur
17
Q
Hvert berast flest boð eftir að hafa borist til primary visual cortex ?
A
Broadmann svæðis 18 eða sjónsvæðis II
18
Q
Í hvaða lag sjónbarkarins koma upplýsingar inn frá lateral geniculate kjarna ?
A
4c
19
Q
Á hvaða bili eru bylgjulengdir litrófsins ?
A
400-750 nm
20
Q
Hvaða geislar eru fyrir neðan litrófið í bylgjulengd og hvaða geislar fyrir ofan ?
A
UV ljós er fyrir neðan og innrautt ljós fyrir ofan
21
Q
Hvert er hlutverk litþekjunnar ?
A
Endurkastar ljósi á ljósnema, gleypir hluta af ljósi (melanin), endurnýjar ljóspurpura og diska sem hann situr á og sér um flutning jóna, vatns og næringarefna milli ljósnema og æðu
22
Q
Við hvaða frumur mynda ljósnemar taugamót ?
A
Horizontal og bipolar frumur (samleitni)
23
Q
Hvað er það sem virkjar transducin og hvað gerir það ?
A
Virkjast þegar lögun rhodopsins breytist og breytir cGMP í GMP
24
Q
Hvað gerist þegar styrkur cGMP lækkar í ljósnemum ?
A
Na+ göng lokast og himnuspennan yfirskautast og það verður minnkun í losun á glutamate
25
Hvaða frumur hafa tvískipt viðtakasvið og hvað þýðir það ?
Bipolar og ganglion frumur, svörun er ólík eftir því hvort miðja eða umhverfi er ert (umhverfi dregur úr næmi miðju og öfugt vegna hliðarhömlunar)
26
Hvaða frumur eru uppsprettur hliðarhömlunar í sjónhimnu ?
Millifrumur, horizontal frumur og amacrine frumur
27
Símar hvaða fruma mynda sjóntaug ?
Ganglion
28
Hvaða tvær meginbylgjur koma fram í sjónhimnuriti ?
a-bylgjur - negative frá ljósnemum
| b-bylgjur - positive frá ON bipolar frumum
29
Hvað er óvenjulegt við frumur í rákótta berki ?
Þær hafa snúningsnæmi og flatartíðn
30
Hvað er snúningsnæmi ?
Sumar frumur svara best áreitum sem hafa tiltekinn snúning og sýna minni virkni ef snúningur breytist
31
Hvað er flatartíðni ?
Boðspennutíðni fruma breytist með sinus-tíðni áreitis
32
Hvað eru color blobs ?
Frumur sem koma saman sem eru sérhæfðar fyrir bylgjulengdir (skynja liti) og fá boð frá parvo- og koniocellular lögum LGN
33
Hvaða hreyfingar nemur skjóðan ?
Línulega hröðun í láréttu plani (fram/aftur og hægri/vinstri)
34
Hvaða hreyfingar nemur posinn ?
Línulega hröðun í lóðréttu plani
35
Hvaða hreyfingar nema hálfbogagöng ?
Snúning á höfði í þremur víddum
36
Hver er grunntíðni í vestibulocochlear tauginni ?
Um 100 Hz
37
Hvað er Fourier-greining ?
Stærðfræðileg aðferð til að sundurgreina allar bylgjur sem fall af tíðni
38
Af hverju ræðst sveifluhæð hljóðbylgja ?
Fjölda sameinda sem samþjappast í bylgju
39
Hvaða beinum eru heyrnarvöðvarnir tengdir ?
Tensor tympani er tengdur hamri og stapedius er tengdur ístaði
40
Hvers konar vökvi er í göngunum þremur í kuðungi ?
Endolymph í scala media en perilymph í vestibuli og tympani
41
Hver er munurinn á perilymph og endolymph ?
Endolymph hefur háan stykr K+ en lágan styrk Na+ en perilymph öfugt
42
Hvar er basilar himnan staðsett ?
Milli scala tympani og scala media
43
Hvert er hlutverk ytri hárfruma ?
Skynja ástand basilar himnu og valda breytingum í sveigjanleika hennar, hafa áhrif á næmi innri hárfruma
44
Hvar er Reissner himnan staðsett ?
Milli scala vestibuli og scala media
45
Hvar er stigagat í kuðungi ?
Þar sem scala vestibuli snýr við og kallast þá scala tympani
46
Hvert er hlutverk hringlaga glugga ?
Virkar sem þrýstijafnari kuðungs
47
Hvar er líffæri Corti staðsett ?
Á basilar himnu í scala media
48
Hver er munurinn á milli ytri og innri hárfruma ?
Innri hárfrumur eru um 3400 á basilar himnu og ná ekki að snerta tectorial himnuna, ytri eru um 12000 og ná að snerta himnuna
49
Hvaða prótein er lykilþáttur í að ytri hárfrumur geti valdið breytingum í sveigjanleika basilar himnu ?
Prestin - transmembrane prótein sem verkar sem motorprotein
50
Hvar eru skynnemar fyrir lykt staðsettir ?
Í lyktarþekju
51
Hvar fer umleiðsla lyktarskyns fram ?
Í totum lyktarskynnema
52
Hversu hratt endurnýjast lyktarskynnemar ?
Á 2ja mánaða fresti
53
Hver er slímið sem er í lyktarþekju framleitt ?
Í Bowmans frumum
54
Hvað getum við skynjað mörg mismunandi lyktaráreiti ?
Um 10 þúsund
55
Hvaða frumur mynda lyktarbraut ?
Mitral frumur og tufted frumur
56
Hvert senda mítral frumur skynboð ?
Til olfactory cortex og annarra hluta limbíska kerfisins eins og amygdala, prepyriform cortex og hypothalamus
57
Hvaða frumur miðla hliðarhömlun í lyktarskyni og hvernig fer hún fram ?
Granule frumur, míturfrumur senda hliðaranga til granule fruma og örva þær með losun örvandi boðefnis, granule frumur losa hins vegar GABA sem er hamlandi á mítufrumur
58
Hvað er denatonium ?
Sérlega beiskt bragðefni sem er mikið notað í rannsóknum, það virkjar bindiprótein sem aftur virkjar phospfolipasa C sem stuðlar að uppsöfnun IP3 í skynnemum
59
Hvaða skynnemum tengist facial taugin ?
Anterior 2/3 tungu
60
Hvaða skynnemum tengist glossopharyngeal taugin ?
Posterior 1/3 tungu
61
Hvaða skynnemum tengist vagus taugin ?
Öðrum hlutum en tungu
62
Hvar enda bipolar þræðir bragðskyns ?
Í nucleus tractus solitarius í mænukylfu
63
Hvaða 3 megingerðir taugafruma eru í heilaberki ?
Granular frumur, fusiform og pyramidal
64
Hvaða skynbraut fer ekki um stúku áður en hún fer til cortex ?
Lyktarskyn að hluta
65
Hvert er hlutverk tengslasvæða í heila ?
Taka við boðum og vinna úr samtímis frá mörgumsvæðum sensory og motor cortex og subcortical strúktúrum
66
Hvaða afleiðingar hafa skemmdir í angular gyrus ?
Flæði sjónrænna upplýsinga frá sjónberki til Wernicke er hindrað, ein gerð lesblindu
67
Hversu mikið stærra er Wernicke svæðið í ríkjandi heilahveli ?
Allt að 50%
68
Hvaða hlutverk hefur víkjandi heilahvelið ?
Skilning á hlutum eins og tónlist og reynslu sem ekki tengist málfarslegum upplýsingum, skynjar body language og raddblæ annars fólks og stöðu í umhverfinu
69
Hvaða þáttum stýrir limbíska kerfið ?
Geðbrigðum og áhugahvöt, líkamshita, osmolality vökva og fæðu- og drykkjarinntöku
70
Hvaða 3 meginleiðir sendir undirstúkan boð ?
Aftur og niður í heilastofn - reticular svæði, pons og medulla, upp í diencephalon stóra heila - anterior thalamus og limbic cortex, til hypothalamic infundibulum - hormónalosun úr heiladingli
71
Hvað gerist ef lateral thalamus er rafertur ?
Slagæðaþrýstingur og hjartsláttartíðni eykst, aukin vatns og fæðuinntaka, eykur almennt virkni og atferli
72
Hvað gerist ef ventromedial thalamus er rafertur ?
Andstætt við örvun í lateral thalamus, ró og mettun
73
Hvað gerist ef periventricular svæði stúku er rafert ?
Vekur óttasvar
74
Hvaða þættir tilheyra limbic cortex ?
Orbitofrontal area á ventral hluta frontal lobe, subcallosal gyrus, cingulate gyrus og parahippocampal gyrus
75
Hvaða svæði er oft kallað umbunarstöð heilans ?
Svæðið kringum medial forebrain bundle
76
Hvernig er Hebb-reglan ?
Synapsi sem er oft virkur, þannig að pre-synaptíska fruman er að losa boðefni um leið og post-synaptíska fruman sendir boðspennur, mun styrkjast
77
Hvað er Wernicke-Korskakoff heilkenni ?
Skortur á B-vítamíni, helsta einkenni er að sjúklingur á erfitt með að læra ný minnisatriði, einnig delirium tremens og ofskynjanir, sjúklingur býr til minningar án þess að vita að að er uppspuni, skemmdir í mammillary bodies og thalamus
78
Hvaða áhrif hafði það á H.M. að hippocampal formation var fjarlægð ?
Hann fékk alvarlegt framvirkt minnisstol, hélt greind en gat ekki lært neitt nýtt, gat ekki flutt minningar yfir í langtímaminni
79
Hvaða hlutar heilans eru hluti af hippocampal formation ?
Dentate gyrus, cornu ammonis og subiculum
80
Hvaðan koma brautir til hippocampal formation ?
Amygdala, öllum tengslasvæðum heilabarkar og fornix
81
Hvert sendir hippocampal formation upplýsingar ?
Til entorhinal og association cortex
82
Hvað er perforant path ?
Tengsl milli entorhinal cortex og hippocampal formation (þar á meðal dentate gyrus)
83
Í hvaða frumum í hippocampus myndast LTP ?
Pyramidal frumum
84
Hvaða breytingar verða þegar synapsi styrkist í LTP ?
Það verður fjölgun AMPA viðtaka í post-synaptic frumu og það myndast gataðir synapsar
85
Hvað er Cam-KII ?
Prótein kínasi sem fosforilerar AMPA viðtaka sem verða næmari fyrir glutamate - styrkir synapsa
86
Hvaða frumur stjórna theta virkni og hvaðan koma theta bylgjur í EEG ?
Ach frumur stjórna theta virkni, aðallega frá hippocampus
87
Við skemmdir í hvaða hlutum heilans verður framvirkt minnisttol ?
Hippocampus, mammillary bodies eða prefrontal cortex
88
Hver er helsta uppspretta virkni í EEG ?
Pyramidal frumur
89
Hvaða bylgjur hverfa úr EEG í svefni ?
Alpha og beta
90
Hvernig breytist svefnmynstur með aldri ?
REM svefn minnkar, svefnlengd minnkar almennt
91
Hvaða 4 boðefni tengjast arousal ?
Acetýlkólín, serótónín, noradrenalín og histamín
92
Hvaða svæði í heilanum er sérstaklega mikilvægt fyrir SWS ?
Preoptic area í basal forebrain (sérstaklega VLPA)
93
Hver eru fystu merki um REM ?
PGO bylgjur
94
Hvaða boðefni örva og draga úr REM ?
Ach agonistar örva REM en serótónín og noradrenalín hamla REM
95
Hvað kemur REM svefni af stað ?
Ach frumur í dorsolateral pons losa acetýlkólín í medial pontine kjarna í dreif
96
Hvaða svæði heilans örvar gamma hreyfitaugunga ?
Bulboreticular facilitatory
97
Hvernig þræðir flytja boð frá vöðvaspólum ?
Ia skyntaugaþræðir
98
Hvað eru Renshaw frumur ?
Hamlandi millitaugungar á samverkandi a-hreyfitaugar og Ia millitaugar til antagónískra vöðva, gegna því hlutverki í taktföstum hreyfingum
99
Hvað eru propriospinal þræðir ?
Þræðir sem fara upp og niður mænusegment, ýmist eitt eða fleiri
100
Hvað gerist í mass reflex ?
Mænan verður ofurvirk, stór hluti vöðva líkamans fara í flexor krampa, ristill og blaðra tæmast, blóðþrýstingur hækkar verulega og það verður mikil svitamyndun
101
Hvaðan fær hreyfibörkur boð ?
Öðrum svæðum heilabarkar (somatosensory, framan við hreyfibörk og sjón- og heyrnarsvæðum) og stúku (miðla boðum frá húð-, lið- og vöðvaskyni, basal ganglia og litla heila)
102
Hvert sendir hreyfibörkur boð ?
Til basal ganglia, rauðkjarna, dreifar- og jafnvægiskjarna í heilastofni og litla heila (gegnum pontile kjarna og inferior olivary kjarna)
103
Hvert er meginhlutverk litla heila ?
Samhæfa og leiðrétta hreyfingar, hefur einnig hlutverk við að læra eða þjálfa hreyfingar og stjórna jafnvægi og líkamsstöðu, sérstaklega í hröðum hreyfingum
104
Hverjar eru undantekningarnar frá tvöfaldri ítaugun sympatíska og parasympatíska kerfisins ?
Svitakirtlar, flestar æðar, nýra, milta og nýrnahettumergur hafa bara sympatíska ítaugun
105
Hvaða postganglionic frumur sympatíska kerfisins losa acetýlkólín ?
Þær sem ítauga svitakirtla og sumar æðar í beinagrindarvöðvum
106
Skemmdir í hvaða svæði valda athetosis ?
Globus pallidus
107
Hvaða áhrif hefur almenn svæfing (general anesthesia) ?
Dregur úr sensory þætti og bælir niður
108
Hvaða áhrif hafa staðdeyfilyf ?
Hamla sensory umleiðslu á frjálsum taugaendum og boðflutning eftir þráðum með því að blokka natríum jónagöng
109
Hvaða áhrif hafa sársaukabælandi lyf ?
Draga úr emotional/affective þætti
110
Hvaða efni valda kemískum sársauka ?
Kalíum, serótónin, sýrur, histamín, bradykinin, prostaglandin o.fl
111
Hvað er substance P og hvað gerir það ?
Efni sem losnar við vefjaskemmdir, veldur útvíkkun æða og aukni blóðflæði, einnig auknu gegndræpi æða og þannig bólgum
112
Hver er ástæðan fyrir referred pain ?
Sumir afferent þræðir frá sársaukanemum frá húð og frá innyflum, sem fara inn í mænu um sama segment, innervera sömu frumuboli í taugafrumum sem senda þræði eftir spinothalamic tract
113
Hvað er allodynia ?
Snerting eða önnur erting sem venjulega veldur ekki sársauka gerir það nú
114
Hvar endar neospinothalamic braut ?
Í VPL kjarna í stúku
115
Hvar endar paleothalamic braut ?
Í reticular formation, periaqueductal gray í miðheila og non-specific kjörnum í stúku
116
Hvaða áhrif hafa skemmdir í insular cortex á upplifun sársauka ?
Sársauki skynjast áfram en það dregur úr geðhrifum sem tengjast sársaukanum, upplifa sársaukaáreiti ekki sem hættuleg
117
Hvers konar efni eru enkephalin og endorphine ?
Náttúrulega ópíóð
118
Hvert er hlutverk cingulate gyrus í sársaukaboðum ?
Virðist samhæfa boð um sársauka
119
Hvaða áhrif hafa skemmdir í lobus frontalis á sársauka ?
Sársaukaþröskuldur er verulega hækkaður og einstaklingarnir taka illa eftir sársaukaáreiti ef athygli er beint annað
120
Hvar eru viðtakar fyrir enkephalin ?
Í substantia gelatinosa og í periaqueductal gray í miðheila
121
Hvað gerir lyfið Naloxone ?
Morfín antagónisti, sest á ópíóð viðtaka og hindrar verkan morfíns en hefur lítil áhrif á sársauka, eykur losun enkephalin
122
Hver eru áhrif losunar serotonin á substantia gelatinosa frumur í mænu ?
Fínstillandi, fyrst og fremst á hinn tóníska þátt í sársaukasvari
123
Hvaða skynnemar nema tvenns konar áreiti ?
Frjálsir taugaendar nema bæði snertingu og sársauka
124
Hvernig taugaþræðir bera boð um hitastig ?
C-þræðir miðla boðum um hita, A-delta þræðir miðla boðum um kulda
125
Hvað eru ergoreceptors ?
Skynnemar sem nema þá vinnu sem vöðvar framkvæma
126
Hvernig er sómatótópísk skipting í VPL kjarna stúku ?
Frumur í lateral hluta hafa viðtakasvið á neðri hluta líkama, frumur í medial hluta á efri hluta (frumur í VPM hafa viðtakasvið á andliti)
127
Hvað er entrainment ?
Færsla í virkni vegna synchroniserandi áreitis
128
Hvað er zeitgeber ?
Sérhvert áreiti sem dýr notar til að synchronisera heðgun sína við umhverfið eða sem synchroniserar lífeðlisfræðileg ferli við það
